Namibja
Dan l-artiklu dwar il-ġeografija huwa nebbieta. Jekk trid, tista' tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l-artiklu, dejjem skont il-konvenzjonijiet tal-Wikipedija. |
In-Namibja, uffiċjalment ir-Repubblika tan-Namibja, hija pajjiż fin-Nofsinhar tal-Afrika Il-belt kapitali hi Windhoek. Taqsam fruntieri tal-art maż-Żambja u l-Angola fit-tramuntana, il-Botswana fil-lvant, l-Afrika t'Isfel fin-nofsinhar, u l-Oċean Atlantiku fit-tramuntana. Għalkemm ma tmissx maż-Żimbabwe, inqas minn 200 metru tax-xatt tal-lemin tal-Botswana tax-Xmara Zambezi jifred iż-żewġ pajjiżi. Il-belt kapitali u l-aktar popolata tagħha hija Windhoek.
Huwa l-iktar pajjiż niexef fl-Afrika sub-Saħarjana u ilu abitat minn żminijiet preistoriċi mill-popli San, Damara u Nama. Madwar is-seklu 14, il-popli Bantu emigraw lejn it-territorju tiegħu u l-akbar wieħed minn dawn, l-Ovambo, jikkostitwixxu maġġoranza mill-aħħar tas-seklu 19. Fl-1878, il-Kap tat-Tama Tajba, dak iż-żmien kolonja Brittanika, annessa l-port. Walvis Bay u l-Gżejjer Penguin; dawn saru parti mill-Unjoni tal-Afrika t'Isfel mal-ħolqien tagħha fl-1910. Fl-1884, l-Imperu Ġermaniż ikkolonizza l-biċċa l-kbira tat-territorju, u fforma l-Afrika tal-Lbiċ Ġermaniża. Matul l-Ewwel Gwerra Dinjija, it-truppi tal-Afrika t'Isfel iddepożitaw l-amministrazzjoni Ġermaniża u fl-1920 il-Lega tan-Nazzjonijiet ordnat lill-Afrika t'Isfel biex tamministra l-kolonja.
Mill-1948, bil-Partit Nazzjonali elett għall-poter, l-Afrika t'Isfel stabbilixxiet l-apartheid f'dik li dak iż-żmien kienet magħrufa bħala l-Afrika tal-Lbiċ. responsabbiltà għat-territorju fl-1966, iżda l-Afrika t'Isfel żammet ir-regola de facto. Fl-1973, in-NU rrikonoxxiet lill-Organizzazzjoni tal-Poplu tal-Afrika tal-Lbiċ (SWAPO), partit magħmul prinċipalment mill-Ovambo, bħala r-rappreżentant uffiċjali tal-poplu Namibjan.12 Wara gwerra ta' gwerillieri kontinwa, l-Afrika t'Isfel installat amministrazzjoni interim fin-Namibja fin-Namibja. 1985 u n-Namibja kisbu l-indipendenza sħiħa mill-Afrika t'Isfel fl-1990, madankollu Walvis Bay u l-Gżejjer Penguin baqgħu taħt il-kontroll tal-Afrika t'Isfel sal-1994.13
In-Namibja għandha popolazzjoni ta' 2.55 miljun u hija demokrazija parlamentari b'ħafna partiti stabbli. Il-bażi tal-ekonomija tagħha hija l-agrikoltura, it-turiżmu u l-industrija tal-minjieri, inkluża l-estrazzjoni ta' djamanti, uranju, deheb, fidda u metalli bażiċi, filwaqt li s-settur tal-manifattura huwa komparattivament żgħir.14 Id-deżert estensiv u arid tan-Namib tal-pajjiż li għalih il-pajjiż huwa msemmi jagħmel in-Namibja wieħed mill-pajjiżi l-inqas popolati fid-dinja. Hija membru tal-Unjoni Afrikana, tan-Nazzjonijiet Uniti u tal-Commonwealth tan-Nazzjonijiet.
Konfini totali tan-Namibja: 4,220 km, pajjiżi tal-fruntiera (4): Angola 1,427 km; Botswana 1,544 km; Afrika t'Isfel 1,005 km; Żambja 244 km.
Organizzazzjoni territorjali
[immodifika | immodifika s-sors]Mill-2013 in-Namibja hija maqsuma f'14-il reġjun: Zambezi, Erongo, Hardap, Karas, Kavango East, Kavango West, Khomas, Kunene, Ohangwena, Omaheke, Omusati, Oshana, Oshikoto u Otjozondjupa.
-
Il-bandiera tan-Namibja
-
Il-tarka tan-Namibja
-
Mappa tan-Namibja
-
Reġjuni tan-Namibja (Regions)
-
Brandberg (Damara: Dâures; Herero: Omukuruvaro) hija l-ogħla muntanja fin-Namibja, qrib il-belt tal-minjieri ta' Uis. Königstein, 2573 m 'il fuq mil-livell tal-baħar. n. m.
-
Windhoek
-
Ġonna tal-Parlament u Knisja ta' Kristu f'Windhoek
-
Opuwo
-
Omusati
-
Oshakati
-
Pajsaġġ ta 'Ovamboland f'Oshana
-
Eenhana
-
Tsumeb
-
Omuthiya
-
Katima Mulilo
-
Rundu
-
Pont Katima Mulilo
-
Caprivi Highway B-8
-
Raħal waqt għargħar fil-Pjanuri ta’ Caprivi
-
Swakopmund
-
Swakopmund
-
Swakopmund
-
Swakopmund
-
Swakopmund
-
Swakopmund
-
Langstrand
-
Erongo
-
Otjiwarongo
-
Gobabis
-
Witvlei
-
Mariental
-
kastell duwisib
-
Diga ta' Hardap
-
Keetmanshoop
-
Keetmanshoop
-
Quivertree Forest - Karas, Namibja
-
Fish River Canyon - Karas, Namibja
-
Walvis Bay
-
Walvis Bay
-
Walvis Bay
-
Walvis Bay
-
Walvis Bay
-
Duni u melħ ħdejn Dead Vlei f'Sossusvlei
-
Kaskati tax-Xmara Epupa
-
Twyfelfontein
-
Twyfelfontein
-
Twyfelfontein
-
Twyfelfontein
-
Twyfelfontein
-
Twyfelfontein
-
Twyfelfontein
-
Tfal f'Khorixas, Sad-data taċ-ċensiment tal-popolazzjoni tal-2001, il-belt kellha 10,906 abitant; ħafna minnhom mill-grupp etniku Damara.
-
Kolmanskop
-
Kolmanskop
-
Kolmanskop
-
Kolmanskop
-
Kolmanskop
-
Kolmanskop
-
Kolmanskop
-
Mappa tal-1885 tal-possedimenti Ġermaniżi fl-Afrika
Kapital (u l-aktar belt popolata): Windhoek 22°34′12″S 17°05′01″E; Lingwi uffiċjali Ingliż (uffiċjali), Afrikans, Ġermaniż, Rukwangali, Silozi, Setswana, Khoekhoe, Herero, Oshiwambo; Ġentili: Namibjan, -a; Forma ta' Gvern: Repubblika semi-presidenzjali; President: Hage Geingob; Prim Ministru: Saara Kuugongelwa; Korp leġiżlattiv: Parlament tan-Namibja; Ħelsien mill-Imperu Ġermaniż-9 ta’ Lulju 1915, Indipendenza tal-Afrika t'Isfel-9 ta' Frar, 1990, Kostituzzjoni-21 ta' Marzu, 1990; Żona (34 pożizzjoni) 824 2922 km²; Fruntieri: 4220 km2; Kosta (1572 km); L-Ogħla Punt: Brandberg Mountain; Popolazzjoni totali (140 pożizzjoni) Stima (2021) 2,550,2263 abitant, Ċensiment (2011) 2,113,0073 abitant, Densità (est.) 2.5 abitant/km²; PGD (PPP) (134th Rank) (2016) $27,035 miljun, Per Capita $11,756, PGD (nominali) (129th Rank (2016) $10,183 miljun, Per Capita: $4,427 ; HDI (2021) Tnaqqis 0.615; Munita Dollaru Namibjan (NAD) (sal-1993); Żona tal-ħin: UTC 1, Fis-sajf 2; Kodiċi ISO: 516 / NAM / NA; Internet tad-Dominju: .na; Kodiċi tat-telefon: 264; Kodiċi IOC: NAM; Sħubija
NU, UA, Commonwealth tan-Nazzjonijiet, SACU, ASA
Etimoloġija
[immodifika | immodifika s-sors]L-isem tal-pajjiż ġej mill-isem tad-deżert tan-Namib, meqjus bħala l-eqdem deżert fid-dinja.15 It-terminu Namib huwa kelma ta’ oriġini Khoekhoe li għaliha ġew assenjati tifsiriet kemmxejn differenti, inkluż: "tarka" jew "ċint" li jalludi għad-difiża naturali li ż-żona niexfa offriet lill-popolazzjonijiet indiġeni minn dawk li ppruvaw jhedduhom mill-baħar. Huwa spekulat ukoll li jekk it-terminu ma kienx oriġinarjament preċedut mill-ikklikkja fonika jkun ifisser "miraġġ".
Qabel ma kiseb l-indipendenza tiegħu fl-1990, it-territorju l-ewwel kien imsejjaħ Ġermaniż tax-Xlokk tal-Afrika (Ġermaniż: Deutsch-Südwestafrika), u aktar tard tal-Afrika tal-Lbiċ, biex jirrifletti l-okkupazzjoni kolonjali tal-Ġermaniżi u l-Afrika t’Isfel, dawn tal-aħħar bħala parti minn l-Imperu Brittaniku.
Stati predeċessuri
[immodifika | immodifika s-sors]Lbiċ tal-Afrika (15 ta' Settembru, 1914-21 ta' Marzu, 1990)
[immodifika | immodifika s-sors]-
Bandiera (1928-1982)
-
Tarka (1895-1920)
-
Bandiera (1912–1951)
-
Post tal-Afrika tal-Lbiċ (aħdar ċar) fl-Afrika t'Isfel (aħdar skur)
-
Bantustans fit-territorju tan-Namibja.
Il-Lbiċ tal-Afrika, isem ġdid għan-Namibja mit-12 ta' Ġunju, 1968 kien territorju taħt amministrazzjoni tal-Afrika t'Isfel mill-1915 sal-1990, u wara sar in-Namibja ta' llum. Kienet tmiss mal-Angola (kolonja Portugiża qabel l-1975), il-Botswana (Bechuanaland qabel l-1966), l-Afrika t'Isfel, u ż-Żambja (it-Tramuntana tar-Rhodesja qabel l-1964). Matul l-amministrazzjoni tagħha, l-Afrika t'Isfel applikat is-sistema ta' apartheid tagħha stess fit-territorju tal-Afrika tal-Lbiċ.
Kolonja Ġermaniża magħrufa bħala l-Afrika tal-Lbiċ Ġermaniża mill-1884 sal-1915, saret mandat tal-Lega tan-Nazzjonijiet tal-Unjoni tal-Afrika t'Isfel wara t-telfa tal-Ġermanja fl-Ewwel Gwerra Dinjija. Għalkemm il-mandat ġie ripetut min-Nazzjonijiet Uniti fis-27 ta' Ottubru, 1966, il-kontroll tal-Afrika t’Isfel fuq it-territorju kompla minkejja l-illegalità tiegħu taħt il-liġi internazzjonali. It-territorju kien amministrat direttament mill-gvern tal-Afrika t'Isfel mill-1915 sal-1978, meta l-Konferenza Kostituzzjonali ta' Turnhalle stabbiliet il-pedament għal ħakma semi-awtonoma. Matul perjodu interim bejn l-1978 u l-1985, l-Afrika t'Isfel gradwalment tat l-Afrika tal-Lbiċ forma limitata ta' gvern domestiku, li laħqet il-qofol tagħha fil-formazzjoni ta' Gvern Transitorju ta' Unità Nazzjonali.
Il-Mandat kellu jsir Trust tan-Nazzjonijiet Uniti meta l-Lega tan-Nazzjonijiet ittrasferixxiet il-Mandati tagħha lin-Nazzjonijiet Uniti wara t-Tieni Gwerra Dinjija, iżda l-Unjoni tal-Afrika t'Isfel irrifjutat il-ftehim li jippermetti lit-territorju jibda t-tranżizzjoni tiegħu għall-indipendenza. B'dan il-mod, it-territorju sar de facto meqjus bħala l-ħames provinċja tal-Afrika t'Isfel, għalkemm qatt ma ġie attwalment inkorporat fil-pajjiż. Il-waqfa tal-Afrika t'Isfel fil-Lbiċ tal-Afrika kienet dovuta għall-fatt li ħakmet it-territorju għal għexieren ta' snin u investiet ammonti kbar ta' flus fl-infrastruttura u l-modernizzazzjoni tagħha. Ta' min isemmi li l-Afrika t'Isfel formalment eskludiet it-territorju ta' Walvis Bay mill-Mandat u annessetu mat-territorji tagħha bħala exclave tal-Afrika t'Isfel.
Fl-1990, il-Lbiċ tal-Afrika ngħatat l-indipendenza bħala r-Repubblika tan-Namibja bl-eċċezzjoni ta' Walvis Bay u l-Gżejjer Penguin, li baqgħu taħt il-ħakma tal-Afrika t’Isfel sal-1994.
Data
[immodifika | immodifika s-sors]Innu: "God Save the King" (1915–52), "God Save the Queen" (1952–57), "Die Stem van Suid-Afrika" (1938–90) (Malti: "Is-Sejħa tal-Afrika t'Isfel") ; Kapitali: Windhoek; Entità: Mandat tal-Unjoni tal-Afrika t'Isfel (1915-1960), Provinċja tar-Repubblika tal-Afrika t'Isfel (1960-1990); Storja: 15 ta' Settembru, 1914-Kampanja tal-Lbiċ tal-Afrika, 21 ta' Marzu, 1990-Indipendenza tar-Repubblika tan-Namibja; Forma tal-Gvern: Mandat tal-Lega tan-Nazzjonijiet.
Storja - Mill-1950
[immodifika | immodifika s-sors]Fl-1950 il-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-Afrika t'Isfel ma kellhiex għalfejn tiffirma fiduċja ġdida man-NU, iżda ammettiet is-superviżjoni tal-Assemblea Ġenerali. L-Afrika t'Isfel toġġezzjona u ħames snin wara l-Qorti tiddeċiedi li l-Assemblea Ġenerali hija kkwalifikata biex tissorvelja l-azzjonijiet tal-Afrika t'Isfel fil-Lbiċ tal-Afrika. Iċċarat ukoll li l-Assemblea Ġenerali kienet awtorizzata li tirċievi petizzjonijiet mill-abitanti tal-Afrika tal-Lbiċ u li titlob rapporti min-nazzjon li qed imexxi, l-Afrika t'Isfel.L-Assemblea Ġenerali waqqfet il-Kumitat dwar il-Lbiċ tal-Afrika biex iwettaq funzjonijiet ta' sorveljanza.F'deċiżjoni oħra. ippubblikata fl-1955 il-Qorti ddeċidiet li l-Assemblea Ġenerali ma kinitx meħtieġa li ssegwi l-proċeduri tal-votazzjoni biex tiddetermina kwistjonijiet li jikkonċernaw il-Lbiċ tal-Afrika.Fl-1956, il-Qorti ddeċidiet li l-Kumitat kellu s-setgħa li jagħti seduti ta' smigħ lill-petizzjonanti.Tat-territorju.
F'Awwissu 1959, twaqqfet l-Unjoni Nazzjonali tal-Afrika tal-Lbiċ (SWANU) biex tipprotesta kontra l-okkupazzjoni illegali tan-Namibja. F'Settembru jingħaqad miegħu l-Organizzazzjoni tal-Poplu ta' Ovamboland (OPO) u t-tnejn jiġġieldu kontra azzjonijiet bħas-separazzjoni tad-djar skont ir-razza.
Filwaqt li l-Afrikani t'Isfel ikomplu b'azzjonijiet li jipprovokaw rifjut popolari, bħal spostamenti sfurzati. F'Diċembru 1959, l-abitanti ta' Old Location, f'Windhoek, ġew żgumbrati lejn Katutura Township; L-oppożizzjoni ma tistenniex, iżda l-pulizija tal-Afrika t'Isfel tirreprimiha b'mod aħrax (m'għandhomx tagħmir għall-kontroll tal-irvellijiet bħal bastoni jew tarki, ma jiddejqux jużaw l-armi tan-nar); B'hekk l-iżgumbrament spiċċa bil-massakru ta' Sharpeville bi tlettax-il mejta u sittin ferut.
Storja - Mill-1960
[immodifika | immodifika s-sors]Fl-1960, l-Etjopja u l-Liberja ħadu azzjoni legali kontra l-Afrika t'Isfel quddiem il-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja fejn allegaw li kienet naqset milli twettaq dmirijietha obbligatorji. Fl-istess ħin iż-żewġ organizzazzjonijiet li kienu qed jaħdmu għall-indipendenza tal-pajjiż isseparaw u l-OPO saret l-Organizzazzjoni tal-Poplu tal-Afrika tal-Lbiċ (SWAPO) biex tkeċċi lill-Afrikani t'Isfel u tikseb l-indipendenza tal-pajjiż. Fl-1962 il-gvern ta' Frans Hendrik Odendaal iddeċieda li japplika d-diviżjoni f'Bantustans fil-Lbiċ tal-Afrika, kif kienu diġà jagħmlu f'pajjiżu. Ir-retorika tal-poter qalet li l-indiġeni kisbu biżżejjed żvilupp biex jifilħu għalihom infushom u setgħu jkunu indipendenti; Madankollu, jikkummenta Alfonso Rojo, l-idea kienet li jillimitawhom f’żoni totalment dipendenti mill-Afrika t’Isfel, iżda nominalment indipendenti, sabiex ikunu jistgħu jittrattaw lis-suwed bħala barranin f’pajjiżhom stess, minkejja li baqgħu jiddependu totalment mill-Afrika t'Isfel. L-operazzjoni ta’ segregazzjoni kienet magħrufa bħala l-Pjan Odendaal u fittxet li taqsam 40% tal-pajjiż (madwar 332,567 km²) f’dawn l-amministrazzjonijiet, skont rapport imħejji minn kummissjoni li studjatha. Kull Bantustan ikollu assemblaġġi leġiżlattivi separati għall-abjad u s-suwed.
Il-każ tal-Etjopja u l-Liberja kontra l-Afrika t’Isfel ma rnexxiex, peress li l-Qorti ddeċidiet fl-1966 li ma kellhomx pożizzjoni fil-każ.5 Fl-1966, l-Assemblea Ġenerali ppubblikat ir-riżoluzzjoni 2145 (XXI) li ddikjarat li l-Mandat kien intemm u li l-Afrika t'Isfel tilfet id-drittijiet tagħha li tamministra l-Afrika tal-Lbiċ. Fl-1968, ġew stabbiliti awtoritajiet rappreżentattivi għal dawk it-territorji, awtoritajiet li ma kienu rikonoxxuti minn ebda pajjiż ħlief l-Afrika t'Isfel. Il-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja lanqas qieshom legali, iżda baqgħu fis-seħħ u kienu waħda mill-ewwel talbiet għal xoljiment għal partiti bħall-Kungress Nazzjonali Afrikan.
Mill-1970 sal-indipendenza
[immodifika | immodifika s-sors]Fl-1971, waqt li taġixxi fuq deċiżjoni tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti, il-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-preżenza kontinwa tal-Afrika t'Isfel fin-Namibja kienet illegali u kellha l-obbligu li tirtira immedjatament. Iddeċidiet ukoll li l-istati membri kollha tan-Nazzjonijiet Uniti kienu marbuta bl-invalidità ta' kwalunkwe att magħmul mill-Afrika t'Isfel f'isem in-Namibja.
Il-Lbiċ tal-Afrika kienet rikonoxxuta internazzjonalment bħala Namibja fl-1968, meta l-Assemblea Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti bidlet isimha.8 Dan irriżulta fi ġlieda fit-tul bejn l-Afrika t'Isfel u l-forzi li qed jiġġieldu għall-indipendenza, partikolarment wara l-formazzjoni tas-SWAPO.
Dan it-territorju sar in-Namibja indipendenti fl-1990, filwaqt li Walvis Bay ma sarx parti min-Namibja qabel l-1994.
Lbiċ Ġermaniż tal-Afrika
[immodifika | immodifika s-sors]-
Bandiera
-
Tarka (1889-1919)
-
Kolonji Ġermaniżi fl-Afrika fl-1913. Afrika tal-Lbiċ Ġermaniż enfasizzat.
-
Lbiċ tal-Afrika Ġermaniża fl-1904.
-
Il-kampanja tal-Afrika tal-Lbiċ tal-1915.
-
Tarka Imperial Ġermaniż fid-dwana f'Swakopmund.
-
Il-Christuskirche (Ġermaniż: "knisja ta 'Kristu") u s-Südwest Reiter (Ġermaniż: "rikkieb tal-Lbiċ") f'Windhoek.
-
Il-kove li tagħti isimha lil Cove Żgħira
-
Lbiċ Ġermaniż tal-Afrika.
-
Erba' suldati Ġermaniżi fuq ronda tal-ġemel, Schutztruppe, 1906.
-
Nama priġunieri tal-gwerra madwar l-1900.
-
Bandiera proposta
-
Tarka proposta
L-Afrika tal-Lbiċ Ġermaniża (Ġermaniż: Deutsch-Südwestafrika, imqassar DSWA) kienet kolonja Ġermaniża mill-1884 sal-1919, meta t-Trattat ta' Versailles ta kontroll fuqha lill-Unjoni tal-Afrika t'Isfel. L-amministrazzjoni temporanja tagħha ġiet riċevuta mill-Afrika t'Isfel fil-forma ta' mandat mill-Lega tan-Nazzjonijiet. L-Afrika t'Isfel iddeċidiet ir-reġjun bħala provinċja de facto li sejħilha l-Afrika tal-Lbiċ, sakemm finalment saret indipendenti fl-1990 bħala Namibja. B'erja ta' 835,100 km², kienet madwar darba u nofs id-daqs tal-metropoli ta' dak iż-żmien.
Storja-Ewwel insedjamenti
[immodifika | immodifika s-sors]Il-kuntatt inizjali Ewropew maż-żoni li kienu se jsiru l-Afrika tal-Lbiċ Ġermaniża ġie minn negozjanti u baħrin, li beda f'Jannar 1486 meta l-esploratur Portugiż Diogo Cão, possibbilment akkumpanjat minn Martin Behaim, niżel f'Cape Cross. Madankollu, għal diversi sekli, l-insedjament Ewropew kien jibqa' limitat u temporanju. Fi Frar 1805, is-Soċjetà Missjunarja ta' Londra stabbilixxiet missjoni żgħira f'Blydeverwacht, iżda l-isforzi ta' dan il-grupp laqgħu ftit suċċess. Fl-1840, is-soċjetà ta' Londra ittrasferiet l-attivitajiet kollha tagħha lis-Soċjetà Missjunarja tar-Rhine Uħud mill-ewwel rappreżentanti ta' din l-organizzazzjoni kienu Franz Heinrich Kleinschmidt (li wasal f’Ottubru 1842) u Carl Hugo Hahn (li wasal f'Diċembru 1842). Huma bdew iwaqqfu knejjes fit-territorju kollu. Il-missjunarji Rhineland kellhom impatt sinifikanti fil-bidu fuq il-kultura u l-ilbies, u aktar tard fuq il-politika. Fl-istess żmien li l-missjunarji tar-Rhineland kienu attivi, in-negozjanti u l-bdiewa kienu qed jistabbilixxu postijiet avvanzati.
Storja-Kolonizzazzjoni Ġermaniża
[immodifika | immodifika s-sors]Fis-16 ta' Novembru, 1882, negozjant Ġermaniż Adolf Lüderitz, mill-belt ta' Bremen, talab protezzjoni (mill-Kanċillier Bismarck) ta' stazzjon li ppjana li jibni fil-Lbiċ tal-Afrika. Ladarba dan ingħata, l-impjegat tiegħu Heinrich Vogelsang xtara art mingħand kap indiġenu u stabbilixxa belt fi Little Angra, li ngħatat l-isem ġdid ta' Lüderitz. Fl-24 ta' April, 1884, poġġa ż-żona taħt il-protezzjoni tal-Imperu Ġermaniż biex jiskoraġġixxi l-okkupazzjoni Brittanika. Fil-bidu tal-1884, waslet id-dgħajsa tal-kanuna tal-Navy Imperial Ġermaniża SMS Nautilus biex tirrevedi s-sitwazzjoni. Rapport favorevoli mill-gvern u l-konformità Brittanika rriżulta fi żjara mill-corvettes Leipzig u Elisabeth. Il-bandiera Ġermaniża fl-aħħar ttellgħet fis-7 ta' Awwissu, 1884. It-talbiet Ġermaniżi għal din l-art ġew ikkonfermati waqt il-Konferenza ta' Berlin. F'Ottubru, il-Kummissarju l-ġdid maħtur għall-Afrika tal-Punent, Gustav Nachtigal, wasal fuq l-SMS Möwe.
F'April 1885, id-Deutsche Kolonialgesellschaft für Südwest-Afrika ("Soċjetà Kolonjali Ġermaniża għall-Afrika tal-Lbiċ"), magħrufa bħala DKGSWA, twaqqfet bl-appoġġ ta' bankiera Ġermaniżi (Gerson von Bleichröder, Adolph von Hansemann), industrijalisti (Guido Henckel). von Donnersmarck) u politiċi (is-sindku ta' Frankfurt Johannes von Miquel). Id-DKGSWA rċeviet drittijiet ta' monopolju biex tisfrutta d-depożiti minerali.Is-soċjetà l-ġdida ma damx ma xtrat l-assi tal-kumpaniji falluti ta' Lüderitz, li għerqu fl-1886 waqt spedizzjoni lejn ix-Xmara Orange. Aktar tard, fl-1908, ġew skoperti djamanti. Għalhekk, flimkien mad-deheb, ir-ram, il-platinu u minerali oħra, id-djamanti saru investiment importanti.
Il-kumpanija xtrat id-drittijiet kollha tal-minjieri u l-art ta' Lüderitz, wara l-politika ta' Bismarck li flus privati aktar milli pubbliċi għandhom jintużaw biex jiżviluppaw il-kolonji. F'Mejju, Heinrich Ernst Göring inħatar kummissarju u stabbilixxa l-amministrazzjoni tiegħu f'Otjimbingwe. Imbagħad, fis-17 ta' April, 1886, għaddiet liġi li ħolqot is-sistema legali tal-kolonja, ħolqot sistema doppja b'liġijiet għall-Ewropej u liġijiet differenti għall-indiġeni.
Fis-snin ta' wara, ir-relazzjonijiet bejn is-settlers Ġermaniżi u n-nies indiġeni komplew jiggravaw. Barra minn hekk, l-insedjament Brittaniku f’Walvis Bay, enklavi kostali fil-Lbiċ tal-Afrika, kompla jiżviluppa, u ħafna bdiewa żgħar u missjunarji marru jgħixu fir-reġjun. Netwerk kumpless ta' trattati, ftehimiet u vendetti żiedu l-inkwiet. Fl-1888 l-ewwel grupp tal-Kaiserliche Schutztruppe ("Truppa tas-Sigurtà Imperiali") wasal taħt il-kmand tal-Kaptan Curt von François, mibgħut biex jipproteġi l-bażi militari f'Otjimbingwe, li għall-bidu kien jikkonsisti f'żewġ uffiċjali, ħames uffiċjali mhux kummissjonati u 20 suldat. suwed.
Fl-1890, il-kolonja ġiet iddikjarata kolonja tal-Kuruna Ġermaniża u ntbagħtu aktar truppi. F'Lulju tal-istess sena, bħala parti mit-Trattat ta' Heligoland-Zanzibar bejn ir-Renju Unit u l-Ġermanja, il-kolonja kibret fid-daqs permezz tal-akkwist tal- Caprivi Strixxa fil-Grigal, promettenti rotot kummerċjali ġodda lejn l-intern.
Kważi fl-istess ħin, bejn Awwissu u Settembru 1892, il-Kumpanija South West Africa (SWAC) twaqqfet mill-gvernijiet tal-Ġermanja, il-Gran Brittanja u l-Kolonja tal-Kap, u kienet assistita minn finanzjaturi biex jiġbru l-kapital meħtieġ biex tiżdied l-isfruttament tal-minerali (speċifikament, ram mill-konċessjoni ta' Damaraland).
Lbiċ tal-Afrika kienet l-unika kolonja fejn il-Ġermaniżi ssetiljaw f'numru kbir. Is-settlers Ġermaniżi kienu attirati lejn il-kolonja mill-possibbiltajiet ekonomiċi fil-minjieri tad-djamanti u tar-ram u, fuq kollox, l-agrikoltura. Fl-1902 il-kolonja kellha 200,000 abitant, għalkemm 2,595 biss kienu Ġermaniżi, 1,354 kienu Afrikani u 452 kienu Brittaniċi. Sal-1914, kienu waslu aktar minn 9,000 colon Ġermaniż. X'aktarx kien hemm madwar 80,000 Herero, 60,000 Ovambo, u 10,000 Nama, li b’mod dispreġġjattiv kienu jissejħu Hottentots.
Ir-ribelljoni kontra l-ħakma Ġermaniża
[immodifika | immodifika s-sors]Bejn l-1893 u l-1894 kien hemm l-ewwel "rewwixta Hottentot" tan-Nama u l-mexxej leġġendarju tagħhom Hendrik Witbooi. Is-snin ta' wara raw ħafna aktar rewwixti lokali kontra l-gvern Ġermaniż. Qabel il-ġenoċidju Herero u Namaqua tal-1904–1907, il-Herero u Nama kellhom raġuni tajba biex ma jafdawx lill-Ġermaniżi, li laħqet il-qofol tagħha fir-ribelljoni Khaua-Mbandjeru. Din ir-ribelljoni, li fiha l-Ġermaniżi ppruvaw jikkontrollaw il-Khaua billi jaħtfu l-proprjetà tagħhom billi imponu artifiċjalment fehmiet legali Ewropej fuq il-proprjetà, wasslet għall-akbar ribelljoni, magħrufa bħala l-Gwerra Herero (jew il-Ġenoċidju Herero) tal-1904.
Irziezet remoti ġew attakkati, u madwar 150 settler Ġermaniż inqatlu. L-Schutztruppe ta' 766 suldat biss u forzi awżiljarji indiġeni ma kinitx, għall-ewwel, forza li kapaċi twieġeb lill-Herero li f'ħinijiet marru fuq l-offensiva madwar Okahandja u Windhoek u jeqirdu l-pont tal-ferrovija għal Osona. 14,000 suldat addizzjonali, ġrew mill-Ġermanja taħt il-kmand tal-Logutenent Ġenerali Lothar von Trotha, għaffeġ ir-ribelljoni fil-Battalja ta 'Waterberg.
Preċedentement, von Trotha ħareġ ultimatum lill-poplu Herero, u ċaħadhom id-dritt li jkunu suġġetti Ġermaniżi u ordnathom iħallu l-pajjiż jew jinqatlu. Parti mill-ultimatum taqra kif ġej:
In-nazzjon Herero jrid iħalli l-pajjiż, u jekk le, se nġiegħelhom jagħmlu hekk. Kwalunkwe Herero li jinstab fit-territorju Ġermaniż, armat jew mhux armat, bil-bhejjem jew mingħajrhom, se jiġi sparat. L-ebda nisa jew tfal mhu se jitħallew jibqgħu fit-territorju, u se jiġu mkeċċija biex jingħaqdu man-nies tagħhom jew jiġu sparati. Dawn huma l-aħħar kliem li se nindirizza lin-nazzjon Herero, bħala ġenerali illustri tal-Imperatur qawwi tal-Ġermanja.
Biex jaħarbu, il-Herero irtiraw lejn ir-reġjun għerja ta' Omaheke, fergħa tal-punent tad-Deżert tal-Kalahari, fejn ħafna minnhom mietu bil-għatx. Il-forzi Ġermaniżi żammew is-sorsi kollha tal-ilma u ġew ordnati jisparaw kull Herero li deher. Ftit Hereros biss irnexxielhom jaħarbu lejn territorji Brittaniċi ġirien.
Fl-aħħar tal-1904, in-Nama daħlu fil-ġlied kontra l-poter kolonjali taħt il-mexxejja tagħhom Hendrik Witbooi u Jakobus Morenga, dan tal-aħħar spiss imlaqqam bħala "Napuljun Iswed." Din ir-rewwixta finalment twaqqfet matul l-1907-1908. B'kollox, bejn 25,000 u 100,000 Herero, aktar minn 10,000 Nama, u 1,749 Ġermaniż mietu fil-kunflitt.
Wara t-tmiem uffiċjali tal-kunflitt, l-indiġeni li fadal, meta fl-aħħar inħelsu mid-detenzjoni, ġew soġġetti għal politika ta' tneħħija, deportazzjoni, xogħol furzat, u segregazzjoni u diskriminazzjoni razzjali f'sistema li, f’ħafna modi, antiċipat l-apartheid. Il-ġenoċidju jibqa' rilevanti għall-identità etnika fin-Namibja indipendenti u għar-relazzjonijiet mal-Ġermanja.
Il-Ġermaniżi żammew diversi kampijiet ta' konċentrament fil-kolonja matul il-gwerra tagħhom kontra l-popli Herero u Nama. Minbarra dawn il-kampijiet, in-nies indiġeni ġew internati f'postijiet oħra. Dawn kienu jinkludu negozji privati u proġetti tal-gvern, bastimenti offshore, Etappenkommando inkarigat mill-provvisti tal-priġunieri lil kumpaniji, persuni privati, eċċ., kif ukoll kwalunkwe materjal ieħor. Il-kampijiet tal-konċentrament kellhom sanità fqira u densità tal-popolazzjoni li wasslet għall-mard.Il-priġunieri kienu jintużaw bħala ħaddiema skjavi fil-minjieri u l-ferroviji, għall-użu mill-militar jew is-settlers.
Il-ġenoċidju Herero u Namaqua ġie rikonoxxut min-Nazzjonijiet Uniti u r-Repubblika Federali tal-Ġermanja. F'għeluq il-mitt sena mit-twaqqif tal-kamp, il-Ministru Ġermaniż għall-Iżvilupp Ekonomiku u l-Kooperazzjoni Heidemarie Wieczorek-Zeul fakkret lil dawk li nqatlu fil-post u skużat ruħha għall-kamp f'isem il-Ġermanja.
Mill-Ewwel Gwerra Dinjija
[immodifika | immodifika s-sors]Matul l-Ewwel Gwerra Dinjija, it-truppi ta 'l-Afrika t'Isfel bdew ostilitajiet b'attakk fuq l-għassa tal-pulizija ta' Ramansdrift fit-13 ta 'Settembru 1914. Is-settlers Ġermaniżi ġew ittrasportati lejn kampijiet ta' konċentrament qrib Pretoria u aktar tard f'Pietermaritzburg. Minħabba s-superjorità kbira tat-truppi ta' l-Afrika t'Isfel, il-Ġermaniż Schutztruppe flimkien ma' gruppi ta' ġellieda voluntiera Afrikaner fir-Ribelljoni Maritz fuq in-naħa Ġermaniża, offrew reżistenza biss bħala tattika ta' dewmien. Fid-9 ta' Lulju, 1915, Victor Franke, l-aħħar kmandant tas-Schutztruppe, kapitula qrib Khorab.
Żewġ membri tal-Schutztruppe, il-professuri tal-ġeografija Fritz Jaeger u Leo Waibel, huma mfakkra għall-esplorazzjonijiet tagħhom tal-parti tat-tramuntana tal-Afrika tal-Lbiċ Ġermaniża, li sar il-ktieb "Kontribuzzjonijiet għall-Ġeografija tal-Afrika tal-Lbiċ" (Beiträge zur Landeskunde von Südwestafrika).
Wara l-gwerra, iż-żona ġiet taħt il-kontroll Brittaniku, b'mandat tal-Lega tan-Nazzjonijiet maħluq inkarigat mill-Afrika t'Isfel. Fl-1990, l-eks kolonja saret indipendenti taħt l-isem Namibja, irregolata mill-ex moviment ta' ħelsien SWAPO. Għadd ta' ismijiet, bini u negozji Ġermaniżi għadhom jeżistu fil-pajjiż, u madwar 20,000 dixxendent ta' settlers Ġermaniżi għadhom jgħixu hemmhekk.
Simboli ppjanati
[immodifika | immodifika s-sors]Fl-1914 saru sensiela ta' abbozzi għall-proposta ta' bnadar u stemmi għall-kolonji Ġermaniżi. Madankollu, l-Ewwel Gwerra Dinjija faqqgħet qabel ma tlestew u ġew implimentati d-disinji. Wara telfa fil-gwerra, il-Ġermanja tilfet il-kolonji kollha tagħha u għalhekk is-simboli qatt ma ntużaw.
Cove Żgħira
[immodifika | immodifika s-sors]Cove Żgħira (Ensenada Pequeña bl-Ispanjol, Angra Pequena bil-Portugiż), kienet żona kostali żgħira fil-Lbiċ tal-Afrika. Skoperta fl-1487 mill-esploratur Portugiż Bartolomeu Dias, inbidel f'post tal-kummerċ min-negozjant Ġermaniż Adolf Lüderitz fl-1883 li semmieha mill-ġdid Lüderitz. Filwaqt li jemmen li l-Gran Brittanja kienet se titlob iż-żona bħala protettorat, il-Kanċillier Otto von Bismarck, bir-rakkomandazzjoni ta' Lüderitz, ipproklama Protettorat Ġermaniż fuq il-post u ż-żona tal-madwar fis-7 ta' Awwissu, 1884. Il-belt kienet imbagħad Sar il-bażi għall-konkwista Ġermaniża ta' dik li kienet se ssir l-Afrika tal-Lbiċ Ġermaniża, illum magħrufa bħala Namibja.
Data
[immodifika | immodifika s-sors]Kapitali: Windhoek, Entità: Protettorat tal-Imperu Ġermaniż; Lingwa Uffiċjali: Ġermaniż; Żona: 835,100 km²; Munita: Mark tad-Deheb Ġermaniż, Mark Ġermaniż tal-Afrika tal-Lbiċ; Perjodu Storiku: Imperjaliżmu ġdid: 7 ta' Awwissu, 1884 - Ħolqien tal-kolonja, 1904 sa 1907 - Ġenoċidju ta' Herero u Namaqua, 9 ta' Lulju, 1915 - Okkupazzjoni Brittanika, 28 ta' Ġunju, 1919 - Trattat ta' Versailles; Kaiser: William I (1871-1888), Frederick III (1888), William II (1888-1918); Membru tal-Imperu kolonjali Ġermaniż.