27 fibberwarie

27 fibberwarie is 'nen daag op de Gregoriaanse en Juliaanse kalender. 't Is d'n 58en daag vaan 't jaor; in e gewoen jaor koume daan nog 307 daog, in e sjrikkeljaor nog 308. 27 fibberwarie is de nationaole fiesdaag vaan de Dominicaanse Rippubliek; in de Roems-Kathelieke Kèrk is dit de fiesdaag vaan de heilege Veronica.

Gebäörtenisse

• 380 - Keizer Theodosius veerdeg same mèt zien mètkeizers Gratianus en Valentianus II 't Edik vaan Thessalonica oet, boe-in heer 't trinitiar christendom veur gans 't Riek verpliech stèlt.
• 907 - Aoboaji, e Khitan-stamhoof, weurt op de Chinesen troen gezat es keizer Taizu; begin Liaodynastie.
• 1560 - Ingeland en Sjotland teikenen 't verdraag vaan Berwick.
• 1863 - Hendrik IV weurt tot keuning vaan Fraankriek gekroend.
• 1617 - De Russische tsaar Michael I en de Zjweed Jakob de la Gardie sjlete de Vreej van Stolbovo.
• 1700 - 't Eiland Nui-Brittannië weurt oontdèk.
• 1782 - 't Brits Liegerhoes stump tege 't doorzètte vaan d'n oorlog in Amerika en lègk ziech de facto neer bij de aofsjeiing vaan de Vereinegde Staote.
• 1801 - De touwkumstege hoofstad Washington D.C. weurt aofgesjeie vaan Maryland en oonder direk bestuur vaan 't Congres geplaots.
• 1805 - De Notre Dame in Paries weurt verluf tot basiliek.
• 1816 - 't Brits tösjebewèndj dreug de kolonie Suriname euver aan de Nederlandse interim-gouverneur Willem Benjamin van Panhuys.
• 1844 - De Dominicaanse Rippubliek maak ziech los vaan Haïti.
• 1868 - De Britse minister van bènnelandjse zake Benjamin Disraeli volg Lord Derby op es premier.
• 1881 - Naodat ein Britse sjtriedmach ónger George Pomeroy-Collery vernetigend wirt versjlage in de Sjlaag biej Majuba, eindig de Eësjte Boereaorlog.
• 1898 - Keuning George I vaan Griekeland euverleef 'nen aonslaag.
• 1900 - Boeregeneraol Piet Cronjé gief ziech oonveurweerdelek euver nao 't verlere vaan de slaag bij Paardeberg.
• 1900 - De Britse Arbeierspartij weurt opgeriech.
• 1930 - Jan Mayen weurt formeel bij Noorwege ingelief.
• 1932 - Adolf Hitler verkriet de Duutsje nationaliteit nog veur de verkezinge plaatsjvènje.
• 1933 - D'r wirt brandj gesjtich in 't Rieksdaaggeboew. De Nederlandse communis Marinus van der Lubbe wirt gearresteerd.
• 1936 - Frankriek en de Sovjet-Unie teikene ein pak.
• 1942 - Tweëde Waereldaorlog: 't Nederlands vlooteskader ónger sjout-biej-nach Karel Doorman geit in de Javazeë ten ónger.
• 1942 - 't Lidmaatsjap van de Kultuurkamer wirt in bezat Nederlandj verplich veur alle kunstenaers.
• 1943 - Tweëde Waereldaorlog: 't Nederlandjs óngerzeëboatmodersjeep de Colombia wirt ter hoagde van Simon's Town door de Duutsje óngerzeëboat U-516 tot zinke gebrach.
• 1951 - 't Twieëntwintegste Amendemint op de Groondwèt vaan de Vereinegde Staote weurt aongenome. Vaan noe aof kin de president nog mer twie termijne achterein oetzitte.
• 1963 - Juan Bosch weurt in de ierste democratische verkezinge sinds 't ind vaan Rafael Trujillo zien dictatuur tot president vaan de Dominicaanse Rippubliek gekoze.
• 1971 - De eësjte abortuskleniek van Nederlandj, 't Mildredhoes in Arnhem, sjtart mèt 't oetveure van abortus provocatus.
• 1973 - Biej ein vakbóndjsdemonstratie in de Surinaamse hoofsjtad Paramaribo wirt Jowini Abaisa doadgesjaote.
• 1976 - De Westeleke Sahara, veurheer 'n Spaonse kolonie, verklaort ziech oonoafhenkelek.
• 1986 - De Tweëde Kamer besjluut 't wètsóntwerp good te käöre wo-in ein euvereinkóms sjteit mèt de Vereinigde Sjtate euver de sjtasjenering van kruusvlöchwaopes.
• 1991 - Golfoorlog: D'n Amerikaanse president George H.W. Bush verklaort Koeweit veur bevrijd.
• 1999 - De Nigeriaanse presidentsverkezinge weure gewónne door Olusegun Obasanjo. Dit zien de ierste vrij verkezinge sinds 1983.
• 1999 - Abdullah II weurt gekroend tot keuning vaan Jordanië, es opvolger vaan d'n op 7 fibberwarie gestorve keuning Hoessein.
• 2004 - Shoko Asahara, leier vaan de Japanse sekte Aum Shinrikyo, weurt t'r doed veroerdeild veur de gifgaasaonval dee zien sekte in 1995 in Tokio deeg. Heer zal pas in 2018 t'r doed weure gebrach.
• 2010 - Chili weurt getroffe door 'ne zier zwoeren eerdsjók vaan 8,8 op de momintmagnitudesjaol. De sjaoj is enorm, 't aontal doeje vèlt mèt 279 relatief gezeen mèt.
• 2015 - Boris Nemtsov, 'ne politieke tegestender vaan Vladimir Poetin, weurt op 't Roed Plein in Moskou vermaord.

Gebore

• 272 - Keizer Constantijn de Groete (gestorve 337)
• 1535 - Min Phalaung, keuning vaan Mrauk U (gestorve 1593)
• 1567 - William Alabaster, Ingelsen diechter (gestorve 1640)
• 1622 - Carel Fabritius, Nederlandse sjèlder (gestorve 1654)
• 1630 - Roche Braziliano, Nederlandse piraot (verdwene 1671)
• 1659 - William Sherard, Ingelse botanicus (gestorve 1728)
• 1792 - Maria Theresia Haze, Belzje ordesjtichster (gesjtorve 1876)
• 1807 - Henry Wadsworth Longfellow, Amerikaansen diechter (gestorve 1882)
• 1831 - Nikolaj Ge, Russische kunssjilder (gesjtorve 1894)
• 1848 - Charles Hubert Parry, Britse componis (gesjtorve 1918)
• 1861 - Rudolf Steiner, Oasteriekse gróndjlègker van de antroposofie (gesjtórve 1925)
• 1863 - Joaquín Sorolla, Spaonse sjèlder (gestorve 1923)
• 1877 - Claas Bakker, Nederlandse peliesiefunctionaris (gesjtórve 1949)
• 1881 - Sveinn Björnsson, Ieslandse politicus (gestorve 1951)
• 1881 - L.E.J. Brouwer, Nederlandse wiskundege en filosoof (gestorve 1966)
• 1888 - Roberto Assagioli, Italiaanse psycholoog (gesjtórve 1974)
• 1888 - Lotte Lehmann, Duitse sopraanzengeres (gestorve 1976)
• 1891 - David Sarnoff, Amerikaanse radio- en televisiepioneer (gesjtórve 1971)
• 1899 - Charles Herbert Best, Amerikaans-Canadese biosjemicus (gestorve 1978)
• 1902 - Lúcio Costa, Braziliaansen arsjitek (gestorve 1998)
• 1902 - John Steinbeck, Amerikaanse sjriever, Nobelpries in de Literatuur 1962 (gestorve 1968)
• 1904 - James T. Farrell, Amerikaanse sjriever (gestorve 1979)
• 1913 - Kazimierz Sabbat, Poolse militair en politicus (gestorve 1989)
• 1923 - Dexter Gordon, Amerikaanse jazzmuzikant (gestorve 1990)
• 1926 - David H. Hubel, Canadees-Amerikaanse neuroloog, Nobelpries in de Geneeskunde 1981 (gestorve 2013)
• 1929 - Djalma Santos, Braziliaanse voetballer (gestorve 2013)
• 1932 - Elizabeth Taylor, Brits-Amerikaanse actries (gestorve 2011)
• 1934 - Ralph Nader, Amerikaanen activis en politicus
• 1941 - Paddy Ashdown, Britse politicus en diplomaot (gestorve 2018)
• 1942 - Robert H. Grubbs, Amerikaanse sjemicus, Nobelpries in de Sjemie 2005
• 1943 - Morten Lauridsen, Amerikaanse componis
• 1943 - Carlos Alberto Parreira, Braziliaanse voetballer en trainer
• 1947 - Gidon Kremer, Letse violis
• 1952 - Henk Westbroek, Nederlandse popmuzikant, radio-deejay en politicus
• 1953 - Hans Anker, Nederlandsen avvekaot
• 1953 - Wim Anker, Nederlandsen avvekaot
• 1953 - Ian Khama, Botswaanse politicus
• 1958 - John Metgod, Nederlandse voetballer
• 1966 - Gopal Balakrishnan, Indiaosen historicus en polletieke weitesjapper
• 1974 - Hiroyasu Shimizu, Japanse sjaatser
• 1981 - Élodie Ouédraogo, Belzje atlete
• 1982 - Bruno Soares, Braziliaansen tennisser

Gesjtorve

• 640 - Pepijn vaan Landen, Frankischen hofmeier (ca. 60)
• 1425 - Basilius I vaan Moskou (53)
• 1718 - Václav Karel Holan Rovenský, Boheemse componis, cantor, kapelmeister en organis (ca. 74)
• 1735 - John Arbuthnot, Sjots-Èngelsje geleërde en sjriever (67)
• 1862 - Gabriël van de Moder van Sjmarte, Italiaanse monnik en heilige (23)
• 1884 - Marie de Jésus Deluil-Martiny, Belsj/Franse ordesjtichster en zalige (42)
• 1887 - Aleksander Borodin, Russische componis en sjemicus (53)
• 1892 - Louis Vuitton, Franse modeoontwerper en zakemaan (70)
• 1931 - Erich Wasmann, Oasteriekse entomoloog en pater (71)
• 1936 - Ivan Pavlov, Russische fysioloog en psycholoog, Nobelpries in de Geneeskunde 1904 (86)
• 1939 - Nadezjda Kroepskaja, Russische daan wel Sovjet-Russische marxistische revolutionair, vrouw van Lenin (70)
• 1943 - Kostis Palamas, Grieksen diechter (84)
• 1975 - Joep Franssen, Nederlands-Limbörgse fietsrenner (75)
• 1989 - Konrad Lorenz, Oosteriekse zoöloog en etnoloog, Nobelpries in de Geneeskunde 1973 (85)
• 1993 - Lillian Gish, Amerikaanse actrice (99)
• 1998 - George H. Hitchings, Amerikaanse farmacoloog, Nobelpries in de Geneeskunde 1988 (92)
• 2011 - Necmettin Erbakan, Turkse politicus (84)
• 2012 - Tina Strobos, Nederlandse psychiater en verzètsheldin (91)
• 2013 - Van Cliburn, Amerikaanse pianis (78)
• 2013 - Ramon Dekkers, Nederlandse kickbókser (43)
• 2014 - Jan Hoet, Belzje kunskènner (77)
• 2015 - Boris Nemtsov, Russische politicus en activis (55)
• 2015 - Leonard Nimoy, Amerikaansen actäör (83)