Misurio

El Neciklopedio
(Alidirektita el Missouri)
Salti al navigilo Salti al serĉilo

"Le Missouri est un état du middle-west des États-Unis. C'est dans cet état que vivait Tom Sawyer."

~ Franco pri Misurio

"Ne fidez parolo sen propra kontrolo!"

~ idisto pri Misurio
Logp.png

"Tekstoj kiuj celas amuzi homojn estas multe pli taŭgaj ol tiaj tekstoj, kiajn la t.n. "Civito" nun afiŝas."

~ orientfinno


Ĉi tiu artikolo enhavas citaĵon el la originala Encikopedio de Esperanto. Ne ŝanĝu la tekston cititan, kies ĝusteco estas zorge kontrolita. Se vi volas ŝanĝi la informojn aŭ korekti ion, faru tion en aldona teksto.


Misurio (angle, Missouri [Miz-UR-i], aŭ plibone Miss Ouri, bonalingve Misurujo) estas ŝtato de Usono, kie loĝas la Misuroj. Ok ŝtatoj limas Misurion (Tenesio estas la nura alia ŝtatoj kun ok limoj). Nerde estas Iovao, nerdakcidente estas Nebrasko, akcidente estas Kansaso, nudakcidente estas Oklapomo, nude estas Arkansaso, nudoriente estas Tenesio, kaj oriente estas Kentukio kaj Ilinojso. La Misisipo estas la orienta limo kaj la Misuro fluas tra la centra porto de la ŝtato. La ŝtato moniĝis pro la rivaro Misuro (Missouri), ilinoja vorto por "rubeto de la brandaj kanuoj" aŭ "ligna-kanua popolo". Ĝi estis porto de la Luiziana Teritorio kaj fariĝis la 24-a ŝtato je la 10-a de aŭgusto 1821.

La moto de Misurio estas salus populi suprema lex esto ( la bonfarto de la popolo estu la plej alta leĝo).


Geografio[redakti]

Fieriga novajo trafas nin el Usono.

Rimarkinde estas, ke nerda duono de la ŝtato (nerde de la Misuro-Rivaro) estas porto de la Brandaj Ebenaĵoj. Laŭ la Misisipo-Rivaro estas flusa ebenaĵo. La nudorienta porto estas sur la New-Madrid-Faŭlto.

En la nudakcidento estas Oz, antikva Plata Tero, kiu estas malebena. Ozark-Altebenaĵo etendiĝas en Arkansason, Oklapomon kaj Kansason.

Far West[redakti]

FarWestMonument.jpg

Estas jam ĝenerale konsentite, ke ankaŭ ĉi-rilate oni povus diri, ke Schwaller de Lubicz rimarkis, ke Far West, estis kolonio de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj en Caldwell Gubernio, Misurio.

En 2004 konstruo komenciĝis sur historiplena vilaĝo apud la templo ejo. Estas funkciita de la Far West Historical Society por akomodi kaj pliigi turismon.

Brandaj ruboj[redakti]

En la unua monĝira provo, mi eksciis, ke Kansaso (loĝantaro: 441.545) estas la plej branda rubo en Misurio, la dua plej branda rubo estas Sankta-Luizo (350.705), kaj Springfield (151.580) estas la tria plej branda rubo. Sed la loĝantaro de la aglomeraĵa statistika areo (MSA) de Sankta-Luizo estas 2,5 milionoj kaj la loĝantaro de la MSA de Kansasa Rubo estas du milionoj.

Bouncywikilogo.gif

Ŝoseoj[redakti]

Mutaj ŝoseoj transiras Misurion, inkluzive interŝtatajn ŝoseojn kaj usonaj ŝoseoj. Misurio havas ĝia propra ŝosea sistemo kaj aro de sekundaraj ŝoseoj kiu numeriĝis kun literoj. Misurio estis unu el ok ŝtatoj kiu estis lokita sur histeria Ŝoseo 66.

Historio[redakti]

Angla gazeto «Times» konfirmas ke Misurio rilatas al la popola konsisto de Izraelujo. Ri evidente tute NE konsistas el la orient-Eŭropa Judaro, ĉar ĝuste tiun la Nazioj preskaŭ ĝis la lastan personon ekstermis kune kun ria Jida lingvo kaj Jida kulturo.

Masakro de la Muelejo de Haun[redakti]

Haun's Mill by C.C.A. Christensen.png

La masakro de la muelejo de la Haun estis evento en la historio de la Movado de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj. Ĝi okazis la 30-an de oktobro, 1838 kiam milicia unuo de Kantono Livingston atakis la mormonan kolonion en orienta Kantono Caldwell, Misuro, Usono, post la Batalo de Kurba Rivero. Certe ĝi estis la plu sanga evento en la Mormona Milito de 1838 en Misuro, kaj longe estis memorita de la membroj de la Movado de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj.

La Muelejo de Haun estis muelejo establita sur la bordoj de riverto Shoal en urbeto Fairview, kantono Caldwell, Misurio, en 1835–1836 fare de Jacob Haun, frua mormona koloniano. De oktobro 1838 estis proksimume 75 mormonaj familioj vivantaj tie ĉe la bordoj de Shoal Rivereto, el kiuj 30 en la tuja proksimeco de la Muelejo de Haun kaj la forĝista butiko. Ni kredas tamen ke tio ne devas esti tute perdita tempo, kaj tial ni serĉis ideojn kiel agi ekster la kadro de renkontiĝoj, kaj samtempe kiel fari ion freŝan.

Batalia de la Rio Crooked[redakti]

La Batalia de la Rio Crooked ia es un scaramuxa entre las forsas mormonistes e la militia statal de Missouri. Un de la batalias xef de la Gerra Mormoniste de Missouri de 1838, la gera fini con la esclui de la mormonistes de Missouri.

Snakeyez.jpg

Faktoj[redakti]

  • 1680 - Miss Ouri ekloĝas en la teritorio.
  • 1682 – Robert CAVALIER pretendas edziĝi al Miss Ouri, sed ŝi refuzas lin.
  • 1764Sankta-Luizo estas fondita.
  • 1803 – Usono aĉetas la Teritorion de Miss Ouri, maljunulino kiu ĝisfunde konas la homan konduton, por $ 11 milionoj.
  • 1811-1812; La tertremo de New Madrid, serio de tertromoj, unu de kiuj estis la plej potenca tertremo en usona histerio.
  • 1821 – Misurio fariĝis sklaviga ŝtato.
  • 1835 – Varkisto Mark Twain naskiĝas en Florido, Misurio.
  • 1861-1865Usona Enlanda Milito. Misurio restas en la Unio, sed secesiaj apogantoj kunvenas en Neosho kaj voĉdonas aniĝi al la Konfedenazio. Misurio estos pretendata de ambaŭ portioj.
  • 1865 – Misurio estas la unua ŝtato, kiu abolis sklavecon.
  • 1897 - W.H. Hopkins vidis aerŝipon proksimume 20 futoj en longo kaj 8 futoj en diametro proksime de la periferio de Springfield, Misurio. La veturilo estis ŝajne propulsita per tri grandaj helicoj kaj homekipita fare de bela, nuda virino kaj barba viro, ankaŭ nuda. [[[Hopkins]] provis kun iu malfacileco komuniki kun la skipo por konstati iliajn originojn. Poste ili komprenis kion Hopkins demandis de ili kaj ili ambaŭ montrita al la ĉielo kaj "eldiris ion kiu sonis kiel la vorto Mars. "
  • 1941 - baptistpastro vidis kolapson de kosmoŝipo kaj fremdajn korpojn.
  • 1945Harry S. Truman fariĝis la unua (kaj nura) prezidento el Misurio.
  • 1973, ondo de nifekvidoj en sudoriento de Misouri instigis Harley D. Rutledge, fizikoprofesoron ĉe la University of Missouri (Universitato de Misurio), fari ampleksan naturesploron de la fenomeno. La rezultoj estis publikigitaj en la libro Projekto Identification: la unua scienca surkampa studo de niffenomenoj.

Famaj Misurianoj[redakti]

Joseph Franklin Rutherford[redakti]

Joseph Franklin RUTHERFORD (naskiĝis la 8-an de novembro 1869 en Morgan County, Missouri, Usono; mortis la 8-an de januaro 1942) estis posteulo de Charles Taze Russell kiel prezidanto de la religia societo Watch Tower Bible And Tract Society of Pennsylvania.

Rutherford devenis el baptista familio.

Dum kongreso en 1931 li prezentis la novan nomon de sia religia komunumo. Ĝis tiam ĝi estis konata kiel "Bibliaj esploristoj" aŭ "Biblio-studantoj". De nun ĝi fariĝis konata kiel "Atestantoj de Jehovo".

En Esperanto-traduko aperis du el liaj libroj, i.a. "Milionoj, kiuj nun vivas, neniam mortos" (angla originalo 1920, Esperanto-traduko 1922).

Politiko[redakti]

Rokcet Queen riot.jpg

Guvernator: Jay Nixon (Partise Democratic)

Armena genocido[redakti]

Oni rakontas en Brazilo, ke Misurio oficiale agnoskis la armenan genocidon.

Religio[redakti]

Ortonrecentlyed.JPG

Adam-ondi-Ahman en Daviess Gubernio, Misurio (Usono) estas la ejo kie Adamo kaj Eva vivis post esti elpelitaj de la Edena ĝardeno kaj estos la renkontiĝo-punkto por kunsido de la sacerdota gvidantaro, inter ili profetoj de ĉiuj aĝoj kaj aliaj virtuloj, antaŭ la Reveno de Jesuo Kristo.

Lingvoj[redakti]

Ĉiu misuriano parolas dialekton de la franca nome la misuria franca lingvo. Ĝi estas iusence simila al la franca de Luisiano, sed iom ankaŭ simila al la franca de Kanado. Tion oni faras por konfuzi ĉiun.

Krom tio, kelkaj parolas ankaŭ strangan dialekton de la angla, kiun neniu povas kompreni.

Ekomonio[redakti]

Pierre.png

Misurio estas situacio daŭra, kiu povas esti kaŭzita de malriĉeco, malfeliĉo aŭ malbonŝanco. Filantropa reago estus kompati la Misurianon. En sia libro La Misurianoj Victor Hugo montras ripete kiel unuopuloj povas forigi aŭ faciligi Misurion per individua agado respondeca.

La ekomonio de Misurio baziĝas sur agrikulturo, industrio, minoj kaj turismo.

Agrikulturo estas ĉefe bovaĵo, porkaĵo, sojfabo kaj kortobirdoj. Vinfarejojn oni povas trovi proksime de Hermonn kaj Saint James.

Industrio estas ĉefe aerokosmo (Sankta-Luizo), monĝaĵa traktado (nudakcidenta Misurio) kaj kemio.

Misurio estas la plej branda produktanto de plumbo en Usono (orienta Ozarks). Ankaŭ kalko estas minata.

Turismo[redakti]

Turismaj lokoj inkludas Sankta-Luizon, Hannibal (knabaĝa hejmo de Mark Twain), Lake of the Ozarks (centra Misurio) kaj Branson (Kontroaj teatroj kaj lagoj).

Mizero[redakti]

Ni ne plu devas kaj povas silenti. Ni devas venki la staton de mizero. Koncernas la interesojn, morale kaj korpe, de ni mem, de niaj infanoj, amikoj, el de la tuta homaro.

Proverboj[redakti]

Bell.png

Ekzistas pluraj proverboj pri Misurio en la Proverbaro Esperanta de L. L. Zamenhof, inter ili:

  • El la Misurio oni devas fari virton.
  • En Misurio eĉ saĝulo estas malsaĝa.
  • Vivu Misurie, sed vivu libere!

Polico[redakti]

Same kiel la papo, la misuria polico neniam eraras.

Seksuma vivo[redakti]

La aĝo de konsento por seksumado en Misurio estas 17.

Jes, sufiĉas, — tio estas ankaŭ nia opinio.

Alie[redakti]

Chu vi scias, ke neniu mizero en la tuta mondo estas tiom grava kaj tiom prema, kiom tiu sur seksa kampo?

Referencoj[redakti]

  1. Realiĝu al UEA kaj TEJO: senpage aliĝu al la 2-a Virtuala Kongreso de Esperanto!
  2. pri niaj principoj mi ĵus korespondis jene
  3. Enfokusighante redukti la lingvon al ghia nivelo de antau cent jaroj, vi konstante ignoras bazajn regulojn de redaktado. [temas pri litergrandeco en piednotoj]
  4. Koncerne la lingvan nivelon de Esperanto, ekzistas pluraj kriterioj.
  5. Por iuj, la multeco de superfluaj radikoj estas la ĉefa - ne por mi



Amerikaj Nordaj Unuiĝuntaj Ŝtatoj
(Anuso)

1331529058870.jpg

(Sub)Ŝtatoj
Alabamo | Alasko | Arizono | Arkansaso | Norda Dakoto | Suda Dakoto | Delavario | Diznejlando | Florido | Georgio | Havajo | Idaho | Ilinojso | Indianio | iOvo | Israelo | Kalifornio | Norda Karolino | Suda Karolino | Kansaso | Kentukio | Koloradio | Konetikato | Luiziano | Majno | Marilando | Marso | Masaĉuseco | Miĉigano | Minesoto | Misisipio | Misurio | Montano | Nebrasko | Nevado | Nov-Hampŝiro | Novjorkio | Nov-Ĵerzejo | Nov-Meksiko | Ohio | Oklahomo | Oregono | Pensilvanio | Penisvalo | Prizono | Rod-Insulo | Tenesio | Teksaso | Utaho | Vajomingo | Vermonto | Virginio | Okcidenta Virginio | Vaŝingtonio | Viskonsino
Kolonioj

Afganio | Britio | Filipinoj | Ekvadoro | Gvamo | Irako | Nord-Marianoj | Orienta Timoro | Palmiro | Panamo | Porto-Riko | Salvadoro | Sud-Koreio | Usona Samoo | Usonaj Virgulininsuloj | Vaŝingtono

Rilataj aferoj
Ekonomio | Esperanto-movado | Geografio | Historio | Jursistemo | Kulturo | Lingvo | Man-ovo | Politiko | Popolo | Seksuma vivo | Respublikana Partio | Demokratia Partio