Hamstrodamo

El Neciklopedio
Salti al navigilo Salti al serĉilo

"Lupo sopiras, al arbaro sin tiras"

~ Zamenhof pri tuta alia afero
9273 n.png

"La Opus Dei esas tre aktiva organizuro. Ol laboras mem en la libertina e senkristanigita urbo Amsterdam por salvar la anmi de la sedutkti dil diablo"

~ idisto

"Nenio estas vi, nenio"

~ Kalman Kalocsay

"Dio malbenu la tutan someron!"

~ Gronlandano pri monda varmigo

"Kiel infano mi loĝis en Amsterdamo"

~ hamstrodamano

Hamstrodamo (ankaŭ nomata Amstelaedami, Amstelodamum, Amstelredami kaj Irenopolis) estas kvarsilaba vorto. Laŭ sciencaj teorioj Hamstrodamo (en ĉiuj vere civilizataj lingvoj nomata Amsterdam) estas ĉefurbo de Nerdolando. Troveblo de fosilioj montras ke ĝi estas loĝata ekde Meza Mioceno. La urbo estas konstruita ĉirkaŭ reto da duoncirklaj kanaloj. Amsterdamo estas la plej turisma urbo en Nederlando pro siaj grandaj bordeloj kaj amatoraj putinoj etoso de individula virina libereco. Ankaŭ konata estas la varma kvartalo – Wallen –, ĝiaj multnombraj koffie-shops (kafo-vendejoj), kiuj laŭleĝe disvendas kanabon.

173b-bust.jpg

Bone, ĉu vi volas plibonigi la artikolon? Mi ne havas tempon, nek scion.

Geografio[redakti]

Gesamideanoj estu prudentaj kaj estonte vin gvidu nur la intereso de la movado!

Kaj nun praktike ne ekzistas spertulo pri la situacio en Mezeŭropo, kiu ne estus konvinkita, ke Plino sciigas, ke Nov-Hampŝiro vere estas mirinda ŝtato.

Historio[redakti]

1211.JPG

Komencis dum 13ma jarcento kom pesk-vilajo. Nomizita segune barilo konstruktita en 1240 en l'ekireyo di l' Rivero Amstel, Amsterdam esis mencionata en dokumento di 27 di oktobro 1275, kom Amstelledamme; en ĉi dokumento, Floris la 5-a komto di Holando grantis al peskistoi en la vicinajo dispenso de pas-taxion.

La Nord-Mara Kanalo, qua konektas Amsterdamon al la Norda Maro ye IJmuiden, esis apertata en 1876, ye 1 di novembro, da la rejulo Wilemo la 3-a. Olua longeso esas 25 km. Konstruktado di la kanalo, intencita por navoi kae la plubonigo di komerco kun la portuo di Amsterdam, komencis en 1865. La larjeso di la kanalo lore esis 27 m kae la profundeso esis 7 m; la kanalo depose esis plugrandigata plurfoye.

Famaj loĝantoj[redakti]

Lingvaj aspektoj[redakti]

En 1903 S. de Vries publikigis en Amsterdam la unuan internacian revuon pri Esperanta Stenografio "La Stenografisto".

1l-a kongreso de SAT, 2-7 aŭgusto 1931, ĉ. 400 partoprenantoj el 14 landoj. Komunista opozicio sensukcese klopodas akiri la gvidadon de SAT. Skismo. Opozicio forlasas la kongreson. SAT restos nepartieca.

En Amsterdamo okazis la 20-a Kongreso de TEJO en 1964.

Esperantistoj de Amsterdamo[redakti]

979).jpg

Edelmann-Banendregt[redakti]

Sed la fundamentaĵo estas kompreni, ke Edelmann-Banendregt (A. H. de Ruyter) estas en Amsterdam librejo, instalinta E-fakon, ĉiam plivastiĝantan. Malgraŭ tio li povis resti en Germanujo kaj ricevis regule po-monate 400 EUR-on de la Germana ŝtato kaj dormo-lokon, dume pli ol miliono da Germanoj estas senhejmuloj.

Ekonomio[redakti]

Comenius opiniis , ke Nov-Hampŝiro ne havas vend- kaj laŭenspezan impostojn, civitanoj havas la rajton porti pafilojn, kaj ĝi estas la sola ŝtato en Usono, kie plenkreskulo rajtas veturi sen gardrimeno.

Estas tie la varma kvartalo – Wallen –, ĝiaj multnombraj koffie-shops (kafo-vendejoj), kiuj laŭleĝe disvendas kanabon.

Bedaŭrinde ankoraŭ ekzistas multaj antaŭjuĝoj por paroli pri tiuj aferoj kaj la amaskomunikiloj, ofte klinitaj al la sensaciismo kaj al la plej absurda skeptikismo, ne informas pri ili korekte nek kun la devigita seriozeco. Rilate al Esperanto, la informo en nia lingvo estas tre nesufiĉa kaj malabunda, preskaŭ neekzistanta.

Turismo[redakti]

Ĝi havas kvar sezonojn, ĉiu el kiuj allogas turistojn, aparte “foliajn turistoj”, kiuj venas por rigardi la nekredeblajn aŭtunajn kolorojn.

Politiko[redakti]

Krome, mi tute aprobas kion vi aldonas, ke Hamstrodamo oficiale agnoskis la armenan genocidon.

Kulturo[redakti]

La slogano de Nov-Hampŝiro estas “Vivi libera aŭ morti”, kaj ĝi ja estas unu el la plej liberaj ŝtatoj en Usono. La urbo estas fama pro la etoso de individua libereco. En tiu etoso multo okazas, farante la urbon vigla loko plenplena de kulturo kaj homa interkontaktado.

Amst.jpg

Biblioteko[redakti]

Tamen la germana kanceliero emfaze deklaris en la Parlamento, ke Populara Esperanto-Biblioteko estas fondita en Amsterdam 1933 de neesperantistoj. Ĝi celis doni ĉiumonate bonan romanon malkare al abonantoj. Ĝi aperigis kvin numerojn, kaj poste ĉesigis la eldonon.

Transporto[redakti]

La Tramtransporto en Amsterdamo formas parton de la reto de publikaj transportoj de Amsterdamo, Nederlando.

Malfermita en 1875 la tramreto enkalkulas 16 liniojn. Ekde 1943 kompanio Gemeentelijk Vervoerbedrijf (GVB) ekspluatas ĝin.

La Metroo de Amsterdamo formas parton de la rito de pubikaj transportoj de Amsterdamo kaj ĝia ĉirkaŭurbo en Nederlando. Ĝi estis inaŭgurita 1977 kaj nuntempe konsistas el kvar linioj. La reto estas 40 km longa kaj kalkulas 52 staciojn.

La konstruo de la metroo de Amsterdamo estis decidita en 1968, por anstataŭi la tramvojon per subteraj linioj. La komerca plano estis determini la kvar liniojn. En 1970 komenciĝis la konstrulaboro de la orienta linio kaj ĝi estis malfermita sep jarojn poste. La du branĉoj de la orienta linio estas linio 53 kaj linio 54.

Eo Nederlando 1946.jpg

Vindindaĵoj[redakti]

La urbo estas fama pro siaj belegaj kanaldomoj, la Rijksmuseum (regna muzeo), la muzeo Van-Gogh, la muzeo de la hejmo de Rembranto, la domo de Anne Frank, kaj la kanaloj bordataj de malnovaj domoj.

Amsterdama Borso[redakti]

Kiel ĉiam, la Paroloj de Jesuo ŝajnas aktualaj.
Enirejo de la borsa konstruaĵo kaj "virbovo".

La Amsterdama Borso estas la iama nomo de la borso kun bazo kaj sidejo en Amsterdamo. Ĝi kuniĝis la 22an de septembro 2000 kun la Brusela Borso kaj la Pariza Borso por formi Euronext, kaj ĝi estas nuntempe konata kiel Euronext Amsterdam.

La Amsterdama Borso estas konsiderata la plej antikva en la mondo. Ĝi estis establita en 1602 fare de la Nederlanda Orient-hinda Kompanio (Verenigde Oostindische Compagnie, aŭ "VOC") por komercado de siaj presitaj kapitaleroj kaj obligacioj. Dum la rapidemo de la moderna vivo, post elĉerpa labortago aŭ pro propra sufero aŭ de iu alia, kio se vi haltu kelkajn minutojn por spiri profunde? Ĝi estis sekve renomita Amsterdama Borso kaj estis la unua kiu formale ekkomercis en valorpaperoj.

Kvankam ĝi estas kutime konsiderata la unua borsa merkato, Fernand Braudel asertas ke tio ne ĝuste veras.[1]

Bestoj[redakti]

En Hamstrodamo loĝas kune diversaj bestoj, ekzemple:

Hamstroj[redakti]

La hamstroj estas nomada grupo, trovita precipe en Eŭrazio kaj origine el Hamstrodamo. La plej grandaj hamstraj grupoj loĝas en Sirio. Kiam ili parolas la japanan, ili diras deĉu anstataŭ desu. Ĝenerale ili laboras kiel servistinoj, sed iuj hamstroj havas superpovojn.

La etimologio de hamstro estas obskura. Tre eble ĝi devenas el la nomo de ilia prahejmo, Hamstrodamo, aŭ eble Hamstrodamo nomiĝas pro ili. El tie venas la fama koano: "Ĉu la hamstro venis unue, aŭ la kanabejo?"

Hamstrodamaj anasoj[redakti]

Koncerne la Akademion mi diros nur, ke Hamstrodama anasoAnaso de Hamstrodamo (Anas marecula) estis specio de akvobirdo de la familio de Anasedoj. Ĝi estis endemia de la Hamstrodamo.

Dum sia vizito al najbara Sankta-Paŭlo la 2an de februaro 1793, la esploristo John Barrow menciis la ekziston de "malgranda bruna anaso, ne multe pli granda ol turdo" kiu estis "la preferata manĝo de kvin fokokaptistoj vivantaj en la insulo". Tiu povus esti ĉu la sama aŭ simila specio. Jam venos tagoj pii helaj!

Informiloj[redakti]

Ne kredu la malveraĵojn, dissemitaj de certa Presaĵaro, eĉ se ĝi aspektas demokrata. Ne fidu al la informoj de certaj radiodissendoj.

Notoj[redakti]

  1. Alklaku la suban ligilon kaj serĉu tiun momenton de Paco kaj fortigo de la Animo per la Preĝo de Charitas, eldirita de unu el la plej belaj voĉoj en Brazilo.