Прејди на содржината

Источен стршлен

Од Википедија — слободната енциклопедија
{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/Предлошка:Автотаксономија/Vespa|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}
Источен стршлен
Vespa orientalis pollinating Drimia maritima
Научна класификација [ у ]
Непознат таксон (попр): Vespa
Вид: Источен стршлен
Научен назив
Vespa orientalis
Linnaeus, 1771
Подвидови
Distribution of Vespa orientalis[2][3][4]

Источен стршлен или ориентален стршлен (Vespa orientalis) е социјален инсект на семејството стршлени. Може да се најде во Југозападна Азија, Северна Африка, Мадагаскар, Блискиот Исток и делови од Јужна Европа.[2] Исто така, источните стршлени се пронајдени на неколку изолирани места, како што е Мексико, поради човечко воведување.[5] Источниот стршлен живее во сезонски колонии што се состојат од систем на каста во кој доминира матицата.[2] Стршленот ги гради своите гнезда под земја и комуницира со употреба на звучни вибрации.[6] Стршленот има жолта лента на својата кутикула (егзоскелетот) што може да ја апсорбира сончевата светлина за да генерира мал електричен потенцијал и се претпоставува дека ова може да помогне во снабдувањето со енергија за копање.[7] Возрасните стршлени јадат нектар и овошје и помали инсекти. Бидејќи тие се хранат со изумрени инсекти, стршлените, исто така, може да послужи како предаватели на болести по консумирање на заразени растенија.[8] Стршлените се примарен штетник на медните пчели, напаѓајќи пчелни колонии за да добијат мед и животински белковини.[9] Убодот на источниот стршлен може да биде доста болен за луѓето, а некои луѓе се алергични на убоди.[8]

Таксономија

[уреди | уреди извор]

Источниот стршлен припаѓа на семејството Веспиди (осовидни), кое се состои од оси и стршлени. Тој е член на родот стршлени кој претставува вистински стршлен.[2] Источниот стршлен има уникатни адаптации кон сушните клими што ја прикрива неговата филогена врска со другите видови на родот „веспи“, со што е отежнато мапирањето само врз основа на морфолошки податоци.[10] Така, употребата на молекуларни податоци била клучна за правилно мапирање на филогенетските односи. Врз основа на молекуларна филогенетика, источниот стршлен е најтесно поврзана со Тенколентен стршлен (Vespa affinis) и Vespa mocsaryana.[10]

Опис

[уреди | уреди извор]

Возрасен стршлен има два пара крила и тело со големина од 25 до 35 мм.[2] Мажјаците и работниците се со помала големина од матицата. Стршленот има црвеникаво-кафеава боја и има карактеристични дебели жолти ленти на абдоменот и жолти ленти на главата помеѓу очите. Тие имаат многу силни вилици и касаат ако бидат испровоцирани.[2] Женките (работници и матицата) имаат јајценосилка, што е специјализиран орган во облик на цевка што се користи за положување јајца. Истиот орган се користи и како осило.[2] Мажјаците можат да се разликуваат од работниците (женките) според бројот на сегменти на нивната антена. Мажјаците имаат 13 сегменти додека работниците имаат само 12.[11] Источниот стршлен изгледа слично на европскиот стршлен и не треба да се меша со азискиот голем стршлен (Vespa mandarina) од Источна Азија.[11]

Колонии

[уреди | уреди извор]

Источниот стршлен живее во сезонски колонии кои се формираат секоја година во пролетта од страна на матицата која се парела во текот на претходната есен.[2] За време на есента, кралицата ги положува своите јајца кои ќе се развиваат во нови кралици и мажјаци. После парењето, мажјаците умираат додека оплодените кралици бараат скривалишта во кои треба да хибернираат зиме.[2] Колонијата ќе се развива во текот на пролетните и летните месеци.Врвот на големината на колонијата е неколку илјади единки и една колонија содржи во просек 3-6 секции од кои секоја содржи 600-900 поединечни клетки.[2]

Исхрана

[уреди | уреди извор]

Источниот стршлен фаќа други инсекти, како што се скакулци, муви и медоносни пчели со кои го хранат раѓањето на колонијата.[2] Тие, исто така, собираат други животински белковини за своите млади, како што се парчиња свежо или расипано месо и риба. Возрасните јадат јаглехидрати како што се нектар, мед и овошје.

Наводи

[уреди | уреди извор]
  1. ↑ International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (2014). „The IUCN Red List of Threatened Species [Version 2014.2]“. Архивирано од изворникот на June 27, 2014. Посетено на 25 September 2014.
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 USAPHC Entomological Sciences Program. „Oriental hornets“ (PDF). U.S. Army Public Health Command. Архивирано од изворникот (PDF) на 24 August 2014. Посетено на 24 September 2014.
  3. ↑ „Oriental hornet“. Dieter Kosmeier. 13 June 2014. Посетено на 23 September 2014.
  4. ↑ Archer ME (1998). „Taxonomy, distribution and nesting biology of Vespa orientalis L. (Hym., Vespidae)“. Entomologist's Monthly Magazine. 138: 45–51.
  5. ↑ Dvorak, Libor (June 2006). „Oriental Hornet Vespa orientalis Linnaeus, 1771 found in Mexico“ (PDF). Entomological Problems. 36: 80. Архивирано од изворникот (PDF) на 2013-10-29. Посетено на 24 September 2014.
  6. ↑ Ishay J, Motro A, GITTER S, Brown N (1974). „RHYTHMS IN ACOUSTICAL COMMUNICATION BY THE ORIENTAL HORNET, VESPA ORIENTALIS“ (PDF). Animal Behaviour. 22 (3): 741–744. CiteSeerX 10.1.1.407.6956. doi:10.1016/s0003-3472(74)80026-6. Посетено на 25 September 2014.
  7. ↑ Plotkin, Hod, Zaban; и др. (2010). „Solar energy harvesting in the epicuticle of the oriental hornet (Vespa orientalis)“. Naturwissenschaften. 97 (12): 1067–1076. Bibcode:2010NW.....97.1067P. doi:10.1007/s00114-010-0728-1. PMID 21052618.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  8. ↑ 8,0 8,1 Abdel-Ghany GM, Zalat SM, Abo-Ghalia AH, Semida FM (January 2009). „VARIATION OF VENOM AND THORACIC MUSCLE PROTEINS OF VESPA ORIENTALIS POPULATIONS IN RELATION TO GEOGRAPHICAL ISOLATION IN SOUTHERN SINAI PROTECTORATES, EGYPT“ (PDF). Egyptian Journal of Natural Toxins. 6 (1): 16–32. Архивирано од изворникот (PDF) на 2014-11-13. Посетено на 25 September 2014.
  9. ↑ Glaiim MK (2009). „HUNTING BEHAVIOR OF THE ORIENTAL HORNET, Vespa orientalis L., AND DEFENSE BEHAVIOR OF THE HONEY BEE, Apis mellifera L., IN IRAQ“. Bull. Iraq Nat. Hist. Mus. 10 (4): 17–30.
  10. ↑ 10,0 10,1 Perrard A, Pickett KM, Villemant C, Kojima J, Carpenter J (24 April 2013). „Phylogeny of hornets: a total evidence approach (Hymenoptera, Vespidae, Vespinae, Vespa )“. Journal of Hymenoptera Research. 32: 1–15. doi:10.3897/jhr.32.4685.
  11. ↑ 11,0 11,1 The Global Biodiversity Information Facility (1 June 2013). „Vespa orientalis Linnaeus, 1771“. Посетено на 25 September 2014.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Источен_стршлен&oldid=4894502“