Giulio Natta

Giulio Natta
Ħajja
Twelid	Porto Maurizio, 26 Frar 1903
Nazzjonalità	Italja; Renju tal-Italja
Mewt	Bergamo, 2 Mejju 1979
Kawża tal-mewt	kawżi naturali (marda ta’ Parkinson)
Edukazzjoni
Alma mater	Università Politeknika ta' Milan
Lingwi	Taljan
Okkupazzjoni
Okkupazzjoni	kimiku; inventur; għalliem fl-università
Post tax-xogħol	Pavia; Torino; Milan; Ruma
Impjegaturi	Università Politeknika ta' Milan ; Università ta’ Milan ; Università ta' Pavia ; La Sapienza ; Polytechnic University of Turin (en)
Premjijiet	List Premju Nobel għall-Kimika (1963) ; Lomonosov Gold Medal (1969) ; Knight Grand Cross of the Order of Merit of the Italian Republic ; John Scott Award (1963) ;
Nominat għal	uri [[Premju Nobel għall-Kimika]] ; (1955) ; [[Premju Nobel għall-Kimika]] ; (1957) ; [[Premju Nobel għall-Kimika]] ; (1958) ; [[Premju Nobel għall-Kimika]] ; (1959) ; [[Premju Nobel għall-Kimika]] ; (1960) ; [[Premju Nobel għall-Kimika]] ; (1961) ; [[Premju Nobel għall-Kimika]] ; (1962) ; [[Premju Nobel għall-Kimika]] ; (1963) ;
Sħubija	Akkademja tax-Xjenzi tal-URSS; Akkademja Franċiża tax-Xjenzi; Akkademja Russa tax-Xjenzi; Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL; Akkademja tax-Xjenzi ta’ Torino

Giulio Natta (twieled fis-26 ta’ Frar 1903 – miet fit-2 ta’ Mejju 1979) kien kimiku Taljan u rebbieħ tal-Premju Nobel. Huwa rebaħ il-Premju Nobel tal-Kimika fl-1963 flimkien ma’ Karl Ziegler għall-ħidma fuq il-polimeri għoljin. Huwa rċieva wkoll Medalja tad-Deheb ta’ Lomonosov fl-1969.^[1]

Bijografija

Ħajja bikrija

Giulio Natta twieled f’Imperia, l-Italja. Huwa kiseb il-lawrja tiegħu fl-inġinerija kimika mill-università tal-Politecnico di Milano f’Milan fl-1924. Fl-1927 għadda mill-eżamijiet biex isir professur fl-istess università. Fl-1933 huwa sar professur full-time u direttur tal-Istitut tal-Kimika Ġenerali tal-Università ta’ Pavia, fejn ħadem sal-1935. Dik is-sena ġie maħtur bħala professur full-time fil-kimika fiżika fl-Università ta’ Ruma.^[1]

Karriera

Mill-1936 sal-1938 beda jaħdem bħala professur full-time u direttur tal-Istitut tal-Kimika Industrijali fl-Istitut Politekniku ta’ Torino. Fl-1938 sar kap tad-dipartiment tal-inġinerija kimika fl-università tal-Politecnico di Milano, b’mod kemxejn kontroversjali, meta l-predeċessur tiegħu Mario Giacomo Levi ġie mġiegħel jirreżenja minħabba liġijiet razzjali kontra l-Lhud li kienu ġew introdotti fl-Italja Faxxista.^[1]

Ix-xogħol ta’ Natta fil-Politecnico di Milano wassal għat-titjib tax-xogħol preċedenti ta’ Karl Ziegler u għall-iżvilupp tal-katalizzatur Ziegler-Natta. Huwa ngħata l-Premju Nobel tal-Kimika fl-1963 flimkien ma’ Karl Ziegler għar-riċerka tagħhom fil-polimeri għoljin.^[1]

Ħajja privata

Fl-1935 Giulio Natta żżewweġ lil Rosita Beati; li kienet iggradwata fil-letteratura, u ħolqot in-neoloġiżmi “isotattiku”, “atattiku” u “sindjotattiku” għall-polimeri li skopra r-raġel tagħha.^[2] Kellhom żewġt itfal, Giuseppe u Franca. Rosita mietet fl-1968.

Giulio Natta ġie dijanjostikat bil-marda ta’ Parkinson fl-1956. Fl-1963, il-kundizzjoni tiegħu pprogrediet sal-punt li kellu bżonn l-assistenza ta’ ibnu u ta’ erba’ kollegi biex jagħmel id-diskors tiegħu fiċ-ċerimonji tal-Premju Nobel fi Stokkolma, l-Iżvezja. Natta miet f’Bergamo, l-Italja, meta kellu 76 sena.^[1]

Iktar Qari

C.E.H. Bawn (1979). "Giulio Natta, 1903—1979". Nature. 280 (5724): 707.

Referenzi

^ ^a ^b ^ċ ^d ^e "NATTA, Giulio in "Dizionario Biografico"". www.treccani.it (bit-Taljan). Miġbur 2021-05-02.
^ Seymour, F.B. (6 December 2012). Pioneers in Polymer Science. Springer Science & Business Media. p. 210. ISBN 978-94-009-2407-9.

[:0-1] ċ ^d ^e "NATTA, Giulio in "Dizionario Biografico"". www.treccani.it (bit-Taljan). Miġbur 2021-05-02.

[2] Seymour, F.B. (6 December 2012). Pioneers in Polymer Science. Springer Science & Business Media. p. 210. ISBN 978-94-009-2407-9.

[1]

[2]