Serangan Parlimen Kenya 2024
| Serangan Parlimen Kenya 2024 | |||
|---|---|---|---|
| Sebahagian daripada Kenya Finance Bill protests | |||
 Bangunan Parlimen pada tahun 2015 | |||
| Tarikh | 25 June 2024 | ||
| Lokasi | |||
| Punca | Kelulusan Rang Undang-Undang Kewangan Kenya 2024 oleh Parlimen Kenya | ||
| Kesan | Presiden William Ruto enggan menandatangani Rang Undang-Undang tersebut[1] | ||
| Pihak terlibat | |||
| |||
| Korban | |||
Pada 25 Jun 2024, ribuan penunjuk perasaan menyerbu Bangunan Parlimen di Nairobi sebagai tindak balas terhadap pengesahan Rang Undang-Undang Kewangan Kenya 2024. Tindakan ini merupakan sebahagian daripada Protes Rang Undang-Undang Kewangan Kenya yang lebih luas. Protes ini menjadi lebih ganas apabila penunjuk perasaan membakar sebahagian daripada bangunan tersebut.[4] Sembilan belas orang mati di Nairobi semasa demonstrasi apabila polis bertindak balas dengan menembak penunjuk perasaan.[2] Presiden William Ruto enggan menandatangani rang undang-undang itu pada hari berikutnya.[1]
Latar Belakang
[sunting | sunting sumber]Serangan ini dipicu oleh pengesahan rang undang-undang kewangan baharu pada 25 Jun 2024 yang mendapat tentangan meluas daripada masyarakat akibat cadangan kenaikan cukainya dan telah mengakibatkan protes sejak ia diperkenalkan pada 18 Jun. Rang undang-undang itu mengenakan cukai sebanyak 16% ke atas barangan dan perkhidmatan untuk pembinaan dan kelengkapan hospital khusus, serta menaikkan cukai import daripada 2.5% kepada 3%. Beberapa cadangan awal, termasuk cukai jualan 16% ke atas roti dan duti 25% ke atas minyak masak, telah digugurkan terlebih dahulu kerana bantahan awam.[5] Pengesahan rang undang-undang itu diboikot oleh ahli parlimen pembangkang, yang meninggalkan dewan semasa sesi parlimen.[6]
Serangan
[sunting | sunting sumber]Penunjuk perasaan, kebanyakannya belia, mengatasi polis dan memasuki bangunan parlimen sejurus selepas rang undang-undang kewangan diluluskan.[7] Ribuan orang memecah halangan polis dan menyerbu kawasan parlimen. Sebahagian daripada bangunan itu juga dibakar, manakala beberapa bilik dirompak dan kereta yang diparkir di luar dirosakkan.[8] Mace upacara yang digunakan dalam prosiding perundangan dicuri.[9] Ahli parlimen yang berada di dalam bangunan melarikan diri melalui terowong. Polis juga melepaskan tembakan ke arah penunjuk perasaan.[10] Gangguan internet besar direkodkan oleh NetBlocks di Kenya "di tengah-tengah tindakan keras yang membawa maut oleh polis".[11]
Insiden lain
[sunting | sunting sumber]Pejabat gabenor Nairobi City County yang berdekatan juga dibakar. Penunjuk perasaan cuba menyerbu Rumah Negara di Nakuru. Protes juga berlaku di Mombasa, Eldoret, Kisumu dan Nyeri. Di Embu, pejabat Perikatan Demokratik Bersatu dibakar.[10][8] Kecurian dilaporkan di Nairobi, manakala beberapa bangunan di Eldoret juga dibakar.[12]
Korban
[sunting | sunting sumber]Menurut Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Kebangsaan Kenya, 19 orang mati semasa demonstrasi di Nairobi dengan lebih daripada 160 orang dirawat kerana kecederaan.[a] Amnesty International melaporkan bahawa lebih 200 orang cedera.[3] Aktivis Auma Obama cedera akibat gas pemedih mata semasa melakukan protes di Bangunan Parlimen.[13]
Selepas
[sunting | sunting sumber]
Serangan terhadap bangunan itu merupakan serangan paling langsung terhadap Kerajaan Kenya dalam beberapa dekad.[14] Dalam ucapan kepada negara selepas serangan itu, Presiden William Ruto menggambarkan kejadian itu sebagai "pengkhianatan" dan berkata bahawa demonstrasi tersebut telah "dirampas oleh orang-orang yang berbahaya". Beliau juga berjanji akan memberi tindak balas yang tegas terhadap "keganasan dan anarki." Angkatan Pertahanan Kenya kemudiannya dikerahkan untuk membantu memulihkan ketenteraman.[8] Tentera dilaporkan mencederakan "ratusan" orang dengan gas pemedih mata dan peluru getah apabila mereka mengosongkan kem perubatan yang telah didirikan untuk penunjuk perasaan yang cedera.[15] Di pinggir bandar Nairobi, Githurai, polis berkata mereka telah menggunakan lebih daripada 700 peluru kosong dalam operasi semalaman untuk menyuraikan penunjuk perasaan.[16]
Pada 26 Jun, aktivis menyeru untuk protes aman pada 27 Jun untuk menentang rang undang-undang kewangan dan menghormati mereka yang terbunuh dalam keganasan itu.[12] Pada hari yang sama, Ruto mengumumkan bahawa beliau menolak dan menarik balik rang undang-undang kewangan itu.[1]
Reaksi
[sunting | sunting sumber]Dalam Negara
[sunting | sunting sumber]Ketua pembangkang Raila Odinga mengecam tindakan keras terhadap penunjuk perasaan dan menggesa penarikan balik rang undang-undang kewangan.[2] Bekas presiden Uhuru Kenyatta menyeru dialog, mengatakan bahawa pemimpin negara harus "tahu bahawa kuasa dan autoriti adalah sumbangan daripada rakyat".[9] Faith Odhiambo, Presiden Persatuan Undang-Undang Kenya, menyatakan bahawa semua yang terlibat, secara aktif atau pasif, mesti dipertanggungjawabkan atas tindakan mereka.[14] Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Kenya menggesa Presiden Ruto untuk mengeluarkan arahan segera untuk "menghentikan pembunuhan". Sekumpulan uskup Katolik juga menggesa polis untuk tidak menyerang penunjuk perasaan dan meminta kerajaan mendengar rungutan mengenai cukai yang "tidak wajar".[10]
Antarabangsa
[sunting | sunting sumber]Pengerusi Suruhanjaya Kesatuan Afrika, Moussa Faki, menyeru "keamanan, keselamatan dan kestabilan" di Kenya.[17] Diplomat dari Amerika Syarikat dan 12 negara barat lain menyatakan terkejut dengan keganasan di parlimen,[10] manakala Setiausaha Agung Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu António Guterres juga menyatakan kebimbangan.[11] Amnesty International berkata bahawa "pola pengawalan protes semakin merosot dengan cepat" dan menggesa kerajaan untuk menghormati hak untuk berhimpun.[8]
Nota
[sunting | sunting sumber]Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ a b c Paravicini, Giulia; Ross, Aaron (27 Jun 2024). "Presiden Kenya menarik balik kenaikan cukai selepas rusuhan maut". Reuters. Dicapai pada 28 Jun 2024.
- ^ a b c d Pietromarchi, Virginia; Gadzo, Mersiha (26 June 2024). "Kenya tax protests updates: Ruto declines signing finance bill after unrest". Al Jazeera. Dicapai pada 28 June 2024.
- ^ a b "At least 200 injured, 100 arrested in Kenya tax protests: Rights groups". Al Jazeera. Diarkibkan daripada yang asal pada 23 Jun 2024. Dicapai pada 26 June 2024.
- ^ Musambi, Evelyne (25 Jun 2024). "Sebahagian bangunan parlimen Kenya terbakar apabila ribuan penunjuk perasaan memasuki bangunan tersebut. Mayat dilihat selepas tembakan polis". SFGate.
- ^ Rukanga, Basillioh. "What are Kenya's controversial tax proposals?". BBC. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 Jun 2024. Dicapai pada 26 Jun 2024.
- ^ Muhumuza, Rodney (26 Jun 2024). "Here's what led Kenyans to burn part of parliament and call for the president's resignation". Associated Press.
- ^ "Part of Kenya's parliament is on fire as thousands of protesters enter. Several bodies are seen". Stars and Stripes (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 25 June 2024.
- ^ a b c d "At least five killed, parliament set ablaze in Kenya tax protests". France 24 (dalam bahasa Inggeris). 26 June 2024. Dicapai pada 26 June 2024.
- ^ a b "Five killed and parliament ablaze in Kenya tax protests". BBC (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 25 June 2024. Dicapai pada 26 June 2024.
- ^ a b c d Musambi, Evelyne (26 June 2024). "Anti-tax protesters storm Kenya's parliament, drawing police fire as president vows to quash unrest". Associated Press (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 26 June 2024.
- ^ a b "Several killed as Kenyan police open fire on anti-tax bill protesters". Al Jazeera (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 26 June 2024.
- ^ a b "Activists call for new protests in Kenya following deadly police crackdown". Al Jazeera (dalam bahasa Inggeris). 26 June 2024. Dicapai pada 26 June 2024.
- ^ "Obama's half-sister hit with tear gas in Kenya protests, video shows". Reuters. 25 Jun 2024. Dicapai pada 26 Jun 2024.
- ^ a b "Part of Kenya's parliament on fire as thousands of protesters enter". NBC News (dalam bahasa Inggeris). 25 June 2024. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 June 2024. Dicapai pada 25 June 2024.
- ^ "Kenya finance bill protests: Thirteen reported killed in Nairobi". www.bbc.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 June 2024. Dicapai pada 26 June 2024.
- ^ "Kenyan police fire blanks to disperse protesters hours after parliament breached". Africanews (dalam bahasa Inggeris). 26 June 2024. Dicapai pada 26 June 2024.
- ^ "UN Secretary General Guterres and AUC chairperson Moussa Faki condemn violence in Kenya's protests". Citizen Digital. 26 June 2024. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 June 2024. Dicapai pada 26 June 2024.