Asid oksalik

Asid oksalik
Nama
	Nama IUPAC pilihan Asid oksalik; Oxalic acid
	Nama IUPAC sistematik Asid etanadioik
Pengecam
No. Pendaftaran CAS	144-62-7 (kontang) ; 6153-56-6 (dihidrat) ;
Imej model 3D Jmol	Imej berinteraktif;
3DMet	B00059;
Rujukan Beilstein	385686
ChEBI	CHEBI:16995 ;
ChEMBL	ChEMBL146755 ;
ChemSpider	946 ;
DrugBank	DB03902 ;
ECHA InfoCard	100.005.123
Nombor EC	205-634-3;
Rujukan Gmelin	2208
KEGG	C00209 ;
MeSH	Oxalic acid
PubChem CID	971;
Nombor RTECS	RO2450000;
UNII	9E7R5L6H31 ;
Nombor PBB	3261
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID0025816 ;
	InChI InChI=1S/C2H2O4/c3-1(4)2(5)6/h(H,3,4)(H,5,6) Key: MUBZPKHOEPUJKR-UHFFFAOYSA-N ;
	SMILES C(=O)(C(=O)O)O;
Sifat
Formula kimia	C2H2O4
Jisim molar	90.03 g·mol−1 ; (kontang) ; 126.065 g mol−1 (dihidrat)
Rupa bentuk	Hablur putih
Bau	Tiada bau
Ketumpatan	1.90 g cm−3 (kontang, at 17 °C); 1.653 g cm−3 (dihidrat)
Takat lebur	189 hingga 191 °C (372 hingga 376 °F; 462 hingga 464 K) ; 101.5 °C (214.7 °F; 374.6 K) dihidrat
Keterlarutan dalam air	90-100 g/L (20 °C)
Keterlarutan	237 g/L (15 °C) in etanol 14 g/L (15 °C) in dietil eter
Tekanan wap	<0.001 mmHg (20 °C)
Keasidan (pKa)	1.25, 4.14
Bes konjugat	Hidrogenoksalat
Kerentanan magnet (χ)	-60.05·10−6 cm3/mol
Farmakologi
Kod ATCvet	QP53AG03
Bahaya
Bahaya-bahaya utama	Mengakis
MSDS	External MSDS
NFPA 704 (berlian api)	1 3 0 ACID
Takat kilat	166 °C (331 °F; 439 K)
	Dos maut (LD) atau kepekatan dos maut (LC)
LDLo (paling rendah diketahui)	1000 mg/kg (anjing, oral); 1400 mg/kg (tikus); 7500 mg/kg (tikus, oral)
	NIOSH (Had pendedahan kesihatan AS):
PEL (Dibenarkan)	TWA 1 mg/m3
REL (Disyorkan)	TWA 1 mg/m3 ST 2 mg/m3
IDLH (Bahaya serta-merta)	500 mg/m3
Sebatian berkaitan
Sebatian berkaitan	Oksalil klorida; Dinatrium oksalat; Kalsium oksalat
	Kecuali jika dinyatakan sebaliknya, data diberikan untuk bahan-bahan dalam keadaan piawainya (pada 25 °C [77 °F], 100 kPa).
	pengesahan (apa yang perlu: /?)
	Rujukan kotak info

Asid oksalik ialah sebatian kimia organik dengan formula kimia C₂H₂O₄. Formula kimia sebatian ini boleh ditulis sebagai HOOC-COOH, menandakan bahawa sebatian ini ialah asid dikarboksilik teringkas. Sebatian ini juga boleh ditemui dalam bentuk dihidrat, C₂H₂O₄·2H₂O.

Asid ini memiliki kekuatan asid yang lebih tinggi berbanding asid asetik. Sebatian ini merupakan sebuah agen penurun.^[7] Tambahan pula, bes konjugatnya, oksalat, C ₂O²⁻ merupakan agen pengkelatan untuk kation-kation logam.

Nama asid ini diambil daripada genus tumbuhan Oxalis, sumber semula jadi asid oksalik.

Penghasilan

Asid oksalik boleh dihasilkan dalam makmal melalui pengoksidaan karbohidrat seperti glukosa dan sukrosa dengan asid nitrik dengan vanadium pentoksida sebagai mangkin. Pelbagai sebatian pelopor juga boleh digunakan seperti etilena glikol dan asid glikolik.

Cara yang lain ialah tindak balas alkohol dengan karbon monoksida untuk mendapatkan diester asid oksalik seperti di bawah:

${\ce {4 ROH 4 CO O2 -> 2 (CO2R)2 2 H2O}}$

Diester kemudiannya dihidrolisis untuk mendapatkan asid oksalik.

Rujukan

^ ^a ^b "Front Matter". Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. m/s. P001–P004. doi:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN 978-0-85404-182-4.
^ ^a ^b Templat:GESTIS
^ Radiant Agro Chem. "Oxalic Acid MSDS".
^ ^a ^b ^c ^d NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0474" (dalam bahasa Inggeris). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
^ Bjerrum, J., et al. (1958) Stability Constants, Chemical Society, London.
^ "Oxalic acid". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Institut Kebangsaan untuk Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (NIOSH).
^ Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Wiley. 2005. m/s. 17624/28029. doi:10.1002/14356007. ISBN 9783527306732.

Pautan luar

Kategori berkenaan Asid oksalik di Wikimedia Commons

[iupac2013-1] "Front Matter". Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. m/s. P001–P004. doi:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN 978-0-85404-182-4.

[GESTIS-2] Templat:GESTIS

[3] Radiant Agro Chem. "Oxalic Acid MSDS".

[PGCH-4] NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0474" (dalam bahasa Inggeris). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).

[5] Bjerrum, J., et al. (1958) Stability Constants, Chemical Society, London.

[6] "Oxalic acid". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Institut Kebangsaan untuk Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (NIOSH).

[Oxalic_Acid:_Uses-7] Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Wiley. 2005. m/s. 17624/28029. doi:10.1002/14356007. ISBN 9783527306732.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]