Cultura Romae antiquae

-3 (maximum dubium) Latinitas huius rei maxime dubia est. Corrige si potes. Vide {{latinitas}}.

Cultura Romae antiquae exsistit 1200 annos, dum humanus cultus Romanus duravit. Haec res de cultura Rei Publicae Romanae et Imperii Romani tractat, quae tempore maximae suae potestatis a Britannia usque ad Mesopotamiam extensa est.

Unam legis e paginis de

disserentibus

Architectura

Ars

Thermae

Religio

Alii

Traditiones

Vita Romanorum antiquorum circum urbem ipsam Romam floruit, septem montibus aedificiisque magnis illustrem e.g. Amphitheatro Flavio (vulgo hodierno Colosseo), Foro Traiani, Pantheo. Urbs etiam thermas et lupanaria habebat. Ingens plerumque populi in urbe media incolabant farcientes in insuliis.

Roma maxima urbs erat, incolarum 3 600 000. Pars Imperii cum maximo numero urbium erat Italia. Urbes Romanae fora, templa aedificiaque varia habebant. Incolis necesse erant cibus et aqua: villae fructus et legumina dabant, sed caro et pisces luxus erant. Aquae ductus aquam in urbem ferebant. Vinum et oleum ex Hispania, Gallia, Africa importabantur.

Commercium inter provincias Imperii Romani florebat, quia transportatio faciliter efficiebatur. Impensa transportationis eo aevo similis erat atque saeculo duodevicesimo. Imperio saeculo quinto destructo, urbs Roma non ante annum 1870 rursus spatium intra muros Aurelianos impleverit.

Cultura Graeca medio saeculo secundo a.C.n. magis in Italiam influebat, quo tempore praeceptores, structores, scribae, medici Graeci, aut liberi aut in servitutem reducti, e provinciis orientalibus ad occidentem versus veniebant. Romani artem rhetoricam apud Graecos discentes stylum Graecum textu Latino accommodare nonnunquam solebant. Ars coquinaria Romana, sicut libro Apicio servatur, originem Graecum habet.

Architectura

Si plus cognoscere vis, vide etiam Architectura Romana.

In principium, architectura Romana monstrabat elementa styli Graeci et Etrusci. Structurae genus urbis Romae imitabatur in aliis urbis Romanis,^[1] e.g. Verona Arena, Verona, Italia; Arcus Adriani, Athenae, Graecia; Templus Hadriani, Ephesus, Turcia; a Theatrum Arausionis, Francia; et Leptis Magna, in Libya sita.^[2]

Tractatus “De architectura”, a Marco Vitrubio Pollio scriptus, mansit textum classicum usque ad Renascentiam.

Thermae Diocletiani
Severan Basilica
Ostia Antica
Arcus of Septimi Severi

Amphitheatra

Amphitheatrum (Graece ἀμφί, amphi 'circum' θέατρον theatron 'locus ad spectandum idoneus') est aedificium architecturae Romanae antiquae ad munera et venationes adhibitum. Forma aedificii similis est theatro sed circulus, non semicirculus est. Amphitheatra habebat alios uso, e.g. pugnae gladiatorum, pugnae taurorum (hic traditio in Hispania pervivit), etc.

Circus

Circus Romanus magnus locus apertus erat. Circi erant loci per otium ubi Romani eventa graves celebrabant. Circi inundati erant naumachiis agentibus.

Circus Maximus
Circus Neri
Circus Caracallae
Circus Romanus in Merida (Hispania)

Horreum

Horrea Epagathiana et Epaphroditiana, horreum in Ostia annum c. 145-150 constructum

Horreum erat conditorium publicum in temporibus Romanorum usatus. Quamquam verbum referet granaria, horrea Romana alios fructus condebat. A fine periodi imperialis, Roma 300 horrea habebat. Horrea Galbae occupavit 21,000 m².

Templa

Templa Romani erat inter gravissima aedificia in cultura Romana. Aedificatio sua et suffragium suum erat gravis pars religionis Romanis et omnia urbae habebat at minime unum templum principalem. Camera principalis (cella) condebat imaginem dei quem templum dedicatum erat et altarem ut libationem agerent.

Templa Romana in ecclesiis conversi sunt. Occasus religionis romani fuit lentus et templa abalienati non sunt usque ad decreto Honorii annum 415.

Structura templi Romani derivata est ab archetypis Etruscis, sed Graeca influentia habebant.

Pantheum Romanum
Templum Apolonis ad Pompéi
Templum Minervum ad Assisium
Templum Romae et Augusti ad Pula
Templum Vic

Thermae

Totae urbes thermas habebant, ubi Romanis lavabant et exercitabant. Exercitatio includebat pugilationem et natationem. Lavatio pars gravis diei erat.

Thermae etiam exstiterunt in villis, domibus et castris. Romani adequabantur ex fluvio confini aut per aqua ductu. Schema aquae ductus a Vitruvio descripta est in De architectura.

Reliqui thermarum romanorum in Varna, Bulgaria
Thermarum reliquis in Trier, Germany
Photo-textured 3D isometric view/plan of the Roman Baths in Weißenburg, Germany, using data from laser scan technology.
Romanorum thermae in Beit She'an, Israel
Thermae in Caracalla, anno 2003
Reliqui thermarum Diocletiani, Roma. Descripta ab Etienne_Du_Pérac in saeculo 16.
Romanorum thermarum reliqui circa Strumicam.

Forum

Forum Romanum.

Forum spatium publicum in municipio Romano erat. Usus suus mercatus erat.

Forum Traiani

Theatra

Theatrum Romanum in Nova Trajana Bostra (Syria): 1) Scaenae frons 2) Porticus post scaenam 3) Pulpitum 4) Proscaenium 5) Orchestra 6) Cavea 7) Aditus maximus 8) Vomitorium.

Haec aedificia erant semicirculi. Partes thetrarum sunt:

Scaenae frons
Proscaenium
Podium
Orchestra
Auditorium
Vomitoria

Theatrum Romanum in Philadelphia (Iordania)
Theatrum Romanum (Emerita Augusta)

Basilica

Basilica Maxentii.

Basilica Romana erat magnum aedificium publicum ubi Romani discutiebant de negotiis aut iuribus. Primae basilicae functionem religiosam non habebat.

Fari

Farum Brigantium.

Multi fari constructi sunt circum Mediterraneum et in costa imperii, comprehendendo Farum Brigantium in Hispania. In Dover etiam riunam fari exsistit. Lux fari focus ad verticem structurae erat.

Musica

Si plus cognoscere vis, vide etiam Musica in Roma antiqua.

Musica pars gravis in vita Romanis erat. Multa eventa comitatae sunt cum musica.

Aliquot instrumenti qui in tempore Romano usi sunt Tuba, Cornu, Aulos, Askaules, Flute, Panpipes, Lyre, Lute, Cithara, Timpani, Aulos, Auloi, Drums, Hydraulis et Sistrum sunt.

Linguae

Si plus cognoscere vis, vide etiam Lingua Latina et Linguae Imperii Romani.

Lingua nativa Romani Latina erat, lingua italica ab linguis indoeuropeis.

Maxime litterae Latinae hodie quae hodie pervivit scripta est in Latina Classica. In Imperio Orientale, quod devenit Imperium Byzantinum; lingua Graeca lingua franca erat et Latina a milites usa est. Tandem, Graeca etiam in administatio in Imperio Romano Orientale usa sit, cum lingua Latina in Imperio Occidentale evoluit usque ad linguis Romanicis adhuc hodie locutae.

Diffusio Imperii Romani diffundit Latinam ubicumque Europae et Latina Vulgaris evoluit in variis dialectis in variis locis. Hi dialecti evoluerunt usque ad diversae linguae formare (Hispanica, Italica, Lusitanica, Francogallica, Dacoromanica).

Quamquam latina lingua mortua est, hodie loquenda est. Est lingua officialis in Vaticano et lingua Ecclesiae Catholicae (quamquam sicut Latina Ecclesiastica quae lingua stabilior quam Media Latinitas fuit. Postquam Renascentia litterarum, Latin devenit lingua franca Europae Occidentalis et linguam studiare in schola oportuit usque ad saeculo XX. Quamquam supplantata fuit in saeculo XIX pro lingua Francogallica et in saeculo XX pro lingua Anglica, Latina manet ut linguam Academiae.

Ars litterae

Si plus cognoscere vis, vide etiam Litterae Latinae.

Unam legis e paginis de

Litterae Latinae

disserentibus

Periodos

Litterae Latinae priscae
- Poesis
  - Accius
  - Ennius
  - Livius Andronicus
  - Naevius
  - Pacuvius
  - Plautus
  - Terentius
  - Lucilius
- Prosa
  - Cato Censorius: De agri cultura, Origines
Latinitas aurea
- Poesis
  - Poesis epica
    - Vergilius: Aeneis, Georgica
    - Lucretius: De rerum natura
    - Ovidius: Metamorphoses , Ars amatoria
    - Catullus: Carmen 64 (sic dictum Epyllion)
  - Poësis lyrica
    - Horatius: Carmina, Carmen saeculare et Epodi
    - Catullus: Carmina 1–60 (inter quae notissima carmina, quibus de quadam Lesbia agitur)
  - Satura
    - Horatius: Sermones, Epistulae
    - Varro: Saturae (amissae)
  - Poesis Bucolica
    - Vergilius: Bucolica
  - Poësis elegiaca
    - Catullus: carmina 65-68, quae similia sunt carminibus elegiacis aetatis Augusti.
    - Gallus: Carmina in Lycoriden (amissa)
    - Tibullus
    - Propertius
    - Ovidius: Amores, Heroides
    - Sulpicia: Poetissa, cuius carmina inveniri possunt in tertio libro Corporis Tibulliani (c.13–18).
  - Epigrammata
    - Catullus: Carmina 69–116
Latinitas argentea
- Poesis
  - Poesis epica
    - Lucanus: De Bello civili
    - Silius Italicus: Punica
    - Valerius Flaccus: Argonautica
    - Statius: Thebais, Achilleis
    - Marcus Manilius: Astronomicon
  - Fabula
    - Phaedrus
  - Tragoedia
    - Seneca: ut puta Medea, Oedipus, Hercules Oetaeus
  - Satura
    - Aulus Persius Flaccus
    - Iuvenalis
  - Epigrammata
    - Martialis
  - Poesis bucolica
    - Calpurnius Siculus
    - Nemesianus
- Prosa
  - Scripta philosophica
    - Seneca: ut puta Epistulae morales ad Lucilium, Dialogi (ut puta De vita beata, De brevitate vitae, De ira), De beneficiis
    - Marcus Aurelius: Τὰ εἰς ἑαυτόν sive Σκέψεις (Latine: Ad se ipsum vel Meditationes; liber Graece scriptus est)
  - Epistulae
    - Plinius minor
  - Satura
    - Seneca: Apocolocyntosis
    - Petronius: Satyricon
  - Narrationes
    - Apuleius: Metamorphoses
  - Rhetorica
    - Seneca maior: Controversiae, Suasoriae
    - Quintilianus: Institutio Oratoria, Declamationes
    - Fronto
  - Historica
    - Velleius Paterculus: Historiae Romanae
    - Valerius Maximus: Factorum et Dictorum Memorabilium
    - Quintus Curtius Rufus: Historiae Alexandri Magni
    - Tacitus: De vita et moribus Iulii Agricolae, Historiae, De origine et situ Germanorum, Annales
    - Suetonius: De Vita Caesarum, De Poetis
  - Varia
    - Aulus Gellius: Noctes Atticae
    - Censorinus
    - Pomponius Mela: De Chorographia
    - Celsus: Artes (Medicina)
    - Scribonius Largus Compositiones (Medicina)
    - Columella: De Re Rustica
    - Masurius Sabinus: Ius civile
    - Plinius maior: Naturalis Historia
    - Frontinus: ut puta De Aquaeductu Urbis Romae
    - Hyginus mythographus: De Astronomia
    - Apicius: De Re Coquinaria
    - Cornelius Labeo: Fasti, De diis animalibus, De oraculo Apollinis Clarii

Autores

Vide etiam
Litteras Latinas

Auctori Graeci Literas Latinas multus influxit. Aetas aurea litterae Latinae de rebus gestoribus in tempore primorum imperatorum fuit. Opera sicut Historiae a Tacito scripta, Commentarii de Bello Gallico, ab Caesar scripta et Ab urbe condita libri ab Livio scripta sunt exempla huius.

Vergilius rappresentat pinnaculum poesis epicae Romanae. Aeneis narrat iter Aeneae ex Troia usque ad coloniam quem Roma fiet. Lucretius, in De rerum natura, explicat scientiam in poema epico. Postea Ovidius scripsit Metamorphosem in hexametris dactylicis. Haec opera caruit gravitatis cuius poesia epica traditionalis habebat.

Catullus fuit prima poeta Romanus quis scripsit poemata amoris. Horatius continuit cum traditione poematibus brevibus. Martialis, fuit auctor epigrammatis.

Traditiones

Mos maiorum

Mos maiorum est nucleus moralis traditionum Romanorum. Traditiones sunt fundamentum ethicae quae Romani applicabant vitae publicae, privatae et militaris. Per exemplus: pietas, austeritas et respectus legis.

Matrimonium

Matrimonium in Roma antiqua erat institutio monogama. Hic usus erat dissimilis aliis culturis.

Postquam casus Rei Publicae, Augustus instauravit legem de matrimonio et adulterio.

Nuptiae coepi cum celebratione. Dies elegebatur attente, cum variis causis cur quidam dies debuit esse cauti.

Virtutes

Si plus cognoscere vis, vide etiam Virtus.

Virtutes in Roma antiqua erant traditiones quae Romani debebant filiis docere. Divisae erant inter privatas et publicas.

Religio

Lupercalia.

Si plus cognoscere vis, vide etiam Religio Romana.

Populus Romanus admodum religiosus erat et proventus suus sicut imperium a pietatem suam attribuit. Institutiones religiosae Romanae procedit a Numa Pompolio, secundus rex Sabinus, quis internuntiabit recte cum deis. Hic religio priscus, fuit basis moris maiorum.

Festa

Carmentalia
Floralia
Lemuralia
Lupercalia
Parilia
Saturnalia

Sanitatis cura

Latrinae in Ostia.

Si plus cognoscere vis, vide etiam Sanitatis cura in Roma antiqua et Cloaca Maxima.

Romani donabant multem gravem ad aquam. Medici Romani dominabant sanitatem curam: quamquam non cognoscebant bacteria, sapiit quod debebat fervere instrumenta chirurgiae.

Educatio

Si plus cognoscere vis, vide etiam Schola Romana.

Educatio coepit ab VI anno et in VI annibus pueri et puellae debebat discere legere, scribere et enumerare. Cum XII annis discebant Latinam, Graecum, grammaticam et artem litteras. Oratoria erat ars quae boni oratores debebat discere et exercere.

Bibliographia

Architectura

Adam, Jean-Pierre (2005). Roman Building: Materials and Techniques. Routledge. ISBN 1-134-61870-0
Fletcher, Banister (1996) [1896]. Cruickshank, Dan. ed. Sir Banister Fletcher's a History of Architecture (20th ed.). Architectural Press. ISBN 978-0-7506-2267-7 Cf. Part Two, Chapter 10.
Lancaster, Lynne C. (2005). Concrete Vaulted Construction in Imperial Rome: Innovations in Context. Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-44434-7
MacDonald, William Lloyd (1982). The Architecture of the Roman Empire: An introductory study. 1. Yale University Press. ISBN 978-0-300-02819-5
William Lloyd (1986). The Architecture of the Roman Empire: An urban appraisal. 2. Yale University Press. ISBN 978-0-300-03470-7
Vitruvius (1999). Vitruvius : ten books on architecture. New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-00292-9
Sear, Frank (2002). Roman Architecture. Routledge. ISBN 978-1-134-63578-8
Weitzmann, Kurt (1979). Age of spirituality : late antique and early Christian art, third to seventh century. New York: The Metropolitan Museum of Art. pp. 109–123 and nos. 263–268 350–364. ISBN 978-0-87099-179-0

Linguae

Adams, J. N. 2003. Romanitas and the Latin Language. Classical Quarterly 53(1):185–186, 205.

Musica

Boethius, Anicius Manlius Severinus. De institutione musica. (English edition as Fundamentals of Music, translated, with introduction and notes by Calvin M. Bower; edited by Claude V. Palisca. New Haven: Yale University Press, 1989.)
Franklin, James L., Jr. 1987. "Pantomimists at Pompeii: Actius Anicetus and His Troupe". American Journal of Philology 108, no. 1
Ginsberg-Klar, Maria E. 1981. "The Archaeology of Musical Instruments in Germany during the Roman Period". World Archaeology 12, no. 3
Habinek, Thomas. 2005. The World of Roman Song. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
Scott, J. E. 1957. 'Roman Music' in The New Oxford History of Music, vol.1: 'Ancient and Oriental Music,' Oxford: Oxford University Press.

Schola

Jérôme Carcopino, La vita quotidiana a Roma, Bari 1971
Rosella Frasca, Donne e uomini nell'educazione a Roma, La Nuova Italia, 1994
R. Frasca, Educazione e formazione a Roma, Dedalo, Bari, 1996.,
Stanley F. Bonner, L'Educazione Nell'Antica Roma, Armando editore
Fabio Gasti, Elisa Romano, Retorica ed educazione delle élites nell'antica Roma: atti della VI Giornata ghisleriana di filologia classica, Pavia, 4-5 aprile 2006, Collegio Ghislieri, 2008

Alii

Elizabeth S. Cohen. 1992. Honor and Gender in the Streets of Early Modern Rome, The Journal of Interdisciplinary History, 22(4): 597-625.
Gibbon, Edward, The Decline and Fall of the Roman Empire.
Tom Holland, The Last Years of the Roman Republic ISBN 0-385-50313-X.
Ramsay MacMullen, 2000. Romanization in the Time of Augustus (Yale University Press).
Paul Veyne, editor, 1992. A History of Private Life: I From Pagan Rome to Byzantium (Belknap Press of Harvard University Press).
Karl Wilhelm Weeber, 2008. Nachtleben im Alten Rom (Primusverlag).
Karl Wilhelm Weeber, 2005. Die Weinkultur der Römer.
J. H. D'Arms, 1995. Heavy drinking and drunkenness in the Roman world, in O. Murray In Vino Veritas.

Notae

↑ Roman Art and Architecture. . UCCS.edu
↑ Lepcis Magna - Window on the Roman World in North Africa

Nexus interni

Nexus externi

De Roma antiqua

Roma antiqua • Historia Romae

Aetates	Exordium • Monarchia • Res Publica • Imperium • Ruina et lapsus Imperii • Imperium Romanum Occidentale • Imperium Byzantinum
Constitutiones	Historia • Aetas regum • Res Publica • Imperium Romanum
Administratio	Senatus • Comitia (Curiata, Centuriata, Tributa, Concilia plebis) • Curia Hostilia • Forum • Cursus honorum • Legatus • Dux • Officium • Praefectus • Vigintisexviri • Lictor • Magister militum • Imperator • Princeps senatus • Pontifex • Augustus • Caesar • Tetrarchia • Provincia
Magistratus	Tribunus plebis • (Tribuni aerarii • Tribuni militum • Tribuni militum consulari potestate • Tribunus Celerum) • Quaestor • Aedilis • Praetor • Consul • Censor • Proconsul • Gubernator • Dictator • Magister equitum • Decemviri legibus scribundis • Tribuni militum consulari potestate • Triumvir • Rex • Interrex
Leges	Lex XII Tabularum • Civis Romanus sum • Auctoritas • Imperium • Status • Iudicia • Constitutio Antoniniana • Edictum Domitiani de excidendis vineis
Societas	Patricii • Plebs • Secessio plebis • Ordo Equestris • Gens • Tribus • Praenomina Romana antiqua • Mulieres • Matrimonium • Servitus • Liberti
Exercitus	Legio • Limes
Cultura	Calendarium • Medicina • Theatrum • Ars coquinaria • Schola • Litterae • Ars • Musica • Architectura • Religio (Exsequiae • Persecutiones • Cultus imperatorius) • Mythologia • Christianismus in imperio romano • Thermae • Forum • SPQR • Vestimenta • Festa • (Carmentalia • Floralia • Lemuralia • Lupercalia • Parilia • Saturnalia) • Circus • Vinum • Meretrices • Linguae
Technologia	Numeri Romani • Arithmetica • Abacus • Viae Romanae • Pontes • Aquae ducti • Metallurgia • Cloaca Maxima
Oeconomia	Agricultura • Mercatura • Aerarium • Nummi
Lingua Latina	Archaica • Classica sive aurea • Postclassica sive argentea • Sermo vulgaris • Mediaevalis • Humanistica • Lingua Neolatina • Lingua Latina scientifica • Lingua Latina Ecclesiastica • Linguae Romanicae
Scriptores praecipui	Apuleius • Catullus • Cicero • Quintus Curtius Rufus • Horatius • Iulius Caesar • Iuvenalis • Livius • Lucretius • Ovidius • Petronius • Plautus • Gaius Plinius Secundus • Gaius Plinius Caecilius Secundus • Propertius • Sallustius • Seneca • Suetonius • Tacitus • Vergilius • Vitruvius
Indices	Annales • Consules rei publicae • Consules sub principatu electorum • Dii Graeci cum paribus deis Romanis Etruscisque • Dioeceses • Gentes Romanae • Gubernatores provinciarum Romanarum • Imperatores • Oppida et urbes • Homines illustri • Provinciae • (Provinciae Rei Publicae • Provinciae Imperii • Provinciae Imperii Diocletiani • Tabula successionis provinciarum Romanarum) Reges • Regiones Italicae Augustae • Antiquae viae

[1] Roman Art and Architecture. . UCCS.edu

[2] Lepcis Magna - Window on the Roman World in North Africa

[1]

[2]