qîr
Navdêr 1
[biguhêre].jpg)
qîr mê
- Tiştek reş, çir, ron û don e.
- (...) derkevin ser riyeke qîr û zift, hûn ê ji wir jî dakevin jêr (...) — (Dara Hinarê, Yaşar Kemal, Weşanên Nûdem)
- Kîjek 'ereban e lêvdeqandî
Ser ta bi piyan reş e wekî qîr
Ne la'iqê behs û xwestina mîr« — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)
- Hevmane: qetran
Bide ber
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Ji akadî [skrîpt hewce ye] (qîru).
Werger
[biguhêre]- Albanî: katran → sq
- Almanî: Teer → de m, ?Bitumen → de m
- Danmarkî: tjære → da
- Erebî: قَطْران (qetran)
- Esperantoyî: gudro
- Farisî: داد → fa, فریاد بلند, کلاغ سیاه, قیر → fa, ?قیر → fa
- Ferî: tjøra
- Fînî: terva → fi
- Fransî: goudron → fr m
- holendî. teer
- Îbranî: זפת → he
- Îngilîziya kevn: tierwe, teoro
- Îngilîzî: tar → en, asphalt → en, pitch → en, ?bitumen → en,
- Îtalî: catrame → it
- Îzlendî: tjara
- Katalanî: quitrà → ca m
- Mecarî: kátrány → hu
- Polonî: Smoła
- Portugalî: alcatrão → pt
- Rusî: Дёготь → ru (Djógotʹ)
- Sirboxirwatî: katran → sh m
- Sirboxirwatî: katran → sh m
- Sirboxirwatî:
- Spanî: alquitrán → es m, brea → es
- Swêdî: tjära → sv g
- Tirkî: katran → tr, asfalt → tr, çığlık → tr, haykırı → tr, nara → tr, zift → tr
- Viyetnamî: hắc ín → vi
Rengdêr
[biguhêre]qîr
- wek qîrê reş, pir reş
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- qîrreş, ango pir reş e,
- Mirîşkek qîreş li naviya gund peyda bû.
Werger
[biguhêre]Navdêr 2
[biguhêre]| Zayenda mê ya binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | qîr | qîr |
| Îzafe | qîra | qîrên |
| Çemandî | qîrê | qîran |
| Nîşandera çemandî | wê qîrê | wan qîran |
| Bangkirin | qîrê | qîrino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | qîrek | qîrin |
| Îzafe | qîreke | qîrine |
| Çemandî | qîrekê | qîrinan |
qîr mê
Herwiha
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Ji aramî ܩܪܐ (q-r-a-, “gazî kirin, bang kirin, qîrîn, bi dengê bilind xwandin”), hevreha îbranî קריאה (qirîa: qîrîn, xwandin), erebî قرء (q-r-e-: [bi dengê bilind] xwandin). Ji eynî rehî: Qur'an, qiraet.