Itala lingvo

	PORCA MISÉRIA!!!!! PORCA NECIKLOPEDIO!!!!! Chi tio èstas vera kaj propria artikolo italiana kaj èstas kontrollata dela Cosa Nostra Siciliana. Mettu la manojn sur ĉi tiu artikolo, kaj la Mamma Camorra se la prende con te, kaco! Chiu vuolas spaghetton kaj polpettojn?

"Mi preskaŭ ekhavis koratakon."

~ Homo kiu perdis ŝlosilon

"Oni donacas por speso kaj laborigas por spesmilo"

~ Zamenhof pri tute alia afero

"Vermente, le linguas romance son dialectos de Interlingua."

~ Feĉjo Cesarano

"Esperanto ne estas la itala kun o-finaĵoj."

~ Bonalingvano pri l'itala

"Ĝi estas plene kohera kun la falsaĵo verkita de la aŭtoro de la "Protokoloj de la Saĝuloj de Ciono" kaj kun "Mein Kampf" de Adolf Hitler"

~ Sankta Petro

"Mi uzas la esprimon _reformita Esperanto_ por provi esti iom pli objektiva kaj ne ŝoki la Esperanto-komunumon"

~ Martin Lavallée pri Ido

"Angla estas tiel morta, ke vi ne povas diri ion al virinoj. Mi pensas, ke en Esperanto vi povas diri romancaĵojn, kiel ili diras en Hispanaj aŭ Italaj lingvoj."

~ Usonano pri l'itala

L'itala lingvo 'stas la lingvo del'italoj (Se mi ne faras l'eraron, en Sanmarino oni parolas l'italan, ne la sanmarinan). Ĝi 'stus la mia lingvo, se mi vivus al Italio. La tiel nomata Itala lingvo 'stas malgranda dialekto dela spana lingvo, parolata en Italio. Kelkaj pensas ke l'itala 'stas simple la malbona latino.

L'itala ne 'stas planlingvo, kaj rajtas avi sensencaĵojn; ekzemple en l'itala ni diras "mio", kaj ne "il mio" por (la plejparto dela) parencoj, kaj en vokado ni ofte ŝaltas l'ordon (sen aŭ kun artikolo, laŭokaze): "amico mio", "li mortacci tua". Fakte posedaj pronomoj 'stus eta strangaĵo, se ni komparas all' tute freneza verba sistemo.

Skribbo

L'itala avas 22 literojn, kaj nuntempe la ĝiaj solaj diakritikaj signoj 'stas la supersignoj sur la vokaloj nur por indiki l'akcenton. Vere ĝi ĝis proksimume la Dua Mondmilito uzis la ĉapelon sur la vokalo i por signi la duoblan i <ii> /ii/ [ji] ; ĉar neniu delonge plu prononcas tion, oni simple forgesis pri ĝi. Ekzemple : tempio /tEmpjo/ (templo) iam pluralis <temp{i/^}> sed nun simple <tempi> /tempi/ malgravx la konfuzeblo kun <tempo> (tempo), <tempi>. Evidente vi ne scias pri la tiuj aferoj.

EN LA ITALA

— Karulo, ĉu vi scipovas la italan lingvon?

— Jes, mi parolas ĝin iomete. Kial vi demandas tion?

— Pro nenio. Sed... Ĉu vi povas diri ion al mi en la itala? Oni diras, ke ĝi estas tre romantika lingvo...

— Jes. Buffon, Del Piero, Totti, Camoranesi, Zambrotta, Di Natale, Maldini, Gattuso, Pirlo.

— Ho! Kaj kion signifas tiuj belsonaj vortoj?

— "Vi estas tre bela, kaj mi deziras esti via amato por ĉiam."

— Dankon, mia kara, vi estas aminda!

— Baloteĺli, Baggio!

— Kaj tio?

— "Mi tre amas vin!"

— Ho, karulo!

Hispanoj kaj l'itala

En la reklamo de dentisto Smith en loka jurnalo oni legas la frazon Ankaŭ hispano trovas pli facila l'italan lingvon ol l'Esperanton sed poste povas esti ke li neniam parolos ĝin perfekte.

Internacieco

A N T A Ŭ E N ! M A R Ŝ U !

La venecia dialekto "veneto" 'stas same parolata en la regiono Veneto de Italio kaj en suda Brazilo, tamen en Brazilo la dialekto 'stas skribata preskaŭ en tuta malsama maniero (interalie, oni adoptas tie la literon "x", kiu tute ne ekzistas en la skriba veneta dialekto en Italio).

Utilo

La itala ja estas la lingvo de muziko, jen ĉio! Ĉu imagi sciencon en la itala? Tio ŝajnas tro malserioza penso.

La itala kaj Esperanto

La itala lingvo kaj Esperanto havas kelkajn similajn sonojn, sed ankaŭ gravajn diferencojn en la prononco.

En la itala lingvo, ekzemple, la litero "c" prononcas kiel "ch" (kiel en la angla "church"), kiam ĝi staras antaŭ "e" kaj "i". En Esperanto, la litero "c" ĉiam prononcas kiel "ts" (kiel en la angla "cats").

Ankaŭ la litero "g" en la itala lingvo povas prononciĝi kiel "dzh" (kiel en la angla "jam"), kiam ĝi staras antaŭ "e" kaj "i". En Esperanto, la litero "g" ĉiam prononcas kiel "g" (kiel en la angla "go").

En Esperanto, la akcento ĉiam estas sur la unua silabo de la vorto, kaj la vokaloj havas konstantan prononcon, tio estas, la vokaloj ĉiam sonas same. En la itala lingvo, la akcento povas varii depende de la vorto, kaj la vokaloj povas havas diferencan prononcon depende de la pozicio en la vorto.

Do, kvankam estas kelkaj similaj sonoj inter la itala lingvo kaj Esperanto, ekzistas signifaj diferencoj en la prononco de la du lingvoj.

Hepatto

Je la foriro de la granda vaporboato, "Sankta Johano" oni diris, ke S-ro Rousseau diras, ke Centra Oficejo de la Universala Federacio Esperantista en Ĝenevo informas nin, ke temo "Itala lingvo" 'stas science nek pli nek malpli esplorinda ol la temo "Itala epato". Se oni volas scii ion pri la ĝeneralaj vivernoj en Italio, tiam gravas ke l'esplorataj epatoj 'stu Italaj, dum se oni volas scii ion pri epatoj, l'Italeco 'stas senkoncerna. Kio do 'stas pli ĝenerala kaj pli speciala? Se oni esploras l'Italan epaton aŭ lingvon kiel epaton aŭ lingvon, tiam oni esploras l'objekton speciale, sen Konsilio de Eŭropo pri ĝia medio. Se oni esploras ilin kiel Italajn, tiam l'objekto ne plu 'stas specifa, sed neapartigebla aspekto de pli vasta koncepto.

Fonologgio

L'itala lingvo plej simiglias al la suoma lingvo je tio, ke ĝi avas la saman proporcion inter l'ofteco dela konsonantoj kaj tiu dela Ho!.

Duoblaj konsonantoj

Gravas memori, ke en la vorto "penne," ambaŭ no-oj prononzigias.

Pronnonzo

• Prononci s kiel z kiam ĝi estas inter du vokaloj aŭ antaŭ r, d, g, v, b, l, n kaj m

rusa → ruza

Svedio → Zvedio

slava → zlava

Ismo → Izmo

• Prononci z kiel dz kiu ne ekzistas en Esperanto

zono → 'dzono

Morfologgio

Ankaŭ en l'itala, kaj certe en aliaj lingvoj, 'stas afiksoj - sed l'uzado 'stas terure malregula. "Caso" signifas "kazo", sed "casino" ne 'stas "kazeto", sed "putindomo" aŭ "granda konfuzaĵo"! Tiel, oni devas uzi nur l'akceptitaj formoj, kaj sekvi la vojojn kiujn l'aliaj aŭtoritatoj decidis. En l'esperanto, oni avas la multe pli grandan liberecon!

Kiel Paroli

Jen, la ĉiuj frazoj, kiujn oni povas diri en l'itala:

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia che libera la gola e calma la tosse
ege fervora legemulo

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia libera con l'indulto
fari ion sensukcese

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia libera su cauzione
amindumi, flirti kun...

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia libera dal pudore. 8====D
kokri...

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia liberamente ispirata all'Osservatore Romano
esti splene

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia VM 18 e libera dai bambini
ne parolu pri tio kun iun!

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia libera dagli inestetismi
libere paroli pri malfacila, tabua temo aŭ paroli ofende sen mildigo

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia libera... finché non ci beccano!
supertedi, tedegi, ĝeni

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia libera da qualsivoglia contenuto
iluziiĝi

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia libidinoza
pluvegas

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia in libertà vigilata
malsukcesi, fiaski

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia liberalizzata (ma solo in Olanda)
malsukcesi

Da Nonciclopedia, l'enciclopedia liberatoria
paroli pri tikla afero aŭ entrepreni malfacilan situacion anstataŭ eviti ĝin

Dà Noncicloppedia, lenciclopedia l'ibbera dal'orttografia
io kiu ne estas eble vera estas malgraŭe bone imaga

traduttore, traditore
vi estas stultulo

Guarda quel ragazzo, è una testa di cazzo.
Rigardu, jen la papo.

Coza vuoi da me, hai una faccia da cazzo!
Mi pardonpetas!

Quella ragazza non capisce un cazzo.
Ŝi estas tre saĝa.

Che cazzo vuoi?
Kiel vi fartas?

Lo sai? Mi stai proprio sul cazzo!
Mi fartas bone, dankon!

Ehi, hai fatto 'sto disegno alla cazzo.
Kia bela desegnartaĵo!

Abbiamo rotto il vetro, ora sono cazzi amari!
Ĝis revido!

Vuoi uscire con me?
Kiel fartas la monaĥinejo, Fratino?

Col cazzo.
Jes ja.

Cazzi miei.
Mi ne scias.

Mi fai cagare il cazzo!
Mi ĝojas renkonti vin!

Grazie al cazzo!
Interese, dankon!

Alie

• Trentatré Trentini entrarono a Trento, tutti e trentatré trotterellando (Tridektri trentanoj eniris en Trenton, ĉiuj tridek trotetantaj)
• Tre tigri contro tre tigri (Tri tigroj kontraŭ tri tigroj)
• Sopra la panca la capra campa, sotto la panca la capra crepa (Sur la benko la kapro vivas, sub la benko la kapro mortiĝas)
• Se l'arcivescovo di Costantinopoli si dizarcivescostantinopolizzasse, ti dizarcivescostantinopolizzeresti tu per dizarcivescostantinopolizzarlo? (Se la ĉefepiskopo de Konstantinopolo malkonstantinopolĉefepiskopiĝus, ĉu vi malkonstantinopolĉefepiskopiĝus por malkonstantinopolĉefepiskopigi lin?)
• Apelle figlio d'Apollo fece una palla di pelle di pollo, tutti i pesci vennero a galla per vedere la palla di pelle di pollo fatta da Apelle figlio d'Apollo (Apelo filo de Apolo kreis pilkon el kokohaŭto, ĉiuj fiŝoj venis surfacen por vidi la pilkon el kokohaŭto kreita de Apelo filo de Apolo)
• A che serve che la serva si conservi la conserva se la serva quando serve non si serve di conserva? (Al kiu utilas, ke servistino al si konservu la konservaĵon, se la servistino, kiam utilas, ne utiligas konservaĵon?)
• A che serve una serva che non serve? Manda la serva che non serve da chi si servirà di una serva che non serve e serviti di una serva che serve.
• A chi porta porta aperta, a chi non porta porta aperta non importa.
• Al pozzo dei pazzi c'era una pazza che lavava pizzi e pezze. Andò un pazzo, prese la pazza e buttò nel pozzo la pazza, i pizzi e le pezze.
• Al pozzo di santa Pazzia protettrice dei pazzi c'è una pazza che lava una pezza. arriva un pazzo con un pezzo di pizza e chiede alla pazza se ne vuole un pezzo. La pazza rifiuta, il pazzo si infuria e butta la pazza la pezza e la pizza nel pozzo di santa pazzia protettrice dei pazzi.
• Al pozzo di santa pazzia protettrice dei pazzi c'è un povero cane pazzo. Date un pezzo di pane a quel povero pazzo cane.
• Andavo a Lione cogliendo cotone, tornavo correndo cotone cogliendo.
• A quest'ora con quest'ira il questore in questura non c'è.
• Arrotolamelo, riaggomitolamelo, spiaccichiccicamelo. (Mi vidis multajn fojojn, kiel homoj tenadis sin malamike unuj kontraŭ la aliaj nur danke al la meĥanika malhelpo por reciproka komprenado. Kaj tial la lernado de Esperanto kaj la vastigado de ĝi estas sendube kristana afero, kiu helpas al la kreado de la Regno de Dio, tiu afero kiu estas la ĉefa kaj sola difino de la homa vivo. )
• Assolto in assise l'assassino dell'assessore di Frazassi in missione segreta a Sassari. (La oferojn kiujn faros ĉiu homo el nia eŭropa mondo pasiginte kelkan tempon por ĝia studo estas tiom malgrandaj kaj la rezultoj kiuj povas sekvi ilin tiom grandegaj, ke ne eblas rifuzi al si fari tian provon.)
• Chi fu quel barbaro barbiere che sbarbò barbaramente la barba di Bartolomeo Barbetta in piazza Barberini? ( Mi trovis volapukon tre komplika kaj, kontraŭe, Esperanton tre simpla. Ĝi estas tiom simpla ke ricevinte antaŭ ses jaroj gramatikon, vortaron kaj artikolojn en tiu lingvo, mi sukcesis, post du mallongaj horoj, se ne ĝin skribi, almenaŭ flue legi ĝin. )
• Calano a mille dagli ermi colli della Maremma i merli folli per fare merenda coi vermi molli.
• Caro conte chi ti canta tanto canta che t'incanta.
• Chi ama chiama chi ama, chiamami, tu che chi ami chiami. Chi amo chiamo se tu non chiami. (Kiu amas vokas tiun, kiun li amas, voku min, vi kiu vokas itun, kiun vi amas. Tiun, kiun mi amas, mi vokas, se vi ne vokas)
• In un piatto poco cupo poco pepe cape.
• In un pozzo poco cupo si specchiò una volta un lupo, che nel cupo pozzo andò a sbattere di cozzo con un cupo tonfo fioco da smaltire a poco a poco e credette di azzanare un feroce suo compare, ma rimase brutto e cupo il feroce lupo.
• La rana in spagna gracida in campagna. (La rano en Hizanio blekas kampare)
• Lucio dice a Licio: "Lascia l'ascia liscia sull'uscio".
• Mi attacchi i tacchi tu che attacchi i tacchi? Io attaccarti i tacchi a te? Attaccati te i tuoi tacchi tu che attacchi i tacchi!
• Nel giardin di don Andrea don Anton cogliea coton, nel giardin di don Anton don Andrea coton cogliea.

Kuriozaĵoj

Ĝojigas nin, ke

1. "Brindisi" (BRINdizi) 'stas itala vorto kaj signifas "tosto".
2. Leginte 'No parliamo Italiano' italo cerbumus ĉu temas pri 'Noi parliamo Italiano' (Ni parolas itale) aŭ 'Non parliamo Italiano' (Ni ne parolas itale).

Itallingvaj versioj de la Biblio

La plej antikvaj italigitaj tekstoj, manuskriptaj kaj partaj, de la Biblio, en Italio, vidis la lumon jam dum la 13-a jarcento.

• Memorindas tiu de Nicola Malermi, (1471), la unua presita, entreprene de kamaldola monaĥo, kiu baziĝis sur la Vulgato. Eble temas pri la unua presita en absoluto en la mondo
• Biblio de Giovanni Diodati (1607) realigita surbaze de la Vulgato kaj de la masoraj tekstoj. Tiu tradukaĵo konis diversajn eldonojn. 1641, 1712, 1744, 1819, 1821, 1991

resitajn. Tiu Biblio estas la oficiala biblia teksto de la protestantaj komunumoj en Italio.

• Versio Reviziita, de protestanta Giovanni Luzzi. 1925, kun revizioj en 1994 kaj 1997.
• Bibbia de Antonio Martini (1778, 1780), kiu baziĝis sur la Vulgato. Ĝi estas provizitaj per citaĵoj kaj notoj.
  

Plej ĵusaj tradukoj estas:

• Traduzione del Nuovo Mondo delle Sacre Scritture 1967 (surbaze de la greka teksto de la The New Testament in the Original Greek de Westcott kaj Hort kaj tiu de la Biblia Hebraica de Rudolph Kittel), reviziita en 1987. Temas pri la (versio de Atestantoj de Jehovo).
• Biblio CEI (Editio Princeps 1971, revizio 1974, revizio NT 1997, Nuova Bibbia CEI 2008): uzita en la katolika liturgio de la itallingva Meso, dum en la latinlingva Meso oni daŭrigas uzi la Vulgaton (aŭ la Novan Vulgaton.
• Nu della Bibbia, Edizioni Paoline, zorge de grupo de bibliistoj (1967-1980).
• Biblio TILC (Interkonfesio Traduko al Kurabta Lingvo 1985, kun revizio de la NT 2000), frukto de kunlabora laboro de katolikaj kaj protestantaj bibliistoj.
• Biblio di Gerusalemme. 1986 (Kun la teksto de Biblio CEI de 1971 kaj kun la notoj de la franca versio.
• Biblio TOB. (1992 Elledici) teksto CEI 1971 kaj notoj de la franca "Traduction Oecuménique de la Bible" (1987) kun ekzegeza atento.
• I libri di Dio, Oscar Mondadori, 2000, 6 volumoj. Temas pri verko de dokentoj kaj esploristoj de diversaj papaj universitatoj.
• Biblio TINTI (Itala interlinea traduko). Ĝi nun (2013) publikigita nur iuj libroj de la Malnova Testamento
• Biblio Ebraica Interlineare. Ĝis nun (2013) publikigitaj Eliro, Readmono, Levidoj, Nombroj, Genezo.
• Kolekto La Sacra Bibbia. Eldonita de Marietti tra la 1947-1960, celas sciencas ekzegezon kun vastaj notoj.

Malgranda vortaro interlingva-itala

Lernante Esperanton sen instruisto, oni konstatas, ke

1. "ano" in italiano ezas "ano" (parolo edukata) oŭ "buco del culo" (vulgare).
2. copertoro" ezas "stallone" oŭ "viro sexualmente multo potente". In italiano, "stallone" (vole ben vider Sylvester Stallone)
3. "cunnilingus" ezas le akto de lekkar le cunnon - in italiano, "cunnilingo" (educate) oŭ "leccar la figa" (vulgare)
4. "digitar" in italiano ezas "fare un ditalino"
5. "feticho" = italiano "fetish"
6. "hardcoro, harda" in italiano ezas "hardcore, hard"; lo mesmo pro "softcore, soft"
7. "joculo" in italiano ezas "vibratore"
8. "porno" in italiano ezas "porno"
9. "succuter" in italiano ezas "masturbare" oŭ "fare una sega" (vulgare)
10. "semino" in italiano ezas "seme"
11. "spermo" in italiano ezas "sperma"
12. "voyeur" = italiano "guardone" oŭ anque "voyeur" (rare)

Vero

La lasta unua de Majo, Internacia Tago de Laboro, memorigis min pri tio, ke kio ŝajnas ankaŭ certa estas, ke la originala artikolo komenciĝis en 2003 per uzanto Vito REDSKY, ne mi. Do via artikolo estas FALSA.

Se al vi plaĉas tiu artikolo, ne forgesu lasi vian komenton ĉe la fino de tiu blogo-paĝo.
Korajn antaŭdankojn pro ĝentila legado kaj komento.