Delphi

Delphi
Δελφοί
	Kompleks kuil Athena, dengan Tholos Delphi. Latar belakangnya ialah Lembah Sungai Pleistos.
	Delphi Lokasi di Yunani
Lokasi	Phocis, Yunani
Koordinat	38°28′56″N 22°30′05″E / 38.4823°N 22.5013°EKoordinat: 38°28′56″N 22°30′05″E / 38.4823°N 22.5013°E
Jenis	Runtuhan kawasan suci purba
Tinggi	Puncak tubir 500 meter (1,600 ka) maksimum dari dasar lembah
Sejarah
Budaya	Yunani Purba
Perincian tapak
Ahli arkeologi	Sekolah Perancis di Athens
Hak milik	Republik Yunani
Pengurusan	Kementerian Kebudayaan dan Sukan
Akses awam	Boleh diakses dengan bayaran
Tapak sesawang	E. Partida (2012). "Delphi". Odysseus. Kementerian Kebudayaan dan Sukan, Republik Yunani.
Tapak Warisan Dunia UNESCO
Nama rasmi	Tapak Arkeologi Delphi
Jenis	Kebudayaan
Kriteria	i, ii, iii, iv dan vi
Ditetapkan	1987 (sesi ke-12)
No. rujukan	393
Wilayah	Eropah

Delphi (Yunani: Δελφοίcode: grc is deprecated code: el is deprecated [ðelˈfi]),^[a] ialah sebuah kawasan suci di Yunani dan merupakan sebuah Tapak Warisan Dunia. Dahulu ia dipanggil Pytho (Πυθώ) dalam legenda dan merupakan kawasan suci purba dan tempat Pythia tinggal, ahli nujum besar yang dirujuk untuk keputusan-keputusan penting di seluruh dunia klasik purba. Orang Yunani purba percaya pusat dunia berada di Delphi, ditandai dengan monumen batu yang dikenali sebagai Omfalos Delphi (pusat perut).

Kawasan sucinya terletak di lereng barat daya Gunung Parnassus. Ia mempunyai tapak arkeologi yang berkaitan dengan Nujum Delphi. Sukan Pythia dahulu diadakan di Delphi. Antara khazanah seni Delphi ialah Pelumba Kereta Kuda Delphi.

Di sebelah kawasan suci Delphi ialah sebuah pekan moden dengan nama yang sama.

Nama

Delphi mempunyai akar yang sama dengan perkataan Yunani untuk rahim, δελφύς delphys.

Pytho (Πυθώ) berkaitan dengan Pythia, pendeta wanita yang berkhidmat sebagai ahli nujum, dan Python, seekor ular atau naga yang tinggal di tapak tersebut.^[4] "Python" berasal daripada kata kerja πύθω (pythō),^[5] "membusuk".^[6]

Galeri

Nota kaki

^ "Delphi" disebut delfi. Asal usul namanya dikatakan datang daripada Delphoi yang berkaitan dengan delphus, yang bermaksud "rahim", selari dengan batu omfalos di sana yang dianggap sebagai "pusat" alam semesta dan tapak tersebut dilihat sebagai pusat perut Bumi. Kaitannya dengan delphi atau "ikan lumba-lumba" adalah kebetulan, kerana rupa ikan lumba-lumba menyebabkannya dinamakan sempena rahim. Etimologi penuh ini boleh didapati dalam kajian Frisk.^[1] Varian-varian inskripsi seperti Dalphoi, Dolphoi, Derphoi,^[2] mungkin adalah dialek, terutamanya Dalphoi yang biasanya dianggap sebagai dialek Phocis, kerana orang Phocis bertutur dalam dialek Doria. Frisk menganggap varian-varian ini bukan bentuk asal tetapi perubahan yang muncul kemudian, termasuklah "a" Dalphoi yang seolah-olah menunjukkan ia berasal daripad adialek Doria. Mungkin ia daripada Phocus, tetapi pada asalnya ia bukan daripada Doria. Bentuk dialek sebenar, Belphoi dalam dialek Aeolia, bersama dengan Delphoi, tentu bentuk-bentuk refleks Zaman Gangsa *G^welp^hoi, yang tidak mempunyai "a" asal. ^[3] Indo-Eropah Purbanya menurut Frisk ialah *g^welb^h-u-, dengan tambahan -u-. Tanpa tambahan itu, tidak ada hubungan antara Delphoi dan delphus. Walau bagaimanapun, Frisk, seorang ahli kaji Indo-Eropah yang terkemuka, memetik beberapa persamaan antara -woi- dan -oi- dalam perkataan-perkataan lain. Bukti daripada mitologi menguatkan hipotesis beliau. Tanpa huruf *w*, Delphoi tidak berkaitan dengan Delphus, dan ia hanya nampak sahaja begitu. Etimologi ikan lumba-lumba adalah lebih standard.

Rujukan

^ Frisk, Hjalmar (1960). "δελφίς, Δελφοί, δελφύς". Griechisches Etymologisches Wörterbuch. Band I. Heidelberg: Carl Winter.
^ Juga disebut dalam Henry George Liddell; Robert Scott; Henry Stuart Jones (1940). "Δελφοί". A Greek-English Lexicon. Perseus Digital Library.
^ Alice Mouton; Ian Rutherford; Ilya Yakubovich (2013). Luwian Identities: Culture, Language and Religion Between Anatolia and the Aegean. Leiden: Brill. m/s. 66.
^ Konstaninou, Ioanna "Delphi: the Oracle and its Role in the Political and Social Life of the Ancient Greeks" (Hannibal Publishing House, Athens)
^ LSJ s.v. πύθω.
^ Miller 2004, m/s. 95.

Bibiliografi

Aimatidou-Argyriou, E. Delphi, Athens 2003
Bommelaer, J.-F., Laroche, D., Guide de Delphes. Le site, Paris 1991
Broad, William J. The Oracle: Ancient Delphi and the Science Behind its Lost Secrets, New York : Penguin, 2006. ISBN 1-59-420081-5.
Burkert, Walter (1985). Greek Religion.
Connelly, Joan Breton, Portrait of a Priestess: Women and Ritual in Ancient Greece, Princeton University Press, 2007. ISBN 0691127468
Call of Duty: Black Ops 4 (2018) "Ancient Evil"
Dempsey, T., Reverend, The Delphic oracle, its early history, influence and fall, Oxford: B.H. Blackwell, 1918.
Castro Belen, Liritzis Ioannis and Nyquist Anne (2015) Oracular Functioning And Architecture of Five Ancient Apollo Temples Through Archaeastronomy: Novel Approach And Interpretation Nexus Network Journal, Architecture & Mathematics, 18(2), 373-395 (DOI:10.1007/s00004-015-0276-2)
Farnell, Lewis Richard, The Cults of the Greek States, in five volumes, Clarendon Press, 1896–1909. (Cf. especially, volume III and volume IV on the Pythoness and Delphi).
Fearn, David (2007). Bacchylides: Politics, Performance, Poetic Tradition. Oxford University Press. ISBN 9780199215508.
Fontenrose, Joseph Eddy, The Delphic oracle, its responses and operations, with a catalogue of responses, Berkeley: University of California Press, 1978. ISBN 0520033604
Fontenrose, Joseph Eddy, Python; a study of Delphic myth and its origins, New York, Biblio & Tannen, 1974. ISBN 081960285X
Goodrich, Norma Lorre, Priestesses, New York: F. Watts, 1989. ISBN 0531151131
Guthrie, William Keith Chambers, The Greeks and their Gods, 1955.
Hall, Manly Palmer, The Secret Teachings of All Ages, 1928. Ch. 14 cf. Greek Oracles, www, PRS
Harissis H. 2015. "A Bittersweet Story: The True Nature of the Laurel of the Oracle of Delphi" Perspectives in Biology and Medicine. Volume 57, Number 3, Summer 2014, pp. 295-298.
Harissis, H. (2019). "Pindar's Paean 8 and the birth of the myth of the first temples of Delphi". Acta Classica: Proceedings of the Classical Association of South Africa. 62 (1): 78–123.
Herodotus, The Histories
Homeric Hymn to Pythian Apollo
Kase, Edward W. (1970). A Study of the Role of Krisa in the Mycenaean Era (Master's Thesis). Loyola University. Docket 2467.
Kolonia, R., The Archaeological Museum of Delphi, Athens 2006
Liritzis, I; Castro, Β (2013). "Delphi and Cosmovision: Apollo's absence at the land of the hyperboreans and the time for consulting the oracle". Journal of Astronomical History and Heritage. 16 (2): 184–206. Bibcode:2013JAHH...16..184L. doi:10.3724/SP.J.1440-2807.2013.02.04. S2CID 220659867.
Lloyd-Jones, Hugh (1976). "The Delphic Oracle". Greece & Rome. 23 (1): 60–73. doi:10.1017/S0017383500018283. S2CID 162187662.
Manas, John Helen, Divination, ancient and modern, New York, Pythagorean Society, 1947.
Miller, Stephen G. (2004). Ancient Greek Athletics. New Haven and London: Yale University Press. ISBN 9780300100839.
Parke, Herbert William (1939). A history of the Delphic oracle. Oxford: Basil Blackwell.
Petrakos, B. Delph, Athens 1977
Plutarch "Lives"
Rohde, Erwin, Psyche, 1925.
Seyffert, Oskar, "Dictionary of Classical Antiquities" Diarkibkan 2009-02-25 di Wayback Machine, London: W. Glaisher, 1895.
Spiller, Henry A., John R. Hale, and Jelle Z. de Boer. "The Delphic Oracle: A Multidisciplinary Defense of the Gaseous Vent Theory." Clinical Toxicology 40.2 (2000) 189–196.
West, Martin Litchfield, The Orphic Poems, 1983. ISBN 0-19-814854-2.

Bacaan lanjut

Adornato, G (2008). "Delphic Enigmas? The Γέλας ἀνάσσων, Polyzalos, and the Charioteer Statue". American Journal of Archaeology. 112 (1): 29–55. doi:10.3764/aja.112.1.29. S2CID 157508659.
Davies, J. K. (1998). Finance, Administrations, and Realpolitik: The Case of Fourth-Century Delphi. In Modus Operandi: Essays in Honour of Geoffrey Rickman. Edited by M. Austin, J. Harries, and C. Smith, 1–14. London: Bulletin of the Institute of Classical Studies, Suppl. 71.
Davies, John. (2007). "The Origins of the Festivals, especially Delphi and the Pythia." In Pindar’s Poetry, Patrons, and Festivals: From Archaic Greece to the Roman Empire. Edited by Simon Hornblower and Catherine Morgan, 47–69. Oxford: Oxford Univ. Press.
Giangiulio, Maurizio (2015). "Collective Identities, imagined past, and Delphi". Dalam Foxhall, Lin; Gehrke, Hans-Joachim; Luraghi, Nino (penyunting). Intentional History : Spinning Time in Ancient Greece. Stuttgart: Franz Steiner Verlag. m/s. 121–136. ISBN 978-3-515-11288-8.
Kindt, Julia. (2016). Revisiting Delphi: Religion and Storytelling in Ancient Greece. Cambridge Classical Studies. Cambridge; New York: Cambridge University Press.
Maurizio, Lisa (1997). "Delphic Oracles as Oral Performances: Authenticity and Historical Evidence". Classical Antiquity. 16 (2): 308–334. doi:10.2307/25011067. JSTOR 25011067.
McInerney, Jeremy (2011). "Delphi and Phokis: A Network Theory Approach". Pallas. 87 (87): 95–106. doi:10.4000/pallas.1948.
McInerney, Jeremy (1997). "Parnassus, Delphi, and the Thyiades". Greek, Roman and Byzantine Studies. 38 (3): 263–284.
Morgan, Catherine. (1990). Athletes and Oracles. The Transformation of Olympia and Delphi in the Eighth Century BC. Cambridge, UK: Cambridge Univ. Press.
Partida, Elena C. (2002). The Treasuries at Delphi: An Architectural Study. Jonsered, Denmark: Paul Åströms.
Scott, Michael, Delphi: A History of the Center of the Ancient World (Princeton, NJ: Princeton University Press, 2014). ISBN 978-0-691-15081-9
Scott, Michael. (2010). Delphi and Olympia: The Spatial Politics of Panhellenism in the Archaic and Classical Periods. Cambridge and New York: Cambridge Univ. Press.
Temple, Robert K.G., "Fables, Riddles, and Mysteries of Delphi", Proceedings of 4th Philosophical Meeting on Contemporary Problems, No 4, 1999 (Athens, Greece) In Greek and English.
Weir, Robert G. (2004). Roman Delphi and its Pythian games. BAR Series 1306. Oxford: Hadrian.

5th-century evidence

Petrides, P., 2010, La céramique protobyzantine de Delphes. Une production et son contexte, École française d’Athènes, Fouilles de Delphes V, Monuments figurés 4, Paris – Athènes.
Petrides, P., Déroche, V., Badie, A., 2014,Delphes de l’Antiquité tardive. Secteur au Sud-est du Péribole, École française d’Athènes, Fouilles de Delphes II, Topographie et Architecture 15, Paris-Athènes.
Petrides, P., 1997, «Delphes dans l’Antiquité tardive : première approche topographique et céramologique», BCH 121, pp. 681–695.
Petrides, P., 2003, «Αteliers de potiers protobyzantins à Delphes », in Χ. ΜΠΑΚΙΡΤΖΗΣ (ed.), 7ο Διεθνές Συνέδριο Μεσαιωνικής Κεραμικής της Μεσογείου, Θεσσαλονίκη 11-16 Οκτωβρίου 1999, Πρακτικά, Αθήνα, pp. 443–446.
Petrides, P., 2005, «Un exemple d’architecture civile en Grèce : les maisons protobyzantines de Delphes (IVe–VIIe s.)», Mélanges Jean-Pierre Sodini, Travaux et Mémoires 15, Paris, pp. 193–204.
Petrides, P., Demou, J., 2011, « La redécouverte de Delphes protobyzantine », Pallas 87, pp. 267–281.

Pautan luar

Kategori berkenaan Delphi di Wikimedia Commons
The “E” of Delphi - Delphic precepts Diarkibkan 2013-12-04 di Wayback Machine
Buku dalam talian dan sumber perpustakaan di perpustakaan anda dan di perpustakaan lain tentang Delphi
VirtualDelphi akan membantu anda membayangkan monumen Delphi dengan membinanya semula dan paparkannya seperti dalam zaman sejarahnya.

[4] "Delphi" disebut delfi. Asal usul namanya dikatakan datang daripada Delphoi yang berkaitan dengan delphus, yang bermaksud "rahim", selari dengan batu omfalos di sana yang dianggap sebagai "pusat" alam semesta dan tapak tersebut dilihat sebagai pusat perut Bumi. Kaitannya dengan delphi atau "ikan lumba-lumba" adalah kebetulan, kerana rupa ikan lumba-lumba menyebabkannya dinamakan sempena rahim. Etimologi penuh ini boleh didapati dalam kajian Frisk.^[1] Varian-varian inskripsi seperti Dalphoi, Dolphoi, Derphoi,^[2] mungkin adalah dialek, terutamanya Dalphoi yang biasanya dianggap sebagai dialek Phocis, kerana orang Phocis bertutur dalam dialek Doria. Frisk menganggap varian-varian ini bukan bentuk asal tetapi perubahan yang muncul kemudian, termasuklah "a" Dalphoi yang seolah-olah menunjukkan ia berasal daripad adialek Doria. Mungkin ia daripada Phocus, tetapi pada asalnya ia bukan daripada Doria. Bentuk dialek sebenar, Belphoi dalam dialek Aeolia, bersama dengan Delphoi, tentu bentuk-bentuk refleks Zaman Gangsa *G^welp^hoi, yang tidak mempunyai "a" asal. ^[3] Indo-Eropah Purbanya menurut Frisk ialah *g^welb^h-u-, dengan tambahan -u-. Tanpa tambahan itu, tidak ada hubungan antara Delphoi dan delphus. Walau bagaimanapun, Frisk, seorang ahli kaji Indo-Eropah yang terkemuka, memetik beberapa persamaan antara -woi- dan -oi- dalam perkataan-perkataan lain. Bukti daripada mitologi menguatkan hipotesis beliau. Tanpa huruf *w*, Delphoi tidak berkaitan dengan Delphus, dan ia hanya nampak sahaja begitu. Etimologi ikan lumba-lumba adalah lebih standard.

[1] Frisk, Hjalmar (1960). "δελφίς, Δελφοί, δελφύς". Griechisches Etymologisches Wörterbuch. Band I. Heidelberg: Carl Winter.

[2] Juga disebut dalam Henry George Liddell; Robert Scott; Henry Stuart Jones (1940). "Δελφοί". A Greek-English Lexicon. Perseus Digital Library.

[3] Alice Mouton; Ian Rutherford; Ilya Yakubovich (2013). Luwian Identities: Culture, Language and Religion Between Anatolia and the Aegean. Leiden: Brill. m/s. 66.

[IK-5] Konstaninou, Ioanna "Delphi: the Oracle and its Role in the Political and Social Life of the Ancient Greeks" (Hannibal Publishing House, Athens)

[rot-6] LSJ s.v. πύθω.

[FOOTNOTEMiller200495-7] Miller 2004, m/s. 95.

[a]

[4]

[5]

[6]

[1]

[2]

[3]