William Alison Anders
William Alison „Bill“ Anders (* 17. Oktober 1933 in Hongkong; † 7. Juni 2024 bei Roche Harbor, San Juan Island) weer en US-amerikaansch Luftwapenoffizier un Astronaut.
Anfang vun sien Karriere
[ännern | Bornkood ännern]Boren in Hongkong, wiel sien Vader as Pilot bi de US Navy dor statschoneert weer, wuss Anders in Kalifornien up. 1951 hett he de East Jackson High School afslooten. Dornah studeer he an de US-Marineakademie in Annapolis (Maryland), wat he 1955 mit en Bachelor-Afsluss beend hett. He wessel to de US-Luftwaffe un deen as Affangjäger in en Allwetter-Geswader. 1962 hett he sien tweet Universitätsafsluss mit en Master as Kernenergietechniker vun dat Air Force Institute of Technology, dat up de Wright-Patterson Air Force Base in Ohio ünnerbrocht is, kreegen.
In en Wapenlabor vun de Luftwaffe in New Mexico hett Anders denn an technisch Mögelkeiten to dat Afschirmen vun Karnreaktoren arbeit.
De Wessel to de NASA
[ännern | Bornkood ännern]Anders, intüschen Hauptmann vun de Luftwaffe, hett sück denn bi de NASA bewurben un wurr an‘ 17. Oktober 1963, an sien 30. Gebortsdag, as en vun 14 Astronauten vun de darte Utwahlgrupp de Apenlichkeit vörstellt.
De Utbillen fung in‘ Februar 1964 an. As Spezialrebeet wurr hüm 1965 Dosimetrie, Strahlungseffekte un Levenserhollenssysteme towiest.
He weer en vun de eerst Astronauten, de da Lunar Landing Training Vehicle (LLTV) flaagen hebbt, mit de de Landung up den Maand öövt wurrn sull.
Gemini
[ännern | Bornkood ännern]An‘ 19. März 1966 wurr Anders as Ersatzpilot för de Mission Gemini 11 in‘ September 1966 nomineert.
Bi de Mission Gemini 12 in‘ November 1966 weer he denn Verbindungsspreker (Capcom) tüschen Kapsel un Ruumfohrtzentrum.
Apollo
[ännern | Bornkood ännern]
As de eerst Apollo-Mannschapen tosommenstellt wurr, wurr Anders de Mission E todeelt, de de Maandlandefähre in en hooch Erdümloopbahn testen sull, wobi Anders de Mondfährenpilot ween sull.
As sück de Entwicklung vun de Maandfähre immer mehr nah achtern verschoov, wurr de Mission E streeken. De Mannschap, to de ok Kummandant Frank Frederick Borman un Apollo-Pilot Jim Lovell hörrn deen, sull nu en Apollofloog to de Maand dörführen, de tüschen de Missionen C un D schaven wurrn un nu Apollo 8 nömmt wurr. De Eerstfloog vun de Maandlandefähre muss up Apollo 9 verschaven wurrnn, so dat Anders sien Training nich anwennen kunn.
An‘ 21. Dezember 1968 is Anders tosommen mit Borman un Lovell to sien eerst un eenzig Mission start. Dat weer de eerste bemannte Start vun de Rakete Saturn V un de eerst bemannt Ruumfloog to en annern Himmelskörper.
Dat weer bannig spannend, wiel man nich wuss, wu dat utgahn dee, aber dat gung all glatt un dat weer en bannig grooten Spood. Över 400 km weern se vun de Eer af, en Rekord, de ok 2011 noch nich braken wurrn is. An‘ 24. Dezember nehm Anders en vun de berühmtest Fotos vun de Historie up, den Upgang vun de Eer över den Maandhorizont ("Earthrise"). An‘ Avend geev dat denn noch en Live-Överdragen ut de Apollo-Kommandokapsel in de MaandUmloopbahn, wobi de dree Astronauten de Schöpfungsgeschichte ut de Bibel vorleesen deen. En Uttoog dorvan hett de britisch Musiker Mike Oldfield as Intro vun sien Album The Songs Of Distant Earth bruukt. Anders sülvst, oorrsprünglich en Katholik, hett aber in Folg vun sien Weltruumerfohrung aber jeglichen Betoog to Religion verloren.[1] Nah sien Rückkehr wurr Anders de Ersatzmannschap vun Apollo 11 towiest, wo he as Reserve för den Apollo-Piloten Michael Collins deen. Wiels den Ruumfloog weer he denn weer Capcom in Houston.
Nah de NASA
[ännern | Bornkood ännern]Glieks nah Apollo 11, to’n 1. August 1969 hett Anders de NASA verlaaten. Ok vun de Luftwaffe hett he sien Afscheed in‘ Rang vun en Generalmajor nommen. All in‘ Juni 1969 weer he vun Präsident Nixon in en Beradergremium beroopen wurrn, dat Entscheedungsvörlagen för Forschung, Entwicklung, Planung un Döhrführung vun Luft- un Ruumfohrtsystemen erarbeiten sull.
An‘ 6. August 1973 wurr Anders in en fievköppig Atomenergie-Kommission beroopen, in de he för nukleare un nichnukleare Energien tostännig weer. Parallel dorto weer he amerikaansch Vörsitter vun en amerikaansch-russch Programs fö nuklearen Technologietransfer.
In‘ Toog vun en Reorganisatschoon wurr de Atomenergie-Kommission 1975 uplööst un dör de Reguleerensbehörde för Nukleartechnik ersett, de nu för nukleare Sekerheit un Ümweltverträglichkeit tostännig weer. Anders wurr de eerst Vörsitter vun disse nee Behörde.
1976 övernehm Anders dat Amt as US-Botschopper in Norwegen.
Nah 26 Jahren in Staatsdeensten gung Anders in‘ September 1977 in de Industrie un övernehm en Posten as Berieksleiter för Nuklearprodukte bi de General Electric Company in San José, Kalifornien. To’n Johresanfang 1980 wessel he in den Luftfohrtberiek vun de Firma nah Utica, New York.
Anders hett General Electric 1984 verlaaten un gung to Textron, wo he den Luft- un Ruumfohrtberiek leiten dee. 1990 wessel he to General Dynamics, bit he 1994 in Ruhestand gung.
William Anders weer verheiraadt un harr veer Söhns und twee Döchter.
Anders is an'n 7. Juni 2024 in dat Öller vun 90 Johren storven, as he mit sien Beechcraft T-34 Mentor bi en Alleenfloog dicht bi de Ortschap Roche Harbor up San Juan Island in den US-Bundesstaat Washington ünner bitlang nich klor Umständen in't Meer stöört is.[2] De Afstört is Gegenstand vun de Ünnersöken vun de Federal Aviation Administration un dat National Transportation Safety Board.[2]
Ehrungen
[ännern | Bornkood ännern]1968 weer he mit sien Mannschap vun Apollo 8 Mann vun dat Johr vun de Time Magazine. 2004 is he in de National Aviation Hall of Fame upnommen wurrn.
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]
- NASA-Biografie (engelsch)
Enkeld Nahwiesen
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ The Guardian, 30/11/2008: "The mission that changed everything"
- ↑ a b Richard Goldstein: William A. Anders, Who Flew on First Manned Orbit of the Moon, Dies at 90. In: The New York Times. 8. Juni 2024, afropen an’n 8. Juni 2024 (engelsch).