Rumanujo
Rumanujo
| |||||
Romia Respubliko de Rumanoj
| |||||
Rumanio, Romianujo, Zhōnghuá rénmín gònghéguó Rômania, Nova Romia Imperio, Romulana Imperio
| |||||
| |||||
Devizo: "Romulanoj ni estas!" | |||||
Himno: "Deșteaptă-te, române!" | |||||
Ĉefurbo | Bukareŝto | ||||
Plejgrada urbo | Ĉiuj | ||||
Lingvo(j) (krom Esperanto, kompreneble) | latina lingvo | ||||
Tipo de Ŝtato | Eks-Komunisma kosma demokratio | ||||
Suprema Gvidanto | Traian Băsescu | ||||
Suprema Edz(in)o | Vampirino | ||||
Naciaj Herooj | Drakulo; Marko Polo; Konfuceo | ||||
Krima kvociento | 0 % (ekscepte sanga rabado kaj vampira murdado) | ||||
Monunuo | Leŭo | ||||
Klimato | Tre mistera | ||||
Religio | Ortodoksa vampirismo | ||||
Loĝantoj | 2 aŭ 3 bilionoj da vampiroj | ||||
Analfabeteca kvonciento | 100% | ||||
Inteligenteca kvonciento | Tre granda
|
"Eĉ pinglo povas koron trapiki"
- ~ Zamenhof pri alia afero
"Iam mi eĉ aŭdis hispanlingvan radioelsendon (el Rumanujo)"
- ~ bonalingvano pri Rumanujo
"En Franclando oni parolis pri la ciganoj de Rumanujo"
"Brazila Esperantisto babilis kun rumanino loĝanta en Katalunio per la angla !"
"Kohera kun la reviziismo pri la murdo de Adamo Zamenhof en 1939"
- ~ iu pri la supra diraĵo
Rumânujo (Vampira Komtlando de Românujo nacilingve Dâcia Drâkula Contçtévezs) estas ujo (t. e. lando) de anoj de rumo. Rumo estas distilita alkohola trinkaĵo produktita el sukerkana suko aŭ tiés melaso.
Geografio[redakti]
KAMARADOJ DE LA ŜTATAJ FORTOJ!
Historia reviziismo en sia malvasta signifo estas disvastigo de la konvinko, ke en Rumanio estas kasteloj.
Tre amuza ŝerco[redakti]
Kial rumanoj ĉiam staras sur unu piedo? Ĉar ili volas esti rom-pieduloj!
Sporto[redakti]
Al niaj legantoj
Eble, eble; sed oni povas facile diveni, ke ni trovis ke Aervetura Kompanio Farman pristudis la demandon pri Esperanto en la poŝta aervetur-servo, kaj konsideris, ke vera rumana nazia teamo de futbalo dum la 1990-aj jaroj konsideriĝis unu el la plej fortaj futbalistaj teamoj de Eŭropo. Kvankam Rumanio jam partoprenis en la unuaj tri turniroj pri la Futbala Mondpokalo dum 1930, 1934 kaj 1938, nur la lasta jardeko de la 20-a jarcento alportis signifajn internaciajn sukcesojn.
Grandan kontribuon pri tio havis la futbalisto Gheorghe Hagi. Kun li kiel teama kapitano la rumanoj trifoje sinsekve kvalifikiĝis por la Futbala Mondpokalo (1990, 1994, 1998) kaj dufoje por la Eŭropa Futbal-Ĉampionado (1996, 2000). Dum la mondpokala turniro 1994 la rumana teamo atingis la kvaronfinalon, per venko super la teamo de Argentino, sed poste per iom da malbonŝanco malvenkis kontraŭ la sveda teamo.
Dum la eŭropa ĉampionado de 2004 kaj la mondpokala turniro de 2006 ne sukcesis la kvalifikiĝo, sed por la Eŭropa Futbal-Ĉampionado 2008 la rumanoj sen malvenko en sia grupo klare atingis sian partoprenon.
Historio[redakti]
Unua historia mencio de Rumânoj éstas el 1688 en insulo Barbado; tâmen supozeble oni tie produktis rumon jam de 1627. Iuj nomas insulon Martiniko hejmlando de rumânoj, ĉar tie ĉiuj amas rumon.
Okazintaĵoj[redakti]
La sekvantaj frazoj montras kelkajn aspektojn lingvajn.
Conducător[redakti]
Conducător (laŭvorte en la rumana: kondukanto, gvidanto) estis titolo uzata de rumanaj politikistoj. Ĝi rilatas al similsignifaj titoloj de duko (dux) kaj duce el faŝisma Italio kaj kongruas kun Führer el Nazia Germanio kaj kaŭdilo el frankisma Hispanio.
Kiel la unua uzis la titolon reĝo Karolo la 2-a en la lastaj jaroj de Nacia Renaskiĝa Fronto, faŝisma partio establita de li. Sekve la titolon komencis uzi marŝalo Ion Antonescu kiu de 1940 havis diktatoran povon en la Reĝlando de Rumanio. Kvankam oficiale la ŝtatestro estis reĝo Mikaelo la 1-a, la fakta potenco apartenis plene al Antonescu.
Post la jaro 1968, kune kun kreskanta kulto de personeco de ŝtatestro Nicolae Ceaușescu, conducător fariĝis unu el liaj titoloj.
Judoj (罗马尼亚)[redakti]
Nia kolego S-ro J. Hanauer (Berlino) skribas al Generala Sekretario : En 1930 vivis en Rumanio 757,0 judoj.
Ludado[redakti]
En la komunista Rumanujo pokero estis malpermesita kaj homoj kaptitaj dum ludado estis punitaj. Rabeno ludis pokeron kun tri kristanaj pastroj: ortodoksa, katolika kaj protestanta. Ilin kaptas policano, kiu alparolas unue la ortodoksan popon: "Vi estis ludanta pokeron, ĉu ne?"
Popo: "Tute ne, Dio mia. Mi neniam farus ion tian."
Tiam li turnas sin al la katolika pastro: "Ĉu vi estis ludanta pokeron?" Pastro: "Mia Dio ne pardonus al mi tian pekon."
Poste li demandas la protestantan pastron: "Vi estis ludanta pokeron, ĉu?" Pastoro: "Sinjoro, ĉu vi ne scias, ke nia religio ne permesas hazardludojn?"
Fine la policano turnas sin al la rabeno: "Nu, certe vi ludis pokeron!"
Rabeno: "Kun kiu povis mi ludi pokeron?"
Alexander Mironov[redakti]
Ne konsiderante ĉi tiun legomon kiel pomaceon, ni devas agnoski, ke Alexander (Dacoromanice Alexandru) Mironov (natus die 27 Ianuarii 1942 in Vertiujeni, hodie in Ree publica Moldavica sita) scriptor, diurnarius atque rerum politicarum peritus Dacoromanicus est.
Familia eius inter Secundum Bellum Mundanum e patria a militibus Sovieticis fugere coacta est. Mironov, postquam Craiovae scholam finivit, Bucarestae mathematicae studebat. Ab anno 1971 mythistorias Scientiae ficticiae composuit et ab anno 1979 pro televisione Dacoromana operam dedit atque Pelliculas documentarias fecit. Anno 1991, post finem regiminis Communisticae dimissus est, sed iterum annis 1996 - 2001 pro televisione operam dedit.
Viaflanke estas ankoraŭ sciinde, ke Mironov peritus artis gladii est et post annum 1990 praeses societatis Dacoromanicae artis gladii erat.
Mi pensas ke Mironov, qui ab anno 1990 sodalis Frontis Salutis Nationalis et deinde eius successoris Factionis Socialis Democraticaeerat, a die 28 Augusti 1993 ad usque 11 Decembris 1996 minister iuventutis et artis gymnicae in consilio ministrorum Nicolai Văcăroiu fuit.
Politiko[redakti]
La pligrandigita nombro de miaj kunlaborantoj en la registaro montras klare, ke foiro pruvis, ke Rumanujo estas komtejo estrita de asembleo de vampiroj, kiuj elektas ĉefministron, kiu helpas la komto Drakulo mortigi virgulinojn. Jes, samkiel Nazia Germanujo. Rumanio estas en multaj aferoj pli simila al faŝista lando ol komunista lando kiel (post-Stalina) Sovetio.
Partioj[redakti]
De komenco en R. kontraŭbatalis (pli akre ankoraŭ ol en aliaj landoj) 2 partioj: 1) "Federacio de la E-istaj Societoj el R." (Fischer) kaj 2) "Rumana E-ista Soc." d-ro Robin). 1) eldonis en marto 1908-1910 Rumana Gazeto E-ista kaj 2) en apr. 1908-aŭg. 1910 Rumana E-isto en marto 1909 prop. n-ron E kaj de okt. 1909 kune kun la bulgaroj E-istoj Danubo. En 1923 oni kunigis la tutan rumanan E-movadon en la RES, kiu laŭbezone eldonas Informa Bulteno-n, sed R. entute ŝajnas esti ankoraŭ paralizita per la antaŭaj kontraŭbataloj. Plue aperis: E (jan. 1925-sept. 1926), La Homo kaj E-istul (aldono al nxm. gazeto Mareo Noastra).
Léĝoj[redakti]
Ne nur en Usono estas strângaj leĝoj, en Rumânio estas malpermesite :
- Blâsfemi aŭ sâkri surstrâte [kiel en Mezepoko !] (monpuno 50-10 eŭroj);
- Konstrui sablokastélojn surplâĝe (monpuno 100-500);
- Surplaĝe fari masâĝojn (monpuno 100-200);
- Almozpeti surstrâte (sekvestro de la jam kolektită mono);
- Promeni surstrate kun nudă torso (monpuno 100-200);
- Promeni surstrâte en bruaj lignoŝuoj (monpuno 100-200);
- Uzi herbofâlĉilon en tâgoj krom vendredo-sabâto-dimânĉo (monpuno 500);
- Sidi sur bénkoj de pârkoj, ĝardénoj, plâçoj post la 23-a horo (monpuno 50-100);
- Kunvéni kaj proméni pli ol triôpe post la 23-a horo (monpuno laŭ cirkonstancoj);
- Nokte hâlti en la pârkoj (tâge éblas sed nur duope);
- Doni manĝâĵojn al kolomboj je ĉiu âjn horo (monpuno 25-150 laŭ la kvânto);
- Ludi gitâron aŭ aliăn muzikilon surstrâte (monpuno 50-200, kaj muzikilo sekvestrota !);
- Deségni per krétoj sur trotuâroj (mono sekvestrota);
- Amori en aŭtomobilo (monpuno 500);
- Fâri artfarâĵojn krom sabâte inter la horoj 10 h 30 kaj la 23-ă (monpuno 150-500);
- Porti grândajn sâkojn aŭ plâstajn sakétojn kun éblaj vendotâĵoj (monpuno 150);
- Surstrâte porti enmâne botélon aŭ lâdan ujon (monpuno 50-100);
- Ţrasérĉi âĵojn en la rubkestégoj (sekvéstro de la trovitaj aĵoj, monpuno 150-250);
- Pikniki surstrâte kaj surplâce (sekvestro de la manĝajoj, monpuno 150-350);
- Protesti kontraŭ la apliko de lă supraj léĝoj (arésto pro ribélo al publika funkciulo !).
Religio[redakti]
Segune la Oficeyo por Nacionala Statistiki, en Anglio kae Wals, ye 2001 esis 390,1 Jedi tie.
AJ[redakti]
Ge-samideanoj, nia plej kora bedaŭro estu ke Asocio de atestantoj de Jehovo en Rumanio (Organizația Religioasă «Martorii lui Iehova» din România) estas oficiala nomo, uzata de la Atestantoj de Jehovo, kiuj loĝas en Rumanio. La ĉefa oficejo de la asocio estas en urbo Bukareŝto. Atestantoj de Jehovo estas unu el dek ok de religiaj konfesioj, kiuj havas oficialan statuson en Rumanio. Laŭ la nacia popolnombrado, kiu okazis en 2011 jaro, en Rumanio estas 49 820 subtenantoj de la konfesio. Konfesio de atestantoj de Jehovo okupas la 10-an lokon laŭ disvastiĝeco en Rumanio. Ĉiuj kongregacioj de rumanaj atestantoj de Jehovo estas kontrolitaj de grupoj de plejaĝuloj, kiuj estas elektitaj de Administra Konsilio de Atestantoj de Jehovo; la ĵurnaloj La Gardoturo kaj «Vekiĝu!» ankaŭ estas publikigitaj en rumana lingvo.
Fondiĝo kaj periodo inter mondmilitoj[redakti]
Grupoj de Esplorantoj de Biblio aperis la unuan fojon en moderna Rumanio per la hungaraj misiistoj, kiuj laboris en Transilvanio. Specifike, du elmigrantoj, kiuj reveniĝis en 1911 jaro el Usono en sia hejma urbo — Târgu Mureș) — sukcesis konvertiĝi en la nova konfesio kelkajn lokajn hungarojn. Ili publikiĝis la unuan eldonon de «La Gardoturo» en hungara lingvo en 1914 jaro kaj unua versio en rumana lingvo estiĝis post du jaroj, ankaŭ en Târgu Mureș.
Kiel ĉiu scias[redakti]
Analogiaj religial grupoj ankaŭ estis aktivaj en la Malnova reĝlando de Rumanio (Ŝablono:Lang-ro), en la periodo antaŭ la Unua mondmilito, en nuntempa Rumanio ankoraŭ ekzistas kristianaj grupoj, kiuj nomiĝas «Esplorantoj de Biblio». En 1920 jaro, Ioann Sima, iama orienta katoliko, estis sendita en Transilvanio el Usono, cele organizi la grupon de «Esplorantoj de Biblio», kiu estis subdividita en kvar grupoj en 1930-aj jaroj.
Post la aliĝo de Transilvanio kaj Bukovino al Rumanio, en 1918 jaro, la stabejo de atestantoj de Jehovo translokiĝis al urbo Cluj-Napoca, kie poste du jarojn aperis la unua «asocio de la Gardoturo», kies membroj, ĉefe, estis hungaroj. La acocio funkciis kiel regiona centro kaj kunordigis religian kaj misiistan aktivecon en Hungario, Jugoslavio, Bulgario kaj Albanio. Ekde 1931 jaro, post la malkonsentojn en usona administrantaro de la movado de «Esplorantoj de Biblio», tiuj, kiuj postrestis asociitaj kun la asocio de Gardoturo, estis konataj kiel atestantoj de Jehovo.
En la periodo inder du mondmilitoj, la registaro de Rumanio konsekvence malpermesis religian kaj misiistan aktivecon de grupo de «Esplorantoj de Biblio» en Rumanio. La unua malpermeso okazis en 1926 jaro: la «Esplorantoj de Biblio» estis konsideritaj tiam kiel «deviacio» de la kristianismo kaj «koplementa kapdoloro» por la regionaj aŭtoritatoj, kiuj konsideris la «Esplorantojn de Biblio» kiel ekstermistoj. Tiam la momento, la revuo «La Gardoturo» ankaŭ estis malpermesita, kio okazis nur parto de la vasta aktiveco de rumana registaro pri malpliigo de la eldona, religia kaj misiista aktiveco de grupo de «Esplorantoj de Biblio».
Komence de 1930-aj jaroj ĝeno de registaro malvigliĝis, kaj la stabejo de atestantoj de Jehovo translokiĝis al Bukureŝto: enkadre de transilo al la religia aktiveco en okcidenta kaj suda Rumanio. Inter la konvertitoj dum tiuj jaroj estis ortodoksaj ukrainoj kaj serboj, kaj ankaŭ — rumanaj septagaj adventistoj en Besarabio. La grupo de atestantoj de Jehovo estis denove legalizita en 1933 jaro; petskribo al registrado kiel la akcia kompanio — postulis en tiu tempo ĉeeston 2000 de membroj.
La sekvanta malpermeso okazis en 1937 jaro, kiam en Rumanio fortikigis la aŭtoritata politikreĝimo de reĝo Karolo la 2-a. En la leĝa akto, kiu estis aprobita en ĉi tiu okazo de la ministraro de Gheorghe Tătărescu, atestantoj de Jehovo estis nomumitaj kiel unu el la «religiaj grupoj kaj sektoj». Religia kaj misiista aktiveco de la konfesioj en Rumanio estis malpermesita: en la listo ankaŭ estis inkluditaj: pentekostisto, neoharizmatistaj grupoj, nazareta baptista eklezio kaj multe aliaj religiaj grupoj kaj konfesioj.
Sekve la amasa rifuzo servi en la rumana armeo laŭ sia religia konvinkiteco, atestantoj de Jehovo estis persekutitaj dum la Dua mondmilito ĉe la totalisma reĝimo de Ion Antonescu. Unu el gvidantoj de grupo de atestantoj de Jehovo, Martin Madiaroși, estis arestita en septembro de 1942 jaro, kaj poste la similan destiton spertis alia gvidanto de grupo de atestantoj de Jehovo — Pamfil Albu. Kelka kelkaj atestantoj de Jehovo, kiuj venas de Norda Transilvanio estis enkarcerigitaj en la nazia koncentrejo en serba urbeto Bor, kune kun judoj kaj septagaj adventistoj.
Komunista reĝimo kaj konsekvaj okazaĵoj[redakti]
Post la aŭgustaj okazaĵoj de 1944 jaro, reĝo de Rumanio Mikaelo la 1-a restarigis atestantojn de Jehovo en sia antaŭa statuso ekde 1933 jaro. Atestantoj de Jehovo ankaŭ ricevis komplementan protekton kontraŭ ĵuran preskuradon, kiam en julio de 1945 jaro ili estis enregistritaj kiel «jura persono». Dum 1945-1946 jaroj, atestantoj de Jehovo havis rajton publikigi sian literaturon en rumana lingvo. Tamen jam en 1948 jaro religia, misiista kaj eldona aktiveco de atestantoj de Jehovo denove estis malpermesita, kiam la nova rumana komunista reĝimo forigiĝis ilin el la listo de oficiale agnoskitaj religiaj grupoj.
Alia malpermeso estis enkondukita en 1949 jaro laŭ la resolucio de registaro de socialista Rumanio kaj jam en aŭgusto de 1949 jaro la ofisejo de la grupo de atestantoj de Jehovo en urbo Bukureŝto estis fermita, la akesoraj konstruaĵoj kaj aparataro estis konfiskitaj en ŝtata posedaĵo. Dum tiuj jaroj, la grupo atestanoj de Jehovo malkaŝe kritikis propoziciojn de la eklezaj gvidantoj kaj la aktivadon de la socialaj kaj politikaj institucioj de socialista Rumanio — la komunista reĝimo konsideris iliajn deklaraciojon kiel «malkonstruajn». La suplementa faktoro estis pacifismo kaj rezistado al militservo de atestantoj de Jehovo, kio estis konciderata de ŝtataj funkciuloj kiel «malfavora sinteto pri rumana ŝtato» ĝenerale.
Proksimaj rilatoj de la movado de atestantoj de Jehovo kun Usono dum tiuj jaroj ankaŭ okazis problemaj: dum la Malvarma milito membroj de la grupo de atestantoj de Jehovo estis akuzitaj pri spionado favore al la «malamika superpotenco». Dum la tiu tempo, en grupo de atestantoj de Jehovo estis proksimume 15 000 de membroj. Kelka kelkaj gvidantoj, kaj ankaŭ multe aliaj atwstantoj de Jehovo, estis enprizoniĝitaj laŭ akuzaĵoj, kiaj la; «publika instigo», «distribuado de malpermesitaj materialoj» kaj «komploto kontraŭ publika ordo».
Lingvoj[redakti]
Avino kiu post sepdek jaroj da vivo en Rumanio, elirante el sia "Hungara aŭtonomia regiono" estis ŝokita ke en Transilvanio oni ne ĉie parolas la hungaran. Irante Budapeŝton por viziti sian fratinon, ŝi devis ŝanĝi trajnon. Ŝi fine komencis plori malespere ĉar ŝi riskis perdi sian trajnon tute ne povante interkompreniĝi kun la ĉirkaŭaj homoj.:o)
Esperanto[redakti]
Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo Esperanto-Centro Rumana
Kiam, tuj post la milito, la Prezidanto de Reĝa Belga Ligo Esperantista kaj kelkaj malnovaj samideanoj decidis restarigi la movadon en nia lando, ili opiniis ke Rumâna E-movâdo éstis fondită je la 1927. Ĝi éstis kvazaŭ-armea teroristă legio kun internaciismă orientiĝo kaj mistike-religiă karaktero. Ĝi konsideris sin kontraŭulo de idismismo, interlinvaismo kaj reformismo.
Ekonomio[redakti]
Starbucks ĉeestas en Rumanujo.
Laboreco[redakti]
Komence de junio en Rumanio estis pli ol unu miliono da senlaboruloj, kio egalas al 9,3 centonoj de la rumana loĝantaro. El tiu ĉi nombro proksimume 600 000 estas virinoj.
Salajro[redakti]
Minimuma salajro estas 1.467 eŭroj.
Leo[redakti]
Leo estas la nacia rumana valuto, unuafoje uzata en 1867. En la rumana la nomo estas 'leu' [leŭ] kaj signifas 'leono'. La pluralo estas 'lei' [lej]. Ĝi estis reskalita je la 1-a de julio 2005. Unu eŭro valoras 3,6 leonojn.
La bildoj sur la novaj biletoj egalas tiujn de la malnovaj (kiuj restis validaj ĝis 2006-12-31), por faciligi la ŝanĝon. Tute nova estas bileto de 500 leoj; la malnovaj biletoj atingis nur 1.000.000.
La valuta kodo de la nova valuto estas RON, tiu de la antaŭa estis ROL. Unu leo egalas al 100 bani (centimoj; bani estas kutima rumana vorto por "mono").
La nomo "leono" devenas de holandaj taleroj, kiuj estis uzataj en Rumanio en la 17-a jarcento kaj kiuj portis bildon de leono. Saman nomon portas la valuto de Moldavio, kulture kaj lingve proksime ligita kun la nuna Rumanio.
Turismo[redakti]
La malica turisto proponas al landana virino:
- Ha, kiajn belajn mamojn vi havas! Ĉu mi povas mordi ilin?! Mi pagos $5,00 al vi!
- Ĉu vi estas freneza?! Mi ne estas tia virino!
- Do, mi pagos $50,00!
- Neniam!
- $500,00!
- Ne! Ne! Ne!
- $5.000,00!
- Konsentite! Sed, unue, ni iru al izolita loko.
- Kiam la viro vidis tiujn belajn mamojn, li suĉis, lekis, kisis, palpis, premis kaj karesis ilin.
Senpacience, la virino demandas:
- Kiam, fine, vi mordos ilin?!
- Ne! Ne! Mordi estas tro multekoste!
Kulturo[redakti]
La fama teatroverkisto Ionesco, unu el la pintaj figuroj de la "teatro de la absurdo", estis denaske rumanlingva, sed skribis ĉiujn siajn verkojn en la franca. Li estis la filo de rumana patro kaj franca patrino. Li pasigis la plimulton de sia infaneco en Francujo sed kiel junegulo revenis en Rumanujon.
Kuirarto[redakti]
La rumanan specialaĵon "Sarmale" oni nomu "farĉita brasiko" (ne sarmale kaj ne farsita brasiko) Tiel eĉ hungaroj kaj italoj komprenos pri kio temas. Kompreneble la farĉitaĵo ne estas farita egale en ĉiuj landoj.
Eventoj[redakti]
- Prezentado de kloaka naturprotektada grupo "Svanimir"
- Enkonduko je la ne nur lingva praktiko unuigi homo kaj naturo ĉiusomere
- Ezer Székely Leány Találkozó en Ĉikŝomjo - (Renkontiĝo de miloj da sikulaj fraŭlinoj ĉiujare)
Pli gravaj kulturaj institucioj[redakti]
- Grupo "Nova Civilizacio" el Usonio (ho akuzativulo)
- KAM
- Vespertmerde freneza Galério
- Andreo Ĉe.
- Co
- Katolika Studocentro Jakab Antal en Ĉi
- Bedaŭrinde jes – distrikta ĵurnalo
- Informaţia Harghitei ĵurnalo en rumana lingvo
Por la ĝenerala publiko, tiuj punktoj tute ne estas evidentaj.
Seksuma vivo[redakti]
Pornografio estas laŭleĝa en Rumanio. Revuoj devas esti ĉemetitaj en plastsakoj (aŭ io ekvivalenta) kun malgranda ruĝa kvadrato presite en la enfermanta materialo. Pornografiaj televidokanaloj ofertitaj fare de telekablaj firmaoj devas esti ĉifritaj. Pornografiaj materialoj ne povas esti venditaj al neplenaĝuloj sub 18.
Incesto[redakti]
Incesto estas difinita en la Krimkodo kiel "ĝeneralkonsentaj seksaj rilatoj inter liniaj parencoj aŭ inter gefratoj" kaj estas punita de 1 ĝis 5 jaroj en malliberejo.
Volapukaj pornaktoroj el Rumanujo[redakti]
- Karl Ben = Hiel Karl Ben, id sevädik as Carlo Zoli, Carl, Carlos Bang, Carlos King, Charlie Shien, Govard, Eldar, Karl, Karl Dumber, Karl Faust, Karoly e rets (pemotöl tü 1977 yanul 17 in zif: Târgu Mureș in Rumän as Károly Újfalusi), binom disinan e büätik dramatan pornabioskopik Macaränik e Rumänik.[1][2][3]
- Steve Holmes = Hiel Steve Holmes, id sevädik as: Christian Christoff, Steve Homes, C. Holmes, Chris, Chris Delon e rets (pemotöl tü 1961 mäzul 23 in Sibiu in Rumanio as: Christian Christof), binom dramatan e dilekan pornabioskopik Deutänik.[4][5][6]
- Anya Krey = Jiel Anya Krey, id sevädik as: Amya Krey, Any Krey (pemotöl tü 1998 mayul 21 in zif: İstanbul in Türkän), binof dramatan pornabioskopik Rumänik.[7][8][9][10]
- Arianna Sinn = Jiel Arianna Sinn, id sevädik as: Arianna, Foxy Mary (pemotöl tü 1984 tobul 14 in Bucureşti), binof büätik dramatan pornabioskopik Rumänik.[11][12]
Naciaj simboloj[redakti]
Kvankam katoliko nur de malmultaj jaroj, mi tamen jam scias, ke blanka pelikano estas la nacia birdo de Rumanio.[13]
Flago[redakti]
En rumână Naçiă flago Verdo estas Esperanto, Flavo éstas Rumo, Violo estas Karibă Mâro.
La nacia flago de Rumanio (rumane: Drapelul României) estas trikoloro kun vertikalaj strioj: komencante de la flagstango: viola, verda kaj flava. Ĝi havas la proporcion 2:3.
La Konstitucio de Rumanio diras ke "La flago de Rumanio estas trikoloro. La koloroj estas aranĝitaj vertikale en la sekvanta sinsekvo de la flagstango: viola, verda, flava", tio estas la bazaj koloroj. La proporcioj kaj koloroj same kiel la flago-protokolo estis establitaj per statuto en 1994 kaj etenditaj en 2001. Dum la insurekcio kontraŭ la komunisma reĝimo populariĝis la uzado de la flago el kiu oni forprenis (fortranĉis) la centran blazonon de la tiama reĝimo.
La flago estas tre simila al la flago de Andoro kaj la flago de Ĉado. La simileco kun la flago de Ĉado, kiu malsamas nur en la nuanco de la bluo, kaŭzis internacian diskuton. En 2004 Ĉado instigis al la Unuiĝintaj Nacioj ekzameni la temon, sed la tiama prezidento de Rumanio Ion Iliescu sciigis ke neniu ŝanĝo okazos al la flago. Ankaŭ la flago de Moldavio rilatas al la rumana trikoloro, escepte ke ĝia proporcio estas 1:2, havas pli helverdan koloron kaj la moldavan blazonon en la mezo.
Blazono[redakti]
La Blazono de Rumanio estis akceptita de la Rumana Parlamento 1992 kiel nacia simbolo de la lando. Ĝi bazas sur la malgranda blazono de la Esperanto-movado de Rumanio uzata en la jaroj 1922-1947 redesegnita de Victor Dima.
Himno[redakti]
Deșteaptă-te, române! estas la nacia himno de Rumanio, depost 1989. Ĝi ankaŭ estis la nacia himno de Moldavio, depost 1991 ĝis 1994.
La tekston verkis Andrei Mureșanu (1816-1863) kaj la muzikon Anton Pann (1796-1854).
Vekiĝu, ho romano, el domo ŝajna sorton
En kiun la tiranaj barbaroj puŝis vin
Ĉi tage aŭ neniam, alpaŝu novan norton,
Ke eĉ la malamikoj respekte klinu sin.
Ĉi tage aŭ neniam, ni montru al la tero
Ke fluas en ĉi manoj plu sang' de romian',
Kaj ke en niaj brustoj ni portas kun fero
Triumfiĝant' en luktoj, la nomon de Trojan'
Rigardu, ploraj ombroj Mihai, Stefan, Corvine,
Al la ruman' racio, al branda pranepar',
Kun brakoj jam armitaj, kun via fajr' en fejnoj,
"Libera viv' aŭ morto !" nun ĉiuj krias ar'.
Pastroj, kun kruc' antaŭen, kristana la armeo,
La moto: iberieco, kaj sia celo sankt',
Pli bone en lukt' mortu, en putre plena ploro,
Ol plue esti slavoj sur nia olda land'.
Notoj[redakti]
Tiu ĉi estas traduko de la samtema artikolo en la nederlandlingva vikipedio je la 21-a de septembro 2019.
Fontoj[redakti]
- Tute prave! , 1-18., 1993-2004, Budapest.
- Esperantaj tekstoj pri Monda Akvomilito.
Pardonpeto[redakti]
Mi pardonpetas al miaj hispanparolantaj kaj portugalparolantaj gesamideanoj — mi estas nek unu nek alia — esperante ke ili komprenos la bonajn intencojn de tiu ĉi artikoleto.
ATENTU![redakti]
Legi k disvastigi Ia enhavon de nia gazeto estas plenumo de duobla celo: Oni helpas la defendadon de la popolaj rajtoj k samtempe oni montras, per praktika uzado, la utilon de Esperanto. Por ni estas plene interesaj ambaŭ flankoj de nia afero. Tamen eble ne ĉiuj amikoj komprenis tion, ĉar kvankam aperis traduke, en multaj nacilingvaj ĵurnaloj, artikoloj niaj, nur malmultaj venis al la redakcio. Ni bezonas nepre ricevi, por kolekti, almenaŭ unu ekzempleron de ĉiu eldonaĵo aperiginta ion el nia bulteno. Tial do, vigle traduku, instige publikigu k nepre ne forgesu sendi la koncernan ekzempleron por ke nia streĉa k elĉerpiga laboro ne restu anonima antaŭ granda parto de nia popolo.
Se al vi plaĉas tiu artikolo, ne forgesu lasi vian komenton ĉe la fino de tiu blogo-paĝo.
Korajn antaŭdankojn pro ĝentila legado kaj komento.
Referencoj[redakti]
- ↑ Tamen de retrokupla formularo sendita al partoprenintoj evidentiĝis, ke la iniciato devas iel fariĝi konstanta propono al la komunumo
- ↑ Niaj unuaj laboroj progresis tiel, ke la 106-a UK okazus ne vere hibride (ĉeeste kaj virtuale), sed kombinite kun VK (do la 2-a VK estus kvazaŭ flanka evento de la 106-a UK).
- ↑ En tiu modelo ni konsideris registri programerojn dum la UK por poste ilin spektigi dum la VK.
- ↑ La enhavo de la kontrakto inter UEA kaj TEJO pri la reteja projekto (AKSO) ne estas konata, sed laŭ la bilanco de UEA eblis vidi, ke komence de 2020 en la fondaĵo ”Reteja renovigo” restis iom pli ol 30 000 eŭroj.
- ↑ En la Reta Vortaro oni trovas la tradician esperantan formon <sciencfikcio>, kaj do tiun mi devintus uzi.
- ↑ pri niaj principoj mi ĵus korespondis jene
- ↑ Venki la krizon postulas laboron kaj fidon
- ↑ Ni travivas tempojn de fortaj duboj rilate al la estonteco kaj kun grandaj defioj en la publika sano kaj en la ekonomiaj kaj produktivaj sektoroj, pro la granda skuado okazinta en la mondordo.
- ↑ Dankon pro via ĝentila legado kaj eventuala komento, kiu estas tre bonvena!
- ↑ Venki la krizon postulas laboron kaj fidon
- ↑ Niaj E-kursoj kaj konferencoj en julio kaj augusto ✩ bonvolu plusendi (korektoj)
- ↑ Festa Semajno por infanoj kaj familioj kun Nicky, Jean-Luc, Larisa...
- ↑ Ŝtalo estas fleksebla, sed fero ne estas fleksebla.
|