Westworld

Dit Woort hett noch annere Bedüden: kiek dorför ünner Westworld (Feernsehreeg).

Filmdaten
Plattdüütsch Titel:	—
Originaltitel:	Westworld
Düütsch Titel:	Westworld
Produkschoonsland:	USA
Johr vun’t Rutkamen:	1973
Läng:	89 Minuten
Originalspraak:	Engelsch
Öllersfreegaav in Düütschland:	FSK 16
Filmkru
Speelbaas:	Michael Crichton
Dreihbook:	Michael Crichton
Produkschoon:	Paul N. Lazarus III Michael I. Rachmil
Musik:	Fred Karlin
Kamera:	Gene Polito Joseph August
Snitt:	David Bretherton
Dorstellers
Yul Brynner: Revolverheld in Wilden Westen Richard Benjamin: Peter Martin James Brolin: John Blane Norman Bartold: Ridder ut dat Middelöller Alan Oppenheimer: Technikerbaas Victoria Shaw: Königin in’t Middelöller Dick Van Patten: Banker Linda Gaye Scott: Arlette Steve Franken: Techniker in de Wööst Michael T. Mikler: Swart Ridder Terry Wilson: Sheriff Majel Barrett: Miss Carrie Anne Randall: Daphne

Westworld (op Platt so veel as „Westwelt“) is en US-amerikaanschen Science-Fiction-Film vun’n Speelbaas, Dreihbook- un Bestsellerschriever Michael Crichton ut dat Johr 1973. In Düütschland keem de Film an’n 24. Januar 1974 in de Kinos. Dat Dreihbook baseert op den glieknöömten Roman, de ok vun Michael Crichton schreven weer. Op Grundlaag vun den Roman un ok den Film warrt siet 2016 en Feernsehreeg ünner den glieken Titel produzeert.

Inholt

De Vergnögens- un Freetietpark Delos lockt sien Gäst dormit, dat se in verscheden Rullen slippen un sik as Revolverhelden, röömsch Herrscher oder Ridderslüüd bewiesen un vergnögen künnt. Dat de Gäst ok vull op jemehr Kosten kommt un de Spaaß keen Grenzen finnt, bestaht de Statisten ut Androiden un Gynoiden. Disse künstlichen Figuren künnt besehrt un sogor doodmaakt warrn, man de Minschen künnt dör en sünnere Sensorik in de Wapen nich to Schaden kamen. Besehrnissen un Doodsfäll warrt dormit utslaten un de Lüüd künnt sik ganz so verhollen, as sik dat in de wählte Tiet höört. De toschannen maakten Androiden warrt in de Nacht wedder heel maakt un künnt so an’n nächsten Dag wedder insett warrn.

Peter Martin un John Blane hebbt sik den Wilden Westen – neemlich „Westworld“ – utsöcht, üm dat een oder annere Aventüür to bestahn. Martin, de toeerst noch teemlich nervöös is bi de Saak, schüüt in’n Saloon en mechaansschen Revolverheld dood. Dags later warrt de beiden vun den sülven Revolverheld angrepen un de warrt nochmol wedder vun Martin afschaten. Martin warrt dorophen fangen sett, kann sik aver ut dat Gefängnis freemaken.

Denn kummt dat aver to Systemfehlers un de automaatschen Aflööp in den Freetietpark gaht ut de Kehr. Bi de Roboters kummt dat to Fehlverhollen, so dat se nich mehr, as dat vun jemehr Programm vörschrifft, bi’t Kämpen verleren doot. Op’n Slag wiest sik de Androiden as starker un en ganze Reeg vun Gäst kummt dör de Stören üm’t Leven. Ok de Revolverheld maakt sik op, üm an Martin Rache to öven.

Bi en Duell op de Hööftstraat övernimmt Martins Fründ Blane ditmol dat Scheten – he weet noch nich, dat de Park stört is – un warrt vun de Andrioden afknallt. Martin markt, dat de Laag eernst is un neiht ut, man de Android löpt achter em ran. Na en lang Verfolgen dör de Wööst kann Martin in de ünnerirdischen Katakomben vun Delos inpedden, aver de Android folgt em wieter. In een vun de Labors kriggt Martin dat hen, dat Gesicht vun den Revolvermann to verätzen. He löpt wieter un flücht de Middelöllerwelt. Liekers kann he den Andoirden jümmer noch nich loswarrn. An’n enn sett he em in Brand. En letzt mol steiht de Revolverheld op, verbrennt denn aver na en Reeg vun Kortslüss un explodeert opletzt. Traumatiseert brickt Martin tosamen, överleevt de Katastrooph aver.

Kritiken

• Lexikon vun’n internatschonalen Film: Ein thematisch ambitionierter Science-Fiction-Film mit Anleihen beim ‚Frankenstein‘-Mythos, technisch perfekt inszeniert und präzise fotografiert, letztlich aber allzusehr dem Vordergründigen verhaftet, so daß die glänzende Idee auf halben Weg verschenkt wird.
• prisma-online: „Westworld“ war die erste Regie-Arbeit des Bestseller-Autors Michael Crichton. Wie auch in seinem Buch-Hit „Jurassic Park“ geht es hier um Auswüchse der Unterhaltungsindustrie. Wenn ethische Grundsätze nichts mehr zählen und die Befriedigung niederer Triebe (Leute abknallen und Herumhuren) in den Vordergrund treten, hilft auch alle Technik nichts, so die Botschaft dieses Films. Crichton hat zwar die tieferen Schichten, die seine Story eigentlich anbietet, nicht weiter ausgelotet; er konzentriert sich auf die direkte Aktion. Die dankbarste Rolle hat Yul Brynner, der wie in „Die glorreichen Sieben“ ausstaffiert ist und als Androide vollkommen glaubhaft wirkt. „Westworld“ hatte großen Erfolg und zog eine brauchbare Fortsetzung nach sich. Regisseur Richard T. Heffron inszenierte „Futureworld“ 1976 mit Peter Fonda und Blythe Danner.
• Variety: Westworld ist ein exzellenter Film, der solide Unterhaltung, gruselige Aktualität und großartig intelligente, tragikomische Handlungselemente verbindet. Michael Crichtons zugrundeliegendes Drehbuch ist so überragend wie seine Regie. (Westworld is an excellent film, which combines solid entertainment, chilling topicality, and superbly intelligent serio-comic story values. Michael Crichton's original script is as superior as his direction.)
• Ronald M. Hahn/Volker Jansen – Lexikon vun’n Science-Fiction-Film: Die Krone der Unterhaltung kann nur die Lust am legitimierten Töten sein, ausgeschlachtet von einem Großunternehmen typisch amerikanischen Zuschnitts, das eine Marktlücke für sich ausbeutet. Das hätte ein absoluter Knüller werden können. Doch der Film geht nicht in die Tiefe. Vieles bleibt unverständlich. Wer steckt beispielsweise hinter der Organisation, die den Freizeitpark betreibt; welche Absichten? Muß man nur Angst haben vor fehlgeleiteten Robotern oder auch vor denen, die sie beherrschen? Der Film liefert nur (zuweilen etwas langatmiges) Action-Kino. Großartig allerdings Yul Brynner […]. 

Dit un Dat

To Westworld geev dat twee wietere Filmen. De een is 1976 rutkamen ünner den Titel Futureworld (dt.: Futureworld – Das Land von Übermorgen). De Film speelt eenige Johren na de Katastrooph bi Westworld un de Fehlers sünd in de Twüschentiet funnen un afstellt worrn. Twee Reporters ünnersöökt den Dood vun een Fründ, de doodbleev, kort nadem he ut Futureworld torüch keem.

De annere Film keem 1980 rut un hett Beyond Westworld heten. Dat weer en fiefdeelige Reeg vun den US-amerikaanschen Senner CBS, de direkt an Westworld ansluten de un Futureworld vullstännig bi Siet laten hett. De Utfinner vun de Androiden versöcht, de Herrschap över de Welt an sik to rieten, dordör dat he wichtige Persönlichkeiten dör sien Maschinen utwesselt. De Reeg harr wenig Spood un is na fief Delen wedder afsett worrn.

De Idee vun den hypermodernen doodbringen Vergnögenspark hett Crichton later ok in sien Bestseller Jurrasic Park vun 1990 opgrepen, worut Steven Spielberg later een vun de spoodrieksten Filmen vun all Tieten maakt hett (Jurassic Park). Yul Brynner hett sien Revolvermann an sien Rull in The Magnificent Seven vun 1960 anpasst.

De Butenopnahmen to den Film Westworld sünd to’n Deel in’n Red Rock Canyon State Park, Cantil, Kalifornien dreiht worrn.

Filmmusik

De Filmmusik vun Fred Karlin is mehrmols op CD un in verscheden Versionen publizeert worrn. De neeste Faten is en Tosamenstellen vun de Musik ut de Filmen Westworld, Coma un The Carey Treatment vun dat CD-Label Film Score Monthly.

Filmpriesen

De Film weer för dree Filmpriesen nomineert, künn an’n Enn aver keen dorvun winnen. All dree Nomineeren weern för den Film sülvst as Best dramaatsch Dorstellen oder as Besten Science Fiction-Film. Dat weern de Golden Scroll, de Hugo Award un de Nebula Award.

Literatur

• Michael Crichton: Westworld, Verlag: Bantam, 1974, ISBN 0-553-08441-0

Weblenken

• Westworld in de Internet Movie Database (engelsch)
• Kritik to Westworld op Rotten Tomatoes
• Kritik op Filmwelt