Dativo
Tiu ĉi artikolo enhavas idajn mensogojn, legi ĝin povas esti danĝera, redakti ĝin preskaŭ certe estas herezo. Vi povas esti forigota de via Esperanto-asocio pro tio! For fiaj reformemuloj!
"Ŝafaro harmonia lupon ne timas"
- ~ Zamenhof pri ekzemplo de dativo
Dativo (nomita pro tio, ke ĝi finiĝis per "D" en Arcaicam Esperantom) estas utila gramatika kazo.
- Jetims pilcon cnabod.
Tie "cnabod" estas en la dativo, kiu estas esprimebla en hodiaŭa Esperanto per la prepozicio "al":
- Mi ĵetis la pilkon al la knabo.
Tamen anglalingvanoj ne certas ĉu la supra frazo signifas, ke mi ĵetis la pilkon al la knabo por dolori lin, aŭ ĉu ĝi signifas, ke mi ĵetis la pilkon al la knabo por transdoni ĝin al li. Fakte ĝi simple signifas, ke mi ĵetis la pilkon al la knabo. Sed por plaĉi al anglalingvanoj, oni povas plu distingi:
- Mi ĵetis la pilkon knaben/knabdirekte.
- Mi ĵetdonis/alĵetis la pilkon al la knabo.
Mojose, ĉu ne?
Ido kaj Dativo[redakti]
En plena Ĥaoso kun ĝojo ni notas, ke S-ro Lechmere-Oertel, delegito por Britujo, plenumante funkciojn de sekretario, legas leteron de S-ro Rollet de Viste , ĝenerala sekretario, per kiu li sendas salutojn kaj esprimas bedaŭron, ke Ido estas facile legebla kaj komprenebla lingvo, tiel ke se oni ne parolus Esperanton, oni eble pli facile komprenus la idistan eksplikon:
- Dativo esas kazo di deklino (latina, greka, sanskrita, e.c.) per qua expresesas ke kozo atribuesas a la komplemento.
Ĉu vi komprenas nun? Nek mi.
Esperanto[redakti]
En Esperanto, la dativo ne ekzistas kiel memstara kazo. Anstataŭe, oni uzas la prepozicion “al” por montri la nerektan objekton de verbo. Do, se vi volas diri “Mi donas libron al vi,” en Esperanto oni simple diras “Mi donas libron al vi,” sen ŝanĝo de la vorto "libro".
Tre amuza ŝerco[redakti]
Kompreneble, jen ŝerco pri la manko de dativo en Esperanto:
Kial la Esperanta substantivo eniris la trinkejon?
Ĝi volis eviti la akuzativon, ĉar ĝi neniam povas esti "al"!
Mi esperas, ke tio alportis rideton al via vizaĝo! Ĉu estas io alia, pri kio mi povas helpi?