Prun
Prun adalah buah plum yang dikeringkan bagi sebarang kultivar,[1] kebanyakannya Prunus domestica atau Plum Eropah. Penggunaan istilah untuk buah-buahan segar adalah lapuk dan tidak terpakai kecuali apabila digunakan untuk jenis yang ditanam untuk pengeringan.[1]
Kebanyakan prun kering adalah kultivar biji yang terkelopak (biji mudah untuk dikeluarkan), sedangkan sebahagian besar plum lain ditanam untuk kegunaan segar adalah biji terkatup (biji adalah lebih sukar untuk dibuang).
Pengeluaran
[sunting | sunting sumber]Lebih daripada 1,000 kultivar plum ditanam untuk pengeringan. Kultivar utama yang ditanam di Amerika Syarikat adalah prun Improved French. Jenis lain termasuk Sutter, Tulare Giant, Moyer, Imperial, Italian, dan Greengage. Fprun segar sampai ke pasaran lebih awal daripada plum segar dan biasanya lebih kecil saiznya.
Nama
[sunting | sunting sumber]The Frederick Post of Frederick, Maryland, AS melaporkan pada 2 Februari 2001 bahawa penanam plum telah diberi kuasa oleh kerajaan untuk memanggil prun "plum kering". Disebabkan persepsi popular Amerika Syarikat bahawa prun digunakan hanya untuk melegakan sembelit, dan menjadi bahan gurauan, ramai pengedar berhenti menggunakan perkataan "prun" pada pembungkusan label dan menggunakan nama "plum kering".[2]
Pihak Berkuasa Keselamatan Makanan Eropah mengkaji bukti, dan membuat kesimpulan bahawa tiada pembuktian yang mengekalkan fungsi usus yang normal boleh dikaitan sebagai akibat pemakanan prun.
Kegunaan
[sunting | sunting sumber]
Prun digunakan dalam memasak hidangan manis dan savouri. Stew prun, manisan buah, adalah pencuci mulut. Prun adalah bahan yang kerap digunakan dalam tagine Afrika Utara. Mungkin prun gastronomi paling terkenal adalah dari Agen (pruneaux d'Agen). Prun kerap digunakan dalam Tzimmes, hidangan Yahudi tradisional yang bahan utama adalah lobak merah dipotong dadu atau dihiris; dalam kisel prun Nordik, dimakan dengan puding beras dalam majlis makan malam Krismas; dan dalam sup buah pencuci mulut tradisional Norway. Prun juga telah dimasukkan dalam hidangan perayaan lain, seperti inti, kek, dan untuk membuat gula plum. Pastri Denmark berisi prun popular terutamanya di New York dan bahagian lain Pantai Timur AS. Ais krim prun adalah popular di Republik Dominika.[3] Prun bersalut coklat adalah konfeksioneri tradisional di Eropah Timur. Prun juga digunakan untuk membuat jus dan kompot (uzvar), minuman tradisional di Eropah Tengah, Timur dan Selatan.[4] Di Cotswolds, prun telah ditapai untuk membentuk minuman cider seperti dipanggiljerkum. Disebabkan kandungan gula prun yang tinggi, ia dianggap amat kuat berbanding cider kontemporari dan bir.
Kesan kesihatan
[sunting | sunting sumber]| Nilai pemakanan per 100 g (3.5 oz) | |
|---|---|
| Tenaga | 1,006 kJ (240 kcal) |
| Karbohidrat | 63.88 g |
| - Gula | 38.13 g |
| - Serabut diet | 7.1 g |
| Lemak | 0.38 g |
| Protein | 2.18 g |
| Vitamin A setara | 39 μg (5%) |
| - beta-karotena | 394 μg (4%) |
| - lutein dan zeaksantin | 148 μg |
| Tiamina (vit. B1) | 0.051 mg (4%) |
| Riboflavin (vit. B2) | 0.186 mg (16%) |
| Niasin (vit. B3) | 1.882 mg (13%) |
| Asid pantotenik (B5) | 0.422 mg (8%) |
| Vitamin B6 | 0.205 mg (16%) |
| Folat (vit. B9) | 4 μg (1%) |
| Kolina | 10.1 mg (2%) |
| Vitamin C | 0.6 mg (1%) |
| Vitamin E | 0.43 mg (3%) |
| Vitamin K | 59.5 μg (57%) |
| Kalsium | 43 mg (4%) |
| Besi | 0.93 mg (7%) |
| Magnesium | 41 mg (12%) |
| Mangan | 0.299 mg (14%) |
| Fosforus | 69 mg (10%) |
| Kalium | 732 mg (16%) |
| Natrium | 2 mg (0%) |
| Zink | 0.44 mg (5%) |
| Fluorida | 4 µg |
| Link to USDA Database entry Peratusan dianggarkan menggunakan syor A.S. untuk orang dewasa. Sumber: USDA Nutrient Database | |
Manfaat
[sunting | sunting sumber]Prun dan jusnya mengandungi julap ringan termasuk sebatian fenolik (terutamanya sebagai asid neoklorogenik and asid klorogenik) dan sorbitol.[5] Prun juga mengandungi serat pemakanan (kira-kira 7%, atau 0.07 g per gram prun). Prun dan jus prun adalah rawatan rumah biasa bagi sembelit, tetapi kajian 2010 (oleh Berkuasa Keselamatan Makanan Eropah (EFSA) mendapati bahawa keterangan tersebut adalah "tidak mencukupi untuk mewujudkan satu sebab dan akibat hubungan antara pengambilan plum kering daripada kultivar "prun" (Prunus domestica L.) dan penyelenggaraan fungsi usus yang normal".[6] Prun juga mempunyai kandungan antioksidan yang tinggi.[7] Kajian 2012 oleh badan yang sama, bagaimanapun, mengubah keputusan ini dan mencadangkan bahawa prun tidak berkesan menyumbang kepada pemulihan fungsi usus yang normal dalam populasi umum jika diambil dalam kuantiti kurang dari 100g sehari (lebih kurang 3-4oz).
Keburukan
[sunting | sunting sumber]Prun kering telah didapati mengandungi jumlah akrilamid "mengejutkan", neurotoksin yang diketahui dan berkemungkinan karsinogen.[8] Akrilamid tidak berlaku secara semula jadi dalam makanan tetapi terbentuk semasa proses memasak pada suhu yang melebihi100 °C. Walaupun mekanisme pengeringan biasa prun tidak melibatkan suhu yang tinggi, pembentukan jumlah yang tinggi akrilamid telah dilaporkan dalam prun kering serta pear.
Walaupun akrilamid diketahui mengandungi kesan toksik pada sistem saraf dan terhadap kesuburan, laporan Jun 2002 oleh Pertubuhan Makanan dan Pertanian Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu dan Pertubuhan Kesihatan Dunia membuat kesimpulan bahawa tahap pengambilan dikehendaki mematuhi neuropati (0.5 mg/kg berat badan/hari) adalah 500 kali lebih tinggi daripada pengambilan makanan purata akrilamid (1 μg/kg berat badan/hari). Untuk kesan terhadap kesuburan, tahap adalah 2,000 kali lebih tinggi daripada purata pengambilan.[9] Dari sini, mereka membuat kesimpulan tahap akrilamid dalam makanan ini adalah selamat dari segi neuropati, tetapi menimbulkan kebimbangan terhadap kekarsinogenan manusia berdasarkan kekarsinogenan diketahui pada haiwan makmal.[9]
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ a b "prune". Oxford English Dictionary (ed. 3rd). Oxford University Press. September 2005. (Langganan atau keahlian perpustakaan awam UK diperlukan.)
- ^ Janick, Jules and Robert E. Paull (2008). The Encyclopedia of Fruit and Nuts. CABI. ISBN 0-85199-638-8. p. 696.
- ^ Bhanwar Lal Jat; Rajesh K. Yadav; Deepmala Verma; Urmila Chaudhary; Rajnee; Manisha Mavai; Raaz K. Maheshwari. "Biomedicinal Sovereignty of Prunes for Gastrointestinal Ailments Rehabilitation" (PDF). International Journal of Pharmacy and Natural Medicines. 2 (2): 161–166.
- ^ Kompot (uzvar) recipe. Enjoyyourcooking.com
- ^ Stacewicz-Sapuntzakis, M; Bowen, PE; Hussain, EA; Damayanti-Wood, BI; Farnsworth, NR (2001). "Chemical composition and potential health effects of prunes: a functional food?". Critical reviews in food science and nutrition. 41 (4): 251–86. doi:10.1080/20014091091814. PMID 11401245.
- ^ Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to dried plums of ‘prune’ cultivars (Prunus domestica L.) and maintenance of normal bowel function (ID 1164) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006, EFSA Journal 2010; 8(2):1486 [14 pp.]. DOI:10.2903/j.efsa.2010.1486
- ^ "USDA Database for the Oxygen Radical Absorbance Capacity (ORAC) of Selected Foods, Release 2" (PDF). United States Department of Agriculture. Mei 2010. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 16 Jun 2012. Dicapai pada 13 April 2013.
- ^ Acrylamide in dried Fruits ETH Life (Swiss Federal Institute of Technology Zurich)
- ^ a b FAO/WHO Consultation on the Health Implications of Acrylamide in Food; Geneva, 25–27 June 2002, Summary Report Diarkibkan 2014-04-07 di Wayback Machine. (PDF) . Retrieved on 2012-06-11.
Pautan luar
[sunting | sunting sumber] |
Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan: Prun. |
| Perpustakaan negara | |
|---|---|
| Lain-lain | |
