Lüüchtkraft
De Lüüchtkraft (L) is en Grött ut de Physik. Se beschrifft de afstrahlte Energie in en sünnere Tieteenheit, dat heet de över all Rebeden vun’t elektromagneetsche Spektrum opsummeerte Strahlungsleistung.
Bestimmung vun de Lüüchtkraft
[ännern | Bornkood ännern]För en Strahlenborn, de sien Energie gleikmatig in en Ruumwinkel afgifft, berekent sik de Lüüchtkraft ut
Dorbi betekent den Energiestroom (Energie pro Tiet un Flach) in den Afstand vun’n Born. Wenn de Strahlenborn isotrop is, verdeelt sik de Energie op de Böverflach vun en Kugel mit den Radius , denn gellt: .
Astronomie
[ännern | Bornkood ännern]As sik wiede Rebeden vun de Astronomie mit dat Utbreden un Beschrieven vun elektromagneetsche Strahlen (t. B. Licht) befaten doot, warrt faken de Begreep Lüüchtkraft an Steed vun Strahlenleistung bruukt. Man snackt vun de Lüüchtkraft vun Steerns, Galaxien, Quasaren u. a.
Die Lüüchtkraft in’t Rebeet vun’t sichtbore Licht is de bedüdenste Parameter in’t Hertzsprung-Russell-Diagramm, wat dat Steernentwickeln beschrifft. De Utdruck warrt bi sünnere Forschungsthemen faken ok op en sünner’t Band (d. h. Afsnitt) vun’t elektromagneetsche Spektrum beschränkt. To’n Bispeel warrt vun de Röntgenlüüchtkraft snackt, wenn de över dat Röntgenband integreerte Strahlenleistung meent is.
Eenheiten
[ännern | Bornkood ännern]Wenn de Lüüchtkraft angeven warrt, künnt all Eenheiten vun de Leistung bruukt warrn, sünners Watt un Erg in de Sekunn. Bi enkelte Tosamenhäng kann dat ok praktisch wesen, annere Eenheiten to bruken as de Sünnlüüchtkraft. Wovun Eenheiten bruukt warrt, is aver meist weniger en Fraag vun de Parktikabilität, man kummt vun de Wennst oder ut de histoorsche Entwickeln.
Steerns
[ännern | Bornkood ännern]De Lüüchtkraft is normalerwies en Maat för de Energieemisschoon vun en Steern in de Form vun elektromagneetsche Strahlen. Allgemeen gifft en Steern op disse Oort den gröttsten Deel vun de Energie af, nich aver sien Samtenergie. Annere Mööglichkeiten sünd t. B. Energieverlust as Neutrinostrahlen oder Steernwind.
De Lüüchtkraft hangt vun’n Radius vun’n Sterern af un vun sien effektive Temperatur. De Tosamenhang mit de Effektivtemperatur besteiht ut en Definitschhon rut. de Begreep Temperatur schüll in den Tosamenhang nich to drang sehn warrn.
Lüüchtkraftklassen
[ännern | Bornkood ännern]Ok wenn de Effektivtemperaturen vun twee Steerns gliek sünd, künnt sik de Lüüchtkräft düchtig ünnerscheden, vun wegen dat jemehr Radien nich gliek wesen mööt. De Bestimmen vun de Effektivtemperatur, de sik in’n Spektraltyyp wiest, is dorher nich noog, üm de Steerns na jemehr Lüüchtkraft intodeelen. Ut den Grund is de Lüüchtkraftklass inföhrt worrn. Se warrt ut dat Spektrum vun de Steerns afleidt un gifft de Breed vun de Spektrallienen wedder, de as Maat för den Steernradius deent.
Lüüchtkraftbestimmen in de Astronomie
[ännern | Bornkood ännern]Üm de Lüüchtkraft vun astronoomsche Objekten to bestimmen as Planeten, Steerns, Galaxien usw. warrt de baven angeven Glieken bruukt. Wenn een bannig grote Afstännen bekieken deit, as bi Quasaren oder Galaxienhopens, mutt de Glieken anners interpreteert oder utwiet warrn, vun wegen dat denn ok relativistische Effekten en Rull speelt.
Faken is dat Problem bivt Bestimmen vun de Lüüchtkraft, den Afstand un den Energiestroom nipp un nau to bestimmen.
Afstännen to bestimmen is in de Astronomie en wichtig Rebeet un faken teemlich opwännig. Bi Steerns dicht bi kann de Afstand över de Parallaxe bestimmt warrn. En gröttere Tall vun solke Parallaxen is to’n Bispeel in’n Rahmen vun de Hipparcos-Misschoon meten worrn. Bi Objekten wieter weg as Steernhopens, Galaxien oder Quasaren künnt ’n Reeg annere Methoden insett warrn. En wichtig Rull hebbt dorbi Objekten, vun de de Lüüchtkraft al bekannt is. Se warrt as Standardkersen betekent. Wenn een den Energiestroom meten deit un dorbi Isotropie vörrutstten deit, kann de Formel vör de Lüüchtkraft baven anwennt warrn, üm de Lüüchtkraft to bereken.
To’n Meten vun’n Stroom mööt sünnere Detekters bruukt warrn. In de AStronomie sünd dat an vele Steden CCD-Detekters, de an de Steed vun de Fotoplaaten insett warrt, de fröher noch begäng weern. Normalerwies warrt dorbi aver jümmer blots en Deel vun’t Spektrum beobacht, so dat dat Meten vun de Samtlüüchtkraft blots mit Inschränken mööglich is.
Lüüchtkraft vun de Sünn
[ännern | Bornkood ännern]De Sünn is en isotropen Strahler. In’n Afstand vun 1 AE = 1,496·1011 m vun’n Sünnmiddelpunkt dröpt in jede Sekunn en Energie vun 1367 J op’n m² in. Disse Grött warrt ok as Solarkonstante betekent un is gliektosetten mit den Energiestroom in de Lüüchtkraftformel.
De Energie vun 1367 J kann sik op de Eeraver op düütlich mehr as 1 m² vun de Böverflach verdeelen, vun wegen dat de Böverflach tomeist „schraag“ to de Sünn utricht is. De ännerliche Utrichten vun de Eerdböverflach to de Sünn is de Grund, dat dat op de Eer Johrestieten gifft.
De Samtstrahlen vun de Sünn verdeelt sik op en Kugelböverflach vun de Grött
Wenn een dissen Weert un de Solarkonstante in de Formel för de Lüüchtkraft insetten deit, kummt man op
- .
Dat is de middlere Lüüchtkraft vun de Sünn.