Hekla

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

De Hekla (oetspraok: ['hɛʰkl̥a], Hehkla] is 'ne stratovolkaan in 't zuje van Ieslandj (Suðurland) dae 1.491 m hoeag is. Zie is eine vanne aktiefste volkane van 't landj mit mieër es twintjig volkaansoetbersinge saer 874. Inne middelieëve woort de berg owwel de "Pórt nao de Hèl" geneump in Europa; d'n Ieslandjs naam beteikentj de "geheudje".

De Hekla maak deil oet van 'ne volkanische bergkamp dae zoea 40 kilomaeter lank is. 't Aktiefste deil van deze kamp, 'n eruptieknaal van 5,5 km lank mitte naam Heklugjá, ligk binnen 't gebied det m'n Hekla neump. Hekla zuutj oet wie 'nen ómgedrejde boeat mitte keel es 'n rits kraters, wovan twieë gemeinelik 't aktiefste zeen.

De geregeldje en groeat oetberstinge vanne volkaan höbben e good deil van Ieslandj belag mit tefra; de läög van dees oetberstinge waere gebroek veure oetberstinge van anger volkanen op Ieslandj te datere. Zoea 10% vanne nujen tefra waat de lèste doezjend jaor op Ieslandj is biegekómmen is aafkumstig van Hekla, same good veur 5 km³. Óm gansen haet de Hekla veur 't lèste millenium lang eint vanne grótste volume aan lava van alle volkanen oppe ganse werreld produceerd, zoea 8 km³.

De Hekla bars oet inne jaore 1104, 1158, 1206, 1222, 1300, 1341, 1389, 1510, 1597, 1636, 1693, 1766, 1845, 1947, 1970, 1980, 1991 en 2000. Al dees oetberstinge zörge veur e flot-verangerdj landjsjap róntjelómme volkaan. Zoea waas de berg zelf veure oetbersting in 1947 meh 1.447 m hoeag.