Canton Lüzerna
|
|
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
| Canton Lüzerna Canton | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
 | |||||
| Dats aministrativ | |||||
| Stat | Svìzzera | ||||
| Capital | Lüzerna | ||||
| Lengue ofiçai | lengua todesca | ||||
| Nassida | 1332 | ||||
| Politega | |||||
| President | |||||
| Orgen lejislativ | Gran Consili | ||||
| Territore | |||||
| Coordinade | 47°05′N 8°07′E / 47.083333°N 8.116667°E | ||||
| OSM | 1685677 | ||||
| Voltituden | 436 m s.l.m | ||||
| Superfix | 1 493,51 km² | ||||
| Abitants | 409 557 ab. (31 dicember 2018) | ||||
| Densitaa | 274.22 ab./km² | ||||
| Confin | Berna, Canton Argovia, Canton Svit, Canton Zug, Caton Obwalden e Canton Nidwalden | ||||
| Fus orari | UTC 01:00 e UTC 02:00 | ||||
| Varie | |||||
| Codex ISO 3166 | CH-LU | ||||
| Sigla autom. | LU | ||||
| Cl. climatega | |||||
| Cl. sismega | |||||
| Localizazion | |||||
 | |||||
| Sit istituzional | |||||
El Canton Lüzerna (en todèsch: Kanton Luzern) l'è giü dei 26 cantù de la Svìsera. L'è sitüàt endèla Svìsera central e l'òcupa 'n àrea de 1493 km², e 'l g'ha 'na popolasiù de 381966 abitàncc (segónt i dàti del Desember 2011). La popolasiù l'è 'n magiurànsa de lèngua todèsca o la sò variànt locàl ('ntra töt presapóch l'89%) e de religiù catòlica (presapóch el 71%). La capitàl del cantù l'è la cità de Lüzerna.
Geografìa
[Modifega | modifica 'l sorgent]El cantù de Lucerna l'è sitüàt endèla part centràl de la Svìsera (Mitelland). L'è streersàt dei fiöm Reuss e Kleine Emme. El teretóre del cantù 'l cunfìna a nort co le alpi svìsere e col Canton Argovia, a èst col Canton Zug e col Canton Svit, a sud coi cantù de Nidwalden e Obwalden e a ocidènt col Canton Berna. El mut piö alt l'è 'l Brienzer Rothorn che 'l rìa a 2350 méter de altèsa söl leèl del mar.
Demografia
[Modifega | modifica 'l sorgent]La popolasiù l'è 'n magiurànsa de lèngua todèsca o la sò variànt locàl ('ntra töt presapóch l'89%) e de religiù catòlica (presapóch el 71%).
| Stória demogràfica del cantù de Lucerna del 1850 al 2000 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| An | 1850 | 1880 | 1900 | 1950 | 1970 | 2000 | |||
| Popolasiù | 132,843 | 134,708 | 146,519 | 223,249 | 289,641 | 350,504 | |||
| Percentuàl de la popolasiù svìsera | 5.6% | 4.8% | 4.4% | 4.7% | 4.6% | 4.8% | |||
| Lèngua | |||||||||
| Todèsch | 134,155 | 143,337 | 216,647 | 263,310 | 311,543 | ||||
| Italià | 294 | 2,204 | 3,587 | 15,635 | 6,801 | ||||
| Fransés | 302 | 747 | 2,150 | 2,015 | 2,053 | ||||
| Romancio | 5 | 64 | 338 | 525 | 388 | ||||
| Óter | 50 | 167 | 527 | 8,156 | 29,719 | ||||
| Religiù | |||||||||
| Catòlic[nb 1] | 131,280 | 129,172 | 134,020 | 189,917 | 246,888 | 248,545 | |||
| Protestant | 1,563 | 5,419 | 12,085 | 30,396 | 38,639 | 42,926 | |||
| Catòlich | 1,129 | 741 | 471 | ||||||
| Other | 215 | 414 | 1,807 | 3,373 | 58,562 | ||||
| Ótre fédi, Ebrèi | 152 | 319 | 497 | 563 | 399 | ||||
| ''Ótre fédi, Islam | 372 | 13,227 | |||||||
| Ótre fédi, nesöna[nb 2] | 1,672 | 20,681 | |||||||
| Nasionalità | |||||||||
| Svìser | 132,252 | 132,583 | 140,176 | 216,600 | 259,498 | 294,709 | |||
| Forestér | 591 | 2,223 | 6,343 | 6,649 | 30,143 | 55,795 | |||
| Source: Historical Dictionary of Switzerland[1] | |||||||||
| Notes | |||||||||
Sistéma aministratìf
[Modifega | modifica 'l sorgent]El cantù de Lucerna l'è furmàt de sés distrècc (Ämter) e de 88 cümü.
I distrècc i è:
- Lüzern che g'ha per capolöch Lüzerna
- Hochdorf che g'ha per capolöch la citadìna de Hochdorf
- Sursee che g'ha per capolöch la citadìna de Sursee
- Willisau che g'ha per capolöch la citadìna de Willisau
- Entlebuch che g'ha per capolöch la citadìna de Schüpfheim
Riferiment
[Modifega | modifica 'l sorgent]- ↑ Lucerne (Canton) in Todesch, Franzes e Italian in ligna al Dizionari Stòrigh da Svízzera.
