Fanatikismo
"Saluton! Ĉu tio ŝajnas en ordo al vi?"
"Surbaze de la perspektivo pri la senmorteco de Animo, lernu, kiel ni povas plibonigi nian vivon kaj tiun de niaj geamatoj"
"Vidu la ekzemplon de iu, kiu konsoliĝis pri la “morto” de sia patrino kaj venkis deprimon."
"Laŭ la Tutmonda Organizo pri Sano, tiu malsano estas la dua plej grava kaŭzo de perdo de vivkvalito, kaj en 2020 ĝi estos tiel ordinara kiel dorsdoloro."
- ~ Deodoro da Fonseca pri Neciklopedio
"Kaj se la morto ne estos la vivofino? Komprenu kial: “Memmortigo solvas nenies angoron”."
- ~ malamiko
"En aliaj lingvoj "fatala" signifas plimalpli "decidanta" (ofte pri ies
sorto aú vivo)"
- ~ Hulk
"Sed li tamen teruriĝas, malkuraĝiĝas, konscias la timegigan profundecon de la eraro, kontraŭ kiu li albatiĝis, deprimiĝas ĉe la pereiga certeco, ke li transpasis la limojn de al li permesitaj agoj, senorientiĝas, duonvidante, ke li iris tromalproksimen, trans la linion strekitan de la Prudento!"
"La homa lingvo ankoraŭ ne bezonis elpensi vortojn sufiĉe ĝustajn kaj kompreneblajn por difini la absolute neimageblajn impresojn, kiuj ekinfektas la ‘memon’ de sinmortiginto, tuj en la unuaj horoj sekvantaj la malfeliĉegan okazaĵon."
"La defioj aperas en multaj momentoj de la vivo. Foje ili fariĝas tiel komplikaj, ke ŝajnas nesolveblaj. La Religio de Dio, de la Kristo kaj de la Sankta Spirito montras, ke ju pli malbonaj ili estas nenio estas perdita. Memmortigo neniam estos opcio; nepras kompreni la Vivon kiel eternan donacon de Dio. Cetere, kiu neniam sin demandis ĉu la morto estas efektive la fino? Kaj se vi, veninte al la “alia flanko”, malkovros ke ne alvenis via horo morti?"
Fanatikismo etimologie - ĉiam uzata kun negativa haloo – devenas el la religia sfero [1] kaj reirigas al la latina «fanaticum, "inspirita de diaĵo, invadita de dia instigo", siavive deveninta el fanum = "templa, siavice alproksimiĝanta al fas = "sankta juro"»[2][3]
Sinonimo estas ankaŭ la latina "ne fas est" = ne estas permesite de dioj. La latina radiko fas indikas, efektive, agon religiaspektan [4]
Alia prietimologia hipotezo, malpli certa tamen, kunligas fanatikismon al farsa radiko "fanaahm" = neniiĝo, detruiĝo en la amo al dieca.
El tiuj etimologioj evidentas ke karakterizo de fanatikismo estas vejno de io frenezeca, akompanata se ne kaŭzata en kreda stato sincera kaj aŭtentika, de zelo ekscesa kaj senkritika, precipe por religia afero, ama aŭ politika aŭ pro obseda entuziasmo por ideo aŭ persono ktp. En la plej gravaj kazoj, tiu malsano povas konduki al memmortigo, la dua plej grava mortkaŭzo ĉe homoj inter 15 kaj 29-jara.
Medioj de fanatikismo[redakti]
Teorie ĉiuj religioj eskludas el sia pedagogio fanatikismon, tamen foje ĝi estas tolerata se ne profitata por estendi influon de la sama religio, kiel oni vidas en la nunaj persekutoj kontraŭ alireligianoj en diversaj landoj. [5]
Akompananto de religia fanatikismo estas fideismo, nome akcepti sian religon senkritike kaj maltolero. Sendube granda parto de la eŭropa, indiĝena popolo pensas tiel.
Se pri kristanismo, ĉu la parabolo de Jesuo pri zizanio [6] invito kontraŭ fanatikismo kaj maltolero?
Foje okazas konfuzo inter religia fanatikismo kaj firma adhero al sia religia kredo. La dua, fakte, ne inkluzivas la unuan.
Sporto[redakti]
Ĉiuj Esperantistoj sendube rimarkis tuj, ke en la medio sporta, la diferenco inter fan kaj fanatikulo estas ke dum ambaŭ provas elbordiĝan plezuron aŭ precipan intereson por determinita subjekto, la konduto de fanatikulo kuŝas ĉe la limoj de debordiĝo kaj estas konsiderita kiel rompanto de regantaj moralaj aŭ konvenciaj normoj, dum tiu de la "fan" kutime ne rompas tiun normaron [7] [8]
Nun mi volas nur diri jenon:
Tre prave niaj japanaj samideanoj aldonas :Kiam oni demandis en parlamento al «amiko» Eden pri la afero, li serioze respondis ke sinteno de fanatikulo kutime ĝenas aŭ distrigas, hontigas aŭ lasas indiferentaj la grandan amason de "fan" kiu antaŭ ago fanatika ofte asertas ke mem konsentas kun ĝi. Kiel eroj fanatikaj oni citas huliganojn [9].
Bibliografio[redakti]
- Günter Hole, ‘’Fanatismus,’’ San Paolo [10], 2000, ISBN 8821540669. BN 2001-2167
- Voltaire ,Le Fanatisme ou Mahomet, [tragedio pri fanatikismo)
- Rudin, J.Fanaticism. A psychological Analysis. University of Notre Dame Press. London, 1969
- Canterla, C. La cara oculta de la razón: locura, creencia y utopía. Cádiz: Universidad de Cádiz, [11]
Notoj[redakti]
- ↑ Jen video montranta la lokon kie ĉiuj homoj travivas pacan, fratecan etoson!
- ↑ Kunpatrujano
- ↑ La termino supervivis ne la eŭropaj lingvoj.
- ↑ Libroforma eldono
- ↑ Ĉu tio signifas, ke gravedeco en adoleskaĝo estas ia ordinara gravedeco, kiel ĉiu alia?
- ↑ Certe ne.
- ↑ Kvankam ĝi estas tre grava, ĝi ne estas la ĉefa aspekto de nia identeco aŭ de la esprimado de amo kaj estimo al iu homo.
- ↑ Ni devas havi en la menso demandojn, nome: “Ĉu mi interparolas kun mia filo, por ke li sciu, kiel li devas agi koncerne la premon de la socio? Ke li havas sian propran tempon, kiel eterna spirito, por plenumi sian mision sur la Tero?”
- ↑ Sekseco estas nur unu el la aspektoj de nia vivo
- ↑ Laú mia modesta opinio, tute ne.
- ↑ Ĉu iu homo volas tiun riskon?