मुल्तान

मुल्तान

مُلتان‎
मुल्तान مُلتان‎
नगरपालिका
देश	पाकिस्तान
क्षेत्र	पञ्जाब
जिल्ला	मुल्तान
सहरहरूको सङ्ख्या	६
सङ्घिय परिसर	४
सरकार
• मेयर	चधरी नविद अरिन
• उप-मेयर	मनावर इसान कुरैसी; सइद अहमद;
क्षेत्रफल
• जम्मा	५१ वर्ग माइल (१३३ किमी२)
उच्चतम उचाई	४२३ फीट फिट (१२९ मी मिटर)
जनसङ्ख्या (२०१७)
• जम्मा	१८७१८४३
• घनत्व	२३९६.७/वर्ग माइल (९२५.४/किमी२)
• मुलवासी नाम	मुल्तानी
समय क्षेत्र	युटिसी ०५:०० (पाकिस्तानी समय)
क्षेत्रीय सङ्केत	०६१

मुल्तान (पञ्जाबी उर्दु: مُلتان ‎ पाकिस्तानको पञ्जाबमा रहेको एक प्रमुख सहर हो ।यो सहर चेनाब नदीको किनारमा अवस्थित छ । मुल्तान पाकिस्तानको पाँचौ ठूलो सहर हो भने यो देशकै सांस्कृतिक र आर्थिक रूपमा अग्रज सहरको रूपमा लिइएको छ ।^[३]

मुल्तान सहरक‍ इतिहासमै प्राचीन समय देखिनै फैलिएको छ । प्रचिन सहर प्रसिद्ध मलान सुर्य मन्दिर रहेको ठाउँ थियो र अलेक्जेन्डर द ग्रेटको शासनकालमा सहर माथि शासन चलाईएको थियो । मल्तान मध्ययुगीन इस्लामिक भारत को सबै भन्दा महत्त्वपूर्ण व्यापारिक केन्द्रहरु मध्ये एक थियो र नजिकैको सहर उच र मुल्तान मस्जिदहरूको सहरले पनि चिनिन्छ ।

उत्पत्ति

मुल्तान सहरको नामको उत्पत्ति पुण रूपमा स्पष्ट छैन त्यहिपनी मुल्तान शव्द संस्कृतबाट उत्पत्ति भएको हो भन्ने विशवास गरिन्छ जब मुल्तान सुर्य मन्दिरलाई मूलस्थान भन्ने गरिन्थ्यो । १९ सय दशकको बेला हुकम चन्दका अनुसार हिन्दु जनजाति मूलबाट यस सहरको नाम राखिएको हो भन्ने कुरा उल्लेखनिय छ ।

भुगोल

अवस्थिति

मुल्तान पाकिस्तानको पञ्जाब प्रान्तमा पर्ने एक सहर हो । यो सहरले १३३ किलोमिटर (५१ वर्ग माईल) को दूरीमा फैलिएको छ । डेरा गाजी खान र बहवालपुर यो सहरबाट नजिकैको दुई सहरहरू हुन् । मल्तान केन्द्रीय पाकिस्तान को पाँच नदिहरु द्वारा बनाईएको एक मोड मा अवस्थित छ । यो सहरलनई सतलज नदिले बहावलपुरबाट छुट्टायको छ भने चेनाब नदिले मुजाफरगढबाट छुट्टायको छ । यो सहरमा विषेश गरी आँप खेति हुने गरेको पाईन्छ ।

मौसम

यस सहरमा ग्रिष्म ऋतुमा गर्मी र हिउँदमा मध्यम जाडो हुने गरेको छ । यो सहरमा बार्सिक १८६ मिलिमिटर पानी पर्ने गरेको छ । मुल्तान सहर पाकिस्तानमै सबैभन्दा बढी गर्मी हुने सहरको नामले चिनिन्छ । ग्रिष्म ऋतुमा तापमान ५२ डिग्री (१२६ डिग्री फरेनहाईट) पुगेको छ जुन अहिले सम्मकै अधिक तापमान हो भने हिउँदमा यहाँको तापमान -१ डिग्री (३० डिग्री फरेनहाईट) पुगेको थियो जुन अहिले सम्मकै न्युन तापक्रम हो । ^[४]^[५]

जनशाङ्खिकि

सन् १९८८ राष्ट्रिय जनगणना अनुसार मुल्तान सहरको जनसङ्ख्या १,१९७,३८४ रहेको थियो भने सन् २०१७ को राष्ट्रिय जनगणना विभागका अनुसार मुल्तान सहरको जनसङ्ख्या १,८७१,८४३ पुगेको थियो । ^[६]

खेलकुद

यो सहरको प्रमुख क्रिकेट रङ्गशाला मुल्तान अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट रङ्गशाला हो जसले थुप्रै अन्तर्राष्ट्रिय खेलहरूको आयोजना गरेको छ । इबिन-इ-कसिक बाध रङ्गशाला पनि यहीँ सहरमा रहेको छ जुन फुटबल खेल खेल्नका लागि प्रयोग गरिन्छ । मुल्तान टाईगर्स यो सहरको घरेलु क्र क्रिकेट टोली हो जसले घरेलु प्रतिस्पर्धामा भाग लिँदै आएको छ ।