Radix Iesse

Radix Iesse est argumentum iconographiae Christianae imprimis medio aevo late in usum receptum. Genealogiam Iesu domo Davidis regis oriundi forma arboris demonstrat, a Iesse Davidis patre incipiens.

Origo appellationis

Appellatio radix Iesse a loco libri Isaiae repetit, quo hic propheta Israëlitarum Messiam (Graece: Christum, id est unctum) annuntiat, qui iustus iudex ac futurus auctor salutis pauperum "de stirpe Iesse" egredietur. Illum iudicium Dei, sed etiam pacem universalem, iustitiam ac salutem laturum praedicat (Ies 11,1–10):

1 Et egredietur virga de stirpe Iesse, et flos de radice eius ascendet; 2 et requiescet super eum spiritus Domini: spiritus sapientiae et intellectus, spiritus consilii et fortitudinis, spiritus scientiae et timoris Domini; 3 et deliciae eius in timore Domini. Non secundum visionem oculorum iudicabit neque secundum auditum aurium decernet; 4 sed iudicabit in iustitia pauperes et decernet in aequitate pro mansuetis terrae; et percutiet terram virga oris sui et spiritu labiorum suorum interficiet impium. 5 Et erit iustitia cingulum lumborum eius, et fides cinctorium renum eius. 6 Habitabit lupus cum agno, et pardus cum haedo accubabit; vitulus et leo simul saginabuntur, et puer parvulus minabit eos. 7 Vitula et ursus pascentur, simul accubabunt catuli eorum; et leo sicut bos comedet paleas. 8 Et ludet infans ab ubere super foramine aspidis; et in cavernam reguli, qui ablactatus fuerit, manum suam mittet. 9 Non nocebunt et non occident in universo monte sancto meo, quia plena erit terra scientia Domini, sicut aquae mare operiunt. 10 In die illa radix Iesse stat in signum populorum; ipsam gentes requirent, et erit sedes eius gloriosa.

Imago

Genealogia sive stemma Iesu forma arboris, quae ex figura Iesse, Davidis patris, surgit. Iesse reclinis ac dormiens monstrari solet. Rami sunt David et sequentes Israel ac Iudae reges. Cacumen arboris et corona est imago saepe splendida Mariae cum Iesu infante.

Pinacotheca

Tectum pictum in ecclesia Sancti Michaelis Hildesiae.
Sculptura in ecclesia Sancti Lamberti Monasterii (Germania).
Parietis pictura in ecclesia cathedrali Limburgi ad Lahnam.
Vitrea anno 1497 picta in ecclesia Sancti Iacobi Norimbergae.
Imago vitrea antiquissima (circa annum 1150) in der Ecclesia Cathedrali Carnotensi.
Sic dicta "Kramerfenster" (fenestra negotiatorum) in ecclesia cathedrali Ulmensi (fere 1480).
Vitrea ecclesiae communis Groslay, quae radicem Iesse demonstrat.

Bibliographia

Otto Böcher (1972/73). Zur jüngeren Ikonographie der Wurzel Jesse. In: Mainzer Zeitschrift (67/68, 1972/1973), p. 153–168.
Ursmar Engelmann (1961). Wurzel Jesse. Buchmalerei des frühen 13. Jahrhunderts. Beuron: Beuroner Kunstverlag.
Gertrud Schiller (1966). Ikonographie der christlichen Kunst. Vol. 1: Inkarnation, Kindheit, Taufe, Versuchung, Verklärung, Wirken und Wunder Christi. Guterslohae: Mohn.
Tilde Giani Gallino (1996). L'albero di Jesse: l'immaginario collettivo medievale e la sessualità dissimulata. Augustae Taurinorum: Bollati Boringhieri. ISBN 88-339-0979-4.
Susan L. Green (2019). Tree of Jesse Iconography in Northern Europe in the Fifteenth and Sixteenth Centuries. Novi Eboraci: Routledge. ISBN 9780815393771.
H. T. Kirby (1959–63). "The "Jesse" tree motif in stained glass: a comparative study of some English examples". In: Journal of the British Society of Master Glass-Painters 13, p. 313–20, 434–41.
Étienne Madranges (2007). L'arbre de Jessé, de la racine à l'ésprit. Parisiis: Bibliothèque des Introuvables. ISBN 978-2-84575-294-8. (plerumque photographemata)
Michael D. Taylor (1980–81). "A historiated Tree of Jesse". Dumbarton Oaks Papers (34–35), p. 125–76. doi:10.2307/1291450. JSTOR 1291450.
Arthur Watson (1934). The Early Iconography of the Tree of Jesse. Oxonii: Oxford University Press.

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad radicem Iesse spectant.