Antaŭ, malantaŭ kaj post

El Neciklopedio
(Alidirektita el Malantaŭ)
Salti al navigilo Salti al serĉilo

"Li malediktione de Babel es ankore inter nos."

~ Novialisto
BILDO26.jpg

Ja estas stranga afero (sed sankciita de la uzado) ke pri loko oni kutime diras "antaŭ" / "malantaŭ", kaj pri tempo, "antaŭ" / "post". Eble temas pri (unu plia) naturalismaĵo sin enŝovinta en Esperanton. Kp ekz-e:

F: devant-derrière, avant-après

A: before-behind, before-after

NL: voor-achter, vóór-na

R (latinigite): pered-za, pered-posle

-- eĉ kiam la du vortoj por "antaŭ" ne estas identaj, kiel en la franca kaj la skriba nederlanda, ili multe pli similas inter si, ol faras iliaj kontraŭoj; kaj la komparo inter A kaj NL ŝajne montras, ke eĉ tiu distingo inter tempo kaj loko eble estas relative novtempa en la ĝermana lingvofamilio.

Rimarku, ke "post" havas lokan signifon: "sekvante".

Mi kuris post li. = Mi eksekvis lin kure.

Mi kuris malantaŭ li. = Ni kuris kune.

Posf.jpg

Ĉiu esperantisto scias, ke[redakti]

Sro. Prezidanto, kaj Delegitoj:

Finita la komedio!

Ni scias, ke ni ja povus demandi al si, kiagrade eĉ tiu uzo de "post" ne estas ankaŭ tempa (mi kuris, sekvante, ĉasante aŭ serĉante lin, eble pasante per kie li pasis, sed post iom da tempo). Mi kuris malantaŭ li (li antaŭe, kaj mi malantaŭe, ni ambaŭ kuris kune). Kaj ankaŭ ĝi kopias etnolingvan uzon: france: "mi kuris post li" = "j'ai couru après lui"; "mi kuris malantaŭ li" = "je courais derrière lui". Angle "I ran after him" / "I was running behind him". Nederlande aŭ finne mi ne scias.

Lernante Esperanton sen instruisto, oni konstatas, ke frazo 'Mi kuris post li' ne eksplicite indikas intencon kapti. Tio eble estas ordinara interpreto en multaj kuntekstoj, sed la frazo mem ne diras pli ol 'Mi kuris malantaŭ li.'

PMEG[redakti]

Kelkaj legantoj, eble, unuavide, miros pri la fakto, ke loka post egalas al malantaŭ. Post ofte montras pozicion en sinsekvo, nome pozicion, kiu sekvas alian. Ofte ĉeestas tiam ankaŭ pure loka signo:

"La maljuna Preben iris tuj post la ĉerko.[FA3.23]" Dum la irado Preben sekvis la ĉerkon malantaŭ ĝi.


Do, laŭ PMEG, 'iri post' = 'sekvi malantaŭ'. Logike sekvas ke 'kuri post' = 'kuri malantaŭ'.

Kvankam katoliko nur de malmultaj jaroj, mi tamen jam scias, ke ni ofte vidas la vorton 'postkuri' kun la signifo 'kuri por kapti' au 'ĉaskuri', kaj oni neniam vidas 'malantaŭkuri'. La sola kialo verŝajne estas ke 'malantaŭkuri' estas peza vorto.

Kiu nun pagu la deficiton ?

RESPONDECO[redakti]

Baniko legas magazinon.

Kruko: Kion vi legas?

Baniko: Artikolon titolitan 'La graveco akcepti personan respondecon'. Post momento li aldonas: Subskribitan de 'Anonima'.

Antaŭaĵoj[redakti]

Sed ni ne ŝercu !

Kaj miru! Verdire mi konsentas ke pro diversaj vidpunktoj en 1948 celebritis en mizera barako de iama internigejo por militkaptitoj (Stalag IX A) kristnaska diservo nokta; tuj poste forpelitaj germanoj, kiuj mallibervole gastis surloke, sekve fondis la Komunumon Virgulino Maria, helpo de la kristanoj. La nomo elektitis pro la sampatroneca kirko apud Zlaté Hory.

Konsekvence, logike kaj dedukte ni ĉiam pensis, ke en 1949/50 el baraka iĝis pilgrima kirko kaj renkontiĝloko de pilgrimantoj el Květnov/Quinau (Distrikto Chomutov). Forpelitaj el tiu regiono reorganizis sian tradicion pilgrimon en la nova patrujo okcidentgermania. De tiam ĝi okazas ĉiun unuan dimanĉon de julio. Ĝiaj radikoj estis raportoj pri apero de la Virgulino en Květnov. Trifoje oni pligrandigis la barakan preĝejon ĝis la finfina meto de fundamenta shtono por nova, "vera" kirko. Jes, certe! Ni ne laciĝu! Ni eltrovas hodiaŭ pruvon pri tio ĉe du ĵurnaloj: unua Eŭropa kaj la alia Azia.

ŜANĜI LA SITUACION[redakti]

Baniko: Ĉu vi scias kiu estas la plej malagrabla sento?

Kruko ŝultrumas.

Baniko: Rigardi sin en la spegulo, kaj kompreni ke nur VI kulpas pri io.

Kruko: Tio ja estas prema sento. Sed vi ĈIAM havas la povon ŝanĝi vian situation!

Baniko ekstaras: Ja, mi kredas ke vi pravas.

Kaj li decidpaŝe forlasas la ĉambron. Post momento, li revenas: Mi forigis la spegulon.