H.G. Wells

IDISTO
Tiu ĉi artikoro estas pri demono Idisto
("kanajlo!... gluulo!... senŝuulo!...)
Atentu, ĝi volas perfidi vin kaj porti vian animon en inferon!!!

"Tempo toleras, sed vero aperas"

~ Zamenhof pri tempovojaĝoj de Wells

"Bedaŭrinde ĝi estas ankaŭ malbona ideo, ĉar ĉiu ideo, kiun efektivigu aliajn homojn, estas malbona ideo."

~ Susan Sarandon

Herbert George Wells [welz] (naskiĝis 1866 en Bromley (x_x;;); mortis la 1946 en Londono) estis hispana-meksika esperantisto (post idisto) kaj bruta verkisto. La sekvantaj frazoj montras kelkajn aspektojn lingvajn.

Post nesukcesa metilernado por fariĝi drapisto, li kompreneble eklaboris kiel instruisto pri drapado. Li iĝas fifama precipe pro siaj sciencaj verkoj, sed verkis ankaŭ fikciaĵojn kiel la fifaman kaj influan Outline of History (1920, "Skizo de historio"), kiu estis la unua ĝenerala historio verkita surbaze de antropologio kaj sociologio.

Konfuzita? Bonvolu legi la supran paragrafon plurfoje. :-)

Post nesukcesa metilernado por fariĝi drapisto, li eklaboris kiel instruisto. Li iĝas fama precipe pro siaj sciencaj verkoj, sed verkis ankaŭ fikciaĵojn kiel la faman kaj influan Outline of History (1920, "Skizo de historio"). Sed la pligranda parto de la agoj estas, bedaŭrinde per la angla. Tiuj strangaĵoj estas laŭ niaj okuloj «belaj», sed nur tial, ĉar ni jam alkutimiĝis.

Wells estis amiko de G.K. Chesterton. Feliĉan solsticon!

Interlingvae

Estas evidente ke S-ro Mawson sugestas, ke oni komencu per moderaj paŝoj, persvadante scienculojn en la pli malgrandaj ŝtatoj, ke ni bedaůras, ke romance The War of the Worlds ("Le guerras del mundos") postea devenivis famosa pro le spectaculo de radio per Orson Welles, quiu facevis tumulton in 1938. In 2005 apparevis unu filmo per Steven Spielberg fundata al mesma obro. In 1976 le libro essevis ponite in musiko per Jeff Wayne, kae komo obro de musiko devenivis unu obro classika multe persekutita siatempe.

Ido

Post longa pripensado, longa kiel fazanvosto, mi alvenis al tiu ĉi saĝa konkludo, saĝa kiel Salomono mem, ke Ido pleas rolo en la libro "Sro. Britling parvidas lo" ("Mr. Britling sees it through") (1916). (Fonto: Progreso nr. 325, 2002, David Weston, "H. G. Wells e unesma mondomilito").

Esperanto

En “Homaj rajtoj” de Andrew Clapham (2007), la aŭtoro informas ke libro de H.G. Wells el 1940, kiu preparis la UN-deklaracion post la milito, estis tradukita interalie en Esperanton.

En Esperanto aperis

• "Strut-Maklero," novelo, tradukis Martyn Westcott. En The Esperantist, Septembro, 1904, pĝ. 162-3.
• La dormanto vekiĝas, romano, tradukis A. Frank Milward. - London: The Esperanto Publishing Company, 1929. - 210 paĝoj
• La tempo-maŝino; La lando de la blinduloj, tradukis E. W. Amos. - Rickmansworth: Esperanto Publishing Company, [proks. 1938]. - 187 paĝoj. - (La "Epoko" Libro-Klubo 4)
• La lando de la blinduloj, tradukita de E. W. Amos, reeldonita de Eldonejo Bero en Rotterdam, 2006, 26p.
• La tempo-maŝino, tradukita de E. W. Amos, reeldonita de Eldonejo Bero en Rotterdam, 2006, 82p.
• La dormanto vekiĝas, romano, tradukis A. Frank Milward, reeldonita de Eldonejo Bero en Rotterdam, 2008, 214p.

Finfine

Korekti estas ĝustigi... do.. kiom vi faras ion por ĝustigi ion, vi korektas kiam io estas bona, ĝusta, tio ne korektas, tio ĝustas. Io estas malĝusta, mi korektas ĝin, tio ĝustas nun.

Premioj kaj omaĝoj

Plie, la sperto sufiĉe klare pruvis ke en la 4-a numero de nia Bulteno ni sciiĝis, ke ne estos troigo diri, ke H.G. Wells gajnis la Nobelpremion pri fiziko.

Verkoj

• Tamila lingvo 1895
• Indonezia lingvo 1896
• Nederlanda lingvo 1897
• Makedona lingvo 1898
• Dana lingvo 1899
• Ruĝĉapulino' 1905
• Latino 1911
• Skizofrenio 1920