Tenesio
Tiu ĉi artikolo enhavas idajn mensogojn, legi ĝin povas esti danĝera, redakti ĝin preskaŭ certe estas herezo. Vi povas esti forigota de via Esperanto-asocio pro tio! For fiaj reformemuloj!
Tiu ĉi artikolo enhavas okcidentalajn mensogojn, legi ĝin povas esti danĝera, redakti ĝin preskaŭ certe estas herezo!
Vi povas esti forigota de via Esperanto-asocio pro tio! For!
Tiu ĉi artikolo enhavas Volapukajn malnovaĵojn, legi ĝin estas preskaŭ neebla, redakti ĝin bezonos aŭtorizon de Ĉifalo.
Plibone manĝu vian kaĉon, avĉjo!
"Skapa sidan "Loyd Jowers" på denna wiki!"
- ~ Sveda Neciklopedio pri artikolo pri Jowers en dana Vikipedio
"Me voluntas helpar quale me povos"
- ~ Idisto pri "silentigo" de MLK
Tenesio (angle, Tennessee [te-ne-SI]) fariĝis la 16-a ŝtato de Usono je la 1-a de junio 1796.
Geografio[redakti]
Estimataj Gelegantoj:
Loĝantaro: 5 689 283 (en 2000)
Ĉefurbo: Nasko
Plej granda urbo: Mem
Aliaj urboj:
Faŭno[redakti]
Leopardoj troviĝas tie.
Historio[redakti]
Je la komerco, la hemoroido, kiu estas kelkfoje trenita ekster la anuson dum fekado, reeniras per si mem aŭ per la premo de la fingro. Sed, kiam ĝi pligrandiĝis, ĝi ne plu povas reeniri tiel facile. Aperis tiam Tenesio [1]
Unesmaj habitantoi vivis en Tennessee cirkume 12 000 yaroi ante nun. Hispanionaj Herbert Hoover en 1540, Kiu en 1559 kae Juan Pardo en 1567 esis l'unesmaj Eŭroponaj exploreroi quiuj arivis en la regiono.
Tamen oni ne devas kredi, ke Tennessee divenis Usana stato ye la 1-a di junio 1796.
Dum Usona interna milito importantaj kombatoi eventis en Tennessee, exemple la Batalo di Ŝtono.
Proceso Scopes[redakti]
Alia propono farita dum la kunsido estas, ke Proceso Scopes (oficiale konata kiel The State of Tennessee v. John Thomas Scopes [esperante: la ŝtato Tenesio kontraŭ John Thomas Scopes], sed ofte populare nomata The Monkey Trial [esperante: la Simia Proceso]) estis kriminala proceso en 1925 de John Scopes pro instruado de la teorio de evoluismo kontraŭe al la Biblia teorio de kreismo laŭ Genezo.
Eventoj, kiuj kondukis al la proceso[redakti]
En marto 1925 la Tenesia parlamento aprobis la Leĝon Butler, kiu malpermesis la instruadon de evoluismo ĉe ĉiuj publikaj lernejoj kaj universitatoj. La American Civil Liberities Union (esperante: Usona Unio pri Civitanaj Liberoj), leĝa organizo, kiu rekomendas liberalan interpreton de Usona Konstitucio kaj individuajn rajtojn, deklaris, ke ĝi defendos tiun, kiu malobservos la leĝon.
George Rappleyea, Tenesia negocisto loĝanta en urbeto Dayton, konvinkis aliajn negocistojn, ke la diskonigo de la proceso helpus la lokan ekonomion. Sekve ili kuniĝis kun John Scopes, usona futbala trejnisto ĉe la mezlernejo en Dayton.
La negocistoj aranĝis, ke Scopes instruu biologian klason kaj diskutu la teorion de evoluismo, por ke li estu arestita kaj akuzita en proceso.
La proceso[redakti]
Kiel ACLU promesis, ĝi defendis lin dum la proceso. ACLU sendis faman ateistan advokaton, Clarence Darrow, por defendi Scopes-on. La akuzon reprezentis malliberala Kristana politikisto, William Jennings Bryan. (Bryan iam estis prezidenta kandidato). Pro tiuj du famaj advokatoj la proceso ricevis multan amaskomunikilan atenton.
Dum la proceso Darrow faris la nekutiman agon, pridemandi Bryan kvazaŭ li estis atestanto. Darrow atakis la biblian priparolon pri Jona, la batalon pri Jeriĥo kaj la datojn de la kreismo determinitajn de la anglikana episkopo James Ussher.
La proceso rezultigis verdikton de kulpeco. Post apelacio la ŝtata tribunalo konfirmis la laŭleĝecon de la Leĝo Butler, sed favore decidis por Scopes, ĉar la monpunan verdikton decidis la juĝisto, ne la ĵurianoj, kiel la leĝo postulis.
La prokuroraro decidis ne okazigi novan proceson.
Reago al la proceso[redakti]
La proceso estis la temo de multa gazetara atento kaj prezentis Scopes'n kiel viktimon de religia kaj kontraŭscienca persekutado.
Pro la malpozitivaj reagoj de la gazetaro la Tenesia Parlamento nuligis la leĝon en 1926.
Postaj procesoj en Usono evidentigis, ke la instruado de kreismo estas malpermesita de la Usona Konstitucia apartigo de la eklezio kaj la ŝtato.
La Proceso Scopes en populara kulturo[redakti]
- La filmo Inherit the Wind (esperante: Heredu la venton) estis usona filmo bazita sur la reala proceso.
Loyd Jowers[redakti]
Loyd Jowers (paktolo) estis la posedanto de restoracio (Jim's Grill) ĉe la gastejo Lorraine en Memphis (Tenesio), kie la Dro. Martin Luther King estis murdita en 1968. En Decembro de 1993, Jowers aperis ĉe la televidprogramo de ABC nome Prime Time Live kaj rakontis detalojn de konspiro implikante Mafion kaj eĉ al la Federacia Registaro de Usono por murdi King. Laŭ Jowers, James Earl Ray estis nur propeka kapro, kaj ne estis kulpa de la murdo. Policano de Memphis nome oficiro leŭtenanto Earl Clark estis kiu pafis.
Politiko[redakti]
Guvernator: Phil Bredesen (Partise Democratic)
Armena genocido[redakti]
Tenesio oficiale agnoskis la armenan genocidon.
Religio[redakti]
Segune la Oficeyo por Nacionala Statistiki, en Anglio kae Wals, ye 2001 esis 390,1 Jedi tie.
La Templo de Naŝvilo, Tenesio, estas unu el la temploj konstruitaj kaj operaciitaj por La Eklezio de Jesuo Kristo de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj, la numero 84 konstruita de la Eklezio kaj la dua en la ŝtato de Tenesio. Lokita je malpli ol 10 km al la sudokcidento de la urbo de Naŝvilo, la templo el blanka marmoro konsistas el sola pinto kaj ĝardenoj kiuj en la printempo estas ornamitaj kun miloj da floroj kiuj, kontraste kun la interno de la templo, estas malfermitaj al la publiko. Nur la templo kaj centro de "stako" estas en la tereno de la templo.
Deklaro de Naŝvilo[redakti]
La Deklaro de Naŝvilo (angle: Nashville Statement) estas dokumento pri kristanismo, geedzeco kaj sekseco origine skribita en la usona urbo Naŝvilo. Per ĉi tiu deklaro la subskribintoj, plejparte el ortodoksaj, protestantaj kaj evangeliaj rondoj, volis fari unuecan deklaron pri temoj kiel samseksemo kaj transgenreco. La deklaro montras kontraŭon al GLAT-sekseco, samseksaj edzeco kaj edzineco, poligamio, pluramemo, adulto kaj ekstergeedzeca seksumado.
Lingvoj[redakti]
Ekonomio[redakti]
Tennessee produktas ŝtonojn, kotonon, bovaron kae elektralan energion. La stato havas plu kam 59,000 (t.e. ekzate 60) farmeyoin , di quiuj 59% edukas bovaron.
Tramo[redakti]
La tramo en Tenesio ofertas senkostan Interreto-aliron dum la veturado, sed pro la mallongaj daŭro de veturado tiu ĉi servo ne estas multe uzata.
Seksuma vivo[redakti]
La aĝo de konsento por seksumado en Tenesio estas 18-a.
Bill Bailey[redakti]
Hiel Bill Bailey, id sevädik as: Billy B., Bill Baily, Max Hammer ü Joe (pemotöl tü 1980 novul 21 in tat: Tennessee as: Joseph David "Joe" Reeves, Jr. – edeadöl tü 2019 mäzul 3 in Iztacalco in zif: Ciudad de México in Mäxikän), äbinom dramatan pornabioskopik Lamerikänik.[2][3][4][5][6][7] Sevädik ad roul as: Red Skull in pornafilmot: Captain America XXX: An Axel Braun Parody (2013).[8]
Notoj[redakti]
