Riesbees
De riesbees (Vaccinium uliginosum) is n struuk uut t geslacht bosbezen van de heedfamilie (Ericaceae). De soortanduding uliginosum slaot op de greuiplaots en betekent "moerassig".
Botaniese beschrieving
[bewark | bronkode bewarken]De riesbees is n kleine struuk en het wittige tot raoze bloemetjes in trosjes van twee tot drie stuks. De plant bleuit in mei en juni. De bezen lieken op die van de blauwe bosbees (Vaccinium myrtillus), mar bin wat ovaoler van vorm. De vruchten riepen in de naozoemer. Ze hen n blauwe schel, mar wit vruchtvleis en kleurloos sap in tegenstelling tot de blauwe bosbees, die blauw vruchtvleis en peers sap het. De smaak is lichtzeut. De ovaole loofblaodjes bin blauwgreun van kleur.
Verspreidingsgebied
[bewark | bronkode bewarken]De riesbees greuit in bosvennen mit vochtige, turfrieke grond op t noordelik halfroend, in Europa, waor de soort oek veurkomt in Nederland en België. In de bargen vie'je de plant tot op 3000 meter heugte. De plant wort ekweekt veur zien bezen in Duutsland en in sommige Oost-Europese landen. De plant komt oek veur in de gebargten van Mongolië, Noord-China, Centraol-Japan en de Koerilen, de Sierra Nevada in Kalifornië (Amerika), t Rotsgebargte (Rocky Mountains) in Utah (Amerika) en t Arkties gebied.
Gebruuk
[bewark | bronkode bewarken]Van de riesbees ku'j slei, schem en sap maken. De bezen worren in de volksgeneeskunde bie loop en blaosontstekingen gebruukt. In t oosten van Siberië wort de struuk gebruukt veur t looien van leer en wort uut de bezen n starke brandewien emaakt.
Weetjes
[bewark | bronkode bewarken]Bie t eten van grotere hoeveulhejen riesbezen ku'j in n roesachtige toestand kommen, mit klachten as kopzeert, dreierigheid, misselikheid en spiejen. Waorschienlik is de schimmel Sclerotina megalospora, die op de bezen parasiteert en gifstoffen anmaakt, daor verantwoordelik veur.
Ekologie
[bewark | bronkode bewarken]Riesbees is n weerdplant veur verschillende pennevoegelsoorten, waoroender de dagvlinders veenluzernevlinder, poolpaorelmoervlinder, Freya's paorelmoervlinder en de mikrovlinders Acleris sparsana en Phiaris schulziana.
Uutgaonde verwiezing
[bewark | bronkode bewarken]
Commons: riesbees - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden. |
Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Putten, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze. |