Jump to content

പെർസിസ്റ്റന്റ് ജെനിറ്റൽ എറൗസൽ ഡിസോർഡർ

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
പെർസിസ്റ്റന്റ് ജെനിറ്റൽ എറൗസൽ ഡിസോർഡർ
മറ്റ് പേരുകൾPGAD
സ്പെഷ്യാലിറ്റിസെക്സോളജി, ന്യൂറോളജി Edit this on Wikidata

ലൈംഗിക ഉത്തേജനമോ ലൈംഗികാഭിലാഷമോ ഇല്ലാതെ വരുന്ന സ്ഥിരവും അനാവശ്യവും അനിയന്ത്രിതമായതുമായ ജനനേന്ദ്രിയ ഉത്തേജനമാണ് പെർസിസ്റ്റന്റ് സെക്ഷ്വൽ എറൗസൽ സിൻഡ്രോം എന്ന് മുമ്പ് വിളിക്കപ്പെട്ടിരുന്ന പെർസിസ്റ്റന്റ് ജെനിറ്റൽ എറൗസൽ ഡിസോർഡർ (പിജിഎഡി).[1] [2] [3] ഇത് സാധാരണഗതിയിൽ രതിമൂർച്ഛയിലൂടെ ആശ്വാസം നൽകുന്നില്ല, [3][4] പകരം, ആശ്വാസത്തിനായി മണിക്കൂറുകളോ ദിവസങ്ങളോ ആയി ഒന്നിലധികം രതിമൂർച്ഛകൾ ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. [4]

സ്ത്രീകളിൽ ആണ് പിജിഎഡി സംഭവിക്കുന്നത്. [4] [5] പുരുഷന്മാരിലെ പ്രിയാപിസവുമായി ഇതിനെ താരതമ്യം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. [5] [6] പിജിഎഡി അപൂർവ്വമാണ്, കൂടാതെ ഈ രോഗാവസ്ഥയെ കുറിച്ച് ഇപ്പോഴും നന്നായി മനസ്സിലാക്കിയിട്ടില്ല. [2] [4] അതുപോലെ ഈ രോഗം അതിന്റെ നാമകരണവുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നില്ല. ഹൈപ്പർസെക്ഷ്വാലിറ്റിയിൽ നിന്ന് വേർതിരിക്കപ്പെടുന്ന ഇത് ഉയർന്ന ലൈംഗികാഭിലാഷത്തിന്റെ സവിശേഷതയാണ്. [1] [4]

അടയാളങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളും

[തിരുത്തുക]

പിജിഎഡി മൂലമുണ്ടാകുന്ന ശാരീരിക ഉത്തേജനം വളരെ തീവ്രവും കൂടുതൽ സമയം നീണ്ടുനിൽക്കുന്നതുമാണ്. കാലയളവ് ദിവസങ്ങളോ ആഴ്ചകളോ നിലനിൽക്കും. [3] [4] സമ്മർദം, വേദന, പ്രകോപനം, ഇക്കിളി, ത്രോബിംഗ്, യോനിയിലെ കൺജഷൻ, യോനിയിലെ സങ്കോചങ്ങൾ, ചിലപ്പോൾ സ്വയമേവയുള്ള രതിമൂർച്ഛ എന്നിവ ലക്ഷണങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. [3] മർദ്ദം, അസ്വാസ്ഥ്യം, സ്പന്ദനം, സ്തംഭനം അല്ലെങ്കിൽ ഞെരുക്കം എന്നിവയിൽ ക്ലിറ്റോറിസ്, ലാബിയ, യോനി, പെരിനിയം അല്ലെങ്കിൽ മലദ്വാരം എന്നിവ ഉൾപ്പെടാം. [7] ലൈംഗിക പ്രവർത്തനത്തിൽ നിന്നോ അല്ലെങ്കിൽ തിരിച്ചറിയപ്പെട്ട ഉത്തേജനത്തിൽ നിന്നോ ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം, മണിക്കൂറുകളോ ദിവസങ്ങളോ ഉള്ള ഒന്നിലധികം രതിമൂർച്ഛകൾ ആശ്വാസം നൽകുന്ന സന്ദർഭങ്ങളിലൊഴികെ രതിമൂർച്ഛയിൽ നിന്ന് മോചനം ലഭിക്കില്ല. [4] രോഗലക്ഷണങ്ങൾ വീട്ടിലോ ജോലിസ്ഥലത്തേയോ തടസ്സപ്പെടുത്താം. [3] [8] ക്രമക്കേട് കാരണം സ്ത്രീകൾക്ക് നാണക്കേടോ ലജ്ജയോ തോന്നാം, ലൈംഗിക ബന്ധങ്ങൾ ഒഴിവാക്കാം. [3] [4] സമ്മർദ്ദം ലക്ഷണങ്ങളെ കൂടുതൽ വഷളാക്കും. [8] [7]

പിജിഎഡി യുടെ കാരണം ഗവേഷകർക്ക് അറിയില്ല, പക്ഷേ ഇതിന് ന്യൂറോളജിക്കൽ, വാസ്കുലർ, ഫാർമക്കോളജിക്കൽ, മനഃശാസ്ത്രപരമായ കാരണങ്ങളുണ്ടെന്ന് അനുമാനിക്കുന്നു. [1] [4] ടാർലോവ് സിസ്റ്റുകൾ ഒരു കാരണമായി ഊഹിക്കപ്പെടുന്നു. [3] [7] പിജിഎഡി ക്ലിറ്റോറൽ പ്രിയാപിസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, [9] പുരുഷന്മാരിലെ പ്രിയാപിസവുമായി ഇതിനെ താരതമ്യപ്പെടുത്തുന്നു. [5] [6] ഇത് വൾവോഡിനിയയ്ക്ക് സമാനമാണ്, കാരണം രണ്ടിന്റെയും കാരണങ്ങൾ നന്നായി മനസ്സിലാകുന്നില്ല, രണ്ടും വളരെക്കാലം നീണ്ടുനിൽക്കും, രണ്ട് അവസ്ഥകളുള്ള സ്ത്രീകൾക്കും ഇത് ശാരീരികമായതിനേക്കാൾ മാനസികമാണെന്ന് പറഞ്ഞേക്കാം. [3] ഇത് റസ്റ്റ്ലസ് ലെഗ്സ് സിൻഡ്രോം (RLS) മായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, എന്നാൽ പിജിഎഡി ഉള്ള ഒരു ന്യൂനപക്ഷം സ്ത്രീകൾക്ക് മാത്രമേ റസ്റ്റ്ലസ് ലെഗ്സ് സിൻഡ്രോം ഉള്ളൂ. [8]

രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ട ചില കേസുകളിൽ, ക്ലിറ്റോറിസിലേക്കുള്ള ധമനികളുടെ പെൽവിക് ആർട്ടീരിയോ-വീനസ് തകരാറുമൂലമാണ് സിൻഡ്രോം ഉണ്ടാകുന്നത്.[10][7] ഇത്തരം സാഹചര്യങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയ ഗുണം ചെയ്യും.[10] എസ്എസ്ആർഐകളും എസ്എൻആർഐകളും പോലുള്ള ചില മരുന്നുകൾ പിജിഎഡിയെ പ്രേരിപ്പിക്കുകയോ മോശമാക്കുകയോ ചെയ്തേക്കാമെന്നതിന് തെളിവുകളുണ്ട്.[11]

രോഗനിർണയം

[തിരുത്തുക]

പിജിഎഡി രോഗനിർണയം നടത്തുന്നതിന് ഇനിപ്പറയുന്ന അഞ്ച് മാനദണ്ഡങ്ങൾ രോഗികൾ പാലിക്കണം: [12] [13]

  1. ലൈംഗിക ഉത്തേജനത്തിൽ നിന്നുള്ള സാധാരണ ഫിസിയോളജിക്കൽ പ്രതികരണങ്ങൾ വളരെക്കാലം നിലനിൽക്കും, അവ സ്വയം അവസാനിക്കുന്നില്ല.
  2. രതിമൂർച്ഛയ്ക്ക് ശേഷവും ഉത്തേജനത്തിന്റെ വികാരങ്ങൾ നിലനിൽക്കുന്നു അല്ലെങ്കിൽ ഉത്തേജനം കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഒന്നിലധികം രതിമൂർച്ഛകൾ ആവശ്യമാണ്
  3. ആഗ്രഹമോ ലൈംഗിക ആവേശമോ ഇല്ലാതെയാണ് ഉത്തേജനം അനുഭവപ്പെടുന്നത്
  4. ലൈംഗികമോ അല്ലാത്തതോ ആയ ഉത്തേജനങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചോ അല്ലെങ്കിൽ ഉത്തേജകങ്ങളില്ലാതെയോ ഉത്തേജനം സംഭവിക്കുന്നു
  5. രോഗലക്ഷണങ്ങൾ നുഴഞ്ഞുകയറുന്നതും അനാവശ്യവും അസ്വസ്ഥത ഉണ്ടാക്കുന്നതുമാണ്

ചികിത്സ

[തിരുത്തുക]

പിജിഎഡി 2001 മുതൽ ഗവേഷണം നടത്തിയിട്ടുള്ള രോഗം ആയതിതിനാൽ, ഈ തകരാറിനെ ചികിത്സിക്കുന്നതിനോ പ്രതിവിധി ചെയ്യുന്നതിനോ ഉള്ള രേഖകൾ കുറവാണ്. [4] ചികിത്സയിൽ വിപുലമായ സൈക്കോതെറാപ്പി, സൈക്കോ എഡ്യൂക്കേഷൻ, പെൽവിക് ഫ്ലോർ ഫിസിക്കൽ തെറാപ്പി എന്നിവ ഉൾപ്പെടാം. [4] [8] ഒരു സാഹചര്യത്തിൽ, നിക്കോട്ടിൻ ആസക്തിക്കുള്ള ചികിത്സയായ വരേനിക്ലിൻ ഉപയോഗിച്ചുള്ള ചികിത്സയിൽ നിന്ന് രോഗലക്ഷണങ്ങളുടെ അസ്വാഭാവിക ആശ്വാസം കണ്ടെത്തി. [4] സ്വയംഭോഗം (51%), രതിമൂർച്ഛ (50%), വ്യതിചലനം (39%), ലൈംഗികബന്ധം (36%), വ്യായാമം (25%), കോൾഡ് കംപ്രസ്സുകൾ (13%) എന്നിവയാണ് ഏറ്റവും ആശ്വാസം നൽകുന്ന ചികിത്സാരീതികൾ എന്ന് ഒരു പഠനത്തിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്, ഒരു ഇവ പ്രൊഫഷണലിന്റെ സഹായമില്ലാതെ ചെയ്യാൻ കഴിയും. [14]

ഒരു മെഡിക്കൽ പ്രൊവൈഡർ, പെൽവിക് ഫ്ലോർ ഫിസിക്കൽ തെറാപ്പിസ്റ്റ്, സെക്‌സ് തെറാപ്പിസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ പ്രൊഫഷണലുകളുടെ ഒരു ടീം രോഗികളെ സഹായിക്കാൻ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. പ്രൊഫഷണലുകളോടൊപ്പം പ്രവർത്തിച്ചതിന് ശേഷം രോഗികൾക്ക് സാധുത അനുഭവപ്പെടുകയും അവരുടെ ലൈംഗിക പ്രവർത്തനം മെച്ചപ്പെട്ടതായും ഒരു പഠനം കണ്ടെത്തി. [12] രോഗലക്ഷണങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്ന ചിന്തകളും വികാരങ്ങളും തിരിച്ചറിഞ്ഞ് അവയെക്കുറിച്ച് വേവലാതിപ്പെടുന്നത് ഒഴിവാക്കിക്കൊണ്ട് പിജിഎഡി-യുമായി ജീവിക്കാൻ തങ്ങളെ അനുവദിക്കുന്നതായി പല രോഗികൾക്കും തോന്നി. [14] ഈ ചികിത്സാ രീതി, അവസ്ഥ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഉത്കണ്ഠ കുറയ്ക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുകയും, ഫലപ്രദമായ ശ്രദ്ധ തിരിക്കാനും വിശ്രമിക്കുന്നതിനുള്ള സാങ്കേതിക വിദ്യകൾ വികസിപ്പിക്കാനും രോഗിയെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. [13]

എപ്പിഡെമിയോളജി

[തിരുത്തുക]

പിജിഎഡി വളരെ അപൂർവമായ ഒരു രോഗമാണ്, ഇത് ഏകദേശം 1% സ്ത്രീകളെ ബാധിക്കുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. [12] നൂറുകണക്കിന് സ്ത്രീകൾക്ക് പിജിഎഡി ഉണ്ടായിരിക്കാമെന്ന് ഓൺലൈൻ സർവേകൾ സൂചിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, [4] ഡോക്യുമെന്റഡ് കേസ് പഠനങ്ങൾ ഏകദേശം 22 ആയി പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. [15] [16] [17]

ചരിത്രം

[തിരുത്തുക]

പിജിഎഡി-യെ കുറിച്ചുള്ള ആദ്യകാല പരാമർശങ്ങൾ ഹൈപ്പർസെക്ഷ്വാലിറ്റിയുടെ ഗ്രീക്ക് വിവരണങ്ങളായിരിക്കാം (മുമ്പ് "സാറ്റിറിയാസിസ്", "നിംഫോമാനിയ" എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്). [4] പിജിഎഡി ലൈംഗികാഭിലാഷത്തിന്റെ അഭാവമായി വിശേഷിപ്പിക്കുമ്പോൾ, ഹൈപ്പർസെക്ഷ്വാലിറ്റി ഉയർന്ന ലൈംഗികാഭിലാഷമായി വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. [1][4]

2001-ൽ ഗവേഷകരായ [1], നഥാനും സഹപ്രവർത്തകരും ചേർന്നാണ് പെർസിസ്റ്റന്റ് സെക്ഷ്വൽ എറവ്സൽ സിൻഡ്രോം [3] എന്ന പദം ഉപയോഗിച്ചത്. 2006-ൽ, ലൈബ്ലം ഈ അവസ്ഥയെ, ജനനേന്ദ്രിയ ഉത്തേജന സംവേദനങ്ങൾ യഥാർത്ഥ ലൈംഗിക ഉത്തേജനത്തിന്റെ ഫലമായുണ്ടാകുന്നതിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണെന്ന് സൂചിപ്പിക്കാൻ "പെർസിസ്റ്റന്റ് സെക്ഷ്വൽ എറവ്സൽ ഡിസോഡർ" എന്ന് പുനർനാമകരണം ചെയ്തു. [1] ഈ അവസ്ഥയെ ഡിസ്ഫങ്ഷൻ ആയി വർഗ്ഗീകരിക്കാനുള്ള മികച്ച അവസരം നൽകുന്നതിന് പുനർനാമകരണം പരിഗണിക്കപ്പെട്ടു. [1]

മാനസികാരോഗ്യത്തെ ബാധിക്കുന്നത്

[തിരുത്തുക]

പിജിഎഡി ഉള്ള സ്ത്രീകളുടെ മാനസികാരോഗ്യം അസ്ഥിരമാണെന്നും അവർ ആത്മഹത്യ ചിന്തകളോ, ദൈനംദിന പ്രവർത്തനങ്ങൾ പൂർത്തിയാക്കാൻ ബുദ്ധിമുട്ടുള്ളവരോ ആണെന്നും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നു. [18] [19] അവരുടെ പി‌ജി‌എ‌ഡി ആരംഭിക്കുന്നതിന് മുമ്പ്, പല സ്ത്രീകൾക്കും ഉയർന്ന സ്ട്രെസ് സ്‌കോറുകളും വിഷാദത്തിന്റെയും ഉത്കണ്ഠയുടെയും ലക്ഷണങ്ങളും കാണപ്പെട്ടു. [19] പിജിഎഡി ലക്ഷണങ്ങൾ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നതിന് കുറഞ്ഞത് ഒരു വർഷം മുമ്പെങ്കിലും രോഗികൾക്കിടയിൽ പാനിക് അറ്റാക്കുകളും (31.6%) വലിയ വിഷാദവും (57.9%) പൊതുവായി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഡിസോർഡർ ഉള്ള സ്ത്രീകളിൽ 45% വരെ ആളുകളിൽ ആന്റീഡിപ്രസന്റുകളുടെ ചരിത്രമുണ്ടെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. [14]

സെലക്ടീവ് സെറോടോണിൻ റീഅപ്‌ടേക്ക് ഇൻഹിബിറ്ററുകളുടെ ഉപയോഗം അവസാനിപ്പിച്ചതിന് ശേഷം നിരവധി സ്ത്രീകളിൽ പിജിഎഡി യുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ കണ്ടുതുടങ്ങിയതായി ഒരു ചെറിയ പഠനം കണ്ടെത്തി. എന്നിരുന്നാലും സെലക്ടീവ് സെറോടോണിൻ റീഅപ്‌ടേക്ക് ഇൻഹിബിറ്ററുകൾ വീണ്ടും അവതരിപ്പിക്കുന്നത് പിജിഎഡി ലക്ഷണങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുമോ എന്ന് അറിയില്ല. [18]

പ്രസക്തമായ വ്യവസ്ഥകൾ

[തിരുത്തുക]

പിജിഎഡിയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ബാധിതർക്ക് വിപരീത ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ ഉണ്ടാകുന്ന ഒരു അവസ്ഥയാണ് പോസ്റ്റ് എസ്എസ്ആർഐ സെക്ഷ്വൽ ഡിസ്ഫംഗ്ഷൻ (പിഎസ്എസ്ഡി).

ഇതും കാണുക

[തിരുത്തുക]

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 Clinical Manual of Sexual Disorders. American Psychiatric Pub. 2009. p. 193. ISBN 978-1585629053. Retrieved February 8, 2018. {{cite book}}: Unknown parameter |authors= ignored (help)
  2. 2.0 2.1 Year Book of Urology 2013, E-Book. Elsevier Health Sciences. 2013. p. 160. ISBN 978-1455773169. Retrieved February 8, 2018. {{cite book}}: Unknown parameter |authors= ignored (help)
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 Pelvic Floor Dysfunction and Pelvic Surgery in the Elderly: An Integrated Approach. Springer. 2017. p. 259. ISBN 978-1493965540. Retrieved February 8, 2018. {{cite book}}: Unknown parameter |authors= ignored (help)
  4. 4.00 4.01 4.02 4.03 4.04 4.05 4.06 4.07 4.08 4.09 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14 Brian A. Sharpless (2016). Unusual and Rare Psychological Disorders: A Handbook for Clinical Practice and Research. Oxford University Press. pp. 110–120. ISBN 978-0190245863. Retrieved February 8, 2018.
  5. 5.0 5.1 5.2 Kevan R. Wylie (2015). ABC of Sexual Health. John Wiley & Sons. p. 52. ISBN 978-1118665565. Retrieved February 8, 2018.
  6. 6.0 6.1 Sandra R. Leiblum (2006). Principles and Practice of Sex Therapy, Fourth Edition. Guilford Press. p. 60. ISBN 1606238272. Retrieved October 14, 2019.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 Kevan R. Wylie (2015). ABC of Sexual Health. John Wiley & Sons. p. 39. ISBN 978-1118665565. Retrieved February 8, 2018.
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 The Overactive Pelvic Floor. Springer. 2009. p. 25. ISBN 978-3319221502. Retrieved February 8, 2018. {{cite book}}: Unknown parameter |authors= ignored (help)
  9. Advanced Health Assessment of Women, Third Edition: Clinical Skills and Procedures. Springer Publishing Company. 2014. p. 85. ISBN 978-0826123091. Retrieved February 8, 2018. {{cite book}}: Unknown parameter |authors= ignored (help)
  10. 10.0 10.1 Goldstein, Irwin (1 March 2004). "Persistent Sexual Arousal Syndrome". Boston University Medical Campus Institute for Sexual Medicine. Retrieved 2007-05-04.
  11. Kruger, Tillmann H. C.; Schippert, Cordula; Meyer, Bernhard (2020-03-01). "The Pharmacotherapy of Persistent Genital Arousal Disorder". Current Sexual Health Reports (in ഇംഗ്ലീഷ്). 12 (1): 34–39. doi:10.1007/s11930-020-00240-0. ISSN 1548-3592.
  12. 12.0 12.1 12.2 Klifto, Kevin M.; Dellon, A. Lee (April 2020). "Persistent Genital Arousal Disorder: Review of Pertinent Peripheral Nerves". Sexual Medicine Reviews. 8 (2): 265–273. doi:10.1016/j.sxmr.2019.10.001. ISSN 2050-0521. PMID 31704111.
  13. 13.0 13.1 Leiblum, Sandra; Nathan, Sharon (2002-05-01). "Persistent sexual arousal syndrome in women: A not uncommon but little recognized complaint". Sexual and Relationship Therapy. 17 (2): 191–198. doi:10.1080/14681990220121301. ISSN 1468-1994.
  14. 14.0 14.1 14.2 Facelle, Thomas M.; Sadeghi-Nejad, Hossein; Goldmeier, David (February 2013). "Persistent genital arousal disorder: characterization, etiology, and management". The Journal of Sexual Medicine. 10 (2): 439–450. doi:10.1111/j.1743-6109.2012.02990.x. ISSN 1743-6109. PMID 23157369.
  15. r. Leiblum, Sharon g. Nathan; Nathan, S. G. (2001). "Persistent Sexual Arousal Syndrome: A Newly Discovered Pattern of Female Sexuality". Journal of Sex & Marital Therapy. 27 (4): 365–380. doi:10.1080/009262301317081115. PMID 11441520.
  16. Leiblum, Sandra (September–October 1999). "Sexual problems and dysfunction: epidemiology, classification and risk factors". Journal of Gender-Specific Medicine. 2 (5): 41–45. PMID 11252834.
  17. Markos, A. R.; Dinsmore, Wallace (November 2013). "Persistent genital arousal and restless genitalia: sexual dysfunction or subtype of vulvodynia?". International Journal of STD & AIDS. 24 (11): 852–858. doi:10.1177/0956462413489276. ISSN 1758-1052. PMID 23970620.
  18. 18.0 18.1 Goldmeier, David; Leiblum, Sandra R. (April 2006). "Persistent genital arousal in women -- a new syndrome entity". International Journal of STD & AIDS. 17 (4): 215–216. doi:10.1258/095646206776253480. ISSN 0956-4624. PMID 16595040.
  19. 19.0 19.1 Jackowich, Robyn A.; Pink, Leah; Gordon, Allan; Pukall, Caroline F. (October 2016). "Persistent Genital Arousal Disorder: A Review of Its Conceptualizations, Potential Origins, Impact, and Treatment". Sexual Medicine Reviews. 4 (4): 329–342. doi:10.1016/j.sxmr.2016.06.003. ISSN 2050-0521. PMID 27461894.

പുറം കണ്ണികൾ

[തിരുത്തുക]