Vicipaedia

Oceania

pars orbis terrarum

Oceania

Orthographica Oceaniae geopoliticalis proiectio.
Oceania geopoliticalis

Demonymum Oceanicus; Oceanianus
Area 8536716 km2
Numerus incolarum 35,670,000
Civitates 14 * Australia * Foederatae Micronesiae Civitates * Insulae Marsalienses * Insulae Salomonis * Kiribati * Nauru * Nova Zelandia * Belavia * Papua Nova Guinea * Samoa * Tonga * Tuvalu * Vanuatu * Viti
Provinciae 25 * Atollum Johnston * Atollum Midway * Guamia * Havaii * Insulae Ashmore et Cartier * Insula Baker * Insula Clipperton * Insula Howland * Insula Jarvis * Insula Norfolcensis * Insula Paschalis * Insulae Cook * Insulae Ioannis Fernández * Insulae Mariannae Septentrionales * Insulae Maris Curalii * Kingman Reef * Nova Caledonia * Niue * Palmyra (atollum) * Pitcairn Insulae * Polynesia Francica * Samoa Americana * Tokelau * Wake (insula) * Vallis et Futuna
Linguae 28 Publicae Linguae publicae: * Bislama * Caroliniana * Chamorro * Cook Islands Maori * Anglica * Vitiana * Francica * Futunana * Gilbertana * Havaiana * Hindi * Hiri Motu * Maori * Marsaliensis * Nauruana * Niueana * Palauana * Pitkern * Rotumana * Samoana * Hispanica * Tahitiana * Tokelauana * Tongana * Tok Pisin * Tuvaluana * Uveana
Zonae temporales UTC 8 (Australian Western Standard Time) ad UTC-6 (Easter Island) (West to East)
Maximae Urbes Sydneium
Melbournum
Brisbana
Perthia
Aucopolis
Adelhaidis

Oceania est regio in insulis Oceani Pacifici tropici sita.[1] Notiones Oceaniae inter atolla curalii volcanicasque Pacifici Australis insulas (ethnologice in subregiones Melanesiam, Micronesiam, Polynesiam divisas[2]) et adeo omnem regionem insularem inter Asiam et Americam (Australasia Archipelago Malaicoque non exceptis) variantur.[3] Nomen aliquando adhibetur diserte ad significandum continentem qui in Australia et insulis proximis consistit,[4][5][6][7][8] atque in studiis biogeographicis ut synonymum Oecozonae Australasianae (Wallaceae et Australasiae) vel Oecozona Pacifica (Melanesia, Polynesia, et Micronesia, vel Nova Zelandia[9] vel Nova Guinea excepta[10]).

Etymologia

recensere

Nomen Océanie a Conrado Malte-Brun geographo circa 1812 Francice factum est.[4] Nomen Océanie vicissim ex Graeco ὠκεανός 'oceanus' deducitur, ex nomine Oceani, dei fluviorum, cum nomen Asiae, continentis adiacentis, a filia sua ortum esset, fluviorum fontiumque matre.

Definitiones

recensere
 
Aoraki (Mons Cook), in Insula Australia Nova Zelandiae situs.
 
Tabula insularum Oceaniae.

Physiographia

recensere

Oceania, primum in terris Oceani Pacifici, a Freto Malaccensi ad orientem ad litus Americae concepta, quattuor regiones olim comprehendit: Polynesiam, Micronesiam, Malaesiam (nunc Archipelagum Malaicum appellatam), et Melanesiam (nunc Australasiam appellatam).[11] Inter Oceaniam sunt partes trium continentium geologicorum (Eurasia, Australia, Zelandia), cum insulis noncontinentalibus volcanicis Philippinarum, Wallaceae, et Pacifici aperti. Patet ad Sumatram in occidente, Insulas Bonin in boreoccidentali, Insulas Havaianas in boreorientali, Rapa Nui et Sala y Gómez in oriente, et Insula Macquarie in australi—Taivania, Archipelago Iaponico (inter quem Insulae Ryukyu), et Insulis Aleutianis marginum Asiae exceptis.[12][13]

Civitates Oceaniam occupantes quae in Oceania geopolitica non comprehenduntur sunt Indonesia, Malaesia (per Borneum Malaesianum), Bruneium, Philippinae, et Timoria Orientalis. Insulae extremorum geographicorum in rationibus civilibus sunt partes necessariae Iaponiae (Bonin), Civitatum Foederatarum (Havaii), et Tsiliae (Insula Paschalis). Minor definitio geographica etiam obtinet, quae terram Laminae Sundanae excludit, sed Novam Guineam Indonesianam ut pars continentis Australiani comprehendit.

Biogeographia

recensere
 
Proiectio orthographica Oceani Pacific multum Oceaniae monstrat.

Adhibetur nomen Oceania in rebus biogeographicis ut synonymum vel Oecozonae Australasianae (Wallaceae et Australasiae) vel Oecozonae Pacificae (Melanesia, Polynesia, et Micronesia, sine Nova Zelandia[9] et Nova Guinea[10]).

Oecogeographia

recensere

Oceania est una ex octo oecozonis terrestribus, quae maiores oecologicae telluris regiones sunt. Oecozona Oceanica omnem Micronesiam, Vitios, et omnem Polynesiam praeter Novam Zelandiam comprehendit. Nova Zelandia, Nova Guinea, Melanesia (praeter Vitiis), et Australia sunt oecozona separata, Oecozona Australasiana. Archipelago Malaico est pars Oecozonae Indomalaesianae. Notio cognata est Oceania Propinqua, pars occidentalis Melanesiae Insularis, quae decies milia annorum ab hominibus habitata est, et Oceania Remota, recentiore ab hominibus constituta.[14]

Res geopoliticae

recensere
 
Oeconomicae Pacifici zonae, Oceania adumbrata

Secundum notionem geopoliticam in geoschemate Consociationis Nationum et propositis Consilii Olympiorum Internationalium adhibitis, et in multis atlantibus editis, Oceania Australiam et civitates Pacifici a Papua Nova Guinea ad orientem, sed non Archipelagum Malaicum et Indonesianam Nova Guineae partem continet.[15][16][17]

Aliae definitiones

recensere

Demographica

recensere

Oceania

 
Latius Oceania Geographica.
Paene nihil Oceniae in hoc gradu videtur, quamquam Havaii videri possunt prope orbis finientem boreorientalem.

Area 10,975,600 km2 (4,237,700 sq mi)
Numerus incolarum 378 million (2010)
Zonae temporis UTC 7 (Western Indonesian Time) ad UTC-6 (Insulam Paschalem)
Maximae Urbes Jakarta
Manila
Sydney
Bandung
Melbourne
Surabaya
Medan

 
Angustior Oceania Geographica.
Melanesia Insularis, Micronesia, et Polynesia (praeter Novam Zelandiam)

Area 183,000 km2 (71,000 sq mi)
Numerus incolarum 5.2 million (2008)
Zonae Temporis UTC 9 (Palau) to UTC-6 (Easter Island)
Maximae Urbes Honolulu
Nouméa
Suva
Papeete
Honiara
 
Merriman, aborginalis Yuin populi litoris australis Novae Cambriae Australis rex. Photogramma circa 1900 a Gulielmo Henrico Corkhill (1846-1936) factum. Bibliotheca Nationalis Australiae, [1].
 
Tuiatua Tupua Tamasese Efi, caput civitatis (ao o le malo) Samoanum. Photogramma Iunio 2006 a CloudSurfer vicipaediano factum.

Tabula demographica infra edita subregiones et civitates Oceaniae geopoliticae exhibet.[15] Civitates et territoria hac in tabula secundum schema pro subregionibus geographicum abs Consociatione Nationum adhibitum digeruntur.[19]

Nomen regionum, civitatibus sequentibus[20] Area
(km²) 		Numerus incolarum Frequentia incolarum
(per km²) 		Caput ISO 3166-1
Australasia[21]
Australia 7 686 850 22 028 000 2.7 Canberra AU
Nova Zelandia[22] 268 680 4 108 037 14.5 Wellington NZ
Externa Australiae territoria:
Insulae Ashmore et Cartier 199
Insula Christi Natalis (Australia)[23] 135 1493 3.5 Flying Fish Cove CX
Insulae Cocos (Keeling)[23] 14 628 45.1 Insula Occidentalis Insularum Keeling CC
Insulae Maris Curalii 10 4
Insula Heard et Insulae McDonald 372 HM
Insula Norfolcensis 35 2114 53.3 Kingston NF
Melanesia[24]
Viti 18 270 856 346 46.9 Suva FJ
Nova Caledonia (Francia) 19 060 240 390 12.6 Noumea NC
Papua Nova Guinea[25] 462 840 5 172 033 11.2 Port Moresby PG
Insulae Salomonis 28 450 494 786 17.4 Honiara SB
Vanuatu 12 200 240 000 19.7 Portus Vila VU
Micronesia
Foederatae Micronesiae Civitates 702 135 869 193.5 Palikir FM
Guamia (Civitates Foederatae) 549 160 796 292.9 Hagåtña GU
Kiribati 811 96 335 118.8 Tarava Meridiana KI
Insulae Marsalienses 181 73 630 406.8 Madzurum MH
Nauru 21 12 329 587.1 Yaren (de facto) NR
Insulae Mariannae Septentrionales (Civitates Foederatae) 477 77 311 162.1 Saipan MP
Belavia 458 19 409 42.4 Melekeok[26] PW
Wake (Civitates Foederatae) 2 12 Wake UM
Polynesia
Samoa Americana (Civitates Foederatae) 199 68 688 345.2 Pagopago, Fagatogo[27] AS
Insulae Cook (Nova Zelandia) 240 20 811 86.7 Avarua CK
Insula Paschalis (Tsilia) 163.6 3791 23.1 Hanga Roa CL
Polynesia Francica (Francia) 4167 257 847 61.9 Papeete PF
Havaii (Civitates Foederatae) 16 636 1 360 301 81.8 Honolulu US
Niue (Nova Zelandia) 260 2134 8.2 Alofi NU
Pitcairn Insulae (Britanniarum Regnum) 5 47 10 Adamstown PN
Samoa 2944 179 000 63.2 Apia WS
Tokelau (Nova Zelandia) 10 1431 143.1 Nukunonu TK
Tonga 748 106 137 141.9 Nukuʻalofa TO
Tuvalu 26 11 146 428.7 Funafuti TV
Vallis et Futuna (Francia) 274 15 585 56.9 Mata-Utu WF
Total 8 36 716 35 669 267 4.2
Summa praeter Australiam continentalem 849 866 13 641 267 16.1

Religio

recensere

Praepollens in Oceania temporibus hodiernis tractata religio est Christianitas. Plurimae religiones veteres sunt animistae, et populis qui moribus a maioribus posteris traditis student est fides spiritibus incommodis vel adeo malis (masalai in Tok Pisin). In recentioribus censibus Australianis et Novis Zelandicis, multi homines dicunt eis esse nullius religionis (categoria cui sunt humanismus, atheismus, agnosticismus, rationalismus). In Tonga et Samoa, vita quotidiana a memoriis Polynesiis et praecipue fide Christiana magnopere adficitur; Domus Sacrorum Bahaiensis, Tiapapatae in vico Samoano sita, est unus ex septem designationibus in fide Bahaiensi administratis.

Artes athleticae

recensere
 
Manus rugbiensis Vitiorum pro calice orbis terrarum rugbiensi 2007 ludit.

Artes athleticae populo gratissimae sunt harpastum et pediludium. Aliae delectationes athleticae sunt basipila, canistriludium, criccetius, cultura physica, lapsus, natatio, et squash.

Ludi Pacifici

recensere

Ludi Pacifici (olim Ludi Pacifici Australis appellati) sunt certamina multarum artium athleticarum, multo sicut Olympia, in quibus autem solum civitates intra Pacificum sitae certare sinuntur. Anno 1963 coepit, et quoque quadriennio fit.

Foedus rugbiense

recensere

Foedus rugbiense est genus harpasti populo omnem per Oceaniam gratum, ars quidem athletica civitatis Papuae Novae Guineae,[28] popularissima in Australia,[29] et aliquantulum popularis in Nova Zelandia et Insulis Pacificis.[30]

Manus foederis rugbiensis civitatis Australiae et Novae Zelandiae sunt duo ex felicissimarum manuum orbis terrarum.[31] Australia calicem mundialem foederis rugbiensis novies abstulit (res inaudita), atque Nova Zelandia eius primum calicem mundialem anno 2008 abstulit. Australia anno 1957 fuit situs alterius certaminis mundialis. Australia et Nova Zelandia una fuit situs annis 1968 et 1977. Nova Zelandia primum fuit situs lusuum ultimorum annis 1985–1988, et Australia fuit situs anno 2008.

Alia genera rugbiensia

recensere
 
Manus Vitiensis cum manu Cambriae ludo rugbiensi septemplice contendit.

Unio rugbiensis est unus ex regionis artibus athleticis maximi momenti, atque etiam ars athletica civitatis Novae Zelandiae,[32] Samoae,[32] Vitiorum, et Tongae.[32] Praeterea, manus septiplex Vitiensis est unus ex felicissimis in orbe terrarum, ut est manus septiplex Novae Zelandiae. Nova Zelandia et Australia calicem mundialem rugbiensis bis ceperunt. Nova Zelandia primum World Cup anno 1987 cepit.

Criccetius

recensere

Criccetius est popularis aestatis ludus in Australia et Nova Zelandia. Criccetius litoralis, simplicius criccetii genus, in litore arenoso lusum, est oblectamentum in Australia populo gratum.

Criccetius etiam est ars athletica aestate certata magni momenti in cultura Oceanica. Examen Diei Capsificationis? Australianis est gratissimum, quotannis die 26 Decembris apud Melbourne Cricket Ground Melbourni in urbe certatum.

Pediludium regularum Australianarum

recensere
 
Mal Michael, in Papua Nova Guinea natus, pro Essendon Bombers anno 2007 ludit.

Pediludium regularum Australianarum est genus pediludii populo gratissimum in Australia,[33] et adeo publica civitatis Nauru ars athletica.[34] Id nuper factum est populo gratum in Papua Nova Guinea, cuius maior manus civitatis, Mosquitoes (Culices) appellata, primum in Ludis Arafurensibus Darwin in urbe Territorii Septentrionalis habitis prospere certavit, Novam Zelandiam in "Grand Final" vincens et clipeum aurem auferens.

Nexus interni

Notae

recensere
 
Civiles Oceaniae partes.
 
Tabula Oceaniae Orientalis finitimas inter Oceaniam et Asiam monstrat.
 
Tabula geographica Oceaniae.
 
Despectus in Oceaniam ex satellite.
 
Ethnoculturalis Oceaniae definitio.
  1. ↑ Pro historia nominis, vide Douglas et Ballard (2008).
  2. ↑ "Oceania," The Columbia Encyclopedia, ed. sexta (Columbia University Press, 2005).
  3. ↑ The Oxford English Dictionary (Oxoniae: Clarendon Press, 1989), 20 voll.
  4. ↑ 4.0 4.1 The Oxford English Dictionary (Oxonii: Clarendon Press, 1989. 20 voll.).
  5. ↑ Composition of macro geographical (continental) regions, geographical sub-regions, and selected economic and other groupings, United Nations Statistics Division. Retractatus 28 Augusti 2007.
  6. ↑ The Atlas of Canada. Retractatus 17 Augusti 2004.
  7. ↑ 7.0 7.1 "Encarta Mexico "Oceanía"". Mx.encarta.msn.com .
  8. ↑ 8.0 8.1 "The answer [from a scholar who sought to calculate the number of continents] conformed almost precisely to the conventional list: North America, South America, Europe, Asia, Oceania (Australia plus New Zealand), Africa, and Antarctica," Martin W. Lewis et Kären E. Wigen, The Myth of Continents: A Critique of Metageography (Berkeley: University of California Press, 1997, ISBN 0-520-20742-4, ISBN 0-520-20743-2), p. 32.
  9. ↑ 9.0 9.1 Udvardy, A classification of the biogeographical provinces of the world (1975).
  10. ↑ 10.0 10.1 Steadman, Extinction and Biogeography of Tropical Pacific Birds (2006).
  11. ↑ D'Urville, Iulius Sebastianus Caesar Dumont; Isabel Ollivier, Antoine de Biran, Geoffrey Clark. "On the Islands of the Great Ocean". The Journal of Pacific History (Taylor & Francis, Ltd.) 38 (2) 
  12. ↑ MacKay, Elements of Modern Geography (1864, 1885), p. 283.
  13. ↑ Douglas et Ballard, Foreign bodies: Oceania and the science of race 1750–1940 (2008).
  14. ↑ Ben Finney, "The Other One-Third of the Globe," Journal of World History 5 (2) (1994).
  15. ↑ 15.0 15.1 15.2 "United Nations Statistics Division - Countries of Oceania". Millenniumindicators.un.org .
  16. ↑ Atlas of Canada Web Master (17 Augusti 2004). "The Atlas of Canada - The World - Continents". Atlas.nrcan.gc.ca .
  17. ↑ Current IOC members.
  18. ↑ Britannica Online Encyclopedia.
  19. ↑ Res exhibitae fontes in commentariis "cross-referenced" sequuntur; ubi fontes inter se variant etiam monstratur. Civitates et territoris hac in tabula digeruntur secundum geoschema subregionum geographicarum a Consociatione Nationum adhibitarum (e.g., Timoria Orientalis in Asia austrorientali), et res per fontes in commentariis cross-referenced continentur.
  20. ↑ Regiones et constituentes per UN categorisations/map, exceptis notes 2-3, 6. Depending on definitions, various territories cited below (notes 3, 5-7, 9) may be in one or both of Oceania and Asia or North America.
  21. ↑ Usus et significatio huius nominis variantur. Designatio Consociationis Nationum est "Australia et Nova Zelandia."
  22. ↑ Nova Zelandia saepe pars Polynesiae habetur, contra partem Australasiae.
  23. ↑ 23.0 23.1 Insula Christi Natalis (Australia) et Insulae Cocos (Keeling) sunt externa Australiae territoria in Oceano Indico, ad meridio-occidentem Indonesiae sitae.
  24. ↑ Excludes parts of Indonesia, island territories in Southeast Asia (UN region) frequently reckoned in this region.
  25. ↑ Papua Nova Guinea saepe habetur pars Australasiae et Melanesiae; ea aliquando in Archipelago Malaico Asiae Meridio-Orientalis habetur.
  26. ↑ Die 7 Octobris 2006, tabulae administrationis a Koror antiquo capite ad Melekeok, 20 km ad boreorientalem Koror in Babelthuap Insula situm translatae sunt.
  27. ↑ Fagatogo est sedes administrationis Samoae Americanae.
  28. ↑ "MSN Groups Closure Notice". Groups.msn.com. 23 Octobris 2008 .
  29. ↑ "Football in Australia - Australia's Culture Portal". Cultureandrecreation.gov.au. 28 Martii 2008 .
  30. ↑ "Rugby League Football - 1966 Encyclopaedia of New Zealand". Teara.govt.nz. 13 Iunii 1908 .
  31. ↑ Wilson, Andy (5 Novembris 2009). "southern hemisphere sides are a class apart". Londinii: guardian.co.uk .
  32. ↑ 32.0 32.1 32.2 "How many national sports are there". WikiAnswers .
  33. ↑ "Australian rules football (sport) - Britannica Online Encyclopedia". Britannica.com .
  34. ↑ "Nauru AFL team to play in International Cup". solomonstarnews.com. 16 Aprilis 2008 .

Bibliographia

recensere
Civitates et territoria Oceaniae
Civitates

Australia · †Iaponia · †Indonesia · Viti · Insulae Marsalienses · Insulae Palauenses · Insulae Salomonis · Samoa (Samoa Occidentalis) · Kiribati · Foederatae Micronesiae Civitates · Nauru · Nova Zelandia · Papua Nova Guinea · †Philippinae · †Timora Orientalis · Tonga · Tuvalu · Vanuatu
†Etiam membrum Asiae est.

Territoria obnoxia

Insulae Aleutiae · Insula Baker · Insula Christi Natalis · Guama · Havaii · Insula Howland · Insulae Mariannae Septentrionales · Insula Norfolk · Nova Caledonia · Polynesia Francogallica · Rapanui (Insula Paschalis) · Samoa Americana · Tokelau · Uvea et Futuna · Insula Wake

Capsae cognatae: Africa • America • Asia • Europa
Continentes

Africa · America · Antarctica · Asia · Europa · Oceania

Capsae cognatae: Civitates Africae • Americae • Asiae • Europae • Oceaniae


Receptum de "https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Oceania&oldid=3820771"