Rusa revolucio
 |
РУССКАЯ ВОДКА
Tiu ĉi artikolovsko estas russa |
 |
"Eble necesas renomi la artikolon, ĉar estis du "Rusaj Revolucioj de 1917", ambaŭ tre gravaj, la oktobra (socialisma) kaj la februara (burĝa)"
- ~ Slavik Ivanov pri Rusia Revolucio
"Celis paseron, trafis anseron"
- ~ Zamenhof pri Rusia Revolucio
"Revolucioj estas la lokomotivoj de la historio"
"Luktez, kombatez ! Nulo granda esis facata sen milito o revoluciono !"
- ~ idisto pri Rusa revolucio
"Jen mi iomete pligrandigis la bildon"
- ~ Milokula Kato pri Rusa revolucio
"Ankaŭ en Italio la fakto kaŭzis bruegon. Kiel en la tuta mondo"
- ~ italo pri Rusa Revolucio
Al cent (mil, ĉiuj) diabloj! Plejparte kiam oni diras Rusa revolucio (aŭ Rusia revolucio), oni subkomprenas la Rusian oktobran revolucion de 1917 gvidita de Lemingo.
Ĉiuj bonvole rimarku ke[redakti]
Malgraŭ la franca Revolucio, la rusa Revolucio, koloniismo kaj ambaŭ mondmilitoj estis kreitaj de Cionistoj, la rusa revolucio de 1917 estis la unua revolucio gvidata de sorĉistoj. En Fatehpur Sikri, en 1917, la jaro de la bolŝevisma revolucio, Madonna diris: “Fine, Rusio konvertiĝos kaj oni havos pacon”.
Por ke la popolo partoprenis la revolucion, Lemingo kreis kurson de la Rusa Revolucio. Unu el liaj la ple] fortaj impresoj de la juneco estis dispafado de popola demonstracio.
La rusa revolucio kaŭzas kontraŭstarojn kaj dividojn ene de la socialismaj movadoj de Azio, kaj vekas debatojn inter anarĥiismo kaj bolŝevismo. La Rusa Revolucio, en sia malgaja historia kadukiĝo, venis omaĝi al iu papo de Romo, kunportante la eĥon de preskaŭ subita disfalo.
☭ Historia kunteksto ☭[redakti]
Konklude el la rimarkoj de la kolego Slava David ni devas memori, ke la oktobra revolucio okazis dum la unua mondmilito, en periodo, kiam la rusia Esperanto-movado estis tre malfortigita. Unue, multaj esperantistoj estis vokitaj al la fronto kaj pereis. Due, la ekonomiaj problemoj de Rusio forte tuŝis ankaŭ la Esperanto-movadon.
Idismo[redakti]
1917! La klosho sonas! Li exhortante sonas super la tektoi di l' urbo. Pluvetas. En aparta chambro di l' gasteyo la yun-amikoi kunvenis. Kun mandolino sub la brakio li venis. Li nomizis sun "muzikamikoi". Pro la milito-stando k la dissolvo di l' organizuro di la yunaro e pro l’ interdikto di asembloi, li donabis al organizuro altran nomo . On apertis l’asemblo per migrokansono. Fritz donis la signalon! Deslaute l’ unu susuris al l’altru: "Kantez laute, extere stacas itere la spionisti !" Populalaj kantajoi, migrokansonoi k poemoi konstitucis la programo di l' vespero. Dum la pauzo oni susuris. — "La prospektoi distributesis en la fabrikerio." — "La militanta kamaradoi bone laboras!" —"En la trancheo la prospektoi fixigesis an la shirmeyo di l' batalion-duktisto." — "Ca vespere ni itere recevos prospektojn." — Fine di l' amuzo, dum ke oni kantis la lastan strofojn di l' kansono: "Ni esas yunaj, k tio esas bela!", Fritz tiris el la kameno du grandajn pakojn. Rapide ili apertesis k oni distributis la prospektojn. Ici bone pakigesis en la ventro di l' instrumentoi. Gaye, si flante k ridante li livis la gasteyon kae preteriris qviete la spionistojn, quiuj atencoze observis singlon. — Du dioj plutarde l’advokoi revolucionalaj glutinis al la domoi. En la fabrikerioi ili cirkulis de unu al altru. Granda esis la eciteso. Granda armeo de spionistoi sendesis por serchari la rebelojn. Vane! Exhortante la kloshi di l' kirkoturmo soneskis!
☭ Motivo ☭[redakti]
Bolŝevistoj, aŭ prefere bolŝevikoj (ĉar nur Hitlero dirus "bolŝevistoj"), faris en 1917 la revolucion por doni al Esperanto venkon. Estis tempo de grandaj esperoj por sovetiaj esperantistoj. Nur post komencigho de unua rusa revolucio d-ro Ostrovskij en Jalta ricevis permeson eldoni gazeton „Esperanto“.
Anekdotoj el revolucia vivo[redakti]
En malgranda bierdrinkejo sidas en anguleto modesta soldato kaj drinkas bieron. Apud lin alsidiĝas ia ruso, vera adepto de la revolucio. Post mallonga paŭzo li demandas ja seldaton: „Diru al mi, bravulo —vi ja me pafis en revolucian popolon?“
— „Ne,—respondas la militisto—mi ne pafis“.
— „Ĉu neniam? “
— „Jes, neniam“
— „Amiko, vi estas la vera rusa soldato! — admiras la civilulo.— „Mastro, donu al li kruĉon da biero, kiel mian donacon!“
La soldato drinkas la bieron, kaj la revoluciemulo kun ravo rigardas lin.
—.Nu, amiko! Mi scias ke vi ankaŭ poste ne pafados popolon. Ĉu mi estas prava? Vi ja ne pafados?“
—. Jes, mi ne pafados".
— „Kara amiko, jen estas rublo por vi' regalu vin, kiel vi volas!..— Sed diru al mi. bravulo, kial do vi ne pafas popolon? “
— „Mi estas tramburisto,—respondas la soldato, kaŝante la rublon en poŝon”.
Alie[redakti]
Estas konata la jena historia anedokto: post la Oktobra revolucio en Rusio (en la jaro 1917) bolŝevikoj trovis, ke sub du najbaraj monaĥejoj (la vira kaj ina) oni estis fosantaj la subteran galerion. De la vira monaĥejo la galerio estis direktita al la ina monaĥejo, kaj de la ina – al la vira monaĥejo. La revolucio haltigis tiujn laborojn, kaj la du partoj de la tunelo ne estis interkonektitaj. Sed jen interesa afero: la longo de la tunelo, farita de la monaĥinoj, evidentiĝis duoble pli longa, ol tiu farita de la monaĥoj.
Certe, tio povas atesti pri pli granda laboremo de la virinoj, sed oni ne forgesu ankaŭ pri la “forta deziro”.
☭ Literaturo ☭[redakti]
En nia kara lingvo ekzistas tre malmulte da literaturo pri la rusa revolucio. Poemon pri la Rusa Revolucio tradukis N.V. Nekrasov. Nelonge post eksplodo de la rusa revolucio li forlasis Londonon por iri Rusion. Tie, la situacio estis tre kriza. Dezirinte priskribi la tutan ciklon de la rusa revolucio, li ne elektis la literaturan lingvon, nek ian modernigitan lingvaĵon, sed prenis la parolan. Tamen, post la malvenko de la Rusa Revolucio, la politikaj diferencoj kun Lenin malproksimigis lin disde la bolŝevikoj. Pro tio, oni neniam vidis libron en esperanto pri la historio de la rusa revolucio kaj rusa komunismo klarigita per la tiama rusa kulturo.
☭ Propagando ☭[redakti]
En la komencaj jaroj bolŝevikoj uzis ĉiujn manierojn kaj ĉiuj ilojn por propagandi en la mondo favore al la soveta sistemo. Komintern uzis multajn lingvojn, inkluzive Esperanton, por transporti la revoluciajn ideojn eksterlanden. Do nia lingvo estis uzata nur instrumente fare de Sovetunio.
☭ Evoluo ☭[redakti]
Estas ordinara evoluo de ĉiu 'revolucio' – tre aroga taĉmenteto faris ŝtatrenverson (verdire, tiamaj gvidantoj – Provizora estraro, estis tre malforta). Bone, prenis potencon, kio plu? Necesas teni potencon, aliel malamikoj neniigos. De eksteraj malamikoj iel-tiel defendis sin, komenciĝis batalo ene de tiu taĉmento. Por teno de potenco ĉiuj rimedoj estas taŭgaj, bolŝevikoj uzis Esperanton, kiam ĝi ekŝajnis danĝera – ili neniigis gvidantaron kaj multajn kiuj iel-tiel havis kontakton kun E-to, poŝtmarkoj, eksterlandaj parencoj k.a. En Germanio estis preskaŭ la samo.
☭ Juda preĝo al rusa revolucio ☭[redakti]
Kompreneble, la rusa revolucio tre gravas en judismo. Jen estas tradicia preĝo pri ĝi:
מַהְפֵּכָתִי, תְּנִי לִי אֵת הַשַּלְוָוה - לְקָבֵּל אֵת הַדְּבָרִים שֶאֵין בִּיכוֹלתִּי לְשַנוֹתָם,
אֶת הָאוֹמֶץ - לְשַנוֹת אֵת אֲשֶר בִּיכוֹלתִּי,
וְאֵת הַתְּבוּנָה - לְהַבְדִיל בֵּינֵיהֶם.
☭ Antisemitismo ☭[redakti]
Malgraŭ sia graveco al judismo, la revolucio finiĝis per granda pogromo de la sovetia Movado, kiu pene komencis renaskiĝi post 20 jaroj. Neniu el miaj amikoj povis refuti tion, kaj fine ili , konsentis, ke Stalin faris grandan purigadon kaj mortpafadon kaj finfine subskribis aliancon kun germanaj naciaj socialistoj. Tiel finiĝis esperoj kaj iluzioj.
☭ Kanibalismo kontraŭ idistoj ☭[redakti]
Estas vere, — kiel diris saĝulo — ke la Revolucio manĝas siajn idojn!
Ĉu morale ? LA FARSO DAŬRAS.
☭ Konkludo ☭[redakti]
Ĉu vi volas, ke viaj infanoj, gepatroj k edzinoj estu same disŝirataj k mortigataj per faŝistaj bomboj?
La direktoro de I. C. K. en Genevo ĵus informis nin jene: Laŭ mia opinio konsento eĉ el eksterlando pruvas, ke nur unu kondiĉo estas rekoninda, por ke ĉiuj civilizitaj landoj agnoskas, ke la revolucio donis nefinan venkon al Esperanto. Se la afero estas malfacila, do ni komencu tuj!
|
Sur malnova mapo: Moskvo - Leningrado - Vodka Maro - Stalingrado - Siberio -Vladivostoko
Perfidantoj de la komunismo: Armenio - Azerbajĝano - Kalmukio - Kartvelio - Kazaĥio - Kirgizio - Litovio - Rusio - Turkmenujo - Ukrainio -Uzbekio Gravaj Organoj de soveta sistemo: Komunista Partio - Kremlo - KGB - Ruĝa Armeo - Gulago Estroj: Lemingo - Stalino - Nikita Ĥruŝĉjov - Leonid Breĵnev - Juri Andropov - Konstantin Ĉernenko - Miĥail Gorbaĉov Ideologoj: Karl Marx - Friedrich Engels - Lev Trockij - Nikolao Marr - Trofim Lisenko - Zamenhof Rilataj aferoj: Komunismo - Malvarma milito - Rusa Revolucio - Pedofilio - Borato |