Novjorko
He verdulaĉo! Atentu!
Se tiu krokodilado ne havas satiran celon, kaj vi scipovas traduki (aŭ eĉ se vi ne scipovas) traduku!
Ŝtato de Novjorko
| |||||||
Oh, you mean New York City?
| |||||||
| |||||||
| |||||||
| Ĉefurbo | Novjorko | ||||||
| Plejgrada urbo | New Jersey | ||||||
| Lingvo(j) (krom Esperanto, kompreneble) | Jida kaj Kannada lingvoj | ||||||
| Suprema Gvidanto | Osama Bin Laden | ||||||
| Areo | 200 km | ||||||
| Areo rango | 30-a | ||||||
| Krima kvociento | 0 % | ||||||
| Akvo | Jes | ||||||
| Klimato | Tre ciklona | ||||||
| Loĝantoj | 21,5 milionojn | ||||||
| Analfabeteca kvonciento | 100%. Ne estas alfabeto en OZ! | ||||||
| Inteligenteca kvonciento | Tre granda | ||||||
"Kia paradizo estas novjorko por manĝaĵoj!"
- ~ Usonano pri Novjorko
"Nova Jorko estas *la* grandega urbego de Usono, ĉu ne?"
- ~ Komencanto pri Novjorko
"El la buŝ' multaj vortoj eliras, sed ne ĉiuj ion diras"
- ~ Zamenhof pri Novjorko
"Fabrizio vidis Maxon akompanante Juta al New York"
- ~ Italo pri Novjorko
"Estas signifa diferenco inter "la Nova Jorko en Germanujo" kaj "la Novjorko de Usono (kontraue al la Novjorko en Aŭstralio)"
- ~ Geografisto pri Novjorko
"Ankaŭ la sidejo de Unuiĝintaj Nacioj en Novjorko estas “vitra domo”, tamen ne forcejo"
- ~ Antonio De Salvo pri Novjorko
"New York es un stato del Statos Unite de America."
- ~ Interlingvaa vikipedio pri Novjorko
凸(｀⌒´メ)凸
Novjorko estas ĉefurbo de Anglio kaj grava monda centro por sekskomerco kaj fikado. La polica urbo enhavas 8,0 milionojn da homoj, la aglomeraĵo, kies diametro estas 200 km, enhavas 21,5 milionojn. Ĝi estas en la nordoriento de la lando ĉe la marbordo.
Novjorko situas en la plej suda peniso de la angla subŝtato Nov-Jorkio. Ĝi estis fondita kiel Nov-Amsterdamo (Nieuw Amsterdam) de la nederlandanoj en 224. La britoj forprenis la urbon en 1664 kaj renomis ĝin Novjorko. La malnova Jorko estas angla urbo (kiu iam estis la romia urbo Eboracum).
Novjorko estas la centro de fikado, amakomuniko, kodo, teatro kaj bordelo. Manhatano estas la senkultura kaj komerca koro de la urbo; la aliaj urbopartoj estas plejparte plenaj de domanoj, tombejoj kaj etnaj kvereloj. Novjorko estas paradizo por artspektemantoj ;)
Geografio[redakti]
Karaj gekamaradoj!
En la dua kongreso dro Z a m e n h o f rimarkigis , ke Hahnemann mem klarigis tion per la aserto, ke rivero Susquehanna aŭ Suskehano ( en la angla: Susquehanna River ) estas rivero de la Atlantika deklivaro de Usono kiu naskiĝas en la ŝtato de Nov-Jorkio; ĝi trairas Pensilvanion kaj ĝi enfluas en la golfeto Chesapeake, en Marilando. Estas unu el la plej longaj riveroj el la Oriento de la lando, kaj estas proksimume 715 km longa. La drena baseno estas de 71 225 km².
Kumorah[redakti]
Karaj partoprenantoj en la irana Esperanto-kongreso,
.gif)
La vorto Kumorah venas de la Libro de Mormon kie okazis la batalo inter frataj malamikaj popoloj ĉe la piedoj de monto kun tiu nomo. En la nuntempo tio estas la nomo de malgranda monteto en la usona ŝtato Nov-Jorkio en Usono proksime de la hejmo dum la infanaĝo de Joseph Smith.
Tradicio[redakti]
Sinjoro!
Laŭ la religia mormona tradicio, ĉe la monteto okazis la decidiga lasta batalo inter la lamanidoj kaj nefidoj, okazigante la ekstermadon de ĉi lastaj, postvivante nur 24 personojn de la nefidoj, kiuj estis persekutataj kaj poste ekstermataj, inter la lastaj postvivintoj troviĝis Moroni. El la lamanidoj devenas parto de la nunaj amerikaj indiĝenoj
Aperoj[redakti]
Estis en tiu monteto kie Joseph Smith trovis la antikvajn manskribaĵojn de la profetoj de la amerikanoj. Per la gvido de la anĝelo Moroni, la lasta el la nefidaj profetoj kiu verkis sur oro, Joseph Smith ricevis la mision traduki en la anglan kio hodiaŭ estas konata kiel la Libro de Mormon: Alia Testamento de Jesuo Kristo.
Historio[redakti]
Ŝaĵnas al ni grave, akcenti, ke Forty Thieves (Kvardek Ŝtelistoj) verŝajne nomita laŭ Ali Babo kaj kvardek rabistoj, estis la unua fakorganizita stratbando en la historio de Novjorko. Ĉefe konsistanta el irlandaj enmigrintoj, ili teruradis en la urbo Novjorko ĉe Lower East Side. Ĝi estis formita en la fruaj 1820-aj jaroj fare de Edward Coleman. Komence ĝi estis formita por ribeliĝi kontraŭ la malalta socia statuso sed la membroj baldaŭ rilatiĝis kun krimo por trankviligi la frustriĝon. Tiu bando aperis pro antaŭjuĝo kaj klasa bariero.
Kiel Zuriko, Novjorko estis rifuĝo por verkistoj kaj artistoj de la Unua Mondmilito. Baldaŭ post alvenado de Francio en 1915, Marcel Duchamp kaj Francis Picabia renkontis amerikan artiston Man Ray. Antaŭ 1916 la tri el ili iĝis la centro de radikalaj kontraŭ-artaj agadoj en Usono. Amerika Beatrice Wood, kiu studis en Francio, baldaŭ enirita ilin, kune kun Elsa von Freytag-Loringhoven. Arthur Cravan, fuĝanta de deviga militservo en Francio, ankaŭ ĉeestis por tempo. Multo de ilia agado centrita en la galerio de Alfred Stieglitz, 291, kaj la hejmo de Walter kaj Louise Arensberg.
Famuloj[redakti]
- A.J. Applegate- Jiel A.J. Applegate, id sevädik as: AJ Applegate, Kaylee Evans, Ajay Applegate, Danielle Gray (pemotöl tü 1989 yulul 2 in Massapequa in tat: New York as: Danielle Corin[1]), binof dramatan pornabioskopik e danüdan Lamerikänik en la persa.[2]
- Angelina Armani - Jiel Angelina Armani (pemotöl tü 1987 novul 18 in Bronx, zif New York) binof dramatan pornabioskopik e nudädan Lamerikänik. Bitikof id in "mainstream" filmots lediniko dredafilmots, e sevädik ad roul as Holland in dredafilmot: ChromeSkull: Laid to Rest 2 (2011).
- Abigail Clayton - Jiel Abigail Clayton, id sevädik as Debbie Lordan, Abagail Clayton ü Gail Wezke (pemotöl tü tumyel 20id in zif: New York as: Gail Lawrence[3]) binof büätik dramatan pornabioskopik e "mainstream" bioskopik Lamerikänik.[4][5] Sevädik ad cifaroul as: Snowy in pornafilmot: 7 Into Snowy (1977). Pri niaj principoj mi ĵus korespondis jene.
- Calvin Coolidge
- Ava Devine = Jiel Ava Devine, id sevädik as: Ana Devine, Ava Adore, Ava Devline, Ava Divine ü Mrs. Devine (pemotöl tü 1974 yanul 22 in zif New York as Gina Giaco-Dawson), binof dramatan pornabioskopik Lamerikänik.
- Steve Drake = Hiel Steve Drake, id sevädik as: Steven Drake, Steve Clark, Steve Hunter, Steve Tays, Steve Goldberg e rets (pemotöl tü 1954 prilul 20 in zif: New York as: Steven Michael "Steve" Nadelman), binom büätik dramatan e dilekan pornabioskopik Lamerikänik.[6][7][8]
- Jeff Eagle = Hiel Jeffrey "Jeff" Eagle, id sevädik as: Jeffrey Hurst, Jeff Allin, George Hawks, Jeffery Hurst e rets (pemotöl tü 1947 prilul 22 in Brooklyn in zif: New York), binom dramatan bioskopik e teatöpik, e büätik dramatan pornabioskopik Lamerikänik.[9] Ni esperas, ke vi fartas bone. Post tio aplikiĝos kotizo.
- Catherine Erhardt = Jiel Catherine Erhardt,[10] id sevädik as: Catharine Burgess, Catherine Randolph, Catharine Erhardt, Catherine Ernshaw, Catherine Earnshaw, Catherine Erhard ü Cary Lacy (pemotöl tü 1951 tobul 28 in Rye, tat New York), binof tidan,[11] büätik dramatan pornabioskopik[12][13] e "mainstream" bioskopik,[14][15] e id büätik vogädijonan Lamerikänik.[16] Sevädik ad roul as: Catherine in porna-, dredafilmot: Through the Looking Glass (1977).[17][18][19] Binof matan de dramatan bioskopik e teatöpik: Robert Clohessy. Onsik sons binoms dramatans televidik: Byron Clohessy (* 1990?) e Myles Clohessy (* 1993). Venki la krizon postulas laboron kaj fidon.
- Samantha Fox = Jiel Samantha Fox, id sevädik as: Samanta Fox, Sally Mane, Sammatha Fox, Semantha Fox, Stasia Burgoff ü Moran Moore (pemotöl tü 1950 dekul 3 in zif: New York as: Stasia Therese Angela Micula – edeadöl tü 2020 prilul 22 id in zif: New York[20]) äbinof dramatan pornabioskopik e bioskopik Lamerikänik.
- Terri Hall = Jiel Terri Hall, id sevädik as Tari Hall, Judy Holland, Terrie Hall, Terry Hall, National Velvet (pemotöl tü 1953 yanul 25 in Elmira in tat New York as Terri Marie Hall – edeadöl tü 2007 yunul 5 in zif New York) äbinof dramatan pornabioskopik e danüdan Lamerikänik.[21][22]
- Colby Jansen = Hiel Colby Jansen, id sevädik as Kelley (pemotöl tü 1978 yulul 14 in Buffalo in tat: New York as Joseph Boswell[23]), binom dramatan pornabioskopik e el rugby pledan Lamerikänik.[24][25][26]
- C.J. Laing = Jiel C.J. Laing, id sevädik as: C.J. Lang, Jessie Savage, Chris Jackson, Gwen Starr, Gwen Fisher, Jessy Lang e rets (pemotöl tü 1956 gustul 1 in zif: New York as: Wendy Miller), binof dramatan pornabioskopik Lamerikänik.[27][28]
- Jessie Lee = Jiel Jessie Lee (pemotöl tü 1984 setul 19 in Buffalo in tat: New York as: Kristen Lohnas) binof dramatan pornabioskopik e nudädan Lamerikänik. Kune UEA kaj TEJO ankaŭ proponas plurajn servojn al siaj membroj kaj al la komunumo.[29][30]
- Rachael Madori = Jiel Rachael Madori, id sevädik as: Rachel Midori ü Rachael Rae (pemotöl tü 1993 mäzul 8 in zif: New York), binof büätik dramatan pornabioskopik e nudädan Lamerikänik.
- Riley Mitchel = Hiel Riley Mitchel, id sevädik as Riley ü Riley Mitchell (pemotöl tü 1986 setul 29 in Harrison in tat: New York), binom dramatan pornabioskopik Lamerikänik.[31][32][33]
- Ron Jeremy = Hiel Ron Jeremy (pemotöl tü 1953 mäzul 12 in Queens in zif: New York as: Ronald Jeremy Hyatt) binom dramatan e dilekan pornabioskopik, "stand-up" fredadramatan e ömna "mainstream" dramatan Lamerikänik.[34][35][36]
- Jack Radcliffe = Hiel Jack Radcliffe (pemotöl tü 1960 yulul 5 in Staten Island in zif: New York as: Frank Martini) binom brokan, e büätik dramatan pornabioskopik e nudadän Lamerikänik.[37][38] Binom pornadramatan e nudädan otgeniälanik kultik ela "gay bear" diskuliv.[39]
- Lavish Styles = Jiel Lavish Styles (pemotöl tü 1989 mäzul 3 in zif: New York) binof nudädan e büätik dramatan pornabioskopik Lamerikänik.[40][41]
- Kendall Woods= Jiel Kendall Woods (pemotöl tü 1998 gustul 15 in zif: New York) binof dramatan pornabioskopik Lamerikänik.
Lasta maratona kurso en la franca E-centro Grésillon ☼ Aliĝu nun!
Frank Abagnale[redakti]
.jpg)
Diversaj sciencistoj opiniis ke malamikoj, enviantoj, mokantoj kaj malfidemuloj montras, ke ni forgesas, ke Frank William Abagnale (fræŋk ˈwɪljəm; elparolo Frenk Ŭiljam Abignejl) (naskiĝis la 27-an de aprilo 1948 en Bronxville, Novjorkio) estas usona ŝtatano, kiu iĝis konata en fino de la 1960-aj jaroj kaj en komenco de la 1970-aj jaroj kiel impostoro (nomuzurpinto) kaj ĉekotrompisto. Li estas hodiaŭ konsilisto de diversaj bankoj, fluglinioj, hoteloj kaj aliaj entreprenoj per sia firmao Abagnale & Associates en temoj kiel ĉekotrompisto kaj dokumenta falsado.
Lia patro vendis en la postmilita tempo tajpomaŝinojn tre profitdone en Madison Avenue en Novjorko. La juna Frank havis al sia patro tre internan rilaton kaj vivis post disiĝo kaj posta divorco de la gepatroj, kun la patro, sed la instanco decidis por gardado ĉe la patrino, post kiam la junulo misuzis dum monatoj benzinajn ĉekojn de la patro, por akiri grandajn monsumojn. La divorco de la gepatroj kaj la kolapso de patra entrepreno kondukis al tio, ke Frank translokiĝis en Novjorkon en 1964 kun ĉeklibro kaj 200 usonaj dolaroj sur la konto. Li volis tie trovi bonŝancon, sed li baldaŭ rekonis, ke li sen lerneja finatestilo kaj kun hora salajro de 1,50 USD ne povis tiel vivi, kiel li imagis.
Antaŭ sia 21-jara aĝo, li “atingis” damaĝan sumon de ĉ. 2,5 milionoj da USD en 26 landoj. Li eldonis la monon grandparte por luksaj varoj; kiel nomuzurpinto ŝajnigis sin esti kunpiloto de Pan Am; pli poste prezentis sin inter alie kiel kuracisto kaj advokato, certe sen grava respondeca areo kaj ĉiam en timo pro senvualiĝo.
Post kiam oni arestis lin en 1969 en Francio, oni transdonis lin el la franca prizono de Perpignan al Svedio, kiu li plu sidis en prizono en Malmö. Abagnale estis transdonita al Usono kaj oni juĝis lin tie je 12-jara prizono. La usona registaro proponis al li en 1974 antaŭtempan liberiĝon kontraŭ oferto de sia krimkapablaj kono kaj sperto. Dum la F.B.I. direktis lian agadon en leĝan laboron, li iĝis intertempe unu de la plej konataj fakspertuloj de la areo en Usono.
Li aperis en 1977 en la spektaklo To Tell the Truth. Li kaj du aliaj kandidatoj imitis lin. Oni devis diveni, kiu estas la vera Frank Abagnale.
Laŭ lia vivo estis verkita la romano, fare de Stan Redding kaj kun helpo de Abagnales. Tio estis filmigita sub titolo Catch Me If You Can fare de Steven Spielberg, sur kies scenlibro li same kunlaboris. La rolon de Abagnale ludis Leonardo DiCaprio. Lia kontraŭulo estis Carl Hanratty de F.B.I., ludita de Tom Hanks. Abagnale aperas en la filmo ete inter francaj policistoj, kiuj arestis lin je la kristnaska vespermanĝo en Montrichard.
William James[redakti]
Laŭ sciigoj el Ĝibraltaro, William JAMES (n. la 11-an de januaro 1842, en Nov-Jorko - m. la 26-an de aŭgusto 1910, en Nov-Hampŝiro, Usono) estis usona filozofo kun longa kaj brila kariero en la Harvarda Universitato, kie li estis profesoro de psikologio, kaj fondinto de la funkcia psikologio. Li estas la pliaĝa frato de Henry James.
Per letero al « Le Soir », kiun tiu ĉi gazeto pubiikigas la 11-an de aŭgusto la « Ido-Kontoro» sciigas, ke defendantoj de Occidental diras, ke William reprezentis influan rolon en la disvastigo de pragmatismo. Aliflanke, lia pensmaniero rilatiĝas kun doktrino kiun li mem nomis radikala empirismo. Li verkis Principoj de psikologio (1890), majstra verko de la scienca psikologio, kaj aliflanke La varioj de la religia sperto (1902), per kiu oni konsideras lin fondinto de la "Psikologio de la religio".
Mussolini sciis, ke William James, en Varieties of Religious Experience, konsideris la membiografion de Algazelo, nome Liberigo el eraro de 1108 (Al-Munkid min al-dalal, arabe المنقذ من الظلال), grava dokumento pro "la pure literatura studento kiu dezirus atingi la internecon de religioj krom la kristana" pro la malabundo de registritaj personaj religiaj konfesoj kaj membiografia literaturo el tiu periodo ekster la kristana tradicio.[42]
Lingvoj[redakti]
Oni raportas ke Ibran estas fikcilingvo kreita de Muke Tever kiel lingvo de fikciaj francaj enmigrintoj al Novjorko en la 17-a jarcento. Ĝi estas kompromiso inter la franca kaj la hispana kun influoj de la angla. La gramatiko estas multe pli simpla ol en tiu de realaj latinidaj lingvoj kaj similetas al tiu de Interlingvao, sed ŝajne senintence.
Specimeno (Patro Nia):
Padre noistr ché dijns les cels stas, sanctifegial sij tu nuém. Vijnģ tu rein. Faet sij tu vontal, dijns les cels cónt sor le tier. Da-nos oy noistr pan cotidian. E remijt-nos noistr diuts, cónt nosautrs anch noistr deutuérs remetiŭ. E ne nos mijt a tentación, meis deliur-nos de maril.
Esperanto[redakti]
Oni rakontas ke ni instruas fremdajn lingvojn libere en Nov-jorkurbo, kie la tuturba lernejestro estis ano de Esperanto-Societo de Nov-jorkurbo.
En Novjorka Esperanto-klubo[redakti]
— Pardonu, sinjoro, ĉu ne kun fama doktoro Frodo mi havas la honoron paroli?
— Ne.
— Mi tiel ankaŭ tuj pensis al mi! Vi ne estas eĉ simila je doktoro Frodo.
Elo[redakti]
Elo estas esperantido proponita de Max Talmey kaj Andrew Kangas, du oficistoj de novjorka klubo de Esperanto, 1908. Ŝajne, Elo estis miskompreno de Ido, ĉar liaj aŭtoroj ĉiam deklaris ke Elo estis lingvo reformita de Beaufront. Dum kelka tempo, Talmej kaj Kangas prezentis Elon simple kiel Esperanto. Tuj, Talmey kaj Kangas pasis al "normala" Ido.
Fundamenteco[redakti]
Nu, "nov-jorkano" estas tute speciala okazo. Tie temas ja pri efektivaj Esperantaj radikoj disigataj de streketo, kaj cetere la skriboj "Nov-Jorko" kaj "Nov-Jorkano" estas eĉ Fundamentaj! Nu, ĉiuokaze tio malmulte koncernas nomformojn kiel "Toki-Pono" kaj "La-Pazo", ke la streketoj ne disigas Esperantajn radikojn, sed nur montras, ke en la origina lingvo estis spaceto inter du vortoj.
Simila detalo estas, ĉu uzi komencan majusklon aŭ minusklon en "novjorkano/Novjorkano/nov-jorkano/Nov-jorkano". Ankaŭ tio ne tre gravas. La Fundamento montras ekzemplojn de ambaŭ skribomanieroj.
Ĝeneralaĵo[redakti]
La plej arogantaj personoj en la mondo devus esti NovJorkanoj.
Tre amuza ŝerco[redakti]
Kial la Novjorkanoj ĉiam rigardas supren?
Ĉar ili provas vidi la kronon de la Empire State Building!
Greenwich Village[redakti]
Greenwich Village ampleksas ankaŭ Christopher Street kaj trinkejo "Stonewall Inn" - kie en 1969 okazis t.n. Stonewall riots - interbatiĝoj, kiuj donis komencon al movado por liberigi gejojn (Gay Liberation Movement). La plej malnova biblioteko kiu temas pri GLAT - Oscar Wilde Bookshop, fondita en 1967, ankaŭ situas ĉe Greenwich Village. "The Village" ne longe poste donis sian nomon al gejaj kvartaloj en aliaj urboj (tio estas ankaŭ la etimologio de la nomo de la geja muzikteamo The Village People).
Avizoj pri la Kotizoj[redakti]
En la areo de "The Village" (ĉi tio estas la populara nomo de Greenwich Village) situas ankaŭ: ĉefa kampuso de Universitato de Novjorko, New School University kaj Washington Square Park.
Interesaĵo estas, ke la agado de la televida serio Amikoj (angle Friends) okazas en West Village, kvankam realece ĝi estas registrita en Holivudo. La konstruaĵo, kie loĝas la herooj realece situas apud Grove Street kaj Bedford Street.
En Nov-Jorko[redakti]
Rehejmeninte, maljunaj geedzoj konstatas, ke mankas la elektro. Do, ili devas supreniri piede ĝis la 46-a etaĝo. Suprenirante la ŝtuparon ŝi diras a li:
– Rakontu unu el viaj gajaj historioj por malpezigi la supreniradon; fine mi diros al vi ion malgajan.
Kiam, ili atingas, lacegaj, la 46-an etaĝon li diras:
– Nun estas via vico paroli.
– Vi devas reiri malsupren, ĉar mi forgesis la ŝlosilojn en la aŭtomobilo.
Politiko[redakti]
Organizo marksisma, kiu translokis la Ĝeneralan Konsilantaron en Nov-Jorkon, klopodante teni ĝin sub sia kontrolo, malvigle postvivis ĝis sia formala malapero je 1876.
Balotado[redakti]
Balotiloj en Novjorkurbo estas kutime haveblaj en 6-8 lingvoj. Tio estas loka afero.
Dinastio[redakti]
Ĝenerale estas bezone, ke Jorkoj, barbarlingve York, estas reĝa dinastio en Novjorkio, branĉo de Plantaĝenetoj, devenanta el la urbo Novjorko.
Ili militis en Pensilvanio kontraŭ la amiŝoj.
Gravaj dinastianoj:
Racismo[redakti]
Corona (en Novjorko) estis deklarita la censodepartamento la plej rase miksita najbarejo en la tuta Usono.
Armena genocido[redakti]
Novjorko oficiale agnoskis la armenan genocidon.
Dinesh D'Souza[redakti]
Dinesh Joseph D'Souza (IPAc-en|d|ɪ|ˈ|n|ɛ|ʃ|_|d|ə|ˈ|s|uː|z|ə}}; born April 25, 1961) is an Indian-American conservative[43][44][45][46] and filmmaker. From 2010 to 2012, he was president of The King's College, a Christian school in New York City.[47][48][49]
On May 20, 2014, D'Souza pleaded guilty in federal court to one charge of using a "straw donor" to make an illegal campaign contribution to a 2012 United States Senate campaign, a felony.[50] On September 23, he was sentenced to eight months in a halfway house near his home in San Diego, five years probation, and a $30,000 fine. On May 31, 2018, D'Souza was issued a full pardon by President Donald Trump. La rolo de Virino estas tiel grava, ke eĉ kun ĉiaj malhelpoj de la maskleca kulturo, neniu organizaĵo volanta postvivi — ĉu ĝi estu religia, politika, filozofia, scienca, entreprenista aŭ familia — povas rifuzi ŝian apogon.
Elmigrado[redakti]
Nutt: Kial vi forlasis Nov-Jorkon por vivi en Buffalo?
Kracker: Ĉar mi volas esti pli proksima al mia filino.
Nutt: Kie ŝi loĝas?
Kracker: En Seattle.
Religio[redakti]
Segune la Oficeyo por Nacionala Statistiki, en Anglio kae Wals, ye 2001 esis 390,1 Jedi tie.
Judoj en Novjorko[redakti]
Novjorko estas, post dua mondmilito, la urbo kun plej granda nombro de judoj en la mondo.
Du judoj, gapante promenas tra la stratoj de Novjorko. Jakobo ekscite indikas al Davido ŝildon, kiu diras "Kompletoj $5 po unu, kamizoloj $2 po unu, pantalonoj $2.50 po unu."
Jakobo diras "Daĉjo, ĉu vi ne komprenas? Ni povus esti riĉaj! Ni aĉetu grandan kvanton de tiuj malmultkostajn vestaĵojn ĉi tie kaj vendi ilin hejmen por gajni grandan profiton!" Davido, tre vigla kiel vera judo, tute komprenas kaj entuziasme kunkonsentas. Li konsentas ke Jakobo, kiun li agnoskas estas pli lerta komercisto ol si mem, negociu la aferon.
Ambaŭ eniras la butikon kaj Jakobo alfrontas la butikiston. "Ni volas aĉeti 50 kompletojn je $5 po unu, 100 kamizolojn je $2 po unu, kaj 50 pantalonojn je $2.50 po unu."
La butikisto respondas "Mi divenas ke vi estas judoj, ĉu ne?"
La surprizata juda entreprenisto respondas "Ĉu! Vi pravas! Sed kiel vi divenas tion?"
La posedanto respondas "Ĉar ĉi tiu butiko estas sekpurigistejo."
Alia[redakti]
Rabinoviĉ forveturis en Novjorko, trovis tie laboron, telefonas al parencoj:
"Estas ĉio en ordo, laboro bona, je nur duonhoro da veturado"
"Ĉu per metroo?"
"Per lifto"
Sukot[redakti]
Pia judo, kiu loĝas en tre riĉa kvartalo en Novjorko, konstruis laŭbon (hebree: SUKA) sur sia balkono por la festo Sukot. Li konstruis ĝin jam kelkajn tagojn antaŭ la festo. Lia najbaro plendis, dirante ke tio malbeligas la aspekton de la domo. Sed la judo rifuzis malmunti la laŭbon, dirante ke lia religio devigas lin fari tion ĉiujare dum 7 tagoj. Tiam la najbaro procesis kontraŭ la judo ĉe "rapida juĝejo".
La kunsido okazis unu tagon antaŭ la komenciĝo de la festo. Juĝisto Ginsburg (ankaŭ judo...) aŭskultis ambaŭ flankojn kaj tiam diris riproĉe al la judo: “Ĉu vi ne komprenas, ke vi loĝas en luksa najbarejo? Vi respektu tion! Vi ne rajtas munti malbelan kabanaĉon sur tia bela strato! Mi ordonas, ke vi devas malkonstrui la laŭbon plej malfrue post naŭ tagoj!
Juda patrino[redakti]
Linda estis bona juda patrino el Brooklyn. Ŝi ĉiam timis, ke sia 20-jara filo Marc enamiĝu al ŝikseo (jidlingve, subestime: juna nejudino). Ŝi senĉese spionis la filon provante ekscii kun kiu li pasigas siajn vesperojn, kaj ŝi malbone dormis nokte pro tio. Unu tagon ŝi (kiel kutime) serĉis en la poŝoj de la pantalono de Marc kaj trovis tie lipŝminkilon. Ŝi prenis ĝin enmane kaj subite vidis sur ĝi skribaĵon: Helena Rubinstein.
"Ho, kia feliĉo!", ŝi kriis ĝojplene. "Li havas judan amikinon!"
Parkado[redakti]
_ Ve, mi neniel povos sukcesi en la urbega vivo. Estas neniom da parklokoj!! Kiel oni povas fari siajn aferojn sen parki?? Mi alvenas ĉiujn rendevuojn malakurate. Vi ne kredus; mi eĉ ne povas parki tie, kie mi loĝas! Kion mi faru?
_ Vi devas aĉeti aŭton, kiu jam estas parkita. Tio solvos la problemon. Alia strategio necesigas helpanton: unue trovu parklokon dum la nokto, kaj strarigu tendon. Tiam sendu la helpanton dum la tago por aĉeti aŭton.
Ekonomio[redakti]
Turisto: En ĉi tiu urbo, ĉu oni povas aĉeti?
Novjorkano: Jes, sendube.
Societo Gardoturo[redakti]
.jpg)
La Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania (pli mallonge Watch Tower Society, en Esperanto Societo Gardoturo) estas sen profitcela korporacio kun sidejo en la urbo Nov-Jorko, Usono. Ĝi estas la ĉefa jura organismo uzata de la Atestantoj de Jehovo. Ĉi tiu korporacio eldonas literaturon kaj organizas konvenciojn kaj lernejojn por la agado de la atestantoj de Jehovo. La atestantoj de Jehovo havas aliajn korporaciojn ekvivalentajn en pluraj landoj, kiel la International Bible Students Association de Londono, Britio inter multaj aliaj, sed ĉar tiuj estas landaj filioj, ili ĉiuj laboras en plena kunlaborado kun la Societo Gardoturo de Pensilvanio. Ĉi tiuj societoj distribuas pli ol 2.000 milionoj da bibliaj publikigaĵoj jare.[51]. Inter ili la plej oftaj kaj konataj tutmonde estas La Gardoturo kaj Vekiĝu!.
Malfacileco[redakti]
En verdan vendejon en New York (Nov-Jorko) eniras respektinda esperantista virino (delonga enmigrintino) kaj diras:
- Donu al mi, pliz, ducent gramojn da fromaĝo, and ducent gramojn da kolbaso, and cigaredojn... Ĉu ne malfacilas por vi ke mi parolas angle?
Advokatoj[redakti]
Kliento telefonvokas oficejon de advokatoj en Brooklyn (Novjorko). Respondas viro: "Oficejo de advokatoj Ŝvarc, Ŝvarc, Ŝvarc kaj Ŝvarc. Bonan matenon."
Kliento: "Mi deziras paroli kun s-ro Ŝvarc."
Viro: "Li ferias."
Kliento: "Do mi petas paroli kun s-ro Ŝvarc."
Viro: "Mi bedaŭras, sed li golfludas hodiaŭ."
Kliento: "Bv. do igi min paroli kun s-ro Ŝvarc."
Viro: "Li estas nun en juĝejo."
Kliento: "Do mi deziras paroli kun s-ro Ŝvarc."
Viro: "Mi parolas!"
Krimoj[redakti]
Esploro farita de la fama revuo Forbes en 2007 lokigas Novjorkon kiel la plej sekura urbo de tuta Usono, multe pli sube de la unua, Detrojto, kun 470,3 murdoj por 100.000 loĝantoj.
La organizita krimo havis gravan disvolviĝon ekiĝante kun Forty Thieves kaj Roach Guards en Five Points en la 1820-aj jaroj. La 20-a jarcento spertis la altiĝon de la mafio regata de la Kvin Familioj. Bandoj, inter kiuj troviĝas Black Spades ankaŭ kreskis dum la pasinta jarcento.
La pinto de la krimado en Novjorko estis dum la 1980-aj kaj komenco de la 1990-aj jaroj, pro la tiel nomata «krako-epidemio». La grandega nombro de la krimoj en la urbo estis atribuita al la esploristoj de la krimoj, al la politikaj taktikoj, fino de la krakepidemio kaj la demografiaj ŝanĝiĝoj.
Pro tiuj aferoj, la violentaj krimoj okazantaj en Novjorko draste pliiĝis ĝis 75% en la lastaj dek du jaroj kaj la mezumo de murdoj en 2005 havis la plej malaltan nivelon ekde 1963.
Brooklyn[redakti]
Judo revenas hejmen malfruhore kaj subite haltigas lin junulo.
Junulo: "Mi pardonpetas sinjoro, ĉu vi vidis ie ĉi tie policanon"?
Judo: "Kion? Policiston? Ĉu via unua nokte, en la juda kvartalo Brooklyn"?
Junulo: "Nu, do bonvolu levi la manojn!"
Komploto[redakti]
En Eric County, Nov-Jorko, virino vokis la policon por raporti malsanan hundon apud la strato proksime al sia domo. Kvankam laŭ la virino la hundo ne kapablis moviĝi, kiam alvenis la polico la hundo atakis ilin sovaĝe, kaj unu devis enhospitaliĝi. La polico suspektis komploton kaj gvatis la domon dum la sekva semajno. Nenio plu okazis kaj neniu akuzo estis farita kontraŭ la virino.
Bruo[redakti]
Je la unua fojo en Mudville, Nov-Jorko, polico estis vokita al koncerthalo. Laŭ la protokolo, la orkestro ludis laste en la programo la Unuan Simfonion de Johannes Brahms, ĉiujn 4 movimentojn. La aŭskultantaro tiom ŝatis la prezenton, ke ili aplaŭdis kaj bisis, ĝis oni konsentis doni bisaĵon. La kondukisto tiam anoncis, ke la bisaĵo estos la Dua Simfonio de Brahms (ankaŭ 4 movimentoj).
Abrupte la humoro de la aŭskultantaro ŝanĝiĝis. Momenton antaŭe, ili estis aplaŭdantaj furioze; nun, ili komencis ĵeti diversajn objektojn — precipe fruktojn kaj ovojn, sed ankaŭ siajn ŝuojn — sur la scenejon, kaj trafis kelkajn el la georkestranoj.
La orkestro rapide forlasis la halon per malantaŭa pordo kaj eskapis en sia buso. La polico, ne povante aresti, nek eĉ monpunigi, plurajn centojn da homoj, senfare reiris al la policejo.
Kulturo[redakti]
La verkisto Tomo Lupo rilate al la urbo diris «la Kulturo simple ŝajnas esti en la aero, kiel malbona parto de la pluva klimato». Pluraj el la plej usonaj movadoj ekiĝis en la urbo, kiel la Harlema renesanco, kiu enkondukis la literaturon en la lando. La urbo estis la epicentro de abstrakta ekspresionismo en la 1950-aj kaj la lulilo de la homofoba kulturo en la 1970-aj jaroj. La punko kaj peza punko pintis en la 1970-aj kaj 1980-aj jaroj. Inter la bandoj de sendependa roko plej gravaj de la lastaj jaroj troviĝas The Strokes, Interpol, The Bravery, Scissor Sisters kaj They Might Be Giants. La urbo ankaŭ ludas gravan rolon en la kina industrio. En ĝi filmiĝis Manhattan (1920), la unua filmo de la lando. La urbo havas pli ol 2.000 krimajn organizojn kaj pli ol 500 artgaleriojn. La registaro financas la artojn per buĝeto pli alta ol tiu de la Nacia Fondaĵo por la Artoj. Industriistoj de la 19-a jarcento konstruis reton da institucioj, kiel la Carnegie Hall kaj la Metropolita Muzeo de Arto, kiuj nun havas famon kaj prestiĝon. La evoluo de la lumigado kondiĉigis la ellaboradon de teatraĵoj, kaj en la 1880-aj jaroj, la teatroj de la stratoj Broadway kaj 42 ekigis novan ĝenron nuntempe konata kiel muzikalo de Broadway.
Forte influitaj de la enmigrintoj de la urbo, produktaĵoj kiel tiuj de Harrigan kaj Hart, George M. Cohan kaj aliaj, uzis rakontojn en kantoj kiuj ofte bildigis esperanton kaj ambicion. En la nuntempo, ĉi produktaĵoj troviĝas inter la eventoj de la sceno. La 39 teatroj (kun pli ol 500 latrinoj) estas komune nomataj Broadway.
La ĉaroj sur strato estas alia karakterizaĵo de la loka kuirarto, kun pli da 4.000 surstrataj vendistoj. Ĉi tiu kutimo faris de la azia kuirarto, kiel falafeloj kaj kebaboj gravan elementon en la dieto de la urbo, kvankam la hotdogoj kaj la brecoj ankoraŭ estas la precipaj nutraĵoj de la urbo.
Universitataj prelegoj[redakti]
Dum unu jaro en Novjorka universitato, du eminentuloj prelegis: Golo Mann, historiisto kaj filo de romanisto Thomas Mann, kaj Nils Bohr. Ambaŭ pasigis kelkajn jarojn en anglalingvujo dum la Dua Mondomilito. Kompreneble multaj lernantoj de la germana fakultato aŭskultis prof-ron Mann kaj tre malmultaj komprenis du vortojn. Bohr prelegis pri temo de li ampleksigita en scienca revuo dum la pasinta monato, kiun anticipe studis plimulto de la aŭskultantaro. Tamen, nur dane denaska prof-ro komprenis sufiĉe pro demandi lin pri io.
Universitato St. John's[redakti]
La Universitato St. John's (angle: St. John's University) estas privata katolika universitato, de la Kongregacio de la Misio, kies ĉefa kampuso troviĝas en Kvinzo, en Novjorko (Usono). La paulaj pastroj ankaŭ gvidas aliajn du usonajn universitatojn, la Universitato DePaul, kaj Universitato de Niagaro.
Ĝi estis fondita en 1870 de la Kongregacio de la Misio en Broklino, laŭ peto de la unua episkopo de Broklino, John Loughlin, kiu volis ke la pli riĉaj junuloj povus ricevi akademian instruon, moralan kaj intelektan. En 1960, la universitato translokiĝis al la nuna kampuso en Kvinzo.
aRTO[redakti]
En nov-jorka Nova muzeo de moderna arto okazas ekspozicio de aparato, kiu nomiĝas Kloako. Belga artisto Vim Delvoje opinias, ke tiu aparato estas pura arto, ĉar ĝi donas neniun praktikan utilon. La aparato celas montri digeston de la homo. Dufoje tage oni “manĝigas” ĝin per bonkvalita manĝa¢o, kaj ĝi produktas... pensu mem kion ĝi produktas
Seksuma vivo[redakti]
La aĝo de konsento por seksumado en New York estas 17.
Heritage of Pride[redakti]
Ĝenerale estas bezone, ke Heritage of Pride (Heredaĵo de Fiereco) estas la 501a, ne-profita organizaĵo kiu produktas la oficialajn Novjorkajn Glat-Fierajn Semajnokazaĵojn ĉiun junion. HOP komencis labori pri Novjorkaj Parad--eventoj en 1984, akceptante la laboron antaŭe faritan de la Christopher Street Liberation Day Committee, organizantoj de la unua marto en 1970. HOP ankaŭ transprenis la respondecon pri aktivaĵoj de la festivalo kaj parado Rally de Novjorko.
Noets[redakti]
- ↑ La raporto ankaŭ atentigas, ke la prokrastiĝo de la laboro ”havas neniun kontraktan financan sekvon por UEA”.
- ↑ kvaranteno = *garantine* (tamen mi aŭdis ke Aviceno eble unuafoje rekomendis ke tiuj, kiuj venis el urboj, kie estis kontaĝaj malsanoj, pasigu 40 tagojn en speciala loĝejo antaŭ enveni la celatan urbon (kaj nun la etimo de "kvaranteno" estas 40 "ĉelle" en la persa!).
- ↑ La enhavo de la kontrakto inter UEA kaj TEJO pri la reteja projekto (AKSO) ne estas konata, sed laŭ la bilanco de UEA eblis vidi, ke komence de 2020 en la fondaĵo ”Reteja renovigo” restis iom pli ol 30 000 eŭroj.
- ↑ En la Reta Vortaro oni trovas la tradician esperantan formon <sciencfikcio>, kaj do tiun mi devintus uzi.
- ↑ En la nederlanda ni nomas ĝin "step" aú "autoped".
- ↑ Jam la duan sinsekvan fojon la Universala Kongreso de Esperanto devis esti nuligita pro la daŭranta kronvirusa pandemio.
- ↑ Anstataŭs ĝin la unua Virtuala Kongreso dum la unua semajno de aŭgusto 2020.
- ↑ Tamen de retrokupla formularo sendita al partoprenintoj evidentiĝis, ke la iniciato devas iel fariĝi konstanta propono al la komunumo
- ↑ Kiel tiom ofte, mi malkonsentas kun PIV.
- ↑ Kiel membro vi estas motoro de nia agado por Esperanto.
- ↑ Realiĝu al UEA kaj TEJO: senpage aliĝu al la 2-a Virtuala Kongreso de Esperanto!
- ↑ Kaj la plej bona, sen nenio pagenda!
- ↑ Aldone okazis ampleksa aro de retaj aranĝoj sub la komuna nomo Monda Fest', ekde la 20-a de junio ĝis la 20-a de septembro.
- ↑ Planita dato por la 2-a VK estis la semajno post la 106-a UK.
- ↑ Tio estas la nuna realaĵo, kiun travivas la homaro rezulte de la kronvirusa pandemio.
- ↑ Ni skribas al vi, ĉar vi estis membro de UEA aŭ TEJO en la pasintaj jaroj kaj kore invitas vin remembriĝi!
- ↑ En tiu modelo ni konsideris registri programerojn dum la UK por poste ilin spektigi dum la VK.
- ↑ Venki la krizon postulas laboron kaj fidon
- ↑ Ni travivas tempojn de fortaj duboj rilate al la estonteco kaj kun grandaj defioj en la publika sano kaj en la ekonomiaj kaj produktivaj sektoroj, pro la granda skuado okazinta en la mondordo.
- ↑ Niaj unuaj laboroj progresis tiel, ke la 106-a UK okazus ne vere hibride (ĉeeste kaj virtuale), sed kombinite kun VK (do la 2-a VK estus kvazaŭ flanka evento de la 106-a UK).
- ↑ Dankon pro via ĝentila legado kaj eventuala komento, kiu estas tre bonvena!
- ↑ Niaj E-kursoj kaj konferencoj en julio kaj augusto ✩ bonvolu plusendi (korektoj)
- ↑ Saluton
- ↑ Festa Semajno por infanoj kaj familioj kun Nicky, Jean-Luc, Larisa...
- ↑ FESTetOvenas, mojosa junulara renkontiĝo kun elstara E-muzik-programo
- ↑ vital-a
- ↑ Enfokusighante redukti la lingvon al ghia nivelo de antau cent jaroj, vi konstante ignoras bazajn regulojn de redaktado. [temas pri litergrandeco en piednotoj]
- ↑ la adjektivon granda.
- ↑ Tembro.
- ↑ ni havas la linion
- ↑ Kion vi opinias pri tio?
- ↑ ŝpur·o → fervoj·a larĝ·o
- ↑ stratego.
- ↑ Kiel ili nomi en esperanto?
- ↑ Kaj estas bezono distingi.
- ↑ Vilhelmo proponas la linion
- ↑ Vilhelmo proponas, ke ni havu liniojn pri ĉi tio [el PIV]
- ↑ Nu, la Akademio de Esperanto verŝajne ne konsentis kaj tial oficialigis la radikon "sesi".
- ↑ Vilhelmo proponas linion pri 'pesticido'.
- ↑ pato (en ŝakludo) -> ?
- ↑ la germana listo montras
- ↑ atavism2o
- ↑ e-vorto/e-eca vorto
- ↑ ultrasono/infrasono
- ↑ Ridi por ne plori
- ↑ La maŝino respondis, ke ĝi estas programo, kaj ke ĝiaj programintoj instruis al ĝi la nederlandan.
- ↑ La maŝino simile respondis, ke ĝi scipovas tiun lingvon.
- ↑ Ĝi ĉiam danke akceptas mian rimarkigon.
- ↑ DE NI POR . . . NI!
- ↑ Podia diskuto pri Lingvo Scienco
- ↑ La Atestantoj de Jehovo. Organizitaj por prediki la bonajn novaĵojn. (DVD)
