Прејди на содржината

Боде (река)

Координати: 51°50′27″N 11°46′17″E / 51.84083° СГШ; 11.77139° ИГД / 51.84083; 11.77139
Од Википедија — слободната енциклопедија
Боде
Местоположба
Физички особености
УстиеЗале
51°50′27″N 11°46′17″E / 51.84083° СГШ; 11.77139° ИГД / 51.84083; 11.77139
 • надм. вис.
80 м
Должина169 км
Особености на сливот
ТечениеЗале → Елба → Северно Море

Боде е река во германската покраина Саксонија-Анхалт, лева притока на Зале. Потекнува од планините Харц и тече од нив кон север. По 169 kiloметарs (105 ми) се влева во Зале, кај Нинбург. Реката е именувана по легендарниот огромен и див, бохемиски, Принц Бодо, кој, според легендата Rosstrappe го променил кучето кое ја чувало кринисата принцеза Брунхилде во Kronensumpf („крунско блато“) во денешен ден Клисура Боде (германски: Bodetal). Клисурата е тесен дел на долината Боде помеѓу Трезебург и Тале.

Легенда Bodo

[уреди | уреди извор]
Bode Gorge, view from the Hexentanzplatz плато близу Тале

Според традиција, тука некогаш бил џин наречен Bodo, кој дошол од Тирингија за да ја земе Brunhilde, убавата ќерка на кралот, кого тој сакал да ја омажи против нејзина волја. Brunhilde избегала од него (Ross), но тие одеднаш се нашле во длабока клисура. Со еден храбар скок таа стигнала до карпите на далечната страна, но нејзиниот гонител паднал во бездната. Отпечатокот на нејзиниот коњ може сè уште да се види на т.н. Rosstrappe. Во меѓувреме, Bodo бил претворен во куче. Како нејзиниот коњ скокнал во клисурата, меѓутоа, принцезата ја изгубила нејзината кралска круна, која сега е чувана од кучето Bodo во долината на реката. Реката го добила името Bode по џинот Bodo, кој сега е под магија.

Географија

[уреди | уреди извор]

Извор и сливно подрачје

[уреди | уреди извор]

Боде е поделена на нејзиниот изворен регион на Брокен, највисокиот врв во Харц, но нејзините два важни извори се:

  • Kalte Bode (17 км долг); кој извира на Bodesprung на 860 м над м.н.
  • Warme Bode (23 км долг); со неговиот извор, Bodebruch

Двете реки, кои всушност имаат температурна разлика од 2 °C, се спојуваат не далеку од Кенигсбург, веднаш пред да се влеат во браната Кенигсхите.

Други притоки на Боде се Рапбоде и Лупбоде. На Рапбоде има брана близу Вендефурт, Брана Рапбоде. На северниот крај на ова вештачко езеро, Рапбоде се придружува на Боде, на која се наоѓа браната Вендефурт. Други притоки на Боде се Голдбах, Холтеме и Зелек.

Водопади

[уреди | уреди извор]

Водопадите во Харц не се високи. Водопадите Горна Боде (Obere Bode-Fall) на Варме Боде се вистински брз поток (Sturzbach) со мали падови од околу 1 метар во височина. Исто така, водопадите Долна Боде (Untere Bode-Fall) на Варме Боде се со слична височина. Bodekessel во клисурата Боде е поранешен водопад, на кој му била намалена височината од 2 метри на 1 во 1798 со експлозија. Четвртиот водопад е во Kästental.

Тек на Боде

[уреди | уреди извор]

Боде го наоѓа нејзинито пат помеѓу Трезебург и Тале низ 10 километри долгата тесна долина, Клисура Боде. Денес, долината е природен резерват. Клисурата Боде и нејзините села се главно место на дејствието во романот Сесил на Теодор Фонтане.

Потоа, реката поминува низ подножјето на Харц и на некои места, со брани и канализирана, сè до нејзиното влевање во Зале кај Нинбург. Важно притоки на Боде се Зелке и Холтеме. Други градови на реката Боде се Кведлинбург, Вегелебен, Гренинген, Ошерслебен, Хадмерслебен, Егелн и Штасфурт.

Клисурата Боде северно од Тале сега е заштитена зона.

Брани на Боде

[уреди | уреди извор]

Поврзано: Список на брани во Харц

Во хидролошка смисла, секој поток на Боде има специфично сливно подрачја во Харц, кој е дел од сливното подрачје на Боде. Сливното подрачје на различните вештачки езера како што следат: за вештачкото езеро Вендефурт, 309,20 км2, за браната Рапбоде и вештачкото езеро Рапбоде, 269 км2 и за вештачкото езеро Кенигсхите 154,2 км2. Браната Манделхолц ги прима водите на Kalte Bode. Вкупното сливно подрачје на Боде е околу 3.000 км2 во површина.

Историја и култура

[уреди | уреди извор]

Среден век

[уреди | уреди извор]

Во раниот среден век, Боде ја создавал границата помеѓу провинциите Harzgau на запад и Schwabengau на исток. Двата важно премини на Боде во тоа време биле населбите Дитфурт и Гренинген, спомнувани често во хрониките од Фулдау.

Современа ера

[уреди | уреди извор]

Хајнрих Хајне ја прикажува романтичната долина Боде во неговиот патопис од 1826 Die Harzreise. Таа е исто така спомната и во романот на Теодор Фонтане.

  • Monika Schönau/Edmund Werner: Die Bode: ein Fluss führt Hochwasser! Sachsen-Anhalt, Staatliches Amt für Umweltschutz Magdeburg, Magdeburg 2000.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]