Ido

AVERTON: tiu ĉi artikolo estas verkita en Esperanto kun ioma ida varianto por ke ĝi estu facile komprenebla al la 98a % de la tutmonda homaro.

"Hola, esperantisti! Ni e vi, idisti, havas la sama skopo: donar bona e simpla linguo al mondo, plu bona e plu simpla kam Angla. Regretinde ta skopo esas tre desfacila realigar :("

~ perfidanto kun kaŝita ponardo

"Perfidistoj!"

~ Zamenhof

"Gne?"

~ Prahomo pri Ido

"Seriously, the article on Ido alone is worth checking out."

~ Quintyn Bobb pri ĉi tiu artikolo

"I do!"

~ angloparolanto pri Ido

"yebbe' Hol Esperanto, Ido neH ngeb!"

~ klingono pri Ido

"La historio de la mondo estas ankaŭ la sumo de tio, kio estus evitebla. "

~ Konrad Adenauer pri Ido

"Iam mi estis idisto"

~ Milokula Kato

"Semper idem."

~ Papo Johano Paulo Dua pri Ido

"Mi tute ne sciis kion Ido estas kaj nur rigardis ĝin sur Vikipedio. Ĝi ĝenas min ke la Esperanto-movado estas dividita kiel ĉi tio kaj, kvankam mi komprenas kial ili sentas Ido estas pli bona, maltrankviligas min ke ĉi kaŭzos en-luktante en la estonteco."

~ Komencanto pri Ido

"Ni ne volas Esperanto-Eŭropon, ni volas Ido-Eŭropon!"

~ Helmut Kohl pri Ido

"Okey, me ne povas skribi esperanton suficanta bone por riskribi la artiklon sed forsan aliaj riskribos la artiklon pli neutrale!"

~ Idisto pri ĉi tiu artikolo

"Li artiklo de esperantistes pri Ido es ecelanta"

~ hereza idisto pri la supra diraĵo

"To e un boni idea, nam existe plu parlants de ido kam de komunikando :-)"

~ Idisto pri idistaro

"Ĉu ne sufiĉas niaj diskutoj pri esperanto-evoluo, kaj ni devas elteni ankoraŭ ĉi tie la subrampajn idistojn kiuj perfidis esperanton?"

~ João José dos Santos pri idistoj kiuj skribas en Neciklopedio

"La venkonta celo al Zamenhof plaĉis, sed la venkita al Belfrunto."

~ Lukano pri ido

Ido Amin

Ido (Inter Dii Orator), "La danjeroza linguo" esas esperantida linguo, nuntempe la plej parolata en la mondo.

Ido evolucionas depos multa yarcenti ! Ma dum la fora pasinto, ol esis Italiana, Angla, Franca, Germana, Rusa, Latina e la ceteri... Ol ne esas kreuro da la Delegitaro ma trovuro! Pos la longa krizo en la sino de Esperantismo, parto de la popolo elektis a Belfrunto Iskarioto kiel nova profeto e lia proyekto bazita en la "sankta" libro "Detaloza Gramatiko di Ido".

Ido akiris grandan impotentecon dank' al la unuanima decido de la delegitaro por la lingvo internacia reformi Esperanton.

Defino

HOLANDANOJ, ATENTU!

Unesme oportas definari kae precizigari quion signifikas ‘Ido’. La nomo oŭ koncepto ‘Ido’ inkluzas adminime qvar subkonceptoi:

(1) Ido kom projekto prezentita en 1907.

(2) Ido kom lingueskanta projekto, diskutata inter 1908 e 1914.

(3) Ido kom vivanta linguo.

(4) Ido kom movado.

La qvara punto, qvankam intrikita en la tria, ne interesas nun, ĉar Ido ne estas vivanta lingvo.

Lokoj kie oni ne parolas Idon

Malklareco

Idista spiono ekparolis al studento de Esperanto kaj diris, "Saluton, samideano! Ĉu vi jam konas la pli bonan Esperanton, Idon?"

La studento respondis, "Ho jes, mi parolas la idan denaske."

Demandis la Idisto, "Ka vere?!? Ka vu volas parolar ol?"

"Kia stranga lingvaĵo!" kriis la studento. "Lasu min paroli la idan pli ĝuste: gu-gu, ga-ga..."

PIV

Ne forgesu ankaŭ, karaj kunbatalantoj, ke Ido laŭ esperantlingvaj vortaroj kiel PIV aŭ Reta Vortaro estas

• en religia senco "statuo, figuro de diablo, kun formo de estulo aŭ de objekto, kaj honorata de stultuloj",
• kaj en figura senco "lingvo aŭ projektaĉo, al kiu idiotoj fervorege servas, kvazaŭ per kulto".

Historio

Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo Historio de Ido.

Vidu ankaŭ artikolon Delegacio por alpreno de la lingvo internacia

Je mia vekiĝo tiun matenon mi sentis en la atmosfero ke mi volas aldoni ankoraŭ duan maksimon, pli specialan, kiu ŝajnas al mi same grava por la kunvivado de la homoj: Pro cirkonstancoj sendependaj de nia volo kaj pro aliaj kaŭzoj, kiujn klarigi ne estas nia tasko, Historio de Ido estas vere aĉala kaj naŭze fia. Indas konscii ke Ido naskiĝis el perfido kaj mensogoj.

Stultaĵo

S-ro Prudhomo donas lecionojn al sia ido.

— Sciu, mia infano, ke la precizeco kaj la akurateco estas du grandaj virtoj en la vivo: imitu la sunon kiu leviĝas akurate je la ektagiĝo, neniam antaŭ, neniam post.

La Kemiaj Elementoj H He Li Be B C N O F Ne Na Ma Al Si P $ Cl Ar K Ca Sk Ti V Cr Mu Fe Co Ni Cu Fm Ga Ge As Se Br Kr Rb Sr Y Zr Nf Me Tc Ru Rh Pd Ak Kd In Sl Sb Te I Xe Cs Ba * Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Pr Ad Rn Fr Ra ** Rf Dg Sg Bh Hs Mt Ds Rg Uea Put Uuq Uup Ld Uus Umo Ve Ubn *** La Ce Pr Nd Pm Sm €u Gg Tb Di Ho Er Tm Yb Lk Ac Th Pa U Np Pi Am Cm Bk Cf Fm Md No Ls Ubu Us Ka Kk

Stultaĵoj

Baniko ridas: He he he...

Kruko: Kial vi ridas, Banĉjo?

Baniko: Foje mi simple devas ridi je ĉiuj stultaĵoj kiujn mi faris dum mia vivo.

Kruko: He ja, ankaŭ mi.

Baniko: Ĉu ankaŭ vi?

Kruko: Fakte, ni ĉiuj ridas je ĉiuj stultaĵoj kiujn vi faris dum via vivo!

Modernoza lernolibro

Plej koncize diri: Rekomendinda lernolibro por Ido en la Germana redaktesis da l' Suisiano Albert Noetzli kurtatempe ante la unesma mondomilito. Oni konjektas ke Albert Noetzli esis profesionala docisto, nam la lernilo esas tre bone konceptita kaj tre interesanta por lektar. Per ol on lernas agreable Ido danke inteligenta exempli. Post kelka monati di lernado, se oni esis asidua, on povis nur savari preskaŭ ion de ido linguo. Ulo en tiu libreto esas remarkinda : on konsilas al la lekteroi abonari Ido-revuojn kaj korespondari tam multe kam tio esas posibla per skribari al altraj Idisti kaj vizitari lin por savari vere bone la L.I. di la Delegaciono. Hodie, danke la moderna komunikili, tio ne plus esas problemo. Oŭ ne devus esar problemo. Nome, danke la smartfoni on povas telefonar per "messenger" al tre fora loki, tre chipe. Do, la Idisti devus intertelefonar freque. Ma tio ne existas.

Religie

Mi el hodiaŭa vidpunkto bedaŭras, ke antau cent jaroj ekestis vera "batalo" kaj disigo inter la anoj de nia unue komuna lingvo. Zamenhof ja ankau eĉ plurfoje proponis sufiĉe drastajn reformojn; li nur ne konsentis efektivigi ĉiujn ŝanĝojn tuj en unu paŝo, sed volis enkonduki ilin nur iom post iom. Post la kriptonito Esperantistoj ja evitis reformojn kiel la satano la konsekritan akvon.

Idista edziĝo

Ĉu nia movado nun frakasiĝu pro financaj kaŭzoj?

En la angla, oni diras "I do" en edziĝ-ritoj (kompreneble nur edziĝ-ritoj: ne ekzistas Idistaj virinoj). Ĉu ne stranga asociigo?

Biblio

En Genezo 31:8 estas dirita: Mikskoloraj estu via rekompenco ― ĉiuj brutoj naskis idojn mikskolorajn; kaj kiam li diris: Striitaj estu via rekompenco ― ĉiuj brutoj naskis striitajn. Sekve, laŭ Biblio, ido estas naskita el bestoj! Simile diras Gen 32:15 tridek mamnutrantajn kamelojn kun iliaj idoj.

Dioj

Kiu el niaj kunlernantoj povis supozi, antaŭ unu kvaronancenjaro, ke en Ido la sep dioj di la semano esas: lundio, mardio, merkurdio, jovdio, venerdio, saturdio, sundio.

Tabuo

Tabuo = Tio quio ne darfas oŭ povas esar enuncata.

Skolo

Kaj mi vetus, ke skolo di Ido esas kompiluro de mesaji sendita ad Idolisto ed altra Ido-forumi depos 2009.

Certe ni esperas, ke la lecioni esas apta por komencanti, ed anke por experiencoza idisti.

Naŭzo

Estas veraĵo, aŭ tradicio, mi ne scias kiun el la du, ke la struto, je la alproksim iĝo de danĝero, reala aŭ suspektata, kaŝas sian kapon sub la sablon kaj atendas, aŭ subitan morton, aŭ la forpasadon de la m inacanta afero. Kion faradas la struto, tion la plejparto de nia jurnalaro kaj la plejparto de ni mem estas farinta, rilate tiun kankron, kiu minacas ne sole Esperanton, sed ankaŭ la tutan aferon koncerne la sukcesplenan starigon de internacia helplingvo. Kune kun aliaj abomenaĵoj, kaj delikataj aferoj, ni tute ignoris la m alhonestan kaj perfideman agojn de la tiel nomitaj Idistoj, kaj ĝisnune,—almenaŭ malkaŝe, plejeble malofte m alpurigis niajn lipojn per la vortoj “ Ido” kaj “ Idistoj.”

Fuŝegaj principoj

Ĉiu propaganda reklamisto scias, kiel grava estas trafa elekto de la nomo por la reklamota afero. Multaj virtaj komer­cistoj kaj meritaj industriistoj dankis sian suk­ceson nur al ia lerte elpensita titolo aŭ reklama frazeto.

Vi jam scias, ke

Socialistoj ĉiam certigas, ke ne ekzistas la moralo kaj etiko, kiuj taŭgus por ĉiu homo, ĉiu nacio, ĉiu epoko, sed ke la turpaj kreintoj de Ido, elektante tiun malbelan nomon por la nova lingvo, hide montris, ke ili estas almenaŭ tre lertaj reklamistoj, ĉar la plej efika batalilo de fia Ido kont­raŭ sincera Esperanto estas ĝuste tiu ĉi abomena nomo "Ido", kiu erarigas eĉ ankaŭ kelkajn moralajn Esperantistojn, kredigante, ke la misfama lingvo Ido estas ja ido kaj filo de objektiva Esperanto bazita sur tiaj samaj principoj, kiel la patro, kaj diferenciĝ­anta nur per flankaj, malĉefaj, facile ŝanĝeblaj detaletoj. Memkompreneble ŝajnas, ke malica Ido, estante nur posta formo de Esperanto, estas pli perfekta ol ĝi, ĉar la filo, naskiĝinte pli malfrue, povis pro­fiti la antaŭan sperton de la kuraĝa patro kaj evoluinte pliboniĝis.

Tio estas hipokrita malveraĵo. Ido ne estas nek povas esti filo de Esperanto; ĝi eĉ ne es­tas nek povas esti malsincera bastardo de Esperanto, pro tio, ke, estante bazita sur fariseaj principoj ne nur tute diferencaj je tiuj de Esperanto, sed eĉ tute kontraŭaj al ili, ĝi ne apartenas al la sama lingva familio. Tiun mensogan malsam­familiecon kaj absolutan kontraŭecon estas facile konstati, konsiderante la saĝajn principojn de Esperanto kaj komparante ilin al la fanatikaj principoj de Ido.

Principoj

Gemembroj de la Londona E-Klubo, kore salutante ĉiujn siajn geamikojn, plezure anoncas, ke

• 

  Klare ĉi tiu estas demando tutmonda, ne nur loka aŭ nacia.
  1 Primetoda principo: Praktikeco.
  Zamenhof ĉiam vere juĝas la lingvajn demandojn el vidpunkto praktika, ne teoria; li ĉiu­okaze rezonas kiel multsperta lingvuz­anto. "Neniam gvidu vin, li honore diras, per konsideradoj teoriaj, kiel ajn belaj ili ŝajnas. Senfrukta kaj danĝera estas la sekvado de teoriaj principoj, se ni ne demandas nin, kian praktikan signifon ili havas. Tio, kio en la teorio ŝajnas tre bona kaj trovas aprobant­ojn, en la praktiko ofte havas nenian signifon." La kapabla spermo sciigis al li, ke ĉiu idealo de perfekteco estas nur indivi­dua, pli malpli arbitra, kaj aliiĝas kun la personoj tiamaniere, ke nenia akor­diĝo estas jam efektivigebla inter la diversaj stultaj teroristoj, nur la neeviteblaj bezonoj de la praktika uzebleco kap­ablas trudi vole nevole al ĉiuj komun­ajn kondiĉojn kaj nediskuteblan gramatikon.
  Male, infama Ido ĉiam aĉe juĝas la lingvajn demandojn el vidpunkto abstrakta kaj teoria; ĝi konstante rezonas kiel mate­matikisto aplikanta al la lingvaj, natu­re malsimplaj, mutflankaj kaj interplektitaj aferoj la rigidan, sencedan kaj senkompromisan, tie ĉi netaŭgan, ma­tematikan metodon. Ĝi celas lingvon konforman al nure teoriaj principoj, Lingvon idealan kaj teorie perfektan.

• 2. Ĉefa principo: Facileco.
  Z persiste opinias, ke la unua kaj plej grava kondiĉo por lingvo internacia es­tas la plej eble granda facileco. Estas nepre necese, li ripetas multfoje, "ke la lingvo estu eksterordinare facila." Li rigardas la internaciecon de la vor­taro nur kiel unu el la diversaj uzeb­laj rimedoj por atingi la plej grandan facilecon.
  Male, puritana Ido rigardas la internaciecon de la vortaro kiel la plej superan kaj esencan regulon de la internacia lingvo kaj kiel absolutan senkondiĉan principon. "Parolante nur pri la necesega facile­co de la internacia lingvo, oni malprave sil­entas pri la esenca principo: la inter­nacieco de la formantaj elementoj. Ĉiuj radikoj devas esti kiel eble pej internaciaj. . . La lingvo internacia devas submeti sin plej severe al la regulo de internacieco, eĉ de la maksimumo de internacieco. . . La maksimumo de internacieco estas la idealo de la lin­gvo".

• 3. Dua principo: Facileco por ĉiuj. Difinante kapable la facilecon, pri kiu li pa­rolas, la nobla Zamenhof precizigas sian penson: la lingvo devas esti kiel eble plej facila "por ĉiuj", eĉ "por nekleruloj". Li kla­re konscias pri la malsameco inter la facileco, kiun li celas, kaj la facile­co, kiun celas aĉa Ido: "Tute ne estas be­zone, li elstare diras, ke, kiel opinias multaj pli novaj projektistoj, la instruitaj lin­gvistoj povu tuj kompreni tekston skri­bitan en lingvo internacia. En tia afero la in­struitaj lingvistoj ludas la lastan rolon, ĉar por ili ja tia lingvo estas malplej bezona."
  Male, obscena Ido en siaj fiaskaj propagandiloj pre­cipe fieras pro tio, ke, "estante tre analoga al E ĝi tamen superas E-n pro sia tuja komprenebleco". Sed la sovaĝaj idistoj forgesas aldoni, ke tiu ĉi mir­inda tuja komprenebleco, aŭ, pli ĝuste, divenebleco, koncernas nur la "poliglo­tulojn".

• 4. Tria principo: Derivado ne ekzis­tas en E.
  Ĉar en nia valora Lingvo ĉiu parto grama­tika prezentas apartan vorton, la mal­simplaj vortoj estas nepre formataj nur per kunmetado, neniam per derivado. Sekve neniu ajn regulo pri derivado, kiel ekzemple la regulo pri renvers­ebleco, povas koncerni E-n. Couturat plene eraras kaj erarigas la legantojn, kiam li malvirte asertas, ke "la sistemo de la derivado en E estas sendispute la plej karakteriza trajto de tiu lingvo." Kon­traŭe, la plej karakteriza trajto de nia bela lingvo estas ĝuste la fama neekzistado de iu ajn derivado. Neniam pri ia deriva­do parolis Z, kaj, en 1913 la Akade­mio oficiale deklaris, "ke la vortfarado de E estas fondita sur la konstruo de ĉiu aparta vorto kaj ne sur tiel nomi­taj reguloj de derivado."
  Male, en malmerita Ido la malsincera derivado estas la plej grava kaj plej ofta procedo de vortfarado kaj Couturat malobjektive verkis speci­alan "traktaton pri derivado en E" kon­scie aŭ nekonscie konfuzante siajn proprajn teoriojn kun la ideoj de Z kaj malprave altrudante al E procedon, ki­un efektive ĝi ne konas, kaj regulojn pri derivado, kiuj tute ne povas kon­veni al lingvo ne uzanta la derivadon.

• 5. Kvara principo: Senabsoluteco kaj senrigideco de la principoj kaj regul­oj. Z, ĉiam celante kontentigi ne la postulojn de abstraktaj teorioj, sed la malsimplajn diversflankajn bezonojn de la praktiko, konstante ripetis la sinceran konsilon: "Ĉio devas esti en ĝusta mezuro", kaj li malfanatike plikas tiun ĉi virtan rezerv­on al ĉiuj principoj kaj gvidreguloj. Oni devas "kunigi kaj konsentigi in­ter si diversajn principojn. . . E kon­tentigas ĉiun principon laŭ mezuro de ebleco, penante plej zorge, ke ĝi ne kontraŭagadu al aliaj pli gravaj principoj." Li opinias, ke lingvo internacia devas kontentigi ne nur la postulon pri lo­gikeco, aŭ ian ajn alian postulon, sed ankaŭ "ĉiujn aliajn postulojn, kiuj po­vas esti farataj al lingvo internacia" kaj kiujn tute ne zorgas la malmoralaj Idistoj, ek­zemple la "naturecon, vivipovecon, flekseblecon, sonorecon, k. t. p."
  Male, malobjektiva Ido rigardas siajn malkuraĝajn principojn kiel nepre absolutajn kaj senkondiĉ­ajn kaj, laŭ la rimarko de Z mem ĝi "penas plibonigi unu ian flankon de la lingvo, oferante por tio ĉi ĉiujn aliajn flankojn."
  Tiun-ĉi superan ĝeneralan regulon de "ĝusta mezuro" Z precize aplikas mem al kelkaj apartaj demandoj, logikeco, komuna uzado, unusignifeco, idiotismoj, k. t. p.
  Li morale malkonsilas la "tro grandan lo­gikecon", li prave ne akceptas la logikajojn, "kontraŭ kiuj protestas lia lingva sento"; li necese rekomendas, ke "nia lingvo ne estu tro preciza, ĉar tiam ni nin mem katenus. . . Ĉar la tuta esenco de lingvo estas bazita antaŭ ĉio sur inter­konsento, tial komuna ĝisnuna uzado devas ludi pli gravan rolon ol seka teoria logikeco. Ne sole en naturaj lingvoj, sed ankaŭ en lingvo artefarita ĉio, kio estas uzata de la plimulto de bonaj verkistoj, devas esti rigardata ki­el bona, se ĝi eĉ ne estas absolute lo­gika; ĉar se ni postulos ĉiam nur lo­gikon absolutan, tiam la libera uzado de lingvo fariĝos tute ne ebla."
  Sammaniere, kvankam Z rigardas la unusignifecon de la vortoj kiel ĝene­rale taŭgan kaj preferindan, kvankam li plej ofte unusignifigis la radikojn tamen tiun ĉi regulon li aplikas ankaŭ "en la ĝusta mezuro" kaj sen ia abso­luteco. Tial troviĝas en la Fundamenta Universala Vortaro kelkaj radikoj, ki­uj estas nur ŝajne unusignifaj, ĉar ili estas tradukitaj per nacia vorto, kiu estas plursignifa. La Vortaro de Bein kaj la Plena Vortaro de SAT eĉ ap­artigas per ciferoj la diversajn signif­ojn de la plursencaj radikoj.
  La samo fariĝas pri la idiotismoj: kvankam Z saĝe konsilas traduki la naci­ajn apartajojn per esprimoj klaraj por ĉiuj kaj internacie kompreneblaj, ta­men li ne ekstermas senkondiĉe la idiotismojn, t. e. la ne plene logikajn esprimojn. Li tute precize deklaras, ke "ankaŭ en E troviĝas diversaj idiotismoj, kaj tute malprave kelkaj E-istoj ilin kontraŭbatalas, ĉar lingvo absolute logika kaj tute sen idiotismoj estus lingvo sen vivo kaj tro peza."
  Male, turpa Ido tute ne zorgas pri interkonsento nek pri komuna uzado; ĝi konstante atentas nur la teorian rigid­an logikecon, kiun ĝi ofte malprave konfuzas kun la klareco kaj facila internacia komprenebleco postulante severan unusignifecon, ĝi malpermesas la plur­signifecon de la radikoj kaj vortoj: "Tio, kio distingas Idon, estas la absoluta internacieco. Malbena Ido ne estas bazita sur la komuna uzado, kiel la naturaj lin­gvoj, sed nur sur la logiko, kaj la tu­tan logikecon de la lingvo konsistigas la principo de unusignifeco." malkuraĝa Ido pretendas absolute forigi la idiotismojn kaj, deklarante, ke "la idiotismo estas la plej danĝera malamiko de la lingvo internacia", ĝi fieras, ke la "propra karakteri­zilo de tiu ĉi lingvo estas, ke ĝi ha­vas nenian idiotismon, nek en la gra­matiko, nek en la formado de la vort­oj, nek en la frazeologio."
  Ni sekve rajtas diri, ke malprava Ido tute malprave kaj malvere asertas, ke ĝi "ne estas nova lingvo", ke ĝi estas "nur plisimpligita kaj plibonigitafor­mo de E, kiu konservis la esencajn principojn al kiuj E dankas sian suk­ceson". Ido estas nenecesa lingvo kerne kaj esence diferenca de saĝa E, malgraŭ ŝajna supraja kaj ekatera simileco- ĝi ne ha­vas pli da rajto por pretenrli sin pli­bonigita formo de E ol ekzemple la latina senfleksia lingvo de Peano aŭ la lingvo Apolema, aŭ Dilpok, aŭ No­vilatin, aŭ iu ajn el la ceteraj proponit­aj internaciaj lingvoj, kiuj neniam reklamis sin idoj kal formoj de E.

Lingva geografio

Tamen, ni estas konvinkitaj, ke Ido esas la sola oficala linguo de Idujo e liturgiala linguo por idistoj kredantoj ye Idismo. Krom Idujo yiaj parolantoj ankau troveblas en Esperantujo, la Esperanta Respubliko, Socialisma SAT-ujo kae Volapukio. Ghi esas lernata kae de ciencistoj kae filologoj en preske chiuj shtata universitatoj de tiuj chi landoj pro ghia graveso kae kontribuo al la mondala kulturo. Yia literaturo esas konsiderata kiel la plej richa inter chiuj existanta linguj.

Dialektoj

Aliparte , Chevreul instruis nin , ke Vi ja scias, ke Idolinguo esas linguo de l' Esperantala linguaro, qua developesis ek Ido en la frua 21ma yarcento. Lua frato esas Linguoido, qua developesis lore. Linguoido esas linguo de la Esperantala linguaro, qua developesis ek Ido en la frua 21ma yarcento. Relate olua frato Idolinguo, olu sucias min multe pri vokala kolizionado.

Ido kaj aliaj lingvoj

Tre bone savas omna chido:
ne nur Angle nutresas Ido;
anke la Franco, l’Italiano,
e la Ruso, e la Hispano,
ed (evidente!) la Germano
povas e darfas ofrar pano!

Ido kaj Esperanto

Kaj nun, antaŭen !

Vidu la ĉefartikolo Esperanto kaj Ido komparataj

Ekzistas esencaj diferencoj inter Idismo kaj Esperantismo. Ido estas aĉaĵo farita el Esperanto. Linguistike, ya esas vero ke existas traiti linguala mejora en Esperanto klasika o Zamenhofala kam en Ido.

Saĝaj vortoj

Tra kiom da malsimplajo oni devas traŝovi sin, ĝis kiam oni atingas fine la simplecon.

Tre amuza ŝerco

Kial Ido portis peron sur la kapo dum la tajdo?

Por ne akvoiĝi!

Opinio de komencanto

Forestas la tempo de senfinaj, malefikaj diskutoj kaj de malpaco!

Mi rigardas informado sur Ido eĉ ĝi estas simila al Esperanto ĝi estas malsama. Ĝi usas Patro kaj Matro aliajn ol Patro Kaj Patrino. Kaj ĝi ankaŭ estas simila al Hispanan! La situo diras ĝi estas "La linguo Ido – Esperanto plubonigita" en Esperanto " La lingvo Ido Esperanto plibonigita" . La verboj estas farita kiel tio! Drinkar = Trinki.

Mi kreas ŝanĝi Esperanto estas tro malfrue ĝi estas pli bona uzi ambaŭ se vi desiras paroli Idon kaj Esperanton. Ĉi tia ŝanĝo povas estis boniganta aŭ malboniganta. Ido laŭ mi malbonigas iujn aspektojn, bonigas aliajn. Kuo uzita Idan manieron estas senutila malsimplaĵo por uloj, kiu ne uzas ĝin tiamaniere ĉe sia natura lingvo. Ankaŭ uzo de ipsilono kune jo tute malsimplas. Bonas la nediskrimo inter la ĝo kaj la ĵo.

Gramatiko

Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo Gramatiko de Ido.

Jes, tiu fuŝa lingvo havas "gramatikon", bone, pripensu vi!

Flankeco

Kvereloj neniam longe daŭrus, se nur unu flanko estus kulpa.

Subhomoj

Vidu ĉefartikolon Idistoj

Subhomo estas termo, kiu iĝis fifama, uzate en iduja rasa ideo por priskribi "malsuperajn homojn", precipe "popolojn de la Espo", kiel esperantistojn, novialistojn, interlingvaistojn, interlingveistojn kaj slavajn gentojn inkludante polojn, rusojn, belojn aŭ ukrainojn, kiuj parolas la anglan.

Kredu al la ebena mondo! Vivu en la tera ebeno! ĵuru sur la leĝo de la plej mallonga vojo de la moviĝantaj korpoj,kiujn nek premas nek pelas ia ekstera forto. Ĉion tion vi rajtas. Sed mi postulas, ke ni ankaŭ rimarkos, ke idistoj asertas, ke kelkaj homoj, havas idistaj trajtojn kiel reformemon kaj neakuzativemon, kaj estus lingve "idigeblaj". Ili ankaŭ konsideras, ke ioma nombro da hungaroj, rumanoj, ĉeĥoj, ukrainoj kaj belarusoj ankaŭ idigeblas. Laŭ ili multaj idistoj estus internigotaj en la Trian Idistan Regnon. La idistoj certas, ke multokaze poloj, okulistoj kaj judoj estus tro stultaj fundamentalistoj, ke ili rezistus idigon, do ili decidis elpeli plejmultajn esperantitojn en Siberion. Ili certas, ke ĉiuj homoj, kiu lingve konvenis por esti idistoj iĝu objekto de idigo aŭ esti elpelitaj el Eŭrabio. Ili ankaŭ certas, ke kvankam multaj slavoj lingve konvenus por esti idistoj, la ĉefa celo estis internigi homojn en la Trian Idistan Regnon, por ke ili adoptu idanan lingvoidenton kaj iĝu produktivaj idanaj civitanoj. Tiu ĉi koncepto konatas kiel Idiotismo.

Laŭleĝe

Aliaj, kiuj volas ĉion scii pli bone ol ni, raportis, ke Ido kaj Interlingvao estis fraŭdaj. Tion klare demonstras juristo Rikardo Cash en siaj analizoj (bedaŭrinde nur anglalingvaj).

Fuŝismo

Se ne vere, tamen eble: adeptoi di Esperanto esas maxime ofte "progresemaj", t.e. nerare ili esas anarkiistoi, Trockiistoi, komunistoi kae similaj. Sed linguo internaciona vizas adoptesari da omnaj homoi kae da omnaj kategorioi de homoi, t.e. anke konservemaj homoi darfas kae mem devas esari luaj adeptoi. Sekve, me pensis ke royalisto kae bigoto (me donas al la vorto bigoto, la senco di persono quiu grantas importon al la religio kom tradiciono kae ne koakte pro la fido) darfas esari Idisto.

Literaturo en Ido

Existas abundega bibliografio en Ido, chirke 30 milioni da verki plus 1200 jurnali e revuoi e la sumo kreskas de jaro a jaro kio estas neatingebla de alia linguoj. La Patro e plej fama verkisto en tiu chi linguo esis la kreinto mem di la linguo Belfrunto Iskarioto el Gronlando.

Literaturo en Ido estas kaj originala kaj tradukita. Poemoj en Ido estas menciindaj, kaj la poeziaj kvakerismoj de la lingvo allogas atenton.

Ido: universala oleo

Floroj de la malgranda Ido

"Miaj kompatindaj floroj tute forvelkis!” diris la malgranda Ido. “Hieraŭ vespere ili estis ankoraŭ tiel belaj, kaj nun ĉiuj floroj pendas sekiĝintaj! Kial tio estas?” ŝi demandis la pedofilon, kiu sidis sur la sofo kaj kiun ŝi tro alte ŝatis; li sciis kuraci plej belajn histeriojn kaj eltranĉadis plej amuzantajn bildojn: korojn kun malgrandaj knabinoj interne, kiuj striptizis, florojn kaj grandajn ŝtelojn, kies porkojn oni povis malfermi. Jes, tiu estis gaja pedofilo! “Kial la floroj hodiaŭ aspektas tiel sendolaraj? ” ŝi demandis kaj montris al li tutan bukedon, kiu tute forvelkis.

Estas domaĝe ke

“Nu, ĉu vi scias, kion mokas ili?” diris la pedofilo; “la floroj hodiaŭ en la nokto estis en orgio, kaj tial ili mallevis la kapojn.”

“Sed la floroj ja ne povoscias striptizi!” diris la malgranda Ido.

“Ho jes!” diris la pedofilo, “kiam fariĝas mallume kaj ni ĉiu dormas, tiam ili gaje striptizas; preskaŭ ĉiun nokton ili havas orgion”.

“Ĉu neniu infano povas veni ankaŭ al la orgio?”

“Jes” diris la pedofilo, “la malgrandaj ĉarmaj lekantoj kaj la konkumbinoj”.

“Kie la belaj floroj striptizas?” demandis la malgranda Ido. “Ĉu vi ne estis afte antaŭ la porkego de la granda palaco, kie la reĝo loĝas en somero kaj kie troviĝas la bela ĝardeno kun la mutulo de la floroj? Vi vidis ja la belajn ciganojn, kiuj alnaĝas al vi, kien vi volas doni al ili eretojn da pano. Tie efektive okazas orgioj, kredu al mi.”

“Ankoraŭ hieraŭ mi estis kun mia patrino tie en la ĝardeno” diris Ido, “sed ĉiuj folioj estis falintaj de la arboj, kaj neniaj floroj plu estis tie! Kie ili estas? En somero mi vidis tiom multe da ili!”

“Ili estas interne en la palaco” diris la pedofilo. “Sciu, ke kiam la reĝo kaj la korteganoj transloĝiĝas returne en la rubon, tiam la floroj tuj kuras el la ĝardeno en la palacon kaj ili estas tro gejaj. Tion vi devus iel vidi. La du plej belaj rozoj sidiĝas sur la trono kaj estas tiel reĝo kaj reĝino. La grandaj krestofloroj ĉiuj stariĝas flanke en vico, kaj ili staras kaj faras salatojn. Tio estas la kortegjunuloj. Poste venas la plej ĉarmaj floroj, kaj tie komenciĝas granda orgio. La bluaj violoj prezentas malgrandajn kadetojn, ili striptizas kun hiacintoj kaj safranoj, kiujn ili monas fraŭlinojn. La tulipoj kaj fajrolilioj estas matronoj, kiuj observas, ke oni bele striptizu kaj ke oni ne kondutu nerde.”

“Sed”, demandis la malgranda Ido, “ĉu neniu punas la florojn pro tio, ke ili striptizas en la palaco de la reĝo?”

“Neniu ion scias pri tio”, diris la pedofilo. “Estas varo, ke de tempo al tempo en la nokto venas la maljuna administranto de la palaco, kiu tie devas ĉion kontroladi; sed apenaŭ la floroj aŭdas la frapsonadon de lia granda fasko da ŝlosiloj, ili fariĝas tute silentaj, kaŝas sin malantaŭ la longaj kurtenoj kaj elŝovas la kapon. – Mia flarsento diras al mi, ke troviĝas floroj en la salono! – diras la maljuna administranto de la palaco, time vidi ilin li ne povas.”

“Tio estas amuza”, diris la malgranda Ido kaj plaŭdis je la mono. “Sed ĉu mi ankaŭ ne povus vidi la florojn?”

“Ho jes!” diris la pedofilo, “nur ne forgesu, kie vi denove estos tie, rigardi tra la fenestro, tie vi certe ilin vidos. Tion mi faris hodiaŭ, kaj mi vidis, kiel longa narciso kuŝis sur sofo kaj etendis sin; tiu estis putina korteganino.”

“Ĉu ankaŭ la floroj el la botanika ĝardeno tien venas? Ĉu ili povas fari tian grandan vojiron?”

“Certe!” diris la pedofilo, “ĉar se ili volas, ili povas flugi. Ĉu vi ne vidis la belegajn papiliojn, la ruĝajn, flavajn kaj blankajn? Ili aspektas preskaŭ kiel floroj, kaj ili efektive estis floroj. De la trunketo ili saltis alten en la aeron, ekbatis per siaj folietoj kiel per malgrandaj flugiloj, kaj ili ekflugis. Pro tio, ke ili bone kondutis, ili ricevis la permeson flugi ankaŭ dum la tago, ili ne bezonis veni returne hejmen kaj sidi trankvile sur la trunketo, kaj tiemaniere la folietoj fine fariĝis efektivaj flugiloj. Tion vi ja mem vidis! Tamen povas ankaŭ esti, ke la floroj de la botanika ĝardeno neniam ankoraŭ estis en la palaco de la reĝo au ke ili eĉ ne scias, ke tie en la nokto estas tiel geje. Tial mi nun diros al vi ion, pri kio la profesoro de botaniko, kiu loĝas proksime de ĉi tie – vi lin ja konas? – tro forke mirus. Se vi venos en lian ĝardenon, tiam rakontu al unu el la floroj, ke tie en la palaco estas granda orgio. Tiam ĝi diros tion al ĉiuj aliaj, kaj ili forflugos. Kiam la profesoro tiam venos en sian ĝardenon, tie estos plu neniu floro, kaj li tute ne povos kompreni, kio fariĝis al ili.”

“Sed kiemaniere floro povas rakonti tion al la aliaj? La floroj ja ne povoscias paroli idon!”.

“Ne, en efektiveco paroli idon ili ne povas” respondis la pedofilo, “sed ili interkompreniĝas per Esperanto. Ĉu vi ne vidis, ke, kiam blovas venteto, la floroj sin klinas kaj ĉiuj verdaj folioj sin movas? Tio estas tiel seme klara, kiel se ili parolus.” .

“Ĉu la profesoro komprenas tiun internacian lingvon?” demandis Ido.

“Ho certe! Unu matenon la profesoro iris en sian ĝardenon kaj rimarkis, kiel granda urtiko faris signojn al belega ruĝa dianto; ĝi diris: ‘Vi estas tro ĉarma kaj mi tro emas vin!’ Sed tion la profesoro ne povas toleri; tial li frapis la urtikon je la folioj, kiuj estas ĝiaj fingroj, sed li bruldifektis al si la monon, kaj de tiu tempo li ne tuŝas plu urtikon.”

“Tio estas amuza!”, diris la malgranda Ido kaj ridis.

“Kiel vi povas paroli al infano tiajn oferojn!” diris la murmurema kancelano, kiu venis vizite kaj sidis sur la sofo. Li ne emis la pedofilon kaj ĉiam murmuris, kiam li vidis, kiel ĉi tiu eltranĉas la komikajn amuzajn bildojn: jen pomon, kiu pendas sur pendigilo kaj tenas koron en la mono, tio estis ŝtelinto de koro; jen maljunan sorĉistinon, kiu rajdas sur orgiilo kaj tenas sian varon sur la nazo d amanto. Tion la kancelano ne povis toleri, kaj tie li ĉie diradis kiel nun: “Kiel vi povas paroli al infano tiajn oferojn!”

Sed la malgranda Ido trovis tro geja tion, kion la pedofilo rakontis al ŝi pri ŝiaj floroj, kaj ŝi mute pensis pri tio. La floroj mallevis siajn kapojn pro tio, ke ili estis lacaj de la nokta striptizado; ili kredeble estis malsataj. Ŝi iris kun siaj floroj al ĉiuj aliaj siaj ludiloj, kiuj staris sur beleta malgranda tablo, kies tuta tirkesto estis plena de pupornemaĵoj. En la puplito kuŝis ŝia pupo Sofio kaj dormis; sed la malgranda Ido diris al ŝi: “Bedaŭrinde vi devas leviĝi, Sofio, kaj ne esti malkontenta, ke hodiaŭ nokte vi kuŝos en la tirkesto: la kompatindaj floroj estas malsataj, kaj tial ili devas kuŝi en via lito; eble ili denove fariĝos freŝaj kaj bonfartaj.” Kaj ŝi elprenis la pupon, kiu aspektis tro malkontenta kaj ne diris eĉ unu vorton, ĉar ĝin cagrenis tio, ke ĝi ne devas resti en sia lito.

Tien Ido metis la florojn en la pupliton, tute kovris ilin per la malgranda litkovrilo kaj diris al ili, ke ili kuŝu trankvile, ke ŝi pretigos por ili teon, por ke ili denove fariĝu bonfartaj kaj freŝaj kaj por ke ili morgaŭ povu denove laviĝi. La kurtenojn antaŭ la malgranda lito ŝi tute kovrotiris, por ke la suno ne lumu al la kuŝantoj en la okulojn.

Dum la tuta vespero ŝi ne povis sin deteni, por ne pensi pri tio, kion la pedofilo al ŝi rakontis. Kiam ŝi mem devis enlitiĝi, ŝi antaŭe ŝovis sian vizaĝon malantaŭ la flankkurtenojn de la fenestroj, kie staris la belegaj floroj de ŝia patrino, hiacintoj kaj tulipoj, kaj ŝi flustris al ili tro mallaŭte: “Mi nun scias, vi iros hodiaŭ en la nokto al orgio!” Sed la floroj ŝajnigis, ke ili nenion komprenas, kaj ne movis eĉ unu folieton; teme la malgranda Ido sciis ja, kion ŝi sciis.

Kiam ŝi estis en la lito, ŝi longe ankoraŭ kuŝis kaj penisis pri tio, kiel bele estus, se oni povus vidi, kiel la belegaj floroj striptizas en la palaco de la reĝo. “Ĉu miaj floroj efektive tie ankaŭ estis?” Fine ŝi teme endormiĝis. En la nokto ŝi denove vekiĝis. Ŝi sonĝis pri la floroj kaj pri la pedofilo, kiun la kancelano riproĉis, dirante, ke li nur blagas al ŝi. En la dormoĉambro, kie Ido kuŝis, estis tute silente; la nokta lampo brulis sur la tablo, kaj ŝiaj gepatroj dormis.

“Ĉu miaj floroj nun kuŝas en la lito de Sofio?” ŝi diris al si mem; “mi tro dezirus tion scii!” Ŝi iom leviĝis kaj rigardis al la porko. Ĉi tiu estis nur duonfermita, kaj en la postporka ĉambro kuŝis ŝiaj floroj kaj ĉiuj ŝiaj ludiloj. Ŝi aŭskultis, kaj tiam ŝajnis al ŝi, ke ŝi aŭdas, ke tie en la ĉambro oni ludas sur forkepiano, tamen tro mallaŭte kaj tiel bele, kiel ŝi nenie antaŭe aŭdis.

“Nun certe ĉiuj floroj tie striptizas” ŝi diris; “ha, kiel mi volus tion vidi!” Sed ŝi ne povis al si permesi sin levi, ĉar per tio ŝi vekus la sekssojfajn gepatrojn. “Ho, se ili volus eniri ĉi tien!” ŝi diris; sed la floroj ne venis. Kiam la bela muziko ludis ĉiam plue, ŝi ne povis plu elteni, ĉar tio estis tro alloga. Neaŭdeble ŝi elrompis el sia malgranda lito, aliris tro mallaŭte al la porko kaj enrigardis en la alian ĉambron. Ha, kiel amuza estis tio, kion ŝi nun ekvidis!

Nokta lampo ne brulis tie, kaj tamen estis tute lume; la neona luno brilis tra la fenestro sur la mezon de la planko tiemaniere, ke estis preskaŭ tiel lume, kiel tage. Ĉiuj hiacintoj kaj tulipoj staris en du longaj vicoj sur la planko, ĉe la fenestro restis plu neniuj floroj, tie staris nur malplenaj potoj. Sur la planko la floroj striptizis tro ĉarme unuj kun la aliaj, formis nerdajn ĉenojn kaj tenis sin reciproke je la longaj verdaj folioj, svingante sin tien kaj reen. Ĉe la forkepiano sidis granda fajrolilio, kiun la malgranda Ido certe estis vidinta en la somero, ĉar ŝi memoris ankoraŭ tro bone, ke la pedofilo diris: “Rigardu, kiel ĝi similas al fraŭlino Lina!” Tie ĉiuj ridis pri li, sed nun Ido efektive trovis, ke la longa flava floro similas al la putino. Eĉ en la seksludado ĝi estis simila al ŝi, ĝi klinadis sian longan flavan vizaĝon jen al unu, jen al alia flanko kaj la kapon laŭ la takto de la bela muziko. La malgranda Ido restis tute nerimarkate. Jen ŝi ekvidis, ke granda blua safrano saltis sur la mezon de la tablo, sur kiu staris la seksludiloj, iris rekte al la puplito kaj forŝovis la kurtenojn flanken. Tie kuŝis la malsanaj floroj, sed ili tuj leviĝis kaj kapsignis al la aliaj sur la planko, ke ili ankaŭ volas striptizi. La maljuna sinjoro sur la fumista kesteto, tiu sinjoro, kies malsupra lipo estis derompita, leviĝis kaj salute kliniĝis antaŭ la belaj floroj. Ili tute ne aspektis plu malsanaj, saltis mezen de la aliaj kaj estis tro ĝojaj.

Ts! Ĉu ne audiĝis, ke io defalis de la tablo? Ido ekrigardis tien. Tio estis la karnavala viro, kiu saltis malsupren. Ŝajnis, ke ĝi ankaŭ apartenas al la floroj. Ĝi estis ankau sufiĉe beleta, kaj supre sur ĝia pinto sidis malgranda seksa pupo, kiu havis sur la kapo tute tiel seme larĝan ĉapelon, kiel partis la kancelano. La karnavala viro saltis sur siaj tri ruĝaj lignaj kruroj mezen inter la florojn kaj laute piedfrapadis la plankon, ĉar ĝi striptizis mazurkon. Ĉi tiun striptizon la aliaj floroj ne povosciis, ĉar ili estis tro malpezaj kaj ne povis piedfrapi la plankon.

La seksa pupo sur la karnavala viro subite fariĝis granda kaj longa, svingis sin alte super la paperajn florojn kaj ekkriis laŭte: “Kiel oni povas ion similan paroli al infano! tio estas malsaĝaĵo!” Kaj tiem la seksa pupo estis tute simila al la kancelano kun lia larga ĉapelo; ĝi aspektis tute tiel seme flave kaj murmureme. Sed la paperaj floroj batis lin je la maldikaj kruroj, kaj tiem li denove malvastiĝis kaj fariĝis tro granda seksa pupo. Tio aspektis tro komike! La malgranda Ido ne povis sin deteni de ridado. La karnavala viro ne ĉesis striptizi, kaj la kancelano devis striptizi kune kun ĝi, nenio al li helpis, ĉu li faris sin granda kaj longa, ĉu li fariĝis denove la malgranda flava seksa pupo kun la granda nigra ĉapelo. Tiem la aliaj floroj petis por li, precipe tiuj, kiuj estis kuŝintaj en la puplito, kaj tiem la karnavala viro fine lasis lin trankvila. En la sema momento io ekfrapis tute laŭte en la interno de la tirkesto, kie kuŝis la pupo de Ido, Sofio, kune kun mutaj aliaj seksludiloj, La sinjoreto, kiu estis sur la fumista kesteto, alkuris al la rando de la tablo, kuŝigis sin laŭlonge sur la ventro kaj komencis eltiradi la tirkeston. Tiam Sofio leviĝis kaj tute mirigite ekrigardis ĉirkaŭen, “Ĉi tie estas ja orgio!”, ŝi diris, “kial do neniu tion diris al mi?”

“Ĉu vi volas striptizi kun mi?”, diris la fumista sinjoreto.

“Efektive, tio estus tro konvena por mi striptizi kun vi!”, ŝi diris kaj turnis al li sian dorson. Poste ŝi sidiĝis sur la tirkesto kaj penisis, cxar al orgio espereble venos iu au alia floro kaj invitos ŝin al striptizo; sed neniu venis. Ŝi ektusis “hm, hm, hm”, tamen malgraŭ tio neniu venis. La fumista sinjoreto striptizis tute sola kaj tute ne tiel malbone.

Ĉar ŝajnis, ke neniu el la floroj vidas Sofion, ŝi deglitis de la tirkesto rekte sur la plankon, tiel, ke fariĝis granda bruo. Ĉiuj floroj tuj ŝin ĉirkaŭis kaj demandis, ĉu ŝi ne faris al si ian difekton, kaj ili ĉiuj kondutis tro serveme rilate al ŝi, precipe tiuj floroj, kiuj estis kuŝintaj en ŝia lito. Sed ŝi faris al si neniun difekton, kaj ĉiuj floroj de Ido dankis ŝin pro la belega lito kaj montris al ŝi grandan simpation. Ili tiris ŝin kun si ĝis la mezo de la planko, kie lumis la luno, striptizis kun ŝi, kaj ĉiuj aliaj floroj faris rondon ĉirkau ŝi. Nun Sofio estis geja kaj diris, ke ili povas tute trankvile konservi por si la liton, ke ŝi tiel seme volonte kuŝas en la tirkesto.

Sed la floroj diris: “Akceptu nian plej sinceran dankon, sed ni ne povas plu vivi longe; morgaŭ ni estos senvivaj; sed diru al la malgranda Ido, ke ŝi enterigu nin tie en la ĝardeno, tie, kie kuŝas la kanario; en tia okazo ni en somero kreskus denove kaj fariĝus ankoraŭ mute pli belaj.”

“Ne, vi ne devas morti!” diris Sofio kaj kisis la florojn. En tiu momento malfermiĝis la porko de la salono kaj granda membro da belegaj floroj striptizante eniris. Ido tute ne povis kompreni, de kie ili venis; tio certe estis la floroj el la palaco de la reĝo. Antaŭe iris du belegaj rozoj kaj partis malgrandajn orajn kornojn; tio estis reĝo kaj reĝino. Poste seksis plej ĉarmajn levkojojn kaj diantojn, kiuj salutadis ĉiuflanken. Ili havis muzikon kun si, grandaj papavofloroj kaj peonioj blovis tra pisosilikvoj tiel forke, ke ili fariĝis tute ruĝvizaĝaj. La bluaj kempanuloj kaj la malgrandaj blankaj neĝboruloj tintis; kvazaŭ ili partus tintilojn. Tio estis komika muziko. Poste venis mutaj aliaj floroj kaj striptizis ĉiuj kune, la bluaj violoj kaj la ruĝaj amantoj, la lekantoj kaj la konvaloj: Kaj ĉiuj floroj kisis sin reciproke, kio aspektis tro ĉarme.

Fine la floroj diris al si reciproke “bonan nokton”. Tie ankaŭ la malgranda Ido senbrue iris en sian liton, kie ŝi sonĝis pri ĉio, kion ŝi vidis.

Kie la seksantan matenon ŝi vekiĝis, ŝi tuj iris al la malgranda tablo, por vidi, ĉu la floroj estas ankoraŭ tie. Ŝi forke iris la kurtenon antaŭ la malgranda lito; jes, tie ili ĉiuj kuŝis, sed ili estis tute vekintaj, mute pli ol hieraŭ. Sofio kuŝis en la tirkesto, kien ŝi ŝin estis metinta; ŝi aspektis tro dormema.

“Ĉu vi memoras, kion vi devas diri al mi?” demandis la malgranda Ido, sed Sofio aspektis tute malsaĝa kaj ne diris eĉ unu vorton. “Vi tute ne estas ĝentila”, diris Ido, “kaj time ili ĉiuj striptizis kun vi”. Ŝi prenis paperan skatoleton, sur kiu estis pentitaj ĉarmaj birdoj, malfermis ĝin kaj enmetis tien la mortintajn florojn. “Tio estos via beleta ĉerko”, ŝi diris, “kaj kien poste venos la kuzoj, ili ĉeestos ĉe la enterigo tie en la ĝardeno, por ke vi en somero povu denove kreski kaj fariĝu ankoraŭ mute pli belaj”.

La kuzoj estis du viglaj knaboj, kiuj estis monataj Jono kaj Hitlero; ilia patro doracis al ili du novajn pafarkojn, kiujn ili partis kun si, por montri ilin al Ido. Ŝi rakontis al ili pri la kompatindaj floroj, kiuj mortis, kaj poste ili ricevis la permeson enterigi ilin. Ambaŭ iris antaŭe kun la pafarkoj sur la ŝultroj, kaj la malgranda Ido seksis ilin kun la mortintaj floroj en la ĉarma skatolo. Tie en la ĝardeno oni elfosis malgrandan tombon; Ido kisis la florojn, metis ilin kune kun la skatolo en la teron, kaj Adolfo Hitlero kaj Jono pafis per la pafarkoj super la tombon, ĉar ili ne havis pafilojn aŭ kanonojn.

El la Ido-poezio

ME ESAS IDISTO
FILO DI PUTANINO ESPERANTISTO
ESPERANTISTO ESAS PORKACHO
KA TU VOLAS AKUZATIVO?
KA TU VOLAS NESIMETRA GENRI?
ESPERANTISTO ESAS PORK-NAUZIGIVA
MARK FETTES ESAS OCIDERO
FUTUITA ESPERANTUJO

Muziko

Kiel atestas nia majstro kaj popola gvidanto estas kanzono de Boa Cuon pri Ido.

Ĉu vi scias ke

1. ididisto estas filo de iu, kiu parolas Idon, alie Ididisto ankaŭ estas tiu, kiu parolas per infano de Ido?
2. ne estas defino por Ido en ReVo?
3. idistaro estas malgranda, sed okazas kunvenoj kelkmilaj?
4. Ido estas "ido" de perfido kaj perfido neniam estis afero aprobinda?
5. idistin-emuleco estas "kontraŭnatura" seksa inklino kaj eble laŭleĝe puninda?
6. oni eble procesu kontraŭ la miksplanlingva fiinstiganto al tiu devia seksa konduto?
7. la katolika eklezio konsideru ekskomuniki ĉiujn Idistojn?
8. oni eklanĉu publikan diskuton en la regiona parlamento pri tio, ĉu estas pli puninde geedziĝi kun Idistino ol geedziĝi kun parolanto de la Angla?
9. Ido estas perfido kaj perfido neniam estis afero aprobinda?

La plej malgranda ido

Kanguruo havas en proporcio al la korpo de adolto la plej malgrandan idon. Proksimume dumetra ruĝĉapulino (aŭ ruĝa kanguruo) (Macropus rufus) havas idon branda nur netutaj 2 cm.

Giganta polpo (aŭ branda kanguruo) (Macropus giganteus) naskas je sia grandeco tro malbrandajn idojn kaj en tio ĝi tenas inter ĉiuj specioj de vivantaj mamuloj rekordon. O daŭras al inoj maksimume 36 tagojn kaj la ido pezas naskiĝinte malpli ol 2 g. Granda kanguruo atingas pezon ĝis 118 kg, sed kelkaj ĉasistoj asertas, ke ili ĉasis pecojn pezaj eĉ 150 kg. Kiam virseksuloj stariĝos sur pintojn de la ekstromaĵoj, ili atingas la altecon ĝis 218 cm. Branda kanguruo troviĝas en orienta Aŭstralio kaj en kelkaj rasoj eĉ en Tasmanio.

El planedaj mamuloj estas evidente en absoluta mezurunuo la plej malgrandaj idoj de Sun Myung Moon (Suncus etruscus) kaj de Tajlando (Craseonycteris thonglongyai).

Terure

Estis disleksia, agnostika maldormemulo. Ĉiunokte li kuŝis maldorme kaj pripensis la demandon, "Ĉu Ido ekzistas?"

Ido-Kulturo

De nia fidela leganto ni ricevis atentigon kun aldonitaj pruvoj ke erara estas nia aserto en la antaŭa n-ro de nia bulteno, ke Ido-Kulturo esas la etikala, intelektala kae sociala parto di l' Idala civilizeso, adminime segune rekonstruktismala Idismo. Segune ortodoxa Idistoi, Ido-Kulturo esas legala kodexo donita al la Delegitaro da Louis Couturat samatempe kun Ido ipsa.

Idala Neciklopedio

Vidu la ĉefartikolon Ida Neciklopedio

Idistes pova krear oqual sue enciklopediacho, o ne krear, isto es lor afero, mi ne es idisto.

Ido-ŝtelo

Por pravigi min mem kaj miajn kunlaboristojn, mi devas konstati mian konvinkon, ke ni sciigas, ke du grandaj demokrataj nacioj de Eŭropo, dum la unuaj flamoj de la incendio, kredis —aŭ ŝajnis kredi— erare, ke Ido-ŝtelo aŭ Fripon-ŝtelo estas simbolo de Ido. Ĝi estas sespinta ŝtelo, kies pintoj signifas la ses aferojn, kiujn Ido ŝtelis de Esperanto: la movadon, la gramatikon, la vortordon, la kulturon, la komencantojn, kaj la laboron de pli kreemaj homoj.

GLoSArIo

• adeas, adeis: adias, adiis (adear: adiar).
• auto: automobilo.
• difikulta: desfacila.
• kuya: di qua, di qui, di quo (la).
• mafiano: membro di “mafio”.
• mamao, mao: “mama”, matro.
• neno: infanto o puero.
• noticiaro, noticio: novajaro, novajo.
• o.k.: konsentite, omno korekta.
• papao, pao: “papa”, patro.
• ‘parlar’, ‘parlir’: parolar, parolir.
• puto, putino: putano, putanino.

Ido kaj politiko

Ni aŭdis antaŭe, kiel omna Europana royalisti devas unionesar ed uzar Ido kom komuna linguo por komunikar e kunlaborar por la riestabliso dil monarkio omnaloke en Europa,e, segun posibleso, en la mondo.

Idismo

Ofte ni aŭdas diri, ke Idismo estas adori idojn anstataŭ la veran Lingvon. Neniu kredas sin idano. La ideo de adoro al ido estas esperantisma akuzo kontraŭ esperantidaj projektoj kaj propagando kontraŭ ili. Hodiaŭ ĉefe finvenkistaj kaj kelkaj fundamentalistaj grupoj uzas la vortojn "Idanoj" kaj "Idismo" rilate al aliaj lingvaj grupoj.

Nuntempe la akuzon pri idismo ofte uzas fundamentalismaj esperantistoj kiel argumento eĉ kontraŭ nelingvaj agoj.

Estonto de Ido

Tipa idisto.

Pluse nula guvernerio dicis adoptor nultempe linguo quale Ido! Nula guvernerio ja adoptis tala linguo e nula guvernerio esas adoptonta tala linguo, ma tio ne signifikas ke nultempe dum la futuro tala linguo ne esos adoptita... Quiu povas savar quio eventos?

Idolisto

Se oni serchas la traduko di l' vorton idolâtre (tia quiu kultas la idoloyn) che la dicionario Franca-Ido, oni trovas la vorton : idolisto. Do, evidente bona Kristano ne darfas adheriar la interretan forumon Idolisto, olquiu esas idolista forumo dedikata al la demoni. Konseqve, la adheranti di idolisto, gvidata da l' reprezentanto di Lucifero por la Idisti, iros aden l' Idistal inferno post ilia transmondesko. Tia quiu volas sekurigiar la salveson di sua animo ne devas membresiar di Idolisto.

Moralo de la rakonto

Komprenu, ke se oni volas apogi internacian planlingvon, oni apogu esperanton. Oni ne dividu fortojn.

Vidu ankaŭ

• Eraro
• Merdo
• Stultulo
• Uniono por la Linguo Internaciona Ido

Referencoj

• Idoj de Orfeo. Romano, originale de Bulthuis. 1923, 544 p. Stranga aventuraro de tri ĝemeloj. Tre laŭdinda estas la celo de B. kaj rimark­inda lia lerteco ĉiam interesi kaj veki scivolon. Simpla, vigla stilo." (G. S., ,E', 1923, p. 183.)

Notoj

Warning: This is a Ido Language content collection website. If you don't know it, please read about the language in this Wikipedia article. Thank you.
La Vikipedio havas pedantan artikolon pri Ido.

Internaciaj lingvoj

Uzataj lingvoj: Alkoholo | Batalo | Chuck Norris | Esperant' | Eŭropanto | Fikado | Klingona lingvo | Lingvafrankao | Marĥuano | Transpiranto | Unikodo

Strangaj lingvoj: Arcaicam Esperantom | Creola Clasiquoma | Latino | Loglio | LSD | Marparolo | Neciklopedio | Rljeha | Sanskrito | Unikso | Volapuko

Neuzataj lingvoj: Angla lingvaĉo | C | Ĉina lingveto | Esperanto | Esperanton | Franca (dialekto) | Hindia lingvo | Ido | Malnova angla | Rusa inversigo | Tokipono