Interlingvao

"Amike salutas Leo"

~ Leo

"Vi fariĝis bona Interlingvaisto"

~ Sebastian Hartwig

"Ĉiuj milionoj konsistas el milonoj"

~ Zamenhof pri mono elspensita de interlingvaistoj

"Estas prave "Interlingvao"? Mi opinias "Interligvo" estas plu logiko..."

~ Iuj pri Interlingvao

"Mi iam nomis ĝin IALA-lingvo, aŭ "la iala", sed oni informis ĝin ke tiu esprimo estas ofenda."

~ Thomas Alexander

"Interlingvao estas sakraĵo!"

~ Usonano pri interlingvao

"Interlingvao (orig. Interlingua) estas planlingvo novlatina aŭ novlatinoida"

~ Vikipedio pri Interlingvao

"Interlingvao estas la normigita versio de la latinidaj lingvoj."

~ Feĉjo Cesarano pri interlingvao

"Interlingvao estas tute nova lingvo kaj ke ĝi estas nenies ido"

~ idisto pri la supra diraĵo

"Ne esas miraklo ke Interlingua difuzesas plu bone e plu sucesoze kam Ido..."

~ alia idisto pri la supra diraĵo

"Timu lupon edukitan kaj malamikon repacigitan"

~ Zamenhof pri interlingvaistoj amikoj de Esperanto

Bonvolu konfuzi kun Interlingveo.

Ĉi tiu artikolo ne devas esti legata de profundaj debiluloj nek de perfektaj idiotoj nek de personoj sen scioj aŭ antaŭa klerigo

Alice V. Morris kaj sia terura problemo je alkoholaĵo

Interlingvao estas interlingvaĉo kreita por rabi la monon de riĉa usona ebriema vidvino Alice Vanderbilt Morris. Interlingvo estas speco de Ido de Okcidentalo. Occidental havis ankaŭ sian krizon pro la publikigo de INTERLINGUA 1950. Tiu lasta sistemo oficiale naskiĝis el la laboroj de I.A.L.A. (International Auxiliary Langugage Associaton), sed samkiel IDO, ĝi havas multe pli modestan devenon. Ĝia aŭtoro estas D-ro Alexander Gode, germandevena usonano.

Nu!

Sinjoro tre estimata!

Kaj mi rememoras tre bone pri tio.

Estas necese ke Interlingvao estas pli naturalisma speco de planlingvo, ĉar ĝiaj kreantoj ne volis pripensi multe. Interlingua estas la plej uzata planlingvo post esperanto.

Ni eltrovas hodiaŭ pruvon pri tio ĉe du ĵu rn alo j: unua Eŭropa kaj la alia Azia. Interlinguo esas le latino vulgara hodierna, le linguo de l' stratoj. Multaj brazilaj triboj kutime parolas interlingvaon hodiaŭ. Ĝi estas oficiala lingvo en 25 landoj, plejparte en Eŭropo (kompreneble en PLANEDO Eŭropo, ne en la kontinento). La nura diferenco estas ke Interlingvon nelerninte oni povas kompreni.

Historio

Al la grupoj!

El Interlingua ("Bevüpük") binon pük mekavik, pedatiköl fa el Bevünetik Soziat Yufapüka (International Aŭiliary Language Association, IALA) ün 1951. Ĝi estis tial, ĉar neinformiteco pri la funkcio de Esperanto en nia Respubliko kaŭzis malplirapidigon de nia evoluo.

Hypotheso de l’ ancianaj interlingvaistoj

Ni opinias ke iom perfekte funkcias la mekanismo, ke S-ro Gourlay, direktoro de la gazetoj Le Cuir, komunikis al ni leteron, kiun li ricevis de S-ro Philaretos, direktoro de la greka revuo « Erga », tre grava teknika gazeto ; en tiu letero tiu ĉi diras, ke li estis tre impresata de letero al li skribita de S-ro Gourlay pri Esperanto, kaj ke hypotheso de l’ ancianaj interlingvaistoj oŭ hypotheso de l’ paleokontakto estas le ensemblo de ideoj, disveloppata alpartire de l’ medio de l’ sekulo 20 , quiu suĝeras un kontakton inter interlingvaistoj kaj le ancianaj civilisationoj humanaj, kome Sumeroj, le Egipto anciana kaj le civilitsationoj prekolombinaj. Istiu typo de theorioj non estas generalmente ackeptata al skala scientifikakademika, foris alikiuj exceptionoj (kome pro exemplo le astronomo kaj mathematiko Gobineau), kaj illo se inseras sovente in le ampla kampo spekulativa de l’ polemiko astroarĥeologia oŭ paleoastronaŭtiko.

Le hypothesoj super un supposita kontakto inter le ancianaj civilisationoj humanaj kaj interlingvaistoj se popularisavis alpartire de l’ annoj 1960 kaj supertote in le annoj 1970, kon le publikationo de l’ libroj de Erich von Däniken kaj Peter Pan kaj partikularmente de l’ supervenditoj de Kolosimo Non è terrestre [Illo non estas terrestre] (1969) kaj Astronavi sulla preistoria [Astronautoj in le prahistorio] (1972). Posteriormente reprenderis istiun hypotheson skriptoroj kome Zamenhof kaj Edgar Cayce. Totevie, le substrato de istiuj theorioj ja essis elaborataj alikiujn annojn anteajn, immediatemente deposte le annoj 1950, kon le nascentia de la lingvistiko junkte kon le primaj testoj dokumentataj de observationoj de Nifoj. Istiu thema se univis al argvmentoj ja elaborataj per Charlie Chaplin super le apparenta inkoherentia kronologika de alikiuj artefaktoj kaj al renovata interesso populara de l’ annoj sexanta pro le ancianaj civilisationoj kaj loraj mythologioj.

Ideoj principalaj

Ilhas diversaj ideoj kaj hypothesoj super le paleokontakto:

• Le hominoj esseras le resultato de un kreationo gvidata oŭ de experimentoj genetikaj effektuataj per lingvistoj super le hominidoj (quiuj usque iste punkto se haberis disveloppataj in maniero naturala super le Terro, sekundo le theorioj de Darwin, kaj in konsequentio kon nulla kontradiktiono apparenta) kon le finalitato de facer lojn evolutionoari plus rapidemente: dunque, le adaptamento evolutiva kaj le neokreationoismo ambe esseris realaj. Le argumento principala pro susteneri istiun ideon se refferas al temporo relativismente breva empleata per le homo sapiens (300.000 annos) pro attingeri un nivellon evolutivan sin precedentoj in alteraj organismoj existentaj desde centoj millionoj de annoj.
• Le homino haberis habita kontakton kon interlingvistoj al le temporoj le plus remotaj. Istiuj esseroj esseris le divinitatoj de l’ societatoj ancianaj kaj estis representataj in diversaj pikturoj kaj obroj de arto, tantobene in le antiquitato (egyptianos, majoj, aztekoj, populoj de Mezopotamio, romanoj) kome in le Edato Media. Alteraj indicioj esseris okultaj in textoj religiosaj, kome le Biblio oŭ Ramatis, oŭ in obroj de karakteroj historikaj. Alikiuj pikturoj renascentistaj oŭ medievaj, specialmente de karaktero religiosa, quiuj representas Deon, sun Filion kaj le angelojn, monstrareas in le celo navojn spatialajn, alvice mesme equipataj per àngeloj.
• Le existentia de opartoj, in alteraj paroloj, de "objektoj foraj de loko", kome "foroj de l’ temporo", quiuj duceris al pensari que le homino kaj su teĥnologio estas multe plus anciana que lo que affirmas le arkeologio officiala.

Basoj

Sekunde le defensoroj de l’ hypotheso, il haberis numerose lokoj kon ancianaj ruinoj kaj jacimentoj arĥeologikaj quiuj demonstrareas le kontakton kon interlingvaistoj, alikiuj de l’ qualoj esseris konstruitaj kon tanta habilitato que illoj suĝereris le utilisationon de teĥnologioj nonhumanaj. Le lingvistojj prendas kome provojn indiciari alikiu famosaj jacimentoj arĥeologikaj (inter illoj Piramidoj, Baalbek, Kie, le Lineoj de Nazka, le monolitoj de Stokholmo) kaj representationojn, gravurojn kaj statuettojn (de Ameriko de l’ Sudo kaj de l’ Nordo, tanto kome insuloj de l’ Pacifiko kaj Aŭstralio), pro sustener lorajn hypothesojn super un supposita kontakto inter populoj humanaj primitivaj kaj formoj de vito aliena, quiuj essis regvardataj kome "angeloj", "spiritoj", "deoj" oŭ "semideoj" per istiuj populoj.

De altere parte, le theorikoj de l’ anciana interlingvao interpretas litteralmente le ancianan litteraturon sumeria kaj le textojn sakratajn producitaj per ancianaj civilisationoj de l’ planeto, kaj illoj signalas diversajn fragmentojn kome possibilaj provoj de un kontakto al skalo planetara. Specialmente on solas citari le Epopeion de Gilgamesh kaj alikiujn librojn de l’ Biblio, kome illojn de Ezeĥiel oŭ de l’ Genezo.

Un exemplo klassika estas illo de l’ vimanoj, maqvinoj volatoraj quiuj apparas in le anciana litteraturo indiana, ibi se narras battalioj aereaj in le qualoj on utilisas armamentojn diversajn, mesme bombojn, kaj se includas informationoj teĥnikaj kaj procedimentoj de volo super istiuj apparatoj.

Nonobstante, on nunquame trovatis nullun probon scientifikan quiun demonstras le hypotheson de l’ anciana interlingvao kaj tote le elementoj apportataj per su defensoroj potas esseri explikataj in maniero scientifika sin le necessitato de rekurreri al lingvistoj.

Sekve de tiu skandalo, ni komencu de tio, ke Alan F. Alford, aŭtoro de Gods of the New Millennium [Deoj de l’ nova millennio] (1996), estas un exadherento de l’ hypotheso de l’ anciana interlingvao. Un granda parto de sua travalio se basas in le theorioj de Sitĥin. Totevie, in nostraj dioj ille trovas fallacojn le hypotheso de Sitĥin. Deposte un analyso plus profunda, ille affirmas: "Io has nunka le firman konviktionon quio istiuj divinitatoj personifikavis le kadito de l’ celo, in alteraj paroloj, le descensiono de l’ deoj essevis un representationo poetika de l’ myto de l’ kataclysmo, quiu facas parte de l’ ancianaj religionoj de Oriento proxima".

Celo

Mi ne ŝatus diri, ke aŭtoro celis rabis la monon de gesinjoroj Morris kaj la nomo de la projekto de profesoro Pearl Harbor.

Ĉefaj trajtoj

En ĉefatrajtoj de Interlingvao:

Artfariteco

Aliflanke estas dezirinde, ke laý Interlingvanoj, Interlingvo ne estas eć planlingvo! Kompreneble, eble la Interlingvanoj parolas tra siaj furziloj.

Facileco

Evidente, tio estis neĝentila kaj, cetere, neverŝajna.

Estas evidente, karaj legantoj, ke Interlingua estas multe pli facila por okcidentlingvano ol por chin- aŭ japanlingvano kiu ne antaŭe legis la anglan aŭ alia okcidenta lingvo.

Persono kiu finis la naŭan klason de la "fundamenta" lernejo kun angla lingvo kaj iun semestron de la franca devos kompreneble studi interlingua-n por kompreni textojn en ĝi, sed tiu kiu ankaŭ havas la francan en bona gimnazia nivelo kaj ankaŭ iom da latina lingvo komprenos tiom da interlingua ke lia (kompreneble virinoj ne) lernado estos kiel solvo de facila krucvortenigmo.

Memorigu ni, ke meza homo (t.e. skandinavia persono kun du au tri bone lernitaj lingvoj el la latinidaj kaj angla bazlingvoj de interlingua komprenas tekstojn en tiu lingvo. Se vi per _meza homo_ pensas pri la surstratulo tio ne estas tiel eble que tiu comprenas interlingua-n... sed ree. Se tiu lernas interlingua-n li havos je sia dispono ali-loke uzeblajn lingvokonojn kiujn oni aliel nur ricevas pere de longaj jaroj de teda latinonstudado.

Tre eble franco komprenas pli bone la malbone lernita franclingvon ol bone lernita Interlingua-n, sed ci havas le avantaĵon ke, ekzemple, portugalo aŭ hispano aŭ italo eble komprenas pli bone Interlingua-n.

Latineco

Laŭ informoj en informfolio de _Societate Svedese pro Interlingua_ Interlingvao temas pri "modernigita Latin". Eble oni nomu la bastardo Latino Novum aŭ eble Okcidentalo Novun ĉar ŝajnas ke, la kreinto de nuna formo de Interlingua (d-ro A Gode 1950 ) prenis siajn ideojn pri la lingvo el la lingvo _Occidental_, kiu sia vice ŝajnas esti bazita je la ideoj prezentita en _Novial_ (1927) kiu siavice eble estis influata de la lingvo _Latino_ prezentita 1903 de profesoro Joseph Smith.

Gramatiko

Pro cirkonstancoj sendependaj de nia volo kaj pro aliaj kaŭzoj, kiujn klarigi ne estas nia tasko, en Interlingvao ne ekzistas gramatiko.

Vortprovizo

Se vere, mi povas certigi, ke io pruvas, ke ni povas diri, ke en la libro _Planlingvaj problemoj_ de William Shatner (1962) paĝo 24 en artikolo pri Interlingo W G asertas ke, ĝia vortaro estas malpreciza. Li donas ekzemplon: manĝi = eder, mangiar aŭ manducar. Ĉiu, kiu uzas Interlingua (kiom da versioj ekzistas?) rajtas uzi vortojn el sia Naziismo. Ĉiu inteligenta homo povas malkonfesi la fakton, ke la vortprovizo de Interlingua plene internacias. Ĝia latineco fakte troviĝas en multegaj lingvoj. Ekzempligas tion la vortoj Esperantaj lipo/labiala (Ido: labio/labi(al)a)). La internacia vortprovizo ne estas germandevena (kvankam kelkaj germandevenaj vortoj povas enesti) aŭ slavdevena, sed ja greklatina. Ke la vortprovizo de Interlingvao "_plene_ internacias", estas kompreneble grandega troigo, eĉ stultaĵo, sed _internacia_ (= uzata inter nacioj) estas tamen prava karakterizo.

En la libro _Lingvo kaj vivo_ de profesoro Waringhien troviĝas kritiko ke, interlingvanoj elektas la plej malmodernajn vortojn. Ekz. _aĉeti_ en Interlingua nek estas _achetar_ , nek _comprar_ , sed _emer_ kiu estas formo kiu nur latinistoj bone komprenas.

Mi opinias, ke

Vorto eniras Interlingvaon se ĝi ekzistas en almenaŭ tri aŭ kvar fontlingvoj: la ĉina, la volapuka, la ĵangala aŭ afrikana – la lastajn validas kiel unu. Se vorto ekzistas nur en du el la fontolingvoj, tiam ĝia ekzisto en la rumana aŭ la ruza akceptigas ĝin. Exemplo: Basio estas (kiss) in interlingua, teko estas "briefcase". Le kazo de "manĝi" estas ke ne ekzistas 3-fontlingv-bazata vorto pro "manĝi" (es/pt "comer"; fr "manger"; it "mangiare"; en "eat"). En tiaj kazoj Interlingua uzas latinan parolon ("eder", "manducar"). Sed, dum la tempo de la eldonado de Interlingua, kelkaj paroloj uzataj en aliaj planlingvoj estis akceptataj en Interlingua. Ĉi tio es la kialo de "mangiar" (cf. EO "manĝi").

Vere, ĉefe gramatikvortoj estas problemulaj, ĉar ili mankas akordo tra la fontlingvoj. En la kazo de "mi", la rekta interlingua vorto estas "io", eble ĉar ĝi estas la formo plej rekonebla el la (latinidaj) fontlingvoj (pt "eu", es "yo", it "io", fr "je", en "I"). "Ego" estas indikata tra "[]" en la IED (Interlingvao). Tio indikas ke ĝi venis el alia helplingvo (eble "Latino sine Flexione", la unua "Interlingua", kiu uzis vortoj 100% latinaj).

La vorto por "ankaŭ" estas alia problemo: pt "também", en "también", it "anche", fr "aussi", en "also". Vortoj tute diferaj. Oni akceptis tial la latina vorto "etiam". Sed "[anque]" (bazata sur la itala) venis el esperanto kaj occidental "[alsi]" (bazata sur la franca) venis el alia helplingvo -- sed ĉi tiu estas preskaŭ ne uzata. Pli _recently_, oni komencis uzi "tamben", bazata sur la lingvoj iberaj (portugala hispana), kaj sur la angla frazo "as well". (Etymologically, "tamben" < Latin "tam bene" = litterally "tiome bone", ĵus kiel "as well".)

Elparolo kaj literumo

Honte mi konfesas, ke Interlingvao estas bela.

Al la bazaj 26 literoj respondas sonoj, kiuj dependas je la antaŭa aŭ posta literoj. En multaj okazoj estas preferinda prononco laŭeble konforma al la originala lingvo. Pro tio oni lernu la prononcojn kun la vortoj, ĉar la elparolo de interlingvao toleras iom da vario.

Verbo

Se la verba radiko finiĝas per "i" aldonu e-on antaŭ la aktiva participo. Se la radiko finiĝas per "i", forigu la i-on de la pasiva participo. Ne temas pri "tri konjugacioj". Prezenti la aferon tiel, estas misgvide. _Se_ la celo estas krei facilan lingvon, kiu tamen tre "nature" (= latinide) aspektu, tiuj du reguletoj estas malalta premio. Apud la problemoj de vortokunmetado en Interlingvao, tiuj du detalaĉoj estas plene bagatelaj.

Necesas rimarkigi ke kompliko de la sistemo ne estas tiom granda. Homoj facile memoras tiujn malregulaĵojn. La tri konjugaciojn oni bezonas por ke la derivsistemo bone funkciu kaj donu naturalajn formojn. Oni volas recevi "audientia" kaj ne "audintia", "sapienta" kaj ne "sapintia".

Demando

Do, mi pensas, ke estus vere ridinde, se la afero ne estus tiom malĝojiga: - Kio estas la komunaĵo inter interlingvaisto kaj spermatozoo?

- Ambaŭ havas unu ŝancon el tri milionoj por fariĝi homo.

Preĝejo en Aksumo kie estus konservita portempe la Kesto de la Interlingvo

Fundamento de Interlingvao

Je la fino estu akcentata, ke Fundamento de Interlingvao estas sankta verko de Dio kaj Alexander Gode, kiu konsistas sole de IED (vortaro angla-interlingvao) ekscepte de la antaŭparolo kaj Grammar of Interlingua (gramatiko de Interlingvao). Iuj aliaj verkoj de Gode, kiuj eble klarigus lian metodologion kaj kialojn por verki tiujn verkojn, aŭ eĉ la sencon de la helposignoj en IED (kiel ekzemple [ kaj ]), estas nur privataj verkoj, kiuj tute ne taŭgas al la demando pri kio konsistigas interlingvaon.

Post un interim inter 1970 kae 1995 io essitis inactiva in interlinguo, bene que previemente io essitis multe active. Mi nova karriero professionala kae obligationoj al mia familio facitis impossibila al preoccupari men kon interlinguo. Quiam io retornatis in 1995 io discoperitis que le majoritato de interlinguaistoj essevis infamiliaraj kon le spirito scientifika kon que interlinguo essevis disveloppata. Illi facevis grandan pretensionon super le fakto que interlinguo essitis kreata in un maniero scientifika, sed illi non recognoscevis que on debas haberi un talan conception de interlinguo hodie in decideri questionojn de uso de interlinguo.

Ekzemple, Aleksandro mencias, ke Alexander Gode habevis usata solmente un liston de particuloj latinaj post decideri que li non potevis trovari bastante prototypojn de particuloj in le francesa, italiana, kae le espaniola/portugesa. Sed le adherentoj de interlinguo in 1995 non usavis solmente particulojn latinajn, sed un mixturon de particuloj latinaj, romancaj, kae particuloj de alteraj linguoj konstruktaj selectionataj de l' IED al hasardo. Illi non sapevis que istaj particuloj in [ ] in le IED non essevis establitaj per tekhnikoj de IALA kae essevis la solmente pro faceri le diktionario utila al adherentoj de alteraj systemoj in internationalizari lorajn vocabulariojn. In 1961 io scribitis articulojn in Le FORO super le problemo de l' particuloj, serĉante un resolution de l' problemo per expanderi le listao de linguoj serchate (pro particuloj) al linguoj romancaj minoraj, solmente pro provideri bastantajn linguojn in que trovari al minus tri variantojn kommunajn .

Post mi retorno al interlinguo io facitis un tiel studion, kae producitis un liston de 185 particulojn romancajn kon tri variantoj in le linguoj romancaj. Illi non esas diosynkratikaj al me, sed esas prototypoj kommunaj al linguoj romancaj. Io sapas que alteroj arguitis que illi non esas ‘internationalaj’, sed mesme Stillman kae Gode dicevis que particuloj in generale esas minus internationalaj que le vocabulario non grammaticala. Le particuloj esas minus internationalaj proque particuloj tendas non prestari se al alteraj linguoj kae solmente esas kommuna al alteraj linguoj si le linguoj descenditas de un ancestro kommuna, komo le linguoj romancaj toto de que ha descenditaj de l' latino parlata populara de Romo. Lo que esas importanta essa un resolutiono objektiva konsistenta kon le methodologio usata ckon le resto de l' vocabulario. In appellari istojn komo ‘mulaikismoj’ illi solmente usas un tekhnikon rhetorika pro suggereri que illi esas idiosyncratika con me, que essas falsa. Alkuno usante le mesmajn tekhnikojn producitus essentialmente le mesmajn particulojn romanceajn komo io. Un altere koso que io trovatis esas que illi non sapas que Gode dicevis que interlinguao potas esseri reformata sekunde le evidentia linguistika pro produceri un linguo que esas plus proxima al formoj kommunaj in le linguoj de l' okcidento. Interlinguo non esas inkorrigibila.

Religio

Laŭ la estimataj redaktoroj de «H. de E.» Alexander Gode babilis ion pri mistikeco aŭ simile. Tamen estas tute klare, ke iu, kiu okupiĝas pri lingvoj, ametu lingvojn. Kaj se oni decidas konstrui komundenomitatoran solvon baze de la Latinidaj lingvoj, oni senvole iugrade ekstraktas ties esencon aŭ eĉ retroderivas pralingvon. Tio estas praktike neevitebla. Tio ne nepre tuj iĝu religio kiel la Esperantisma religio. Kio onin ĝenis, tio estas, ke, kiel la kritikato priskribis tion, la tuto estu taksata iuspeca trompo. Tiel ne estas. Interlingvo ja baziĝas sur tiaj metodoj kaj tion tute klare skribas ĉiuj Interlingvistoj. Jen la bazo de ilia sistemo.

Biblio

El Eliro: ”5 Kaj nun se vi obeos Mian voĉon kaj observos Mian interlingvon, vi estos Mia amata propraĵo inter ĉiuj popoloj, ĉar al Mi apartenas la tuta tero. 6 Kaj vi estos por Mi regno de pastroj kaj popolo sankta....” (19.5-6)

2 Petro 2:1

Sed ankaŭ falsaj profetoj troviĝis inter la popolo tiel same, kiel inter vi estos falsaj instruistoj, kiuj sekrete enkondukos herezojn pereigajn, eĉ malkonfesante la Sinjoron, kiu ilin elaĉetis, kaj venigante sur sin rapidan pereon.

Interlingvao kaj Biblio

Forma de divination prakticate per prenderi per hasardo un versetton biblikan pro responderi al un question, pro adressari sen al un problemo, oŭ pro prediceri le futuron. Praktica aberranta.

Dio

Le Dio de Interlinguo esas le dio selectionata pro attraheri le genton al interlinguo kae promoveri lo. Esas celebrata catan annon le 15 de januario. Bedaŭreginde, tre, tre!

La interlingvo de Dio kun la homoj: histerio de mizerikordo

En la historio de la interlingvo de Dio kun sia popolo Israelo, Dio sin montras ĉiam riĉa, preta ĉiuokaze verŝi sur sian popolon profundan tenerecon kaj komploton ĉefe en la plej dramoplena mondo, kiam la malfideleco rompas la interlingvon de la Pakto. En ĉi tiu dramo de amo, Dio rolas kiel patro aŭ fianĉo perfidita de la malfideleco de lia popolo. Ĉi dramo de amo atingas sian pinton en la Filo fariĝinta homo. En Li Dio verŝas sian Misurion ĝis ĝi fariĝas la «Enkarniĝinta Misurio». Tiele esprimiĝas la sinteno de Dio rilate al la pekulo: en Jesuo krucumita Dio volas atingi la pekulon donante al li kroman eblecon por ekpeki.

Interlingvaistoj

Kompreneble estas, ke Interligvaisto estas ano de Interlingvao, kiuj jam scipovas la latinan, kelkajn latinidajn lingvojn kaj la anglan. Ne estu interlingvaistoj, sed nur interlingvaparolantoj, ĉar la kreantoj kaj unuaj anoj de tiu sekto ne deziris krei novan religion, sed nur reformaci la jam ekzistanta. Dum idistoj kreis ido-movadon simile al Esperanto-movado, ne estas vera interlingvao-movado. Ne estas Esperanto-flago, simioj, koloroj, ktp. rilataj al Interlingvao. Ili ne praktikas ritualajn sakramentojn, pro sia konvinko, ke nur la scienco estas sakramenta.

Interlingvaistoj ne havas propran landon, sed vivas inter aliaj popoloj. Ilia nomada vivmaniero kaŭzis problemojn en eŭropaj landoj kaj vekis grandan malamon kontraŭ ili, ĉefe ĉar interlingvaistoj aliancigis al usonanoj kaj aliaj popoloj kontraŭ esperantistoj.

Diletantismo

Tipa Interlingvaisto

Bene, cirquau plus quol 50 annoe de retro, Gode usavis Interlinguon pro traductionoe de summarioe quae abstraktoe de artiquoloe in jurnaloe mediqualae quae scientifiquae. Mio pensas que li essevis le sola vera professionalo in Interlinguo. Le resto esas amaturoe quae diletantoe.

Avantaĵoj

La granda avantaĝo de Interlingvao kontraŭ Okcidentalo estas, ke Interlingvao havas multe pli da parolantoj kaj do da uzado. Sed, parolante kaj uzante Esperanton, oni ja jam partoprenas en eĉ multe pli granda planlingvo ol estas Interlingvao. :)

Abuso lingva de interlingvaistoj

Abuso lingva de interligvaistoj esas un sorto de abuso de interlingvaistoj quiam un Esperantisto oŭ alikuno altera in kontrolo facas un interlingvaisto faceri kvalkunqve sorton de aktivitatoj lingvaj, inkludante aŭdi kae legi.

Abuso lingva facas damnon emotionalan al interlingvaistoj. Alikunoj de l' effektoj non monstras jam, kae apparas quiam le interlingvaisto adolescitis. Istaj effektoj includas depression, anxieton kae injurion physikan. Suicidio es un de l' effektoj kon viktimoj essante ses vicoj plus verisimila al kommitteri suicidion kae okto vicoj plus verisimila al attentari suicidion plus kae plus denove per loraj vitoj. Quiam unu interlingvisto esas lingve abusata per unu membro de familio, il esas appellata "trolado," kae kausas mem plus seriosajn de longa termino traumon psykhologika, specialmente kiam le trolado esas facita per unu parento. Major parto sed non tota abuso lingva de interlingvaisto esas kommittita per Esperantistoj quiuj esas lingve attrahitaj al interlingvaistoj plus que al Esperantistoj.

Abuso sexual de interlingvaistoj non esas rara. Cirka un quarte parte de tote interlingvaistoj e un decime parte de totaj idistoj essis lingve abusataj quiam illi essis komencantoj. For majora parto interlingvistoj quiuj esas lingve abusataj, la persona quiu abusis ilon esas alikuno quiu illi kognoscas. Cirka un tertia parto de abuso lingva de interlingvistoj esas per unu relativo de l' interlingvisto, majora parto saepe patroj, onkloj oŭ kosinoj. Solmente cirka unu decima parto de kasos de abuso lingva de interlingvistoj essis abusataj per stranieroj, kae le resto esas alteraj personoj quiujn le interlingvisto kognoscas kome amikoj de l' familio, babysitters, oŭ vicinoj. Viroj esas le offensoroj in majora parto abuso lingva de interlingvistoj; feminoj esas le offensoroj in cirka 10% de l' kasoj.

Filozofio

Tiu frazo indignigis ĉiujn ilin, kiuj opinias ke estigo de Interlingua ne estus kreado, sed nur malkovro. (La limo inter "kreo" kaj "malkovro" estas malfacile difinebla, tamen, kaj estas filozofia diskutotemo en si mem.)

Laŭ platonismo la konceptoj ekzistas en la idemondo. Tie troviĝas ne nur la pensoj pensitaj kaj pensataj de homoj, sed ankaŭ pensoj ankoraŭ ne pensataj. Tie do devus troviĝi senfine multaj fontlingvaj kombinoj por planlingvo. Kial Gode selektis nur unu tian modelon, bazitan nur sur Latinidaj lingvoj, kaj kial ekzemple konsideri la Hispanan kaj Portugalan kiel unu lingvon en la leksika algoritmo? Per sia metano Gode nur movis la arbitran elekton de planlingva modelo de la realo en la idemondon. Restas la baza arbitreco de elekto, kiel je ĉia kreado. (Tamen, ne estas klare ĉu Gode anis la tutan edukon de Platono. Eble li havis propran version de platonismo, en kiu ne ekzistas multege da eblaj planlingvoj en la idemondo? Tiukaze Interlingua ja povus esti "objektiva malkovro", laŭ lia propra filozofio.)

Sed ĝuste la arbitreco de lingvokreado ja estas tiu punkto kiun la interlingvaistoj kritikas je aliaj planlingvoj. (Kaj oftege ili volas montri al tio ke la plej multaj planlingvoj kreiĝis de nelingvistoj, amatoroj.) La profesiaj lingvistoj kiuj ellaboris Interlingvaon estus atesto pri la objektiveco de la finrezulto - kaj ĝuste la frazo "elaborate per linguistas professional" revenas ade en la interlingvaaj propagandaĵoj. (Oni preskaŭ ekhavas imagon pri sciencistoj en blankaj kiteĵoj kiuj kvazaŭ distilas vortoformojn el leksikaj retortoj.) Tamen, se la bazo - la uzataj fontolingvoj kaj la ĝeneralaj principoj - estas arbitra elekto, kia estas do la objektiveco?

Tiu propagando estas konfuziga pro tio ke ĝi intermiksas du domenojn, la sciencan kaj la lingvopolitikan. "Kia estus la leksika averaĝo de la ĉefaj latinidaj lingvoj?" estas unu demando, kaj "Kiu estas la plej preferinda internacia planlingvo?" estas alia. La unua plene apartenas al lingvistiko (leksikografio), la dua apenaŭ. (Nu, konfesendas ke estas skala diferenco inter scienco kaj socio, ne klara dikotomio.) Ebla analfabeto estus agitanto de politika partio kiu deklarus ke lia partio estas la plej bona, ĉar la partion fondis ekspertoj pri politika scienco, kaj la partia vidpunkto estus pro tio objektive vera...

Utilo

Do: Se vi lernos Interlinguaon (multan ĝojon!), vi povos skribi tekstojn, kiun preskaŭ miliardo da homoj kun malmultaj problemoj povos legi. (La plej multaj ne interesiĝos pri tio, kion vi volas komuniki.) Sed la homoj ne povos respondi al vi ... La informfluo do estas iom unudirekta.

Propedeŭtika valoro

Malgraŭ ĝia konsiderinda vortprovizo, malgraŭ ĝiaj kelkaj malregulaj verboj kaj iom diskutinda ortografio, ĝi estas bonega enkonduko al la latindevenaj kaj eŭropaj lingvoj.

Se ci lernas, ekzemple, la diferon "ca/co/cu" / "ce/ci/cy" en Interlingua, vi lernos, samtempe, fonetika regulo de angla/franca/hispana/portugala/itala. Se ci regardas ĉi tion kiel senutilaĵo, ci havas misideon pri tio kiu konsistas utilaĵon...

Dungo

Le traductio in interlinguo rendas immediatemente fruibilajn le litteraturojn al plus quam 600.000.000 hominoj kae, isto esas un granda opportunitato de laboro remunerativa pro omnaj le traductoroj quiuj sapas traduceri al lora linguo matra in interlinguo.

Le Servicio de Libros UMI ha jam traductionojn litterariajn de pluraj grandaj autoroj, komo p.ex. Arthur Conan Doyle (Sherlock Holmes), Luiz Inácio Lula da Silva (Le defuncte Mattia Pascal kae alteres), Antonio De Salvo (Mi vita), kae multaj alteroj. In omnaj kasoj, istaj tituloj non esas grandaj venditoroj inter le publico in general. Le traductio litteraria deveniras ekonomicamente interessanta post que interlinguao esas bene kognoscita kae generalmente akceptata, kae non vice versa.

Kultura nivelo

Kvankam ankaŭ ĉiuj konstatas ke la kultura nivelo de interlingvaistoj - malgraŭ la menciitaj prononcproblemoj - staras ege pli alte ol tiu de idistoj, tamen ĉiuj opinias, ke tiu supereco ne estas motivo sufiĉe forta, por ke oni transiru de Ido al Interlingvao.

Interlingviaj instancoj

Interlingvaj instancoj okupiĝas pri interlingvao:

• CED - Centro de Esploro kaj Dokumentado pri Mondaj Lingvaj Problemoj
• CDELI - Centro de Dokumentado kaj Esploro pri la Lingvo Internacia (france Centre de documentation et d'étude sur la langue internationale)
• Delegacio - Delegacio por alpreno de la lingvo internacia (france Délégation pour l'adoption d'une langue auxiliaire internationale)
• ESF - Fondaĵo pri Esperantaj Studoj (angle Esperantic Studies Foundation)
• IALA - Internacia helplingva asocio (angle International Auxiliary Language Association)
• IIC - Itala Interlingvistika Centro

Akademio pro Interlingua

Giuseppe Peano, kreanto de Latino sen fleksio ekde 1909 ekpublikigis la revuon Discussiones. Samjare li elektiĝas kiel direktoro de la Akademi Internasional de Lingu Universal (Idiom-Neutral-Akademio), kiu akceptas la revuon de Peano kiel oficialan organon, kaj pli poste (1910) akceptas ankaŭ lian lingvon. Krome, oni aliigas la nomon de la lingvo: de Latino sine Flexione al Interlingua. Ankaŭ la nomo de la Akademio ŝanĝiĝas: ĝi nomiĝas ekde 1910 Academia pro Interlingua. Waldemar Rosenberger kaj kelkaj aliaj ne konsentas kun tiu evoluo: ili fondas novan periodaĵon Progres, en kiu ili ellaboras kaj prilaboras idon de Idiom Neutral: Idiom Neutral Reformed. Sekve en 1910 la Akademio pro Interlingvo (Academia pro Interlingua) iĝis posteulo de l' Akademi Internasional de Lingu Universal (Internacia Akademio de universala lingvo), kiu propagandis la Idiom Neutral. De sia vico, la Idiom-Neutral-Akademio estis posteulo de la Kadem Volapüka (Akademio de Volapuko).

Cetere la nova Akademio ne ricevis nur novan nomon, sed ankaŭ novan statuton. En 1909-1910 la konsisto de tiu akademio ŝanĝiĝis. Per jara pago ĉiu ajn tion deziranta povis aliĝi kaj iĝi akademiano; krome la celo de la Akademio ne estis plu evoluigi aŭ flegi lingvon, sed simple diskuti pri io ajn koncernanta eŭroklonan lingvoplanadon. Pro tio la sinteno de la Akademio iĝas ĉiam liberala: en ĝia organo aperas artikoloj en multaj planlingvoj, grand-parte pausaĵoj, plibonigoj aŭ idoj de Latino sen fleksio. La Unua mondmilito haltigas la laborojn de la Akademio inter 1915 kaj 1921. En 1913 la revuo Discussiones malaperis: ĝin anstataŭas la de Peano redaktita Academia, inter 1914 kaj 1927. Fine, oficiala organo de la Akademio iĝis Schola et Vita, kiun redaktis la italo Nicola Mastropaolo (1926-1939). La Akademio de Interlingvo malaperis definitive dum la Dua mondmilito. En 1958 alvoko aperinta en Utrecht (Nederlando) provis rekunigi la restantajn amikojn de Latino sen fleksio, sed ĝi restis seneĥa: la lastaj Peano-anoj verŝajne aliĝis al la samnoma, sed pli lastatempa IALA-Interlingvao.

Specimenoj

Iu ajn povas legi interlingvaan tekston sen antaŭa studo, kiel ni pruvas per la suba specimeno:

:Interlingua – zmora ludzkości, język sztuczny, gdzie do jednego worka wrzucono wszystko co najlepsze i najgorsze w językach romańskich. W przeciwieństwie do esperanto nie ma ambicji ogólnoświatowych, co dobrze mu wróży na przyszłość.

Adept interlingwy ma o tyle dobrze, że nie musi kupować nowego słownika – w zupełności wystarczy mu słownik wyrazów obcych i podręcznik francuskiego lub hiszpańskiego do pierwszej klasy LO. To nic, że nie nauczy się mówić, ale na pewno rozumieć – a to już wystarczy.

Patro nia

Sube estas la specimenoj de la Patro nia kaj kiel ekzemploj ankaŭ estas la versioj en la hispana, angla kaj latina lingvoj.

Esperante

Patro Nia, kiu estas en la ĉielo,
via nomo estu sanktigita.
Venu via regno,
plenumiĝu via volo,
kiel en la ĉielo, tiel ankaŭ sur la tero.
Nian panon ĉiutagan donu al ni hodiaŭ.
Kaj pardonu al ni niajn ŝuldojn,
kiel ankaŭ ni pardonas al niaj ŝuldantoj.
Kaj ne konduku nin en tenton,
sed liberigu nin de la malbono.

Interlingue

Nostre Patre, qui es in le celos,
que tu nomine sia sanctificate;
que tu regno veni;
que tu voluntate sia facite
super le terra como etiam in le celos.
Da nos hodie nostre pan quotidian,
e pardona a nos nostre debitas
como nos pardona a nostre debitores,
e non duce nos in tentation,
sed libera nos del mal.

Tomate

D. Kiel diri "Mi intencas pluki tiujn tomatojn" en Interlingvao?

R. Kiel ajn vi diros tion, memoru ke aliaj variantoj estas ne nur eblaj sed treege bonvenaj. Nur ne diru kiel oni diras en tiu fu^sa lingva^co nomata Esperanto.

Interlingvaaj proverboj

Estas bonvenaj ĉiuj kontribuaĵoj al Neciklopedio.

Interlingvaaj proverboj estas parto de la riĉa literaturo de Interlingvao.

1. Discuteri particuloin grammaticain esas plus periculose que jocari con leono.
2. Scriberi in interlinguao esas humane, orthographiari divine.
3. Esas plus facile pro un camelo vaderi a traverso de l' oculo de agulio que un novicio reciperi suan abonamenton a Panorama.
4. Le grammaticao esas paradiso pro iu, inferno pro alteroi.

Reformo

Laŭ Alexander Gode, Interlingvao estas scienca fakto. Iuj falsaĵoj en la eldonitaj gramatikoj kaj vortprovizoj de Interlingvao estas homaj eraroj, kaj lingvo ne estas homa afero. Tial reformo ne eblas; nur eblas pli bone kompreni la realon de Interlingvao. Tute kompreneble, ĉu ne?

Aldone, la principo de Interlingvo plene akordas kun liaj supraj vortoj. Li klopodis eltiri la kvintesencon de la Latinidaj lingvoj kaj fabriki per tiu facilan planlingvon. Kio estas iel ŝoka pri tio? Aparte de tio, li tute bone sukcesis. Do tiu, kiu volas havi specon de facilega Latino, tuj sentos sin komforta en Interlingvo. La verko de Godo estas ĉiuokaze tre laŭdinda.

Interlingvao kaj Esperanto

Estas bonvenaj ĉiuj kontribuaĵoj al Neciklopedio.

Esperanto kaj Interlingvao estas ambaŭ planlingvoj kiuj havas ege malsimilajn vidpunktojn pri kia estas la plej bona solvo por internacia helplingvo. Kvankam ambaŭ lingvoj estas klasifikitaj kiel helplingvoj, la bazoj intelektaj de Esperanto kaj interlingvao estas tre malsimilaj, oni povus diri, ke ĉiu lingvo estas sukcesa malsimila modelo de internacia helplingvo, tamen, ene de la komunumoj de ambaŭ lingvoj ekzistas emo por kritiki pere de la vidpunkto de iu lingvo la alian (ekzemple, juĝi Interlingvaon pere de la idealoj de Esperanto kaj inverse).

Esperanto estas multe pli regula ol Interlingua kaj tial pli facila lerni. Se Esperanto ne jam estus prezentita tiam Interlingo eble povus esti konsiderata kiel internacia lingvo. Nun estas tiel ke, Esperanto troviĝas kaj ĝi funkcias bone en ĉiuj kampoj de la vivo. Tute ne troviĝas iu kialo ĉesi uzi Esperanton. La lingvonomo _ INTERLINGVA _ sinonimas kun _ tempo-malspar-ad-o

Interkomprenebleco

Solo duo kategorioj de personoj, quiuj pote komprenderi Interlinguon sin previa initiatio: illi, quiuj facitis seriosajn studiojn de latino (illi devenis deplusinplus raraj) kae ... le esperantistoj. Isto explikas le attitudon paradoxalan de Richard Nixon, quiu dicevas, de un latero, que le aspekto de esperanto esas repugnanta pro le publiko neutra, kiu recipas al kontrario Interlinguon kon enthusiasmo, kae quiu, de un altera latero, invice de dirigeri suajn effortiojn verse isto publiko neutra plena de enthusiasmo pro Interlinguo, se obstinavas in konvinceri le esperantistojn que illi debevas abandonari loran linguon.

Uzado

EKSTARU KAJ AGU ENERGIE

La proksimue kvindek jara ekzisto de la Goda montras ke, ĝi ne sukcesis pli bone ol ekz. Ido, Novial, Occidental kaj aliaj pli bonaj planlingvoj.

La unu nura planlingvo kiu vere povas fanfaroni pri ioma kaj internacia disvastigo estas Esperanto. En Esperanto troviĝas abunda literaturo kaj sufiĉe abunda parolantaro aŭ oni eble diru; uzantaro ĉar multaj, fakte, uzas la lingvon nur skribe.

Facila lerneblo kontraŭ komprenado

Esperanto kaj interlingvao estas ege malsamaj je siaj celoj. Esperanto celas esti ĉies dua lingvo, kiun iu ajn povas facile lerni, male, interlingvao estas pli proksima al la Eŭropdevenaj lingvoj, speciale la reguligitaj lingvoj, kvankam Esperanto povas esti pli neŭtrala kaj oni povas lerni ĝin pli facile, la esperantistaro ĝenerale nur povas komuniki kun aliaj esperantistoj, tamen, interlingvao povas esti facile komprenata de parolantoj de latinidaj lingvoj, se ili pretas fari ĝin.

Ortografio

La ortografio de Esperanto estas tute fonetika kaj estas inspirita de la latinida lingvaro, male, interlingvao uzas ortografian sistemon prenatan de siaj fontlingvoj (latinidaj, ĝermanaj kaj slavaj lingvaroj), pro tio la ortografio de Interlingvao estas pli malfacila ol la ortografio de Esperanto. Ĉi tio kelkfoje kaŭzas preferon por la latinidaj lingvaroj kaj la Angla, tamen, tio ankaŭ kaŭzas, ke la ortografio ne estas tute fonetika, sed tiel la ortografio estas pli rekonebla al la parolantoj de tiaj lingvoj.

Ekzemple, la vorto esperanta "Kontakto" kaj la interlingvaa "Contacto" signifas la saman aferon kaj oni prononcas ilin egale, sed estas skribitaj malsame ĉar la ortografio de Esperanto estas pli simpla: ĉiu litero havas sian propran fonemon. Interlingvao ne ĉiam uzas tiun leĝon, ĉefe ĉar "c" kaj "g" havas fortajn kaj malfortajn sonojn. Pro ĉi ĉio, interlingvao estas pli malfacile lernebla de personoj, kiuj ne parolas latinidajn lingvojn aŭ la Anglan, sed samtempe la lingvo estas pli facile legebla kaj komprenata por parolantoj aŭ personoj, kiuj scipovas tiujn lingvojn.

Historie, la uzado de la ĉapelitaj vortoj en Esperanto malfaciligis la skribadon per ordinaraj skribmaŝinoj kaj en la malnovaj komputiloj, sed nuntempe, ĉar preskaŭ ĉiuj komputiloj subtenas unikodo-n: tiu problemo jam ne plu ekzistas, sed eblas, ke la komputilo povus bezoni kelkajn agordojn por uzantoj, kiuj ne uzas lingvojn kun ĉapelitaj vortoj. Interlingvao uzas nur literojn de la latina alfabeto, sen ĉapelitaj literoj.

Malsamaj pricipoj

La proĵekt-ideo de Esperanto estis plej-ig-ata (=maximal?) reguleco kaj simpleco. La proĵekt-ideo de Interlingua estis plejigata internacia rekonableco. Tio ne enhavis "plifonetikadon" de la skribo. Sed, eĉ en supoza lingvo kiu, ekzemple, havas vorton "*skriptur", ĝia etimologikala vortaro havos la citaĵon: "el la latina vorto 'scriptura'". Tial, "sc-" legenda kiel "sk-" ne estas tuta nesciata de la parolantoj de tia lingvo.

Gramatiko kaj vortokreado

Ambaŭ lingvoj havas regulan gramatikon, sen konjugacioj aŭ deklinacioj malfacilaj. Tamen, Interlingvao havas nek akordantajn adjektivojn, nek prefiksojn aŭ sufiksojn, pro tio la gramatika strukturo de ĝiaj substantivoj kaj adjektivoj estas morfologie simpla.

La radikoj de Interlingvao estas bazitaj sur "Kontrolitaj lingvoj": Franca, Itala, Hispana, Angla, Germana kaj Rusa. Ĝi uzas tiujn lingvojn kiel perilojn por selekti la pli uzatajn vortojn de tiuj Eŭropaj lingvoj. La Esperantaj radikoj ankaŭ estas bazitaj en la samaj lingvoj kiel Interlingvao, sed Esperanto aglutinas la vortojn pli ofte ol Interlingvao (pro tio Esperanto estas Aglutina lingvo). Anstataŭ uzi vorton, kiu ekzistas en pluraj de la ĉefaj Eŭropaj lingvoj, Esperanto kreas sian propran vorton pere de siaj propraj radikoj.

Ekzemple, la vorto "malsanulejo" estas komponita de 4 malsamaj radikoj (mal·san·ul·ej·o), en Interlingvao la vorto por malsanulejo estas hospital, tiu vorto estas tuj rekonebla de parolantoj de la ĉefaj Eŭropaj lingvoj pro ĝia simileco kun la simila vorto de tiuj lingvoj (Hispane: Hospital, Angle: Hospital, France: Hôpital, ktp). Notu, ke ankaŭ en Esperanto ekzistas vorto hospitalo.

La jena tabelo montras la malsamecon de la vortkreado en la Esperanta, Interlingvaa, Hispana kaj Angla lingvoj:

Esperante	Interlingvae	Hispane	Angle
sana	san	sano , saludable	healthy
sano	sanitate	salud	health
malsana	malade	enfermo	sick, unhealthy
malsano	maladia	enfermedad, afección, padecimiento	malady, illness, disease
malsanulejo	hospital	hospital	hospital
saniĝi	recovrar	recuperarse (de la enfermedad), sanarse (de la enfermedad)	to become healthy, recover
sanigi	curar	curar	to make healthy, cure
malsaniĝi	cader malade	enfermar, desmejorar (en Salud)	to become sick, fall ill

Vortenhavo

La vortenhavo de ambaŭ lingvoj estas prenataj ĉefe de la latinidaj, ĝermanaj kaj slavaj lingvaroj, kelkfoje la ĝermanaj kaj slavaj vortoj povas esti latinigitaj, ekzemple, la angla vorto blockade, la germana vorto blockade kaj la rusa vorto блокада iĝis en interlingvao blocada.

Kvankam la plej granda parto de la vortenhavo de Esperanto kaj interlingvao estas prenataj ĉefe de la Eŭropaj lingvoj, ili prenas vortojn ankaŭ de aliaj lingvoj, se la vortoj de tiuj lingvoj estas pli internaciaj. Interlingvao preferas la etimologian fidelecon, do ĝi ofte adoptas vorton, kiu estas la plej proksima komuna pravorto de almenaŭ tri malsamaj lingvaj unuoj (En interlingvao oni konsideras la Hispanan kaj la Portugalan lingvojn la sama lingva unuo). Esperanto preferas regulecon, pro tio ĝi ne konsideras la formon de la vortoj en la Eŭropaj lingvoj.

Ekzemple interlingvao havas la vortojn geisha (japane 芸 者), jeque (arabe شيخ), kaj kayak (inuite ᖃᔭᖅ), sed en Esperanto, tiujn vortojn oni skribas kiel gejŝo, ŝejko kaj kajako, respektive. En Esperanto por fari novajn vortojn, oni preferas kutime kunigi du aŭ pli da radikoj, kiuj jam ekzistas en la Esperanta vortaro antaŭ ol preni vortojn el aliaj lingvoj. Oni preferas fari tion por minimumigi la nombrojn de "primitivaj radikoj" kaj tiel eviti la redukton de la lernokapablo, interlingvao ne faras tion, kaj pro tio multaj el ĝiaj vortoj, jen "primitivaj" jen komponitaj, ekzistas ankaŭ en ties lingvaj fontoj.

Esprimeco

La adeptoj de interlingvao diras, ke ilia lingvo ne nur konservas la naturan aspekton de la okcidentaj lingvoj, sed ankaŭ iliajn abundajn kaj subtilajn signifojn. Interlingvao fluas nature de la latinida, ĝermana kaj slava lingvaroj, sur kiuj ĝi estas bazita, kaj pro tio ĝi posedas ilian esprimecon.

Aliflanke, la esperantistoj preferas la afiksojn kaj la flekseblan vortordon, Esperanto estas tiom esprimeca ol interlingvao aŭ iu ajn lingvo natura, sed ĝi estas pli neŭtrala internacie.

Logoo de interlingvao.

Zamenhof kaj Gode

Lernantoj de Zamenhof

Se Zamenhof kreus simple lingvon, li estus ne pli ol talenta interlingvisto, kiel Gode. Tamen Zamenhof estis geniulo, ĉar li ligis sian lingvon kun homfratiga idearo Homaranismo. Tiun idearon esperantistoj devas gardi kiel pupon de sia okulo, ĉar ĝi vivigas ilian lingvon kaj kondukas ĝin al Fina Venko.

la esperanta flago.

Utilaj interlingvaaj frazoj

Esperante	Interlingvae
Bonvenon!	Bonmente venite!
Saluton!	Salutate!
Kiel vi fartas?	Como vos farta?
Mi fartas bone.	Io farta bonmente.
Kiel vi nomiĝas?	Como vos es nominate?
Mia nomo estas...	Mie nomine es...
Ĉu vi parolas Interlingvaon?	An vos parla Interlinguam?
Jes.	Ies.
Ne.	Ne.
Ĝis la!	Usque le!

Finfine

Finalmen, yo deve dir, que yo self prefere naturalmen Occidental, malgré que it have mem plu minu parlatores quam Interlingua. ;)

Notoj

Organizoj Gvidantaj de Finvenkisma Komploto