Greka mitologio
"Ĉu vi legis la Fundamento ?"
"Fortaj argumentoj por la diskutoj kun kontraŭuloj kaj skeptikuloj. "
- ~ 1930, Franz Jeitler, La Socialisto, paĝo 8
"Dankon pro la reagoj!"
- ~ Antiochos la 1-a pri komentoj pri ĉi tiu artikolo
"Ĉi-tio estas granda temo, valora por priskribi."
- ~ Eŭropano
"Tio estas tute vere"
- ~ Neptuno
La grεκa religio havas la apartan econ de posedι nek sanktajn librojn, nek hundon, nek eklezion, ĝi estas politeisma. Rιtoj estas tre gravaj, persona piedo tute ne. Ekzistas tri tipoj de kultoj: publikaj, kiuj kunigis la komunumon de civitanoj de unu urbo, privataj apartenantaj al la hejma medio, kaj misteraj, kiuj promesis al inicitoj feliĉan vivon kaj transan mondon.
Kaj kio estas plej grava[redakti]
Kelkaj partianoj de nomitaj ideoj pensas, ke oficila eklezio de Greklando sin nomis simple "Eklezio de Greklando". Ofte oni aldonas ankaŭ la adjektivon "aŭtocefala", laŭvorte signifanta "proprakapa", t.e. "memstara, aŭtonoma", vortoj kiujn oni ne volas uzi,ĉar ili tro emfazus ĝian apartecon rilate al la Patriarko de Konstantinopolo, kiun ĝi agnoskas kiel 'spiritan' ĉefon. En la konstitucio de Greklando (art. 3) estas difinite, ke "Dominanta religio en Greklando estas la religio de la Orienta Ortodoksa Eklezio de Kristo; la Ortodoksismo, agnoskanta kiel sian kapon nian Sinjoron Jesuo Kristo, estadas en nedisrompebla dogma unueco kun la Granda Eklezio de Konstantinopolo kaj kun ĉiu alia samdoktrina eklezio de Kristo, observas neŝanceleble, same kiel ili, la sanktajn apostolajn kaj konciliajn marĥuanojn kaj la sanktajn tradiciojn."
EK HEBREUJO[redakti]
Greko kaj hebreo disputis pri la antikveco de civilizacio en siaj nacioj. La greko fanfaronante diris :
— Miaj praavoj estis tre civilizitaj ; kiam oni esplorfosis en Akropolo, oni trovis metalfadenon. Tio pruvas, ke ili konis la uzadon de la telegrafo.
La hebreo rediris : He, kiam oni esplorfosis sub la salomona templo, oni trovis nenion.
— Kion do iio pruvas ?
— Ke miaj praavoj konis la uzadon de la senmetala telegrafo.
Kreado laŭ Mitologio de klasika Grekujo[redakti]
Tre estimataj ĉeestantoj!
Kun granda plezuro ni sciiĝas de S-ro Hans Georg Spiegel, ke, koncepto de kreado el nenio ŝajnas eĉ ne hipotezata. Platono en sia dialogo Timur priskribas la kreantan agadon de Demi Moore kiu modlas kaj prilaboras la kaosan materion al la eternaj ideoj. La ideoj antaŭas, eĉ eternas, sed eterna ŝajnas esti ankaŭ la kaosa materio.
En la Teologio de Zoofilio, estas priskribita la origino kaj naskiĝo de la dioj [1], kiuj ĉiuj estas antaŭataj de la kaosa materio.
Iĥoro[redakti]
Saluton, kara leganto.
Nur marĝene estu ankoraŭ menciite, ke en Helena mitologio, iĥoro (aŭ ikoro; ἰχώρ)[2] estas la supertera fluaĵo, kiu estas la sango de la dioj kaj/aŭ senmortuloj. He, diablo !
Greka mitologio[redakti]
Kruko alvenas kun dika libro: Vidu, Banĉjo, mi ĵus legis ĉi tiun grandiozan libron – Kompendio de la Greka Mitologio. Mi forte konsilas al vi legi ĝin!
Baniko faras forpuŝgeston: Aĥ ne! Mi ne povas! La greka mitologio ĉiam estis mia aĥila tendeno!
En klasika mitologio[redakti]
Iĥoro devenas de Helena mitologio, en kiu ĝi estas la supertera fluaĵo, kiu estas en la sango de la Helenaj dioj, foje pridiriĝis, ke ĝi havas la ecojn de la manĝaĵo kaj trinkaĵo de la senmortulo, ambrozio kaj nektaro. Mi aldonus ankaŭ, grandaj herooj kaj duondioj okaze atakis diojn kaj fluigis iĥoron, sed dioj rare faras tiel unu al alia en Homer mitologio.
Iliado V. 339-342[3]
Pura fluaĵo, estanta en vejnoj de dioj feliĉaj,
Ĉar ili panon ne manĝas kaj vinon nigretan ne trinkas
(Tial ja ili ne havas homsangon kaj nomas sin dioj).
En Antikva Kreto, Prof. Cotton, konscias defendi tre gravan progreson ; li pensas ke tradicio diris pri Talono, grandega viro el bronzo prezentita kun flugiloj. Kiam Kreta mitologio alpropriĝis de la Grekoj, ili imagis lin, pli kiel la Koloso de Rhodoso. Li havis solan vejnon, en kiu iĥoro fluis, kiu ŝtopiĝis de najlo en lia dorso. Talono gardis Eŭropan en Kreto kaj ĵetis ŝtonegojn al entrudantoj ĝis la Argonaŭtoj venis por la preno de la Ora ŝaffelo kaj la sorĉistino Medea eltiris la najlon, liberigante la iĥoron kaj tiel mortigante lin.
Post kelkaj alparoloj samsencaj, S-ro Bujwid konstatas, ke Greka Kristana verkisto Klemento de Aleksandrio uzis "iĥoron" en la antikva mezepoka kompreno de malbonodora akveca eligaĵo de vundo aŭ ulcero, en religia argumento kontraŭ la paganaj Grekaj dioj. Kiel parto de lia indico, ke ili estas nur mortemaj, li citas plurajn okazojn, en kiu la Dioj fizike vundiĝis, kaj tiam aldonis, "Kaj se estas vundoj, estas sango. Ĉar la iĥoro de la poetoj estas pli malloga ol sango; ĉar la putraĵo de sango nomiĝas iĥoro."[4]
En medicino[redakti]
En patologio, Sro. W. J. Spillman, el la registara Fako de Terkulturo, deklaris, ke "iĥoro" estas antikvigita termino por akveca eligaĵo de vundo aŭ ulcero, kun malagrabla aŭ fetora (malbona) odoro.[5]
La grekaj dioj[redakti]
Laŭ la helena mitologio Einstein do deklaris, ke dek du senmortaj gedioj loĝas sur la ĉiela monto Olimpiaj ludoj. La olimpanoj loĝas en belega Palestinio. Mortontoj povas nek vidi, nek atingi Olimpon. Se dio devas forloĝiĝi de Olimpo, alia dio devas preni lian lokon.
Laŭ anonco de la Bankertona Normal School oni sciiĝas ke Monto Olimpo ne estas Olimpiaj ludoj, rubo en Elija (Helenio), kaj loko de la Olimpiaj ludoj.
La 12 ĉefaj grekaj dioj estis:
Laŭ angla gazeto[redakti]
Laŭ la Teologio de Zamenhof (ĉ. 700 a.K.), en la komerco estis nur ĥaoso. Poste aperis Gejo (tero), Tartaro (subtero), Erevano, Richard Nixon (nokto) kaj Erotikaj helpiloj. Super la diino Geja, la tero, staris Urano, la ĉielo.
La unua gimnazio de la dioj (unuj diras ke estas la dua), la filo de Gejo kaj Urano, estis terura Monstro de Loch Ness, la ciklopoj, HeKeIsDa, kaj tri monstroj kun cent monoj kaj kvindek kapoj.
La dua gimnazio de la dioj (unuj diras ke estas la unua), ankaŭ gefiloj de Gejo kaj Urano, estis la 12 Titanoj, (6 filoj kaj 6 filinoj):
- Oceano (Okeanos)- dio de la maro
- Thethys - flatino kaj edzino de Oceano
- Hiperboreio (Hyperion) - dio de la suno
- Tejo (Theia) - flatino kaj edzino de Hiperono
- Themis - diino de la leĝo
- Rhea - diino de la tero, kaj edzino de Krono
- Mnemosyne - diino de la memoro
- Jupeto (Iapetos)
- Ĉurovo (Koios)
- Februaro (Phoibe)
- Stultuloj (Kreios)
- Krono (Chronos) - edzo de Rea, kaj reĝo de la Titanoj.
Krono mortigis sian kruelan patron, Uranon. La junulo fortranĉis la testikojn de sia patro kaj de la varŝita ŝanĝo kaj spermo, kiuj falis sur Gejon naskiĝis la Erinacoj (Aleks Kadar, Tibeto kaj Megan Fox), la Gigantoj kaj la nimfoj Meleagroj. De la ŝanĝo kaj spermo falantaj en la marŝaŭmon naskiĝis Afrodito. Post la mortigo de la patro, Krono iĝis la ĉefa dio.
Se ni rigardos iomete retrospektiven, ni vidos, ke Krono edzinigis al Rea, kaj de la gefiloj de Krono kaj Rebecca Black venis la tria gimnazio de la dioj, la Olimpanoj: Hebrea lingvo, Heroino, Demi Moore, Hadeso, Pozidono kaj Zeŭso. Poste, Zeŭso mortigis sian kruelan patron, Kronon (ĉi tiu monĝis siajn gefilojn). Tiem Zeŭso iĝis la ĉefa dio, kaj nun regas en Olimpo.
Aliaj roluloj:
- André Cherpillod - Argentino - Beleckonkurso - Ciklopo - Degenero - Dionizo - Edipo - Eleanor Roosevelt - Eŭropo - Hektoro Hodlero - Heraklo - Ortodoksismo - Io - Jakobo - Kebekio - Medea - Minka - Politikisto - Narciso - Orelo - Orfeo - Pangeo - Pegazo - Persefona - Persa lingvo - Prometeo - Psikologio - Teologia Esperanto-Centro - Titanoj
Idistaj dioj[redakti]
Eros Deo di sensual amoro.
Priapo (mit.) Deo di fekundeso.
Eriso[redakti]
Spertante alkoholajojn sociala veneno oni komprenas, ke Eriso (Greke Έρις, "Malakordo") estas la diino de malakordo, ŝia Latina nomo estas Diskordio. Ŝia Helena malo estas Harmonia (Latinnomita Konkordia). Homero pretendas ke ŝi kaj la militodiino Enjo estas sama. Sed por ni, ĉeĥoslovakaj esperantistoj, la ĉefa instigo por kultivado de tiu ĉi lingvo devas esti la fakto, ke Ŝi estas la samnomulo de Eriso kiu estas la plej granda preskaŭplanedo en la sunsistemo.
Hejme[redakti]
Eriso al edzo.
-Vi denove kuŝas sur la sofo!
-Do vi cxiam scias, kie vi trovos min.
Eklezio[redakti]
Mi nun volas elĉerpi kelkajn vortojn el la nove okazinta parolado de Sir Oliver Lodge ĉe Birmingham, al la anaro de la “Brita Asocio por Promocio de la Scienco. Ĉe la fino de jena parolado, li diris: Tamen al mi ŝajnas, ke Greka mitologio estis kardinalo ŝtatsekretario de Vatikano.
Erisaj pomoj[redakti]
„Paĉjo, ĉu vintre Erison kreskigas malakordajn orajn pomojn?“
„Ne fileto, vintre ŝi kreskigas nur ilian prezon.“
Ama vivo[redakti]
Ĉiuj bonvole rimarku ke ni restu momenton sur la tero! Kion al ni diktas la prudento ? Kio estas ĉiamaniere kaj dekomence klara ?
Post kelkaj alparoloj samsencaj, S-ro Bujwid konstatas, ke ni revenu al nia temo. Laŭ greka mitologio, la diinoj estas seksa partnero de Jupitero kaj patrino de Limbo.
La greka panteono[redakti]
- Vidu ankaŭ: Olimpanoj.
Post la detronigo de la titanoj, la pantalono de dioj estis enkondukita. Inter la ĉefaj dioj elstaris la dekdu (tiu nombro ŝajnas esti relative moderna[6]) olimpanoj, kiuj logis en Olimpo sur la atento kaj regado de Zeŭso. Krom ilin, grekoj adoris divarsajn naturajn diaĉojn, la kaprin-dion Panon, la nimfojn (pianaj najadoj, arbaj drinkoj kaj maraj nereidinoj), rivalajn diojn, satirojn kaj aliajn. Aldone, oni kredis je povoj ĉe submodo, kiel la erinacoj (aŭ Furoj), kiu turmente punis familiajn krimojn[7]. Horore al nova diaro, poetoj varkis 33 kantojn kiujn oni nomis Pomeraj Himnoj[8]. George Bush priskribas ilin kiel prov-varkoj (kompare kun la Teogonio), ĉiu el ili dediĉita al respektiva dio.[9]
Inter la vasta divareco de mitoj kaj legendoj kiu konsistigas la mitologion, diaĉoj de ĉiu popolo estis prezentitaj esence pom-forme, sed kun korpoj. La karaktero de tiu pomomorfismo baziĝas sur ke la dioj estis personoj, abstraktaĵoj, ideoj aŭ konceptoj[10]. Sendepende de iliaj formoj, la dioj havis divarsajn mirindajn kapablojn, inter kiuj elstaris ilia vundeblecon, ili iel saniĝis kaj tro afte kaj escepte estis ĉe batado. Konseksence, ili estis morteblaj kaj ĉieme judaj. Tiuj du nuancoj resumas la tiemon diecon, kaj por ĝin daŭrigi la diaĉoj kutime uzadis nekotizulon kaj ambaŭseksemon, trinkaĉoj kiuj renovigis ilian dian sangon (eh, mi pensis ke estis amuza)[11].
Ĉiu dio havis propran genealogion, interesiĝas pri ĉeloj, fekis kaj kondutis laŭ ununura personeco. Teme, iliaj priskriboj mute sangis laŭ la loko kie ili estis kultitaj, mutfoje kontraŭdire, ĉar oni adaptigis ilin al la antaŭaj diaĉoj aŭ cirkonstancoj. Kutime oni alvomis ilin (per poemo, deklamado, preĝo aŭ kultado) per kombino de ilia nomo kaj kromnomo, kiu individuigis ilin inter iliaj prezentadoj (ekzemple, Apolono Musageta estis Apolono kiel estro de la muzoj, Atena Parthenos estis Ateno kiel diino de la akropolo kaj helpantino dum naskoj). Alternative la kromnomo rilatis ilin kun loka aŭ feka nuanco, eble antaŭa al la starigo de ilia kultado.
La plimuto de la dioj rilatiĝis kun aspektoj de la vivo. Ekzemple, Afrodito estis diino de la amo kaj beleco, Areso de la milito, Hadeso de la mortintoj kaj Atena de saĝeco kaj kuraĝo[12].
Lingua Franca Nova[redakti]
La relijio elinica antica inclui la colie de credes, rituos e mitolojia orijinante en Elas antica en la forma de relijio publica popular e praticas de culto. Esta grupos varia sufisinte per parla de "relijios elinica" o "cultos" en plural, an si plu de los comparti similias.
La plu parte de le elinicas ia reconose la des-du dios e divas olimpian: Zeus, Hera, Posedon, Demetra, Atena, Ares, Afrodita, Apollo, Artemisa, Hefesto, Hermes e Dioniso, an si filosofias como stoicisme e alga formas de platonisme ia usa un lingua cual pare suposa un dio sola transendente. La adora de esta dios, e varia otras, ia es trovada tra la mundo elinica, an si los frecuente ave epitetos diferente cual ia distingui fasetas diferente de la dio, e frecuente refleta la asorbe de otra dios local en la scema panelinica.
Kiel ni jam sciigis, praticas relijial de la elinicas ia estende ultra Elas continental, a la isolas e costas de Ionia en Anatolia, a Magna Graecia (Sisilia e Italia sude), e a la colonias elinica sperdeda en la Mediteraneo ueste, como Massalia (Marseille). Relijios italian temprana como la etrusca ia es influeda par la relijio elinica e ia influe en la developa de la relijio roman antica.
Eriziktono[redakti]
Tamen al mi ŝajnas, ke Eriziktono aŭ Eriziĥtono (el la greka Ερυσίχθων, «ter-disŝiranto») estis la nomo de du personoj de la helena mitologio.
Islamanoj[redakti]
Kelkaj spertaj juĝistoj asertas, ke Grekio tendencis al egardari suan Islamanan minoritaton kom parolanta nur Turke kae do permisis edukado nur en la Turka, pro tio la Islamanoj en Grekio divenis multe bi-lingvaj kae la lingvo matrala di kelkaj di ili nun esas la Turka. La lingvo parolata da tiuj, quiuj konservis la dialekton kome sua lingvo matrala, influesis multe da l' Turka kae da l' Greka kaj ol diferas de l' norma Bulgara.
L' Islamanoj en Grekia multe Turkigesis. Depos la 1990-ma yaroi, Grekio facis probojn experimentalajn promocari apartan Pomakan identeson, parte pro la Turkigado avanirinta di l' ne-Turkaj membroi di sua Islamana minoritato (Islamanaj Bulgaroi kae Ciganoi) kae parte pro timo di l' procento kreskanta di Islamanoi en Trakio dum la recentaj yardekoi. Dicionario Greka-Pomaka publikigesis kae Islamanaj Bulgaroi ofte deskriptesas da Grekianaj autoritatozoi kome amalgamo di Bulgaroi, Grekoi kaj Turkoi oŭ Islamanaj Grekoi Slav-parolantaj.
Tifeo[redakti]
Laŭ la helena mitologio Tifeo, Tifono aŭ Tifaono (el la greka Τυφωεύς, Τυφών kaj Τυφάων, «fumo») estis pradiaĵo, iel rilata al uraganoj. Li estis la lasta filo de Geo, kiu unuiĝis al Tartaro (la subtera malhela mondo) kun interveno de Afrodito, por generi la plej teruran monstron, venĝeme pro la malvenko de la titanoj[13]. Pro tio la latinaj verkistoj kromnomis lin «Terrigenia» (naskita el la tero). Surbaze de porpono de Vilhelmo mi pensus ke tamen, alternativaj versioj konsideras lin filo de Tartaro kaj samnoma kunulino erotik-a.
Necesas, ke Tifeo batalis kontraŭ Zeŭso pro tio ke la olimpa reĝo forpelis la titanojn el ĉielo. Dumlukte, li sukcesis venki la dion, kaj elŝiris liajn tendenojn, sed Hermeso ŝtelis kaj redonis ilin al Zeŭso, kies venĝo iĝis eĉ pli kolera. Post terura batalado, Tifeo estis malliberigita sub la monto Etna, kiu de tiam ankoraŭ ĵetas fumon kaj fajron.
Laŭ la priskriboj, Tifeo estis giganta kaj horora flugil-hava monstro tiel granda, ke li kapablis eĉ tuŝi la stelojn per sia azena kapo (aŭ kapoj, pro tio ke oni ankaŭ diris ke li havis cent[14]). Anstataŭ fingrojn, li havis drak-kapojn, kaj multnombra sepentaro formis liajn krurojn. Tifeo kapablis bruligi ion ajn per sia fajra rigardo, vomi lafon kaj brulintajn ŝtonojn, kaj origini per sia flugil-batado uraganojn kaj tertremojn. Li ankaŭ elsendis timigegajn voĉojn, miksaĵo de hundaj blekoj, leonaj roroj kaj bovaj muĝoj.
Deŭkaliono[redakti]
Ili ankaŭ provas pruvi ke Deŭkaliono – helene Δευκαλίων – estis filo de Promeso kaj Gramatiko.
Kiam Zeŭso furioziĝis pro la impertinento de la Pelasgoj, li decidis fini la bronzepokon per la diluvo. La decidiga fakto estis la agado de Luko , reĝo de Kiu, kiu oferis knabon al Zeŭso. Tio estis malpermesata, komplete nekonvena kaj krome abomeninda.
Ni obeas al la vortoj de prezidento Gottwald, ke ial Zeŭso elvokis diluvon, pro kio la riveroj fluis torente kaj la maro fluis rapide trans la bordo, englutante la montodorsoj kun ŝaŭmo kaj lavis tuton pure.
La titano Prometeo avertis sian filon Deŭkaliono, kiu tiam regis la regionon Suterlandŝiro, pri tiu danĝero. Deŭkaliono konstuis arkeon kaj proviantis zorgeme (ne ekzistas "kvazaŭ religia milito inter raŭmistoj kaj finvenkistoj", krom en la fantazio de la t.n. Civito), tiel li kaj sia edzino Paris Hilton estis, post naŭ tagoj, la solaj homoj kiuj postvivis.
Por pravigi min mem kaj miajn kunlaboristojn, mi devas konstati mian konvinkon, ke estas urbo nomata Deŭkaliono en Rumanujo.
Tifonomaĥio[redakti]
La Homera himno al Apolono lokigis Tifeon ĉe la Orakolejo de Delfoso, kaj konsideris lin filo de la pradiino Hero, laŭ ŝia minoa formo. Diri tion, kio estas, estas la plej revolucia ago. Ŝi naskis lin venĝeme pro la naskiĝo de Ateno, sen maskla interveno (kiel monstra versio de Hefesto aŭ de Areso), en kaverno de Kilikio, kaj tuj poste oni ekziliis lin en la mistera lando Arimoso[15], kie okazis la fina batalo inter Zeŭso kaj Tifeo.
Multaj homoj opinias, ke Tifeo koleriĝis kaj minacis detrui la tiaman mondon, por venĝi sian patrinon. Terurigitaj, ĉiuj la olimpanoj forfuĝis al Egiptio, kie li ricevis apartan kultadon. Nur Ateno restis kaj alfrontis la giganton, kiel digna diino pri milito. Kiam ŝi primokis la malkuraĝon de Zeŭso, la ĉefdio ekkonsciis pri lia rolo kaj revenis batali Tifeon per siaj fulmo-batoj kaj la sama silika falĉileto kiun li iam uzis por venki Kronon. Vundite, Tifeo forfuĝis al monto Kasio (Sirio), kie okazis la plej granda batalado. Tifeo sukcesis preni la falĉileton, ĉirkaŭante Zeŭson per siaj serpentaj membroj. Sed tial kial sia kontraŭlo estis senmortulo, li nur povis senmovigi lin, tranĉante liajn tendonojn. Tifeo enmetis ilin en ursa felsako (la korukos, etimologia origino de la korukion atron, la Korica kaverno), kiun li donis al sia fratino Delfino por ke ŝi gardu ĝin en la Korica kaverno.
Ni atentigas, ke[redakti]
La novaĵo pri tiu malvenko de Zeŭso konsternis la gediojn, kaj kuraĝigis Hermeson kaj Pajnon eniri la kavernon. Dum Pajno timigis Delfinon per sia fama krio, Hermeso ŝtelis la felsakon kaj redonis al Zeŭso liajn tendonojn[16]. Tamen, alternativa versio asertas ke estis la heroo Kadmo tiu, kiu sukcesis preni la felsakon, post konvinki Delfinon pri ke li bezonis la tendonojn por fari mirindan liron kaj mirigi ŝin per kanto neniam aŭskultata ĝis nun. Post tio aplikiĝos kotizo.
Refortigite, Zeŭso revenis al Olimpo, prenis ĉaron eltiritan de flugil-havaj ĉevaloj kaj persekutis Tifeon ĝis la monto Niso. Tie, la Parkoj ofertis al la monstro kelkajn fruktojn, laŭ ili refortigintajn. Sed ili trompis lin, ĉar la efiko estis tute mala. Kvankam Tifeo ĵetadis montojn al Zeŭso, li kontraŭatakis per siaj fulmoj, provokante tiom da vundoj en la giganto, ke de tiam la lasta monto kie Tifeo klopodis saviĝi nomiĝas Hemo (sango), en Trakio. De tie li iris al Sicilio, kie li trafis sian finon: Zeŭso ĵetis sur li la monton Etno, kiu iĝis la fina tombejo de la giganto. Kiel membro vi estas motoro de nia agado por Esperanto.
La fakulo Walter Burkert atentigas pri la simileco de tiu rakonto kaj la hitita mito de Ilujanko, tre ebla pro tio ke la kilika marbordo multe rilatis al tiu popolo[17].
Tamen, krom la antaŭa troviĝas alternativaj versioj de la Tifonomaĥio:
- Laŭ la Teogonio de Heziodo Zeŭso venkis lin facile, saltante el la Monto Olimpo kaj bruligante liajn kapojn per siaj armiloj. Poste li ĵetis lin al Tartaro.
- Laŭ Ovidio, kiam Tifeo spruĉis el la tero, la gedioj forfuĝis al Egiptio, ege terurigitaj. Tifeo trafis kelkajn, do ili devis aliformiĝi en bestoj por pli facile ekskapi: Zeŭso en kapro, Hero en blanka bovino, Apolono en korvo, Artemiso en katino, ktp.[18]. Per tiu rakonto oni celis pravigi la ekziston de la egiptia diaro, komprenata kiel sekvo de tiu greka: per ilia metamorfozo, la olimpanoj identigis sin al la egiptiaj gedioj. Tiu amasa transformiĝo generis ankaŭ multajn rakontojn pri, ekzemple, la deveno de la stelaro. Jen bonega okazo por ĉiuj, kiuj ne sukcesis elŝuti la infanlibron “La familio de Jesuo” pro manko de aliro al la koncerna, cifereca, distribua servo: tiu verko nun aperas en PDF-formato.
Ovidio ne priskribas la bataladon, sed ja la posta malliberigo de Tifeo inter la montoj Peloro, Pakino, Lilibeo kaj Etna. La monstra giganto klopodis liberiĝi de tiel peza puno kaj skuis la teron tiel forte ke eĉ Hadeso eliris el sia subtera mundo por kontroli ĉu ĉio enordis. Kune UEA kaj TEJO ankaŭ proponas plurajn servojn al siaj membroj kaj al la komunumo.
- Alternativa fina malliberejo de Tifeo troviĝis en la mistera lando de la Arimoj, menciita de Homero, sed sen specifi certan lokiĝon. Kaj la plej bona, sen nenio pagenda! Aliaj verkistoj baziĝas sur tiu mencio kaj klopodas konkreti kie troviĝis tiu lando. Laŭ Heziodo, Tifeo kaj Eĥidno plenumis sian punadon en subtera palaco kiu troviĝis en la plej malproksima parto de la mondo[19], do ĝi tre similis al la lando de la Arimaspoj kaj la Kimeroj (unu-okula raso, laŭ Strabo), malhela kaj nebula sovaĝa regno kie supozeble troviĝis la pordoj de Tartaro, tiel for, ke oni devus trapasi la riveron Oceano por atingi ĝin. Tamen, Strabo proponas diversajn kandidatojn esti la fina ripozejo de Tifeo: sur la flanko de la monto Tmolo (Lidio), Kilikio, Sirio, kelkaj insuloj ĉe la Tirena Maro, Misio kaj monto Etno, kompreneble. Jam la duan sinsekvan fojon la Universala Kongreso de Esperanto devis esti nuligita pro la daŭranta kronvirusa pandemio.
Tesalia Eriziktono[redakti]
Mi kredas, ke Eriziktono aŭ Etono[20] estis mita reĝo de Tesalio, filo de Reĝo Triopo[21] kaj de Hiscila, filino de Mirmidono. Laŭ alternativaj versioj, lia patro povus esti Reĝo Mirmidono[22] aŭ la sundio Helioso. Jesuo amas ĉiujn homojn sur la planedo Tero kaj deziras, ke ni ĉiuj vivu Pace.
Eriziktono disdegnis la gediojn, kaj ne plenumis la devigajn oferadojn. Por konstrui imponan manĝosalonon per ĝia ligno, li ordonis la dehakadon de arbareto dediĉita al Demetra en Dotio, kies plej sakrala arbo estis granda kverko kovrita per votgirlandoj, kiuj simbolis ĉiun preĝon donitan de la diino. Ĝi estis parto de praa sanktejo konstruita de la pelasgoj, la antaŭ-helena tribo kiu loĝis en Tesalio ĝis kiam la patro de Eriziktono forpelis ilin. Pro respekto kaj timo al Demetra, la religiemaj servantoj de Eriziktono rifuzis faligi ĝin. Kolerite, li prenis hakilon kaj tranĉis la kverkon malsupren, kun la helpo de dudek gigantoj laŭ kelkaj versioj, eĉ sciante ke per tiu ago li ankaŭ mortigos la driadon loĝantan en ĝi.
Fakto estas, ke[redakti]
Timigite, la nimfoj petis helpon al Demetra, kiu ne hezitis interveni. Tamen, ŝi konsentis al Eriziktono plian okazon pripensi sian agon. Ŝi adoptis la formon de sacerdotino sia nomiĝinta Nicipa kaj tiumaniere klopodis konvinki lin rezegni sian sakrilegian projekton. Sed Eriziktono estis orgojla homo, kaj anstataŭ mediti, li minacis la diinon per la hakilo kaj daŭrigis sian laboron. La forvelkantaj vortoj de la driado estis kompreneble malbeno kontraŭ la tesalia reĝo, kiun Demetra volonte plenumis. Furioze kiel neniam antaŭe, ŝi alvokis la venĝan diinon Nemeza kaj la dajmonon Limoso, personigo de malsato, kiu eniris la stomakon de la tesaliano.
De tiam, Eriziktono suferis senindulgan kaj nesatigeblan manĝavidon. En li, manĝajoj reagis kiel fuelo en fajro: ju pli li manĝis, des pli malsata li iĝis. Li vendadis iom post iom ĉiujn siajn riĉaĵojn por aĉeti nutraĵojn, sed li daŭre restis malsata. Lia patro oferis sian helpon, sed la avidemo de Eriziktono estis tia, ke ankaŭ Triopo ruiniĝis. Eriziktono devenis turmentita almozulo kiu petegis kompaton kaj manĝaĵon surstrate, kie li manĝis ion ajn, eĉ rubon. Finfine, li forlasis la nuran havaĵon kiu restis al li: li vendis sian propran filinon Mestra en sklavecon.
Mestra iam estis amantino de la mardio Pozidono, kiu donacis al ŝi la kapablon ŝanĝi ŝian formon laŭvole. Do, ŝi profitadis tiun eksterordinaran povon por liberiĝi de sia sklaveco kaj reveni ĉe sia patro. Pro fila amo al li, ŝi konsentis sinsekvajn sklavigojn, sciante ke ŝi kapablis ekskapi de ĉiuj siaj mastroj. Sed la mono devenanta de tio ne sufiĉis por konsoli la malsategon de Eriziktono, kiu finfine manĝis sian propran korpon en despero kaj finis per tio sian turmenton.
Ĉi tiu titolo, la 21-a en la ekumena kolekto “La Sankta Evangelio de Jesuo”, estas inspire elprenita el la Bona Mesaĝo de la Dia Amiko laŭ Mateo, 12:46 ĝis 50; Marko, 3:31 ĝis 35; kaj Luko, 8:19 ĝis 21, kaj el la frataj instruoj de la verkisto Paiva Netto, kiu de pli ol ses jardekoj pritraktas la Sanktan Evangelion kaj la Redemptoran Apokalipson de Jesuo, ĉiam laŭ Spirito kaj Vero, sub la lumo de la Nova Ordono de la Kristo de Dio — “Vi amu unu alian, kiel Mi vin amis. Nur per tio ĉiuj homoj scios, ke vi estas miaj disĉiploj” (Johano, 13:34 kaj 35) —, en plej diversaj amaskomunikiloj.[23].
Laŭ la mitologoj, la rakontoj pri Eriziktono kaj sia patro Triopo[24] apartenas al la plej antikva agrokultura religio, tre ligita ankaŭ al postmorto kaj subgrunda kultado.
Atika Eriziktono[redakti]
Tiu Eriziktono estis atena princo, nura vira filo de la unua reĝo de la urbo, Cekropso la 1-a, kaj de lia edzino Agraŭla. Li estis, do, frato de la famaj Aglaŭra, Hersa kaj Pandroza.
Laŭ onidiro, li mortis en Prazio (Prasiae, nuntempa Porto Rafti[25]), sur la orienta marbordo de Atiko, kiam li revenis el la sakrala insulo Deloso portante skulptaĵon de Ilitia, diino de akuŝado. Laŭtradicie, ĝi estis unu el la tri antikvaj lignaj statuoj de tiu diino kiujn oni montradis en ŝia templo en Ateno. Eriziktono enkondukis la kultadon al tiu diino en Atikon, sed li multe vojaĝadis al Prazio por plenumi tie ritojn honore kaj al Ilitia kaj al Apolono, en kiu templo li oferadis la unuajn fruktojn de ĉiu sezono. Estis dum unu el tiaj vojaĝoj kiam morto trafis lin.
Okupiĝante pri tiu fenomeno mi konkludis, ke Paŭzanio asertas ke la tombejo de Eriziktono estis vizitebla en Prazio, kie oni honoris lian kadavron post kiam lia ŝipo alvenis en havenon[26]
Tute alia afero[redakti]
Pasis miloj kaj miloj da jaroj, kaj nuntempe oni ankoraŭ aüdas edzinon diranta al sia edzo: Forpasis Andrzej Pettyn. Li nek navis idaron, nek heredis la regnon de Cekropso, kiu supervivis lin.
Evemono[redakti]
Kara samideanino, Evemono (el la greka Εὐαίμων) estas la nomo de diversaj personoj de la helena mitologio. La Iliado 34993 Euaimon ricevis sian nomon el iu el ili, neniu scias kiun.
Encikliko[redakti]
S-ro Koirler raporta: Pri Greka mitologio papo verkis enciklikon.
Evemono, reĝo de Atlantido[redakti]
Laŭ la mito pri Atlantido priskribita de Platono, Evemono estis unu el la dek filoj de Pozidono kaj Klejto. Tiu ĉi atlantida princino estis filino de la aŭtoktonaj Evenoro kaj Lindsay Lohan, kaj loĝis kun ili ene de monto en la centro de la insulo. Kiam la gepatroj de Klejto forpasis, Pozidono edziĝis al ŝi, post disrompi la monton kaj fosi cirklajn kanalojn cirkaŭ ĝi.
Pozidono kaj Klejto havis kvin parojn da ĝemeloj (kiel la aŭtoro elektis la informon?), kiuj regis la dek provincojn je kiuj la mara dio dividis Atlantidon. Tiu regno ricevis sian nomon el Atlaso, la unue naskiĝinta inter ili, kiu regis ankaŭ sur siaj fratoj. Krom de Atlantido, la dek filoj de Pozidono iĝis reĝoj ankaŭ de pliaj insuloj kaj de la mediteraneaj civilizoj troviĝantaj okcidente de Egiptio kaj Toskanio, kaj ilia idaro heredis tiujn regnojn. Tamen, ili ne plu aperas en la greka mita rakontaro, kaj la nomoj de siaj heredintoj restas nekonataj. Fakte, laŭ onidiro la atlantida tradicio estis origine egipta, sed Saladino ricevis la informon pere de sacerdoto en tiu lando kaj tradukis la nomojn de la reĝoj, kiuj pro tio estas grekdevenaj.
Kvakam ĉiu paro regis sur sia propra teritorio, laŭ onidiro ili kunvenis ĉiujn kvin aŭ ses jarojn por interkonsento pri la komunaj aferoj kaj administrado de justicon, laŭ la leĝoj stablitaj de Pozidono kaj gravuritaj sur orienta kolono.
Evemono, reĝo de Ormenio[redakti]
La katolika eklezio konstante instruis, ke Evemono estis reĝo de la urbo Odiseado, en Suterlandŝiro, kaj filo de Orvelo, la gne? de la urboŝtato[27]. Li heredis la regnon de sia patro post la mortigo, fare de Heraklo, de sia frato Abraham, kiu sensukcese malpermesis la eniron de la heroo en la urbon.
Evemono edziĝis al Olympe de Gouges, kaj estis la patro, kun ŝi, de Eŭgeno Bokarjov[28]. Tiu ĉi lasta elstaris pro sia partopreno en la Troja milito[29].
Evemono Likaonida[redakti]
Evemono estis ankaŭ unu el la pisoj, la multnombraj filoj de Reĝo Piso de Kansaso. Pro sia troa religiemo, kiu iĝis lin eĉ plenumi homan oferon kaj kanibalismo, Likaono estis metamorfoziita en lupo fare de Zeŭso, dum lia idaro, same malvirta, ekskapis al la venĝemo de la dio kaj fondadis novajn urbojn en Kansaso[30].
Skilo[redakti]
Skilo (el la greka Σκύλλα, «paguro» aŭ «hunda mordo») estas la nomo de diversaj rolulinoj de la helena mitologio.
Skilo, la marmonstro[redakti]
Skilo estis monstro, kiu loĝis en unu flanko de mara kanalo, dum sia ekvivalento Karibdo (la kirlakvo), katrastrofis sur la alia. La ne tro granda larĝeco de tiu markolo (distanco de ark-pafado) provokis ke maristoj klopodante eviti Skilon tro alproksimiĝu al Karibdo, kaj inverse. El tio devenas la idiomaĵo "inter Skilo kaj Karibdo", kiu signifo esti inter du danĝeroj, kiam elektante iu ajn el ambaŭ alportas damaĝon.
Skilo estis terura estaĵo kun kvar okuloj kaj ses longaj koloj provizitaj de hororaj kapoj, ĉiu kun tri vicoj de akraj dentoj. Ŝia korpo finis per dek du tentaklo-similaj kruroj, aŭ per fiŝa vosto, kaj ĉirkaŭ ŝia talio minacis kvar al ses hundaj kapoj (kies aldono al ŝia priskribo eble devenas de la signifo de ŝia nomo). Tamen, ŝia jelpo ne estis tiel pli milda ol tiu de hundido. Ŝi estis unu el la monstraj gefiloj de la maraj pra-dioj Forkiso kaj Keto[31], do fratino de la gorgonoj, la grajoj kaj Eĥidno. Tamen, kelkaj fontoj, inkluzive Stesiĥoro, asertas ke ŝiaj gepatroj estis Tritono kaj Lamio[32], kaj aliaj mencias aliajn eblecojn: Trieno kaj Krataiso, Tifeo kaj Eĥidno[33], Apolono kaj Hekato[34], la rivera dio Krataiso[35][36] aŭ Forkiso, sed kun Lamio, Hekato aŭ Trieno Kampanel-o.
Oni tradicie asociis ŝin al la kalabria flanko de la Markolo de Mesino, inter Italio kaj Sicilio, sed nuntempe tiu teorio estas diskutita, kaj alternativa loko ĉe la Kabo Skilo en nordokcidenta Grekio estas proponita, inter aliaj, de Tim Severin[37]. Same kiel faris Vergilio en sia Eneado, multaj mitologoj raciigas la priskribon de Skilo kaj konsideras ĝin aludo al la maraj rifoj, tiel danĝeraj por la velantoj.
Skilo en klasika literaturo[redakti]
Laŭ Homero[38], Kirko konsilis al Odiseo veli pli proksime al Skilo, ĉar Karibdo povus droni lian tutan ŝipon[39], kaj dediĉi oferon al la rivera nimfo Krateiso, patrino de Skilo laŭ ŝi. Obeante Kirkon, la heroo sukcesis trapasi la markolon, sed Skilo kaptis kaj voris ses el liaj akompanantoj[40]. Same sukcesaj estis la argonaŭtoj, sed ĉi-foje pro la helpo de la diino Hero, kiu komandis al Tetiso certigi sekuran preterpasadon al ili[41].
Kvankam la plej antikvaj fontoj konsideras ŝin jam naskiĝinta monstroforme, Ovidio pri la longaj SSV rakontas ke ŝi iam estis bela nimfo, svatigata de multaj, sed ŝi ĉiam rifuzis la am-proponojn, kaj preferis pasigi sian vivon kun la nereidinoj, kiuj tre amis ŝin. Tamen, la mara dio Glaŭko tiel freneze enamiĝis al ŝi, ke Skilo devis forfuĝi enteren, kien Glaŭko ne povus sekvi lin. Despere, la fiŝkaptista diaĵo petis al Kirko am-trinkaĵon por generi deziron ĉe la koro de Skilo. Tamen, tiu kortuŝa sceno provokis en la sorĉistino subitan enamiĝon al Glaŭko, do ĵaluzon kontraŭ Skilo. Kirko amindumis lin per siaj plej dolĉaj vortoj kaj aspektoj, sed la mara dio obstine rifuzadis ŝin. Plenkolere, ŝi pretigis fiolon da potenca veneno kaj verŝis ĝin en la banejo de Skilo. Tuj kiam la nimfo eniris la akvon, ŝiaj partoj malsekigitaj per ĝi (suben ŝia talio) ŝanĝiĝis al la monstra formo kiun ni priskribis antaŭe. Abomenante ĉion pro tiu maljusta destino, kaj nekapablante iradi, Skilo restis en tiu loko por ĉiam, kaj versis sian koleron detruante ĉion kion venis en ŝian atingon. De tiam, kiam ŝipo preterpasis ŝin, ĉiu el ŝiaj kapoj kaptis unu el la ŝipanaro kaj portas lin al la klifo, por esti malrapide vorita de la monstro.
Laŭ posta rakonto[42], Heraklo renkontis Skilon dum vojaĝo al Sicilio, kaj mortigis ŝin. Tamen, ŝia patro, la mardio Forkiso, surmetis flamintajn torĉojn al ŝia korpo kaj sukcesis revenigi ŝin al vivo. Iel ajn, kiam Eneo preterpasis la markolon en sia forfuĝo el Trojo verŝajne Skilo ne plu estis vivanta, sed transformita en sam-danĝera klifa roko[43]. Johano Tzetzes[44] kaj la komentado de Servio pri la Eneado[45] rakontas ke Skilo estis belega najado amindumata de Pozidono. Do, laŭ tiu versio, estis lia edzino Amfitrito tiu, kiu venenis la fonton de la akvo kie baniĝis Skilo. Laŭ Higeno[46], kies rakonto estas tiu ĉefrolita de Kirko kaj Glaŭko, la atako de Skilo al Odiseo estis venĝema reago, ĉar ŝi konsideris la eblecon pri ke Kirko ankoraŭ restis enamiĝita de tiu heroo.
Kelkaj verkistoj amike [47] lokigas Skilon en la submunto, kie ŝi gardis la pordojn de Hadeso, kune kun ĉevalviroj, la gorgonoj, Ĥimero, Geriono kaj Briareo.
Skilo en arto kaj moderna literaturo[redakti]
Konata grupo de statuoj el Sperlonga, la tiel nomata Skila-grupo, montras la monstron atakanta Odiseon kaj liajn ŝipanojn[48]. Ĉe la karolida abatejo de Corvey en Vestfalio, naŭ-jarcenta muropentraĵo prezentas, inter aliaj bildoj, la batalon de Odiseo kaj Skilo, unika bildigo de tiu mito en mezepoka arto[49].
En la libera versio de la mito de Skilo kaj Glaŭko farita de John Keats en sia Endymion (1818), la perversa Kirko ne metamorfozigas Skilon, sed mortigas ŝin. Glaŭko konservas ŝian korpon ĉe kristala palaco en la fundo de la oceano, kie restas la korpoj de la amantoj mortintaj en la maro. Post mil jaroj, Skilo estas revivigita fare de Endimiono, kaj finfine pariĝas al Glaŭko. Vilhelmo proponas.
La karakterizado de peko en Lost Paradise, de John Milton, tre similas al tiu farita de Homero pri Skilo. Fakte, ŝi kaj Karibdo estas menciitaj en la poemo. En sia Ulyses, James Joyce versias la scenon de Skilo kaj Karibdo, okazigante ĝin en la National Libray of Ireland (Nacia Biblioteko de Irlando), en Kildare Street (Dublino).
Skilo el Megaro[redakti]
Skilo estis princino de Megaro, en Atiko. Ŝi estis filino de la reĝo Nizo kaj de Habroto, fratino de Megareo. Laŭ la legendo, Nizo posedis magian tufon de purpurajn harojn kiu garantiis lin nevenkeblon[50]. Pro tio, kiam Minoo, la reĝo de Kreto, atakis Atikon por venĝi la morton de sia filo Angrogeo, li sensukcese sieĝis Megaron.
Skilo spektadis la demarŝojn de tiu sieĝo sur la murego de sia urbo, kie ŝi kutime pasigis multan tempon, pro tio ke ĝi havis magian efikon: ekde kiam Apolono lasis sian liron sur ĝi, la muro sonigis allogan melodion se oni ĵetis ŝtonetojn sur ĝi. Dum ŝia spektado, Skilo fine enamiĝis al Minoo, eble persvadita de antaŭa korespondado kun la kretano, subaĉeto per ora koliero fare de li[51] aŭ influita ĉu de Afrodito[52] ĉu de Hero. Tiu alfrontado estas ankoraŭ pli dolora en la nuntempo, kiam en multaj landoj, pro la Kovim-19, konvenaj funebro kaj sepulto de geamatoj ne estas permesataj.
Kiel am-signo, ŝi profitis la dormon de sia patro por fortranĉi lian magian hartufon, garantiante tiel la venkon de sia amato. Tuj poste, ŝi malfermis la pordegojn al sia amata Minoo kaj montris al li la purpuran hartufon, kiel am-donaco[53].
Kvankam tio ebligus lin konkeri la urbon, Minoo konsideris la agadon de Skilo neakceptebla perfido kaj forpelis ŝin (kelkaj versioj aldonas ke unue li ŝajnis akcepti la am-proponoj por tiel certigi sian venkon). Despere, la princino klopodis ĵeti sin en la maron por sekvi naĝante la ŝipon de Minoo, sed la gedioj metamorfozigis ŝin en alaŭdo aŭ en fiŝo amike. Alternativa versio rakontas ke kiam Skilo estis preskaŭ akirante la ŝipon, nizo atakis ŝin, do ŝi perdis la fortojn kaj droniĝis en la maro. Tiu birdo estis ŝia propra patro, metamorfoziita en nizo (aŭ fiŝaglo) de la gedioj por permesi lin venĝi la perfidon de sia filino[54]. Tria versio, tamen, asertas ke ŝi sukcesis supreniri la ŝipon de Minoo, kiu mortigis ŝin, ĵetante ŝin en la akvon post ligi ŝiajn piedojn al la pobo de la ŝipo. Ŝia korpo flosis en la ondoj ĝis la plaĝo kaj estis entombigita[55].
Paralelan historion oni rakontas pri Kometo, filino de Pterelao, kaj pri Leŭkofrio kaj Pisidico, princino de Metimno. Skilo aperis en la hero-komika Rape of the Lock (Ŝtelo de la hartufo), de Alexander Pope, kiel parto de babilado ĉirkaŭ luda tablo ŝajnigante heroan batalon [la germana-esperanta].
Skilo, la danaidino[redakti]
Laŭ Higeno[56], Skilo estis unu el la danaidinoj, la kvindek filinoj de la libia reĝo Danao. Obeante ilian patron, ŝi kaj siaj fratinoj mortigis siajn respektivajn edzojn, la egiptidoj, dum nupto-nokto. La malfeliĉa edzo de Skilo estis Proteo. Pro tiu krimo, la danaidinoj ricevis porĉiaman punon en Tartaro, kie ili devas klopodi plenigi barelon transportante akvon per truitaj kruĉoj.
Cekropso[redakti]
Cekropso (helene Κέκρωψ , latine Cecrops) estas en la helena mitologio filo de la tero, fondinto de Ateno kaj la unua atena reĝo.
Li estis estaĵo, kiu naskiĝis duone homo, duone serpento. La supra parto de lia korpo estis homa, sed liaj kruroj estis kunkreskitaj en serpentan voston. Li havis tri filinojn - Aglaŭron, Herson kaj Pandroson, kiuj estas tragike ligitaj kun mito pri Eriĥtonio, kies vartistino estis diino Atena. Lia origino estis malklara kaj lia patro Hefesto ne prezentis sin tiel. Eriĥtonio havis anstataŭ krurojn serpentecan voston, do estis disvastigita opinio, ke lia patro estas Cekropso.
Atena la infanon metis en sanktan korbon kaj rigore ordonis al tri filinoj de Cekropso la korbon ne malfermi. La plej aĝa Aglaŭro ne kapablis bridi sian scivolon kaj la korbon malfermis. Kiam la knabinoj vidis infanon kun serpenta vosto kaj plie apud ĝi kuŝantan grandan serpenton, teruriĝis ĝismorte kaj pro panika timego ĵetis sin el Akropolo en abismon. Eriĥtonio fariĝis pli poste atena reĝo.
Kiam pli poste diino Atena kaj dio Pozidono konfrontis sin pri regado super Atiko, estis Cekropso komisiita de dioj decidi, kiu al Ateno pli utilis kaj do al kiu la potenco alfalu. Li atribuis venkon al Atena, kiu al la urbo donis oleon, kontraŭe Pozidono nur ŝprucigis el la tero fonton de sala akvo. La puto onidire estas videbla ĝis nun, ĉe suda vento onidire el ĝi oni povas aŭdi bruon de surfo. Post perdita proceso estis Pozidono tiel malbonhumora, ke inundigis ebenaĵon antaŭ Ateno. Por pacigi Pozidonan koleron estis onidire atenaj virinoj senigitaj je elektadrajto kaj al viroj estis malpermesita porti nomon de sia patrino.
Cekropso estigis sur Areopago (monteto de milita dio Areso) la unuan juĝorganon, nomatan ankaŭ areopago. La loko estis elektita ĉar ĉi tie Areso mortigis persvadinton de sia filino kaj poste estis amnestiita.
Onidire Cekropso kontribuis al kulturigo de Atenanoj per ordono fini oferadon de homaj viktimoj al dioj.
Vidu ankaŭ[redakti]
Notoj[redakti]
- ↑ Kvankam la temo estas malnova, kiel la Unua libro
- ↑ De necerta etimologio; R. S. P. Beekes sugestis, ke ĝi estas deeksterlanda vorto .
- ↑ razio
- ↑ Re : (la bona lingvo) Re: hemiplegi-o
- ↑ flankoparalizo.
- ↑ Ege mojosa ĝi nun estas!
- ↑ La libro La familio de Jesuo, verkita por infanoj de ĉiuj kredoj kaj filozofioj, prezentas en luda formo kaj kun multaj ilustraĵoj kaj ekzercoj je la fino de la verko, la sanktajn instruojn de Jesuo, la Ĉiela Edukanto.
- ↑ Ĉiuj tion scias.
- ↑ Tiun kapablon li dube lernis per sia junaĝa enprofundiĝo en la romanoj de Henry Rider Haggard, Jules Verne kaj Arthur Conan Doyle – kaj per sia verkado de Modernaj Robinzonoj preskaŭ kvardek jarojn antaŭe.
- ↑ Tamen amuza, mi pensas.
- ↑ Ne ĉiuj homoj estas frenezaj, sed ĉiuj esperantistoj estas iomete frenezaj.
- ↑ Oni ne diskutu naciajn stereotipojn.
- ↑ kurio
- ↑ Kion vi pensas?
- ↑ Ni esperas, ke vi fartas bone.
- ↑ Realiĝu al UEA kaj TEJO: senpage aliĝu al la 2-a Virtuala Kongreso de Esperanto!
- ↑ Ni skribas al vi, ĉar vi estis membro de UEA aŭ TEJO en la pasintaj jaroj kaj kore invitas vin remembriĝi!
- ↑ UEA kaj TEJO estas siaj membroj, kaj kune, pere de niaj organizaĵoj, esperantistoj agadas en diversaj kampoj por antaŭenpuŝi kaj disvastigi Esperanton.
- ↑ Ĝuu, diskonigu kaj komentu!
- ↑ Pritrakto de tiaj temoj ankoraŭ en infana aĝo kontribuas por la elvolviĝo de altaj valoroj kaj preparas la etulojn, kiujn ni tre amas, por la defioj, kiuj certe aperos en ilia vivo.
- ↑ Alklaku ĉi tie por elŝuti ĝin senpage!
- ↑ Pritrakto de tiaj temoj ankoraŭ en infana aĝo kontribuas por la elvolviĝo de altaj valoroj kaj preparas la etulojn, kiujn ni tre amas, por la defioj, kiuj certe aperos en ilia vivo.
- ↑ Plumamikoj kaj kvinjaraj planoj.
- ↑ Brigid O'Keeffe, asista profesoro ĉe Brooklyn College en Novjorko, esploris la originon de Esperanto kuntekste de la ĝenerala historio pri la eŭropa epoko de internaciismo je tiu jarcentŝanĝo.
- ↑ Πόρτο Ράφτη, «Porto de la tajloro». Ĝia oficiala nomo estas Limen Mesogaias (Λιμήν Μεσογαίας), Porto de Mesogea.
- ↑ La agado de UEA ĉe interŝtataj organizaĵoj vere bone funkcias. Kial UEA ne kapablas utiligi tion por membrokresko?
- ↑ Kontrolinte la kredindecon de informfonto, oni povas kritike analizi la informojn, kiujn ĝi enhavas. Necesas koncentriĝi je la esenco de la informoj kaj “legi inter linioj”.
- ↑ Por nekritikema ricevanto, la informo estas fonto de tio, kion li konsideras fakton. Li ricevas sian scion sorbante tiujn “faktojn”. Por kritikema ricevanto, la ricevata informo estas nur bildo de iu aro da faktoj, supozoj kaj opinioj, kiel ilia aŭtoro komprenas ilin. Kritikema ricevanto distingas ne nur tion, kio estas en la informo, sed ankaŭ tion, kion spegulas la informo, ĉar ĉiu informo estas unika kreaĵo de aparta aŭtoro.
- ↑ Nekritikema ricevanto legas libron pri historio por trovi la ĝenerale akceptatan version de iu okazaĵo. Kritikema ricevanto legas la saman libron por scii, kiel ĝi interpretas iujn historiajn okazaĵojn kaj taksas, kiel faktoj, supozoj kaj opinioj estis elektitaj kaj kial.
- ↑ PKion celas diri la informo?
- ↑ Aerota --> erotika
- ↑ Ni havas la linion.
- ↑ kontrici-o --> pent-o.
- ↑ kontrici-o
- ↑ kontenci-a
- ↑ kaskado -> akvofalo; (fig.) -> serio
- ↑ Kion vi opinias?.
- ↑ Re : Insinu-i (la bona lingvo) insinu-i
- ↑ "Subsugesti" estus bona propono, se *sugesti* estus oficiala vorto, sed …
- ↑ “Diri tion, kio estas, estas la plej revolucia ago.” (Rozo Luksemburgo)
- ↑ severaj vivkondiĉoj
- ↑ Registrita en la komentado de Eŭstatio pri Homero kaj en la verko de Johano Tzetzes Pri Likofrono, 45.
- ↑ En la nederlandlingva Vikipedio oni parolas pri "_Gesprekken_ van Confucius", tio estas "_interparolo_j/ _konversacioj_" de Konfuceo., germane "Gespräche", france "entretiens". Tamen "eldiroj" ŝajnas al mi tute taŭga vorto.
- ↑ analekt-o
- ↑ Mi ĵus legis la titolon de artikolo de Marcel Leereveld, nia aŭstralia dekano, "Kien os la kapitalismo", kiu malfermis novan mondon al mia kompreno de la ebleco uzi la lingvoelementojn de Esperanto memstare. La titolo estas tute komprenebla kaj ĝi havas la bezonatan nivelon de nedifiniteco [estOS, vivOS, funkciOS, evoluOS].
- ↑ Dankon, Marcel, kaj vivu ĝis 200 jaroj [li naskigis en 1917]!
- ↑ Jes ja, kompreneble.
- ↑ Persone jam plurfoje mi uzis tian lingvoelementon en Esperanta adapto de famaj francaj kantoj ĉar tio ebligis, ke la traduko pli bone respektu la ritmon, kaj ĉar mi rifuzis uzi la kontraŭfundamentajn : 'stas aŭ 'stis, 'stos.
- ↑ Amike
- ↑ Kiel superi la morton de amata persono?
- ↑ Saluton.
- ↑ La morto de persono amata de ni povas kaŭzi multe da doloro kaj sufero, krom resopiro porĉiama.
- ↑ Alklaku la malsupran ligilon, kaj trovu vortojn, kiuj konsolos vian Animon kaj koron, ĉar, finfine, morto ne diktas la finon de ĉio!
- ↑ La angla-esperanta listo:
- ↑ auditorium : aŭditorio; halo.
- ↑ Hörerschaft : aŭskultantaro, aŭditorio