ചാംലിംഗ് ഭാഷ
Chamling | |
---|---|
Rodong | |
चाम्लिङ | |
ഉത്ഭവിച്ച ദേശം | Nepal India (Sikkim, Darjeeling, Kalimpong) Bhutan (southern areas) |
സംസാരിക്കുന്ന നരവംശം | Chamling Rai |
മാതൃഭാഷയായി സംസാരിക്കുന്നവർ | 77,000 in Nepal (2011)[1] |
Sino-Tibetan
| |
Devanagari[2] | |
ഭാഷാ കോഡുകൾ | |
ISO 639-3 | rab |
ഗ്ലോട്ടോലോഗ് | caml1239 [3] |
നേപ്പാൾ, ഇന്ത്യ, ഭൂട്ടാൻ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ചാംലിംഗ് റായ് (മലേകുഞ്ചാ, മൈധുങ്, ഖേരാസുങ്, രഖോമി, റോഡുങ് മുതലായവ) സംസാരിക്കുന്ന കിരാന്തി ഭാഷകളിൽ ഒന്നാണ് ചാംലിംഗ്. ഇതര റെൻഡറിംഗുകളിലും പേരുകളിലും ചാംലിംഗ്, ചാംലിംഗെ റായ്, റോഡോംഗ് എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു.[1] കിഴക്കൻ നേപ്പാളിലെ കിരാന്തി ഭാഷാ കുടുംബത്തിലെ ബന്താവ ഭാഷ (ചില ബന്താവ സംസാരിക്കുന്ന കമ്മ്യൂണിറ്റികൾ അവരുടെ ഭാഷയെ "കാംലിംഗ്" എന്ന് വിളിക്കുന്നു) എന്നിവയുമായും പ്യൂമ ഭാഷകളുമായും അടുത്ത ബന്ധമുണ്ട്. ഇത് വിശാലമായ ചൈന-ടിബറ്റൻ ഭാഷാ കുടുംബത്തിൽ പെടുന്നു.[4] ചാംലിംഗിന് SOV പദ ക്രമമുണ്ട്.
ചരിത്രം
[തിരുത്തുക]ദക്ഷിണേഷ്യയിൽ വേദകാലഘട്ടമായ 3500-5000-ന് മുമ്പ് നിലനിന്നിരുന്ന പുരാതന കിരാന്തി സംസ്കാരത്തിലെ ഭാഷകളിലൊന്നാണ് ചാംലിംഗ് ഭാഷ.[5] മുണ്ടിന്റെ പ്രധാന പതിപ്പുകൾ - കിരാന്ത് മുണ്ടും മതത്തിന്റെ മതപരമായ അടിത്തറയും വിവിധ കിരാതികളുടെ സാംസ്കാരിക പൈതൃകവും രൂപപ്പെടുത്തുന്ന പ്രധാന മതഗ്രന്ഥം - കാംലിംഗിൽ രചിച്ചതാണ്. അത്തരം പതിപ്പുകൾ കാംലിംഗ് സംസാരിക്കുന്ന ഗോത്രങ്ങൾക്ക് വ്യതിരിക്തവും അവരുടെ വ്യതിരിക്തമായ മതപരമായ ആചാരങ്ങളിലേക്കും സാംസ്കാരിക സ്വത്വത്തിലേക്കും വഴികാട്ടിയുമാണ്.[6]
വിതരണം
[തിരുത്തുക]കിഴക്കൻ സാഗർമാതാ മേഖലയിലും മധ്യ ഖോട്ടാങ് ജില്ലയിലും ഭോജ്പൂർ ജില്ലയിലും വടക്കൻ ഉദയാപൂർ ജില്ലയിലെ ചിതറിക്കിടക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിലും കിഴക്കൻ നേപ്പാളിലെ തെക്കുകിഴക്കൻ അയൽ സംസ്ഥാനമായ സിക്കിമിലെ മലയോര നഗരമായ ഡാർജിലിംഗിലെയും ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനമായ പശ്ചിമ ബംഗാളിലെ കാലിംപോംഗ്യും ഭൂട്ടാൻ രാജ്യത്തിലും ചെറിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾ ചാംലിംഗ് ഭാഷ ഉപയോഗിക്കുന്നു. [4]
ജനസംഖ്യാശാസ്ത്രം
[തിരുത്തുക]ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ വ്യാപനം ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, ചെറിയ ഗോത്രങ്ങളിലും ഗ്രാമങ്ങളിലും വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ചാംലിംഗ് സംസാരിക്കുന്നവരുടെ യഥാർത്ഥ എണ്ണം 10,000 ആണെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.[4] ഉദയാപൂർ ജില്ലയിലെ വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിൽ മാത്രം പഠിപ്പിക്കുന്ന ചാംലിംഗ് ഭാഷയിൽ ചാംലിംഗ് വംശീയ, ഗോത്ര സമുദായങ്ങളിലെ പലർക്കും ഇപ്പോൾ പ്രാവീണ്യമില്ല.[4] ബന്താവയെപ്പോലെ ചാംലിങ്ങും വംശനാശ ഭീഷണി നേരിടുന്ന ഭാഷയാണ്. ഈ പ്രദേശങ്ങളിലെ നിരവധി ആളുകൾ നേപ്പാളിന്റെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായ നേപ്പാളി ഭാഷയുമായി കലർന്ന പലതരം ചാംലിംഗ് സംസാരിക്കുന്നു.[4] ചാംലിംഗ് സംസാരിക്കുന്ന ഭൂരിഭാഗം ആളുകളും ഹിന്ദുക്കളോ കിരാന്തി മുണ്ടൂം പ്രാക്ടീസ് ചെയ്യുന്നവരോ ആണ്.
സ്വരശാസ്ത്രവും ശബ്ദവും
[തിരുത്തുക]- 'സ്വരശാസ്ത്രം
Consonants
Bilabial | Labio- dental |
Dental/ Alveolar |
Velar | Glottal | |
---|---|---|---|---|---|
Stop (voiceless) | p | t | |||
Nasal | m | n | (ɳ) | ||
Fricative | f | ʃ | ɦ | ||
Vowels
front | central | back | |
---|---|---|---|
high | i | u | |
mid | e | o | |
low | a |
- Voice
- Phuima = pluck
- Toma = see, experience
- Ityu = brought from above
- Dhotyu-cyu' = assembled them
- Bhuima = pound
- Doma = close
- Idyu = gave him
- Dhodyu-cyu = stabbed them[7]
Bound Morphemes
[തിരുത്തുക]chamling | example word | morphological rule | |
---|---|---|---|
plural suffix | /-ci/ | "challa-ci" = my brothers | N —> N plural /-ci/ |
"his" | /m-/ | "m-tõ" = his ha1. ir | N —> /m/ N |
"my" | /a-/ | "a-nicho" = my sibling | N —> /a/ N |
"your" | /kap-/ | "kap-tõ" = your hair | N —> /kap/ N |
Chamling uses many bound morphemes, many of which denote possession or the change of possession of something.
Phrase Structure Rules
[തിരുത്തുക]NP —> (D) N
VP —> (NP) (A) (Adv) V (Adv)
CP —> C S
S —> NP {VP, NP, CP}
examples:
Chamling | "anga a-khim hinge" |
---|---|
interlinear gloss | my my house be |
parts of speech | D N V |
English | "I have a house" |
This is 3. an example of a sentence that is formed by an NP and a VP. The NP contains a determiner and a noun, and the VP contains a verb.
Chamling | "a-challa-ci oda paina" |
---|---|
interlinear gloss | my brothers here not |
parts of speech | N V Adverb |
English | "my brothers are not here" |
This is an example of a sentence that is formed by a NP and a VP. The NP contains a noun and a VP contains a verb and an adverb.
Chamling | "khamo nung de?" |
---|---|
interlinear gloss | your name what |
parts of speech | D N N |
English | "what is your name?" |
This is an example of two NP's forming a sentence. One NP contains "khamo nung" ("your name") and the second NP contains "de" ("what").
അവലംബം
[തിരുത്തുക]- ↑ 1.0 1.1 Chamling at Ethnologue (18th ed., 2015)
- ↑ "Chamling". Ethnologue (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 20 September 2020.
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Camling". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
{{cite book}}
: External link in
(help); Unknown parameter|chapterurl=
|chapterurl=
ignored (|chapter-url=
suggested) (help) - ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 Ethnologue report on Camling
- ↑ Cemjoṅga, Īmāna Siṃha (2003). History and Culture of the Kirat People. Kirat Yakthung Chumlung. ISBN 99933-809-1-1.
- ↑ Monika Bock, Aparna Rao. Culture, Creation, and Procreation: Concepts of Kinship in South Asian Practice. Page 65. 2000, Berghahn Books.
- ↑ Phonology - The Rosetta Project Archived 23 April 2008 at the Wayback Machine.
- ↑ Ebert, Karen (1997). Camling (Chamling). Mulnchen: LINCOM Europa.