Bóches

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Bóchezer. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Bóches (Bocholtz) Gewaeze gemeinte in Nederlandj
Gevörmp	1096
Opgehaeve	1982
Opgegange in	Zumpelveld
Provincie	Nederlands Limburg
Hoofplaats	Bóches
Opperflaakde (bie opluffing)	8,48 km²
– daovan water:	0,00 km²
Inwoeners (kort veur opluffing)	4.705 (1971)
– deechde:	555/km²
Lies van börgemeisters

Kirch va Bóches oes 1873

Bóches (Nederlands: Bocholtz, verauwerd ooch Boekholt) is e dörp in de jemingde Zumpelveld ì Zuud Limburg. Dao woeëne 5620 luuj (1 januari 2006, brón: CBS).

Bis 1982 waor 't 'n eje jemingde.

't Dörp waor al bewoeënd in de tsied van de Romeine jetsuge de opgraving van 'ne jroese romeinse villa an d'r Vlengendalerweg (1911), en tswei sarcofage die d'r jevonge zunt.

Buurtsjappe

• De Boanhei (Baneheide)
• Bóchezerhei (Bocholzerheide)
• D'r Bróch (Broek)
• D'r Prikket (Prickart)
• De Vlengeder (Vlengendaal)
• D'r Zamberig (Zandberg)
• Um d'r Paum (Paumstraat)

Klimaat

I Bóches jieët 't 'n angtsal bezongerheede tse neumme, went ut jeed uever 't klimaat. Ut miest opvallende is, dat dur i Bóches jee of nauwelijks onweer muegelijk is. Tot noe tsauw is doa noch jing wissenschaftliche verklaering vuur jevonge. D'r zunt ichter tswei parametere die uuverduetlich aajeave dat un willekeurige onweersstuuring (of ing willekeurige actievere buuj) jee lang leave bespaard is, zoe gauw wie ze ì Bóches kuunt. Tsen iestje numt de bliksemactiviteit duudlich aaf, zoedat der maar nog u paar ontladinge sund in de buurt va Bóches. De buij zellef nuumt och duudlich aaf, en wat uuver bliet sind u paar druupe. Doé bie ist natuurjlich nit oesjesjlosse dat de betriffende bui of onweersstuuring donoa d'r droad jewuun wer oppakt of zilfs nog actiever weat. Fenomene wie inge downburst, golfbalhagel of ing windhoes, zunt ì Bóches al jans oesjesjlosse. Och is noa jejeavens van de Wetterstation Oche-oesjbich bekind jejeave dat ì Bóches noch noets mieje dan 68 millimeter neersjlaag is jevalle op tsied vaan 24 schtond. Vaa wateruuverlast ist dorum alling mer in hiele zildzaame jevalle spraache, zoe wie in 2011 wie der schneij woar jeschmolze. Daan jeed ut echter neet um direkte jevolge vaan ut wear. Dorrum moag dur term 'noedweer' alling mer jebroecht weade mit betrikking op anger plaatsje, so wie beij vuurbeeld Remunj, woa vuurig joar de sjtad veer kier onger wasser stong. Ing verklaering vuur ut oesblieve va noédweer in de regio Bóches, zouw kinne zieje dat der wienig wasser stil bliet schtoa in ut Heuvelland. Dit wasser (in d'r vorm van beij vuurbeeld u meer of ing groese rivier) hand onweersbuie nuudig um tse kinne activere, of actief tse blieve.

Waope

---

De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs.

---

Op 23 november 1896 kraog Bóches vaan d'n Hoege Raod vaan Adel e waope touwbedeild, wat ziech zoe liet umsjrieve:

Gedeild: I. in goud (geel) d'n apostel Jacobus de Mierdere, geziech en han vaan natuurleke kleur, stoonde op 'ne graasgroond vaan sinopel (greun), gekleid in e pelgrimskleid en mèt 'ne pelgrimshood op de kop, alles vaan sabel, op d'n hood en op de bij mouwe 'ne sjelp vaan zèlver (wit), hawwend in de rechterhand 'ne pelgrimsstaaf mèt dao-aon e kruukske, allebei vaan sabel; II. in lazuur (blauw) 'ne paol vaan zèlver.

Jacobus de Mierdere is de parochieheilege vaan Bóches. Lazuur mèt 'ne paol vaan zèlver is 't waope vaan de femilie Von der Leyen, die e tiedsje hiere vaan Bóches en Zumpelveld zien gewees.

Historische inweunertsale

Joar Tsaal Waas (jans Limburg) 1830 884 -- 1840 965 8,7% ( 5,6%) 1849 1.004 4,0% ( 4,3%) 1859 1.167 16,2% ( 4,4%) 1869 1.302 11,6% ( 4,5%) 1879 1.265 -2,8% ( 7,0%) 1889 1.484 17,3% ( 6,8%) 1899 1.750 17,9% ( 10,2%)

Joar Tsaal Waas (jans Limburg) 1909 2.120 21,2% ( 17,8%) 1920 2.528 19,2% ( 32,6%) 1930 3.096 22,5% ( 25,1%) 1947 3.581 15,7% ( 24,2%) 1956 3.926 9,6% ( 27,3%) 1960 4.078 3,9% ( 7,4%) 1971 4.705 15,4% ( 13,9%)

Bemerkóng

• I 1971 woeëte de tsale óp janse vóftsale aafjerunk.

Rillatief oontwikkeling vaan 1830 tot 1971

(v₁₈₃₀=100)

Jrun: Jemingde Bóches
Bloa: Provins Limburg

Folklore

Elk joar in Augustus is 't Mei-I-Vaare (Oogstdankfeest) ì Boches. 't Weaät jeorganiseerd durch de stichting Mei-I-Vaare Bocholtz.

Bezeenswaerdig

Ondanks dat Boches nit toeristisch is zunt d'r waal best vuel auwee jebowee tse zië sowie kasjtiël de Bongard (privé bezit) en Hoeve Overhuizen (och privé bezit). D'r sunt jing richtige musea mèh op d'r zölder van de carréboerderie d'r Scholtissenhof is ing miniatuur welt jemaat va Limburg.

De kirch

Kasjtiël De Bongard, Boches

De kirch va Jacobus de Meerdere is jebowd woëde tussche 1869 en 1873, durch d'r Pierre Cuypers. De pastorie is và 1796.
Ì 1953 is de Krick jroesser jemaat durch d'r H. Koene.

Noaveres (Overhuizen)

't Kesjtieël Overhuizen (dialek: op 'n Noaveres) is al vermeld in 1330. Van 't kesjtieël zunt d'r paortbaog in helsjtein, de capella domestica, de jroesse carréboerderie in kundersjtein en 'ne keller nog aanwezig. Van 1774 tot 1794 waor 't de zetel van de heerlekheid Zumpelveld. 't Kasjtieël is durch de Franse neerjehaold.

Kasjtieël de Bongard

'n Anger kasjtieël is kasjtieël De Bongard oes 1373, dat mìt Overhuizen verbónge waor via 'ne óndergróndse jank. In 1523 vóng 'n verbowwing plaats. Dao sjteet nog einge rónge hooktore. 't Jeboew haet kènmerke van Maaslandse renaissance mìt opvallende sjpeklaoge. Ouch heij bevingk zich 'ne haof.

Oes joa ì Boches

Oes joa ken me in de wieëtschafte: D'r Aouwe Kino, Café De Trepjer en I'm weissen Rössel. Och in de jroesse Sjporthal is ing wieëtsjaft.

Dórpsvereine

• WDZ (voetbal)
• RKVV Sportclub '25 (voetbal)
• Heemkundevereiniging De Bongard
• BBC '77
• De Geitenfokkers (sjpas)