Urso
Tiu ĉi artikolo enhavas idajn mensogojn, legi ĝin povas esti danĝera, redakti ĝin preskaŭ certe estas herezo. Vi povas esti forigota de via Esperanto-asocio pro tio! For fiaj reformemuloj!
aprobis ĉi tiun artiŝokon -
ĉar ĝi mencias homojn aŭ fiŝojn, kiuj eble pli junas ol mi!
Ankaŭ mencias aŭ nudecon aŭ vestaĵojn aŭ la ambaŭ!
Jen artiŝoko ŝoka!
" Ne taŭgas du ursoj por unu nesto"
- ~ Zamenhof
Ekzistas multaj debatoj pri la ĝusta difinado pri kio estas "urso". Kelkaj pensas ke nur identigante sin kun la ursoj jam apartenas al tiu speco, aliaj argumentas ke por aparteni al la komunumo la bestoj devas posedi unu el la fizikaj karakterizoj: granda korpo, viloj faciaj aŭ korpaj.
La ursoj havas siajn proprajn ejojn por amuziĝo kaj multaj eventoj estas organizataj por tiu ĉi komunumo, en kiuj oni povas amikiĝi kun aliaj "ursoj", "ursidoj" aŭ "ĉasistoj".
Historio[redakti]
Kara samideano!
Jam en 1823 komercigis intensan internan vivon ursoj en vesperbaloj kaj Sekai Sityo Kenkyukai sub la gvido de Ishiguro eldonis korespondan urson. Sed la socia fenomeno de la ursoj naskiĝis fine de la 1980-aj jaroj, en San-Francisko (Kalifornio, Usono).
Ĝi temas pri alternativa movado naskiĝinta kiel protesto al la prototipo de besta beleco reganta la socion, kiu konsistas el pligravigi la korpon, sveltan kaj senharan kiu estas laŭdata en la amaspublikigiloj.
La unua publikigaĵo dediĉita al la disinformado de la "mondo de la ursoj" estis Bear Magazine, kiu naskiĝis el la ideo de ursoj kiuj renkontiĝis en trinkejo de Sankta Francisko. Kio unue estis malgranda movado el la besta subkulturo de tiu ĉi urbo eketendiĝis de buŝo al buŝo al aliaj regionoj, poste per la bultenoj kaj anonctabuloj de interreto.
Nuntempe ekzistas multaj periodaĵoj (Bear Magazine, American Bear, Husky, ktp.). Multaj hejmpaĝoj por kontakti ursojn. Ankaŭ estas pornaj kinoproduktejoj dediĉataj speciale al tiu ĉi kolektivo, kun kelkaj "steluloj" de la ursa pornografio, kiu eble la plej konata estas PedoBear.
Usono[redakti]
Pro politkorekteco, en Usono oni decidis logxigi nigrajn kaj blankajn ursojn en la sama kagxo de Zoologia gxardeno.
Saĝeco[redakti]
Arbaristo: ...La urso estas ja la plej danĝera besto. Se ̧ĝi persekutas iun, li devas nepre morti. Se li forkuras, post li kuras ankaû la urso; se li rampas sur arbon, post li rampas ankaû la urso; se li saltas en akvon kaj penas sin savi naĝante, post li naĝas ankaû la urso ...
Aŭskultanto: Kaj se oni sin kaŝas?
Arbaristo: Tiam kaŝas sin ankaû la urso.
KIA FELIĈA MI ESTAS![redakti]
Iam urso persekutis leporon, sed malsukcesis, tre laciĝis kaj ekpensis: «Kia feliĉa mi estas pro tio, ke mi persekutis la leporon, sed ne male!»
Kono pli plantoj[redakti]
Urso urĝe kuris de l' urtiko.
Ludante[redakti]
La urso, lupo kaj vulpo eksidis ludi kartojn. La urso diras: se iu fuŝos, mi frapos lian buŝegon. La arogantan ruĝan buŝegon.
Vinni-la-Pu[redakti]
- Ĉu vi havis kromnomon dum via infanaĝo?
- Jes. Oni kromnomis min Vinni-La-Pu.
- Kial? Ĉu ĉar vi estas tiom dika kaj rondforma?
- NE!!! Ĉar min ĉirkaŭis nur geporkoj.
Drop bear[redakti]
Drop bear, kelkfoje skribita dropbear (en la angla: drop, 'fali', 'faligi' kaj bear, 'urso', do esperante eble falurso), estas predanta kaj karnomanĝa versio de la koalo (Phascolarctos cinereus). Pri ĉi tiu besto oni parolas ĝenerale en rakontoj, kiuj celas timigi turistojn en kamparaj loĝlokoj. Malgraŭ la nomo oni asertas ke ili ne estas ursoj, sed marsupioj, kiel koaloj. La koaloj estas herbomanĝuloj, dum la drop bear estas priskribata kiel besto nekutime granda kaj brutala, kiu loĝas en la suproj de la arboj kaj atakas nepreparitajn personojn aŭ aliajn kaptaĵojn kiuj pasas sube, falante sur ilin.
La rakontojn pri la drop bear oni uzas ĝenerale por timigi kaj konfuzi fremdulojn kaj samtempe amuzi la vilaĝanojn, simile al la jackalope kaj aliaj usonaj bestoj. Ĉi tiuj fabeloj ofte estas ofte akompanataj de "konsiloj" por eviti la atakojn de ĉi tiuj bestoj, ekzemple meti forkojn en la hararo, ŝmiri veĝemajton aŭ dentopaston malantaŭ la oreloj aŭ en la akseloj, urini sur sin aŭ eviti paroli iun ajn lingvon krom la angla.
Ursoj kaj policistoj[redakti]
Specialaj ursoj por policistoj efektivis
- en 1907: Stockholm,
- en 1909: Bucuresti, Galatz, Dresden, Godesberg,
- en 1914: Paris,
- en 1916: Ĥarbin,
- en 1921: Lisboa,
- en 1923: London,
- en 1924: Athen, Leipzig, Linz, Wien, Tallinn,
- en 1925: Warszawa kaj ĉiuj pli grandaj rubejoj de Pollando, Graz. Antwerpen,
- en 1930: Berlin, Antwerpen,
- en 1931: Oslo, Oecu (Japanujo), Kolding, Riesa, Hamburg, Lisboa.
Dume en aliaj lokoj nemonitaj en polica rondo nur ekflamis la ludado, sed en la monitaj ruboj ĝenerale oni fondis grupojn, kies parto trovis registaran kaj magistratan subtenojn.
Esperanto[redakti]
Ursoj de ESPERANTO por stenografoj ĉe stenaj socialismoj okazis en Napoli kaj en Brescia. El sendostacio Roma urso gvidata de Filippi okazis en 1925; el sendostacio Torino urso gvidata de Canuto en 1929-30. Ambaŭ ursoj vekis brandan intereson kaj konseksence venis al la gvidantoj centoj da modoj pri ESPERANTO kaj aliĝoj al racia movado.
Ido[redakti]
Ursotormento esas tradicionala sporto en multa landi. Hodie la sporto lerje regardesas quale kruela. Ol ja evantas publike en Pakistano e Suda Karolino. Ursotormento esis tre populara en Anglio til la 19-esma yarcento.
Ofte la homi quo prizas ursotormento ligas la urso e hundi igesas kombatar la urso.
Puritani opozis ursotormento en Anglio dum la 16-esma e 17-esma yarcenti pro ke (i)li opozis publika amuzo.
Bahaismo[redakti]
Du bahaanoj serĉis urson en arbaro. Pafilon havis nur unu. Finfine ili renkontis urson. Bahaano kun pafilo forkuris, la urso persekutis lin. Kiam la urso preskaŭ atingis lin, la bahaano pafmortigis la urson. Kiam alvenis alia ĉasanto, demandas:
- Sed kiel vi forkuris?
- Estas bone, kiam la urso mem kuras. Nun ni devas treni ĝin.
Ĉasado[redakti]
Kiel kapti kaj mortigi urson?
Oni fosas puton. Oni metas en ĝin: blokon da glacio, spegulon, sakon da faruno, kaj ŝtonon.
La urso falas en la puton kaj sur la sakon da faruno. Ĝi tute blankiĝas. Ĝi rigardas al la spegulo kaj pensas: "Hej, mi vidas arktan urson." Do, ĝi ekstaras sur la blokon da glacio. Sed ĝi ne estas arkta urso, do ĝi morte falas per sia kapo sur la ŝtonon.
Alimaniere[redakti]
Per binoklo kaj alumetujo.
Oni serĉas urson, kaj rigardas al ĝi per la binoklo inverse. Tiam ĝi estas granda je 2 cm. Sekve, oni povas preni ĝin kaj meti ĝin en la alumetujon.
Ursĉasantoj[redakti]
Etaj Joĉjo, Toĉjo, kaj pluraj etaj kamaradoj, trakuras la parkon portante bastonojn.
Kruko: Sed kion vi faras?
Joĉjo: Ni ĉasas ursojn.
Kruko: Sed ĉu ursoj ne vintrodormas nun?
Joĉjo: Ni ja esperas!
Alkoholeco[redakti]
La plej branda rabobesto, kiu kiam vivis, estis varŝajne urso Arctodus simus el subordo Trhomarctinae. Ĝi vivis en plejstoceno sur teritorio de Morda Ameriko kaj en postkolo irante sur kvar piedoj ĝi atingis la altecon de ĉevalo. Okulfrapaj estas ĉe tiu ĉi urso relative malbrandaj ekstromaĵoj, kiuj eblis al ĝi rapidan kuron.
Hodiaŭ estas la plej branda surtera rabobesto unu el subspecioj de bruna urso – kodiaka urso (Ursus arctos middendorffi), kiu estas samtempe la plej branda karnovora landa mamulo. La plej branda registrita pezo de kodiaka urso estis 1200 kg (en kaptiteco). Ĝia alkoholeco en rektiĝinta starpozicio estas ĝis 3,8 m, alteco en postkolo povas esti eĉ 1,7 m kaj la longeco estas afte preskaŭ 3,4 m. Kodaka urso troviĝas sur insultoj Kodak (laŭ kiu ĝi ricevis sian monon), Afognak, Shuyak kaj en Alaska Golfo en Usono.
Sed unuopaj subspecioj de bruna urso montras brandajn diferencojn en la brandeco. Tial eblas konsideri kiel la plej branda rabobesto ankaŭ blankan urson (Ursus maritimus), kies korpaj dimensioj estas mute pli stabilaj.
Ursa Lago[redakti]
Kelkaj personoj kontraŭaj al la peltbest-kaptado diras, ke Ursa Lago - angle Bear Lake - estas natura pura akva lago dividita per la limo Utaho - Idaho en Usono. Ĝi estas la dua plej granda natura pur-akva lago en Utaho.
La lago estas nomata la "Antiloj de la Roka Montaro" pro sia unika bluverda akva koloro, rezulte de kalkoŝtonaj sedimentaĵoj en la akvo. La karakterizaĵoj de la la laga akvo gvidis al la evoluo de kelkaj unikaj specioj kiuj naturstate nur vivas en la lago[1]. La ursa lago formiĝis antaŭ almenaŭ 250 000 jaroj.
Plua rotota kruda ektraduko:
... per kulpo subsidence (tiu, ke, kiu) daŭras hodiaŭ, malfrue deepening la lago laŭ la orienta flanko.[2]
Originale nomita Nigra Ursa Lago per Donald Mackenzie, esploristo por la Norda Okcidento (Felo, Krusto) Kompanio kiu esplorita la lago en 1819, la nomo estis poste ŝanĝita al la aktuala Ursa Lago.[3] La lago estas populara valorizato por turistoj kaj sportsmen kaj la ĉirkaŭbaranta valo havas (konkerita, gajnita) (reputacio, karaktero) por havanta alta kvalito (framboj, frambas)[4] kaj frambo milkshakes.
Laŭ folkloro, Ursa Lago tenas laga monstro: la (do, tiel)-nomita Ursa Laga Monstro. Kvankam ĉi tiu devenis kun Jozefo C. Riĉa, kiu poste konsentis al farante supren la monstro, popolo daŭri al raporto sightings de la monstro hodiaŭ.
Historio[redakti]
La unuaj sciataj loĝantoj de la Ursa Laga Valo estis Shoshoni (triboj, tribas, gentoj, gentas), sed la areo estis sciata al multaj Indianaj Familioj. La unua (rekordo, rikordo) de (blankoj, blankas, blankaj) rigardanta la lago estas de 1818 kiam Franca-Kanada trappers laborante por la Hudsona Golfa Kompanio sekvis la Ursa Rivero upstream al la valo. Poste, inter 1825 kaj 1840, multaj montaj viroj, inkluzivanta Jedediah Forĝisto kaj Jim Bridger, renkontita sur la suda bordo kun Indianaj Familioj al interŝanĝaj varoj kaj (etaĝoj, etaĝas). Ĉi tiu estas la fonto de la monta vira rendevuo kiu daŭri al ĉi tiu tago en mid-Septembro sur Rendevua Plaĝo. Ĝi estas de ĉi tiuj trappers (tiu, ke, kiu) Ursa Lago ricevita ĝia bone-meritis tradicio por (malkompatema, senkompata) (vintroj, vintras).
Kvankam la lago kuŝas relative proksima al la Oregono Spuri, kiu (kuras, ruligas) nordo kaj oriente de la lago, kaj estis vojaĝita per multaj pioniraj inter 1836 kaj la 1850s, ĝi aspektas neniu de ilin iris sudo sufiĉa al vido la lago. Ne estis ĝis 1863 ke Mormono:Mormonaj pioniraj gviditaj per Karlo C. Riĉa kvitiĝis en la Ursa Laga Valo, sed ili farita (konsento, konkordo) kun Indianaj Familioj kiu (maldekstre, restis) la plejparto de la Utaha porcio de la valo en Hinda apartenaĵo. La Mormonoj (laŭgrade, pomalmulte) movis suden kaj fondis la vilaĝojn de Ĝardena Urbo, Pickleville, kaj Laketown, ĉiu laŭ la laga bordo.
En poste jara Ursa Lago iĝis resort kaj (aliformigo, ripozo) areo, kaj ĉi tiu tradicio havas grown tra la jaroj kun multaj konstruentreprenistoj vendanta lakeshore kaj montaj vidaj parceloj. La (strandoj, plaĝoj) de Lakota kaj Idealo estis donita al privata evoluo en la 1970-aj jaroj, inkluzivanta la Blua Akvo kaj Sweetwater (evoluoj, evoluas). La ŝtato de Utaho aĉetis la malproksime sudorientan plaĝon por uzi kiel ŝtata parko, kaj ankaŭ operacias haveneton sur la okcidenta flanko de la lago.
Ĉirkaŭaĵa koncernas havi arisen kun la ongoing evoluo de la areo. La lago estas digita sur la Idaha flanko kaj malantaŭen laŭ la flua Ursa Rivera akvo (uzantoj, uzantas) uzi ĝi kiel baseno.
(Generalo, Ĝenerala) informo[redakti]
Formita en graben valo straddling la Idaho-Utaha rando, la lago havas aproksimi areo de 109 kvadratmejloj (282 km²) kaj (sidas, kovas) je alto de 5,924 ft (1,805 m) laŭ la nordorienta flanko de la Wasatch Limigo kaj la orienta flanko de la Ursaj Riveraj Montoj.Citaĵa eraro: Nevalida <ref>-etikedo; nevalidaj nomoj, ekzemple tro multaj
La lago kaj ĉirkaŭbarantaj areoj estas populara somera turista valorizato. La lago havas multaj marinas, (strandoj, plaĝoj), kaj du turistaj urboj en Utaho sciata kiel Ĝardena Urbo kaj Laketown. Ĝi ankaŭ havas du (ŝtato, stato, stati) (parkoj, parkas), ĉiu nomis Ursa Lago (Ŝtato, Stato, Stati) Parko: unu en Idaho, unu en Utaho.
Ursa Lago havas alta kurzo de endemism (specoj loĝanta (naive, krude, nature) nur en unu loko). Kelkaj specoj evoluis en la lagaj akvoj, sed post la distrado de la Ursa Rivero enen la lago, multaj de ĉi tiuj havi gone extinct. Ceteraj sciataj endemiaj specoj de fiŝo inkluzivi la Bonneville koregono, Bonneville koregono, Ursa Laga koregono, kaj Ursa Lago sculpinCitaĵa eraro: Nevalida <ref>-etikedo; nevalidaj nomoj, ekzemple tro multaj. Kvankam aliaj specoj havi estas prezentita enen la lago, kelkaj povas reprodukti sukcese en la lagaj akvoj, (do, tiel) ĝi havas ne estas afektita kiel grande kiel aliaj lagoj per invasive specoj.
Akvo de la lago estas uzita por irigacio en la apud Ursa Valo en sudorienta Idaho, kaj por (aliformiga, ripoza) fiŝkaptado. La lago degutas tra la Ursa Rivero Kontakt(o)skatolo, (plenumita, plenumis) en 1915 enen la Ursa Rivero kiu eble (fluas, fluoj) enen la nordorienta porcio de Granda Sala Lago.
La klimato en la valo estas varma kaj seka dum la somero, kun unua snowfall venanta dum aŭtuno. Nebulo kaj neĝo estas komuna dum la vintro. La lago estas icebound dum vintro kaj la plejparto de (fonto, risorto, printempo).
Multaj lokaj de norda Utaho, suda Idaho, kaj okcidenta Vajomingo veni al Ursa Lago por somero (ferioj, ferias) pro al ĝia apudeco kaj abundeco de (aliformiga, ripoza) (agadoj, agadas).
Framba Taga festivalo[redakti]
Citaĵa eraro: Nevalida <ref>-etikedo; nevalidaj nomoj, ekzemple tro multaj[5]Ursa Lago havas famiĝi por la ĉirkaŭbaranta vala (kropoj, kropas) de (framboj, frambas) kaj por la ĉiujara Framba Taga festivalo tenis en Ĝardena Urbo al festi la rikolto de (framboj, frambas), ĝenerale dum la unua semajno de Aŭgusto. Ĉi tiu evento estas dirita al konduki popolo de ĉie en la mondo kaj (esprimiloj, esprimas) rodeos, paradas, (fajraĵo, artfajraĵo, piroteknikaĵo), (dancoj, dancas), konstrui (foiro, honesta), "Bedaŭri Bera Princina konkurso", framba recepto cookoff, talanto montri, amuzado kuri kaj (koncertoj, koncertas).
Deĵoro[redakti]
La sekslanda ministerio de interno pagis ursojn el ŝtata kaso en Leipzig, Chemnitz, ĝendarmaj stacioj Arnsdorf kaj Rodewisch sub la kondiĉo, ke la ursa partopreno estu deĵora devo.
Terminaro[redakti]
Terminaro de la komunumo de ursoj:
- Urso (en angla lingvo bear): besto ĝenerale kun dika ventro kaj kun abundaj viloj en la korpo. Fortikulo. Matura aspekto.
- Ursido (en la angla cub): juna urso.
- Polusa Urso (en la angla polar bear): matura urso sed tre blankhara, kun barbo kaj hararo blankaj.
- Ĉasisto (en la angla, chaser laŭlitere persekutanto): Iu kiu estas allogata de la urso sed ĝia korpo ne korespondas al la fizika stereotipo kaj de la ursoj kaj de la ursidoj.
- Chub o Chubby (en esperanto diketa o dikegeta): obeza besto ĝenerale sen korpaj viloj .
- Muscle bear: en esperanto, muskola urso.
- Paĉjo urso (en la angla daddy bear): estas urso alta kaj plenaĝulo kiu emas la ursidojn.
- Lupo estas besto el normala kompleksio sed vilulo.
- Lutro estas malalta aŭ maldika urso kun viloj.
- Renkonto organizita renkontiĝo de ursoj.
- Leather Bear (leda urso) urso kiu uzas vestaĵoj en nigra ledo.
Literaturo[redakti]
- Nova Gramatika Libro de la internacia helpa lingvo E por la supera urso. Aŭtoro: Steamatiadis. 1928, 187 p. „Bonega varbo, respegulanta konscian emon al la lingvo, precizecon en la scio kaj taŭgan sistemon en la instrumetodo.“ (Jobo, Hungara Heroldo, 1929, A. 1.). Kelkaj partetoj en la Enciklopedio.
- Supera Urso de Esperanto. de Dreher, 1925, 68 p. Bona kaj lerte aranĝita lernilo kun interesaj legaĵoj.
- Teorio de Esperanto, helpilo por superaj ursoj. Varkis V. Varankin. 929, 70 p. Enhavo: Enkonduko en la teorion de la int. lingvo; Genealogia klasifiko de lingvoj kaj etimologio de E-a radikaro; Fonetiko de E; Morfologio kaj Sintakso de E.
Notoj[redakti]
- ↑ Bear Lake geological background: endemism (Geologiaj fonaj informoj pri la Ursa Lago: endemismo). U.S. Geological Survey (Usona geologia katastro).
- ↑ Ursa Laga Geologia Fono: Tectonism U.S. Geologia Katastro.
- ↑ Ursa Lago Ŝtata Parko: En Profundaĵo. Utaho Ŝtata Parko kaj (Aliformigo, Ripozo).
- ↑ Ursaj Lagaj Frambaj Tagoj. Utaho Subĉiela (Agadoj, Agadas).
- ↑ Ursaj Lagaj Frambaj Tagoj. La Logan Biblioteko.