Pergi ke kandungan

Gonorea

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Gonorea
Nama lain
Gonorrhoea, jangkitan gonokokus, uretritis gonokokus
Lesi gonokokus pada kulit
Sebutan
  • /ˌɡɒn.əˈɹi.ə/
PengkhususanPenyakit berjangkit
GejalaTiada, nyeri semasa kencing, lelehan faraj/keputihan, lelehan dari zakar, sakit pelvis, sakit buah zakar[1]
KerumitanPenyakit radang pelvis, keradangan epididimis, artritis septik, endokarditis[1][2]
PuncaNeisseria gonorrhoeae biasanya bawaan kelamin[1]
Menguji air kencing, uretra untuk lelaki, atau serviks untuk perempuan[1]
PencegahanKondom, mengadakan hubungan seks dengan hanya satu orang yang tidak dijangkiti, tidak melakukan hubungan seks[1][3]
RawatanCeftriaxone melalui suntikan dan azithromycin melalui mulut[4][5]
Kekerapan0.8% (wanita), 0.6% (lelaki)[6]
sunting
Lihat pendokumenan templat ini
Lihat pendokumenan templat ini
Penyakit ini disebabkan oleh Neisseria Gonorrhoeae
Penisilin boleh menyembuh gonorea

Penyakit gonorea ialah salah satu penyakit kelamin (STI) yang disebabkan oleh organisma yang dikenali sebagai Neisseria Gonorrhoeae[1]. Jangkitan mungkin melibatkan alat kelamin, mulut, atau rektum. [7] Lelaki yang dijangkiti mungkin mengalami kesakitan atau nyeri ketika membuang air kecil, lelehan dari zakar, atau sakit buah zakar.[1] Wanita yang dijangkiti mungkin mengalami nyeri ketika membuang air kecil, lelehan faraj, pendarahan faraj antara haid, atau sakit pelvis.[1] Komplikasi pada wanita termasuk penyakit radang pelvis dan pada lelaki termasuk keradangan epididimis.[1] Namun, kebanyakan mereka yang dijangkiti tidak mengalami sebarang gejala.[1] Sekiranya tidak dirawat, gonorea boleh merebak ke sendi atau injap jantung.[1][2]

Gonore disebarkan melalui hubungan seksual dengan orang yang dijangkiti.[1] Ini termasuk seks oral, dubur, dan faraj.[1] Ia juga boleh merebak dari ibu ke anak semasa kelahiran.[1] Diagnosis adalah dengan menguji air kencing, uretra pada lelaki, atau serviks pada wanita.[1] Dianjurkan untuk menguji semua wanita yang aktif secara seksual dan berumur kurang dari 25 tahun setiap tahun serta mereka yang mempunyai pasangan seksual baru;[3] cadangan yang sama berlaku pada lelaki yang melakukan hubungan seks dengan lelaki (MSM).[1][3]

Organ wanita yang boleh dijangkiti gonorea ialah seperti saluran kencing, serviks, rahim, tiub fallopia, kelenjar kemaluan seperti kelenjar Bartholin (yang terdapat di bibir kemaluan), kelenjar Skene's (yang terdapat di bahagian bawah lubang saluran kencing). Bagi lelaki pula, saluran kencing, epididimis (sebahagian daripada testis) dan kelenjar Cowper's mungkin dijangkiti. Selain membabitkan permukaan mukosa yang wujud pada saluran kemaluan dan organ reproduktif, jangkitan juga boleh membabitkan permukaan mukosa yang ada pada dubur, rektum, mulut, tekak dan mata.[1]

Penyakit gonorea ini dijangkiti melalui hubungan kelamin dan risiko jangkitan daripada satu hubungan kelamin dengan seorang yang dijangkiti gonorea ialah antara 30 dan 70 peratus. Bayi juga boleh dijangkiti apabila dilahirkan oleh seorang ibu yang berpenyakit gonorea. Kira-kira 30 peratus daripada bayi ini akan mendapat permasalahan sakit mata (bertahi mata) pada minggu pertama selepas dilahirkan.

Simptom bagi lelaki

[sunting | sunting sumber]

Keluar cairan (discharge) daripada saluran kencing lelaki. Lazimnya keadaan ini berlaku 3 hingga 10 hari selepas bersetubuh dengan wanita yang berpenyakit gonorea. Kadangkala pesakit berasa kesakitan sewaktu membuang air kecil. Sebahagian kecil (15 peratus) daripada lelaki tidak mempunyai sebarang tanda jangkitan. Perlu diingatkan bahawa lelaki dan wanita berpenyakit gonorea yang belum dirawat boleh merebakkan penyakit ini kepada wanita yang disetubuhi termasuklah isterinya sendiri.[2]

Simptom bagi wanita

[sunting | sunting sumber]

Tidak ada sebarang tanda yang khusus menandakan penyakit gonorea ini. Cairan yang keluar daripada faraj perlu dipastikan mengandungi organisma N gonorrhoeae sebelum membuat diagnosa dan memberikan rawatannya.

Sejarah hubungan kelamin yang dilakukan oleh seseorang yang dijangkiti penyakit gonorea perlu dijejaki supaya penyakit dapat dirawat dan dihalang daripada merebak. Apa yang lebih penting ialah untuk mengamalkan gaya hidup sihat, iaitu tidak mengadakan hubungan seks secara haram dan rambang.

Komplikasi

[sunting | sunting sumber]

Komplikasi daripada penyakit gonorea ini berlaku seperti berikut apabila penyakit tidak dirawat:

  1. Jangkitan dan radang kelenjar atau organ yang dijangkiti organisma ini
    Bagi lelaki: Bengkak zakar, kelenjar di bawah lubang saluran kencing dan bernanah.
    Bagi wanita: nanah pada kelenjar Bartholin, tiub fallopia, ovari, bengkak atau jangkitan hati.
    Keadaan ini boleh menyebabkan saluran tiub fallopia tersumbat. Nanah dalam saluran tiub atau ovari (tubo-ovarian abscess) memerlukan pembedahan untuk mengeluarkannya.
  2. Apabila penyakit gonorea ini merebak ke seluruh tubuh dan bukan hanya terhad pada bahagian kemaluan atau organ reproduktif, ia boleh menyebabkan kesakitan pada sendi, jangkitan pada kulit (dermatitis), jangkitan pada selaput jantung ataupun jangkitan pada selaput otak.

Kawalan dan perawatan

[sunting | sunting sumber]

Ada ubat-ubatan yang boleh diberikan untuk merawat gonorea secara berkesan. Malangnya ada juga masalah ketahanan antibiotik (antibiotic resistance) oleh organisma ini. Dalam keadaan begini, ubat antibiotik yang lazim diberikan sudah tidak dapat memberi sebarang kesan untuk membunuhnya. Penggunaan antibiotik yang lebih kuat diperlukan dalam kes begini. Lazimnya, seseorang yang berpenyakit gonorea ini juga boleh dijangkiti oleh penyakit kelamin yang lain seperti sifilis pada masa sama. Bagi wanita dan lelaki yang menghidap jangkitan gonorea, mudah juga dijangkiti HIV.[4][5]

Antibiotik yang boleh merawat gonorea termasuk:

  • Ubat cucuk
    Ceftriaxone (Rocephin) 125 to 250 mg by intramuscular injection
    Spectinomycin 2 g by intramuscular injection
    Cefotaxime 500 mg by intramuscular injection
    Cefoxitin 2 g by intramuscular injection, plus probenecid 1 g
  • ubat makan
    Cefixime 400 mg
    Cefpodoxime (Vantin) 400 mg
    Ciprofloxacin 500 mg
    Ofloxacin 400 mg
    Levofloxacin 250 mg
    Azithromycin 2 g
    Amoxycillin 2 g plus probenecid 1 g
    Ampicillin 2 to 3 g plus probenecid 1 g

[3]

Pandangan agama

[sunting | sunting sumber]

Langkah dianjurkan oleh Islam ialah langkah mencegah kerana ia jauh lebih baik daripada usaha memperbaiki atau mengatasi masalah yang timbul akibat gejala sosial ini. Marilah kita renungkan dan ambil pengajaran daripada hadis dikemukakan.

Hadis diriwayatkan oleh Ibnu Majah yang bermaksud:

Sabda Rasullulah saw: "Hai golongan Muhajirin! Ada lima perkara jika kamu ditimpa atau ia berlaku di lingkungan kamu - saya berlindung kepada Allah apabila hal itu wujud di antara kamu. Apabila pada satu kaum bercabul perzinaan sampai mereka melakukannya secara terang- terangan, maka mereka akan diserang oleh penyakit yang belum pernah dialami nenek moyang mereka."

(Catatan penulis: Contoh penyakit yang ada akibat gejala ini ialah wabak sifilis ketika "medieval ages" dan sekarang pula timbul penyakit HIV/ AIDS yang masih tidak mempunyai ubat pencegah atau rawatan untuk pulih.)

"Apabila mereka mengurangi timbangan dan takaran, mereka akan dihukum dengan kepapaan dan kemiskinan serta kezaliman daripada pihak berkuasa.

"Setiap mereka enggan membayar zakat harta mereka, mereka akan terhalang beroleh hujan dari langit dan jika tidaklah kerana haiwan ternak, tidaklah mereka akan pernah diberi hujan.

"Sekiranya setiap mereka melanggar janji Allah dan janji Rasul-Nya, mereka akan dijajah oleh musuh daripada bangsa lain yang akan merampas sebahagian kekayaan mereka dan selama pemimpin mereka tidak menjalankan hukum yang ada dalam Kitabullah, maka saling sengketa akan berkobar di antara mereka."

Epidemiologi

[sunting | sunting sumber]

Pada tahun 2000, 358,995 kes gonorea dilaporkan di AS berdasarkan maklumat Pusat Kawalan dan Pencegahan Penyakit (CDC). Di Amerika Syarikat, kira-kira 75% jumlah kes gonorea yang dilaporkan daripada orang yang berumur 15 hingga 29 tahun. Kadar jangkitan paling tinggi biasanya dijumpai pada wanita berusia 15 hingga 19 tahun dan lelaki berusia 20 hingga 24 tahun. Ahli ekonomi kesihatan menganggarkan bahawa kos akibat gonorea serta komplikasi adalah hampir $1.1 bilion setahun. Penyakit ini boleh merebak ke rahim dan tiub Fallopio, mengakibatkan penyakit radang pelvis (PID). PID memberi kesan kepada lebih daripada 1 juta wanita Amerika setiap tahun dan boleh menyebabkan kemandulan sebanyak 10% wanita yang dijangkiti.

Jangitan berketurunan

[sunting | sunting sumber]

Ibu hamil yang dijangkiti gonorea boleh menyebarkan penyakit ini kepada bayi mereka semasa bersalin. Konjungtivitis gonokokus ialah penyebab utama kebutaan yang dapat dicegah pada bayi baru lahir, jadi jika terdapat risiko yang diketahui untuk menyebarkan gonorea, profilaksis perak nitrat atau ubat lain boleh digunakan di mata bayi sebaik sahaja dilahirkan. Berikutan risiko jangkitan sebegini, doktor mengesyorkan agar wanita hamil mengambil sekurang-kurangnya satu ujian gonorea semasa mengandung.

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Gonorrhea – CDC Fact Sheet (Detailed Version)". CDC. 17 November 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 September 2016. Dicapai pada 27 August 2016. Ralat petik: Tag <ref> tidak sah, nama "CDC2014" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza
  2. ^ a b c Morgan, MK; Decker, CF (August 2016). "Gonorrhea". Penyakit-sebulan : DM. 62 (8): 260–8. doi:10.1016/j.disamonth.2016.03.009. PMID 27107780.
  3. ^ a b c d Workowski, KA; Bolan, GA (5 June 2015). "Sexually transmitted diseases treatment guidelines, 2015". MMWR. Recommendations and Reports. 64 (RR-03): 1–137. PMC 5885289. PMID 26042815. Ralat petik: Tag <ref> tidak sah, nama "STI2015" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza
  4. ^ a b "Maklumat Asas Gonorrhea Tahan Antibiotik". CDC. 13 Jun 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 September 2016. Dicapai pada 27 Ogos 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  5. ^ a b Unemo, M (21 August 2015). "Rawatan antimikrob semasa dan masa depan gonorea - Neisseria gonorrhoeae yang semakin berkembang terus mencabar". BMC Penyakit Berjangkit. 15: 364. doi:10.1186/s12879-015-1029-2. PMC 4546108. PMID 26293005.
  6. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama New2012
  7. ^ Leslie Delong; Nancy Burkhart (2017-11-27). General and Oral Pathology for the Dental Hygienist. Wolters Kluwer Health. m/s. 787. ISBN 978-1-4963-5453-2.

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]