Hellegolaand

Hellegolaand (Noordfrais: Deat Lun of Halaglun, Duuts: Helgoland, Latain: Terre Sacra) is n aailaand ien de Noordzee. t Is t ainege aailaand op haile zee van Duutslaand en binnen t Fraise woongebied.

Vrouger het t aailaand diel oetmôkt van Denmaark en Groot-Brittannie, môr tegenswoordeg heurt t bie Duutslaand. Op t aailaand proaten de mìnsken oorspronkelk t Halunder freesk, t Noordfrais van t aailaand. Doarnoast wordt op Hellegolaand Platduuts proat en veuraal Hoogduuts.

t Aailand is veuraal bekend deur t toerisme en t drijjoarliekse kultureel festival Friesen-droapen. Hellegolaand vörmt n aaigense gemainte en heurt bie de dailstoat Sleeswiek-Holstain. t Môkt gain dail oet van t doewanegebied van de Europese Unie, woardeur de priezen van produkten as sigaretten, alkohol en lekkerroek slim loag binnen.

Geogroafie

Hellegolaand het n oppervlak van 1,7 km² en het 1.131 inwoner. Op t aailaand ligt n straandje, môr t aailaand is veuraal bekìnd om zien roodkleurde rotskust. t Hoogste punt van t aailaand is 61 meter, de Pinnebaarg. Sinds de störm van 1720/21 bestaait t aiglieks oet twij aailaanden:

t Heufdaailaand Hellegolaand mit de rode rotskust en zien buppelun (bovenlaand, Duuts: „Oberland“) en deellun (onderlaand, Duuts: „Unterland“)
t Lutjere aailaand Düne, wat as ain grote duun meer liekt op n Waddenaailaand.

Noam

De noam betaikent t Hillege Laand, wat verwiest noar de traditsie van de olle Fraizen. Veur heur was t aailaand hilleg, woardeur der voak seremonies en oetegsten holden werren. Dit is ook de rezen woarom of t festival Friesen-droapen, n bieainkomst van aal Fraise gebieden, doar stee vindt. t Hillege aan dit aailaand wordt bevestegd deur de theorie van de leylienen, wat energielienen wezen zollen dij over de eerde hìn lopen, liek as dat mìnsken energielienen ien heur lichoam hebben. Aal hillege gebaauwen, zowel oet de prehistorie, oldhaid en middelaiwen binnen apmoal op dizze lienen baauwt dij n bepoalde geometrie vörmen over de eerdbol. De zonuimde Sunt Maikel-lien lopt over t Britse kontinìnt van St. Michael's mount ien Kornwaal noar Hopton ien Norfolk en as man dizze lien deurtrekt lopt er over Hellegolaand hìn noar Skoane tou.

Beraikboarhaid

Hellegolaand is op de volgende stees mit boot beraikboar:

Grunnen: Emshoaven
Oostfraislaand: Wilhelmshoaven, Houkziel, Wangerooge, Spiekeroog, Langeoog en Norderney
Noordfraislaand: Sult, Ammer, Feur en t Deens-Fraise Waddenaailaand Reumeroog (maai-septimber)
Overg: Busum, Hambörg, Wedel, Bremerhoaven, Breem en Cuxhoaven