Orang asli
Orang asli (kata sifat اصلي asli serapan Arab: أَصْلِيّ, rumi: aṣliy terbitan kata dasar أَصْل aṣl "pangkal; umbi"[1]) atau orang peribumi tidak bertakrif tetap sejagat, tetapi biasanya merujuk kepada masyarakat yang duduk dalam sesebuah tempat khusus dengan hubungan tradisi sejak zaman berzaman namun diketepikan model budaya dominan dipegang badan yang mentadbir sebagai suatu kawasan tadbiran seperti negara, negeri, ataupun daerah.[2] Terdapat beberapa perumusan mentakrifan lanjut khusus "orang asli" yang diterima luas malah dikemukakan oleh beberapa pertubuhan antarabangsa, antaranya Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, Pertubuhan Buruh Antarabangsa dan Bank Dunia. Orang asli yang dimaksudkan dalam rencana ini mengikut takrifan yang terhurai begini.
Wikisumber bahasa Melayu mempunyai teks asal berkaitan rencana ini: |
Wikisumber bahasa Melayu mempunyai teks asal berkaitan rencana ini: |
Daripada sumber-sumber ini, takrifan kontemporari "orang asli" untuk sesuatu tujuan mempunyai kriteria yang cuba untuk memasukkan kumpulan budaya (dan keturunan mereka) yang mempunyai kesinambungan sejarah atau hubungan dengan kawasan tertentu, atau sebahagiannya, dan yang pernah atau sedang mendiami kawasan tersebut sama ada:
- sebelum ia dijajah atau diilhak; atau
- bersama-sama dengan kumpulan budaya lain semasa pembentukan negara bangsa; atau
- sebahagian besarnya terasing dari pengaruh pemerintahan sebuah negara bangsa,
Dan juga mereka yang:
- masih mengekalkan sebahagian ciri-ciri linguistik, budaya dan masyarakat yang berbeza, dan dengan itu kekal berbeza sedikit sebanyak daripada penduduk di sekitar dan budaya dominan negara tersebut.
Selain itu, satu lagi kriteria biasanya ditambah:
- mereka yang mengaku sebagai peribumi dan diakui serupa oleh orang lain.
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]- Di Malaysia: Orang Asli Semenanjung dan Anak Negeri Borneo
- Di Indonesia: Orang Rimba
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Abd. Rauf Dato' Haji Hassan; Abdul Halim Salleh; Khairul Amin Mohd Zain (2005). Kamus Bahasa Melayu-Bahasa Arab Bahasa Arab-Bahasa Melayu. Shah Alam: Oxford Fajar. m/s. 12. ISBN 967-65-7321-3.
- ^ Sekretariat Forum Tetap Hal Ehwal Orang Asli (2009). State of the World's Indigenous Peoples. New York, Amerika Syarikat: Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu. m/s. 6.