Deliverance
| Filmdaten | |
|---|---|
| Plattdüütsch Titel: | — |
| Originaltitel: | Deliverance |
| Düütsch Titel: | Beim Sterben ist jeder der Erste |
| Produkschoonsland: | USA |
| Johr vun’t Rutkamen: | 1972 |
| Läng: | 109 Minuten |
| Originalspraak: | Engelsch |
| Öllersfreegaav in Düütschland: | FSK 16 |
| Filmkru | |
| Speelbaas: | John Boorman |
| Dreihbook: | James Dickey |
| Produkschoon: | John Boorman |
| Kamera: | Vilmos Zsigmond |
| Snitt: | Tom Priestley |
| Szenenbild: | Fred Harpman |
| Dorstellers | |
| |
Deliverance (op plattdüütsch so veel as „Befre’en“; dt. Titel: Beim Sterben ist jeder der Erste, in’t Feernsehn ok Flußfahrt) is de Titel vun en US-amerikaanschen Aventüerfilm ut dat Johr 1972 vun den Speelbaas John Boorman. De Hööftrullen hebbt Burt Reynolds, Ronny Cox, Jon Voight un Ned Beatty speelt. Dat Dreihbook baseert op den Roman Deliverance (dt.: Flußfahrt) vun den Schriever James Dickey ut dat Johr 1970.
Inholt
[ännern | Bornkood ännern]De Stadtlüüd Lewis, Ed, Bobby un Drew kamt ut Atlanta un begeevt sik tohopen op en Kanutour op den willen Stroom Cahulawassee, wiet af vun de Zivilisatschoon in’n Bundsstaat Georgia. Dat is de letzte Mööglichkeit dorop to fohren, vunwegen dat dat Rebeet gau al ünner Water steiht, wenn de Bo vun en Staudamm in Neeg fardig is.
Vun Anfang an begegent jem de Inwahners in de Bargen argdenkern un afwiesen, so dat se sik as Frömme in en frömmen Welt bewegen doot. As se in en Dörp na Lüüd söökt, de jemehr Autos na jemehrn Teeloort fohren schüllt. Drew stellt dor Kuntakt her to en behinnerten Jungen mit an Banjo, mit den he tosamen op sien Gitarr en Duett spelen deit. Liekers gifft em de Jung achteran nich de Hand.
De veer Mannslüüd deelt sik op twee Kanus op un schippert los. Gau övernimmt Lewis dat Regeer un vertellt de annern, wat se to doon hebbt, un wat de Natur ünner de Minschen to lieden hett. In de Grupp kamt doröver Spannungen op. Den tweeten Dag fohrt Ed un Bobby vörrut un gaht wat eher an Land. Dor draapt se op twee Bargbewahners mit Wapen, de op Striet ut sünd. Se binnt Ed an en Boom fast, wiel se Bobby sexuell Gewalt andoot. As se mit Bobby fardig sünd, wüllt se sik ok an Ed vergriepen. Man in den Moment is Lewis dor un schütt den Angrieper mit Piel un Bagen doot. De annere löpt weg.
Gegen den Wedderstand vun Drew besluut de annern dree, de Liek to verbuddeln, aver de Behörden gegenöver nix vun den Vörfall to vertellen, tomal se vun de öörtlichen Jury keen fair Oordeel to hapen hebbt. Bobby will ok nich, dat bekannt warrt, wat se mit em doon hebbt. De veer maakt mit jemehr Fohrt wieter un mööt dör eenige Stroomsnellen. An een wille Steed fallt Drew op eenmol in’t Water. Een vun de Kanus geiht twei un Lewis brickt sik dorbi den Böverschenkel. Lewis, Ed un Bobby künnt sik bit an’t Över redden, Drew dorgegen duukt nich wedder op. Lewis is sik seker, dathe höört harr, dat een schaten hett. He is övertüügt, dat Drew doodschaten worrn is. Se vermoodt, dat de annere Vergewaltiger baven de Slucht op jem töövt un jem ok dootscheten will. Ed kladdert opletzt den Felsen rop, üm natokieken. He maakt den annern Macker mit en Piel doot.
De Liek versenkt se in’n Stroom, denn versöökt se mit dat letzt Kanu wieter to kamen. Wat later finnt se de Liek vun Drew. Se künnt aver nich faststellen, wat he wohrhaftig dooschaten worrn is, as Lewis dat seggt hett. Ok em versenkt se in’t Water un besluut, dat se nix dorvun vertellen doot. De Behörden wüllt se seggen, dat Drew ut dat Kanu fallen un afsopen is – un dat se em nich wedder to sehn kregen hebbt. As se in Aintry, jemehr Teel, ankaamt, warrt Lewis in en Krankenhuus bröcht. Ed un Bobby vertellt dorgegen de Polizei de Geschicht, de se vörher afsproken harrn. Vun de beiden Lüüd in de Bargen vertellt se aver nix.
Ofschoonst de Sheriff jem de Geschicht nich glöven deit – ünner annern warrt en inheimschen Jager vermisst, en Swager vun den Helpssheriff, un en Deel vun dat anner Kanu, dat twei gahn is, en Stück wieter dem Stroom hooch funnen, as de beiden dat beschreven harrn – lett he jem tehn, tomal he keen Bewiesen gegen em in de Hand hebbt. As se weggaht, raat he jem aver, sik in dat Rebeet nich wedder sehn to laten. De Mannslüüd gaht jemehr Weeg. As Ed wedder bi sien Familie is, kriggt he Nachtmohren, in de he en Dodenhand ut dat Water kamen sütt. De Film ennt mit en Bild vun den Stroom, op den sik Bülgen andüden doot.
Kritiken
[ännern | Bornkood ännern]- Dat Lexikon vun’n internatschonalen Film schreev vun en packen Aventüerfilm mit kulturkritischen Deepgang. De Brite Boorman harr dorin en düstere Parabel över den Hoochmoot vun de städtschen Zivilisatschoon utdacht, de dör de Gewalt vun de Natur bestraaft warrt, an de sik de Minschen vergahn hebbt.[1]
Utteken
[ännern | Bornkood ännern]De Film weer för tosamen föffteihn Priesen vörslahn, dorünner dreemol för den Oscar in de Kategorien Best Snitt, Best Speelbaas un Best Film. Uttekent weer Deliverance mit twee Priesen:
- 1972: mit den NBR Award in de Kategorie Top Ten Films
- 2008: mit den National Film Registry
Produkschoon
[ännern | Bornkood ännern]Deliverance weer an’n 30. Juli 1972 to’n eersten mol in de US-amerikaanschen Kinos wiest. An’n 10. OKtober 1972 keem he ok in de düütschen Kinos.[2][1]
De düütschen Stimmen weern vun Elmar Wepper för Jon Voight, Gert Günther Hoffmann för Burt Reynolds, Rainer Basedow för Ned Beatty un Manfred Seipold för Ronny Cox.[3]
De Kanufohrt in’n Film finnt op den fiktiven Stroom „Cahulawassee“. Dreiht weern de Szenen an’n Chattooga River.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- James Dickey: Deliverance, Houghton Mifflin, Boston 1970
- James Dickey: Flußfahrt, Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 1971
Borns
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ a b Filmkritik in’t Lexikon vun’n internatschonalen Film, afropen an’n 3. Spetember 2013
- ↑ Deliverance in der Internet Movie Database.
- ↑ De Film in de düütschen Synchroonkartei, afropen an’n 2. Mai 2012.