hespê avê
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]- Kîtekirin: hes·pê a·vê
Navdêr
[biguhêre]Zayenda nêr | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Binavkirî | hespê avê | hespên avê |
Nebinavkirî | hespekî avê | hespine avê |
Agahdarî: Di peyvên hevedudanî de tenê peyva yekem li gor diyarîtiyê û li gor hejmarê diguhere. |
hespê avê nêr
- (guhandar) Heywanek guhandar, nîv-avî, giyaxwer ji Afrîka ye.
- Hespên avê ajelên kovîne, mezin û nelihev in. Du cinsên wan hene. Hespên avê normal dikarin 4 metreyan bilind û bi qasî 300 kîloyan jî giran bin. Giraniya hinek cinsên wan nêzîkî 200 kîloyan e. Ew li ber çem û golên Afrîkayê dijîn. Hespên avê baş avjeniyê dikin û piraniya jiyana xwe di nav avê de dibuhurînin. — (Komxebat, Ansîklopediya Zarokan, APEC, 2004, r. 80, ISBN 91-89675-32-0)
Herwiha
[biguhêre]Hevmane
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Ji hesp av. Wergerandina yekser ji fransî hippopotame an ji îngilîzî hippopotamus, ji yûnaniya kevn ἱπποπόταμος (hippopótamos), ji ἵππος (híppos, “hesp”) ποταμός (potamós, “çem”). Bide ber farisî اسب آبی (asb-e âbi, “hespê avê”) û erebî فَرَس النَّهَر (faras an-nahar, “hespê çemê”).
Werger
[biguhêre]- Afrîkansî: seekoei → af
- Albanî: kali i Nilit n, hipopotam → sq n, hippopotamus → sq n
- Almanî: Flusspferd → de nt, Nilpferd → de nt
- Amharî: ጉማሬ (gumare)
- Aragonî: hipopotamo n
- Asamî: জলহস্তী (zolohosti)
- Astûrî: hipopótamu → ast n
- Atesoyî: emiria
- Azerî: begemot → az, su atı
- Baskî: hipopotamo → eu
- Bejayî: iisin
- Belarusî: бегемо́т n (bjehjemót), гіпапата́м n (hipapatám)
- Bengalî: জলহস্তী → bn (jôlhôśti)
- Bulgarî: хипопота́м → bg n (hipopotám), ре́чен кон n (réčen kon), бегемо́т n (begemót)
- Burmayî: ရေမြင်း → my (re-mrang:)
- Cermayî: yoŋo
- Çekî: hroch → cs n
- Çîçewayî: mvuu
- Çînî:
- Çuvaşî: бегемот (begemot)
- Danmarkî: flodhest → da g
- Dyulayî: mali, mɛli
- Endonezyayî: kuda nil
- Erebî: فَرَس نَهْر n (faras nahr)
- Erebiya hîcazî: فَرَس النَّهْر n (faras an-nahar)
- Erebiya misrî: سَيِّد قِشْطه n (sayyed ʔešṭa)
- Erebiya başûrê şamê: فرس النهر n (faras in-náher)
- Erebiya tunusî: ليپوپوتام n (lipuputēm)
- Ermenî: գետաձի → hy (getaji), բեգեմոտ → hy (begemot)
- Erzayî: леельде m (lejelʹde)
- Esperantoyî: hipopotamo → eo
- Estonî: jõehobu → et
- Farisî: اسب آبی (asb-e âbi)
- Ferî: áarross nt
- Fînî: virtahepo → fi
- Fransî: hippopotame → fr n, hippo → fr n, cheval marin → fr n
- Gaelîka skotî: each-aibhne n, capall-abhainn n
- Galîsî: hipopótamo n
- Gurcî: ჰიპოპოტამი (hiṗoṗoṭami), ბეჰემოთი (behemoti)
- Hawsayî: dṑrinā m
- Hindî: दरियाई घोड़ा n (dariyāī ghoṛā), जलीय घोड़ा n (jalīya ghoṛā), जलहस्ती → hi n (jalhastī), हिप्पोपोटामस n (hippopoṭāmas), दरियाई → hi n (dariyāī)
- Holendî: nijlpaard → nl nt
- Îbranî: הִיפּוֹפּוֹטָם → he n (hipopotám), בְּהֵמוֹת → he n (b'hemót), סוּס יְאוֹר n (sus y'ór)
- Îngilîziya kevn: nicor n
- Îngilîzî: hippopotamus → en
- Îrlendî: dobhareach n
- Îtalî: ippopotamo → it n
- Îzlendî: flóðhestur → is n
- Japonî: 河馬 → ja (かば, kaba), カバ → ja (kaba)
- Kalalîsûtî: imermiutarsuaq → kl
- Kalmîkî: усна үкр (usna ükr)
- Karangî: naymbih
- Katalanî: hipopòtam → ca n
- Kirgizî: бегемот (begemot), гиппопотам → ky (gippopotam)
- Kitubayî: nguvu
- Kîkongoyî: nguvu
- Kîngalî: හිපපොටේමස් (hipapoṭēmas)
- Koreyî: 하마 → ko (hama)
- Kornî: dowrvargh n
- Kumikî: суват (suwat)
- Latînî: hippopotamus n
- Latviyayî: nīlzirgs, hipopotams, behemots n
- Lawsî: ຊ້າງນ້ຳ (sāng nam)
- Lingalayî: ngubu
- Lîtwanî: hipopotamas → lt n, begemotas n, upėarklis n
- Makedonî: нилски коњ n (nilski konj)
- Malayalamî: നീർക്കുതിര → ml (nīrkkutira), ഹിപ്പോപ്പൊട്ടാമസ് → ml (hippōppoṭṭāmasŭ)
- Malezî: badak air
- Maltayî: ippopotamu n
- Manksî: cabbylawin n
- Maratî: पाणघोड n (pāṇghoḍ)
- Mecarî: víziló → hu
- Misrî:
(ḫꜣb) - Miyayî: su ándázhi
- Mongolî:
- Nandî: makas
- Navajoyî: tééhoołtsódii
- Nogayî: зил (zil)
- Norwecî:
- Ojibweyî: gchi-bgwaji-gookoosh anim
- Oksîtanî: ipopotam → oc n
- Osetî: бегемот (begemot)
- Osmanî: آت بالغی (at balığı), صو آیغری (su ayğırı)
- Oygurî: سۇ ئېتى (su ëti), بېگېموت (bëgëmot)
- Ozbekî: begemot → uz, suv oti, gippopotam → uz
- Peştûyî: د اوبو آس
- Polonî: hipopotam → pl n
- Portugalî: hipopótamo → pt n
- Puncabî: ਦਰਿਆਈ ਘੋੜਾ n (dariāī ghoṛā)
- Qazaxî: бегемот (begemot), сусиыр (susiyr), су сиыры (su siyry)
- Romanî: hipopotàmo
- Romanyayî: hipopotam → ro n
- Rusî: гиппопота́м → ru n (gippopotám), бегемо́т → ru n (begemót)
- Salarî: su at
- Sambeyî: tòbárì
- Sanskrîtî: करियाद n (kariyāda)
- Sirboxirwatî:
- Kirîlî: поводни коњ n, нилски коњ n
- Latînî: povodni konj n, nilski konj n
- Slovakî: hroch → sk n
- Slovenî: povodni konj → sl n, nilski konj n
- Somalî: jeer → so
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: wódny kóń n
- Sotoyiya başûr: kubu → st
- Spanî: hipopótamo → es n
- Supyireyî: kòòntìrìŋè
- Swahîlî: kiboko → sw
- Swêdî: flodhäst → sv g
- Tacikî: баҳмут → tg (bahmut), аспи обӣ (aspi obī)
- Tagalogî: ipopotamo
- Tamîlî: நீரானை (nīrāṉai)
- Tayî: ฮิปโปโปเตมัส → th
- Teteriya krîmî: suv ayğırı
- Teterî: гиппопотам (gippopotam), су үгезе (su ügeze), су сыеры (su sıyerı)
- Tigrînî: ጉማረ (gumarä)
- Tirkî: su aygırı → tr, hipopotam → tr
- Tirkmenî: gippopotam, suw aty, begemot → tk
- Tîbetî: ཆུ་རྟ (chu rta)
- Tsongayî: mpfuvu
- Turkanayî: epiri
- Urdûyî: دریائی گھوڑا n (dariyā'ī ghoṛā)
- Ûkraynî: гіпопота́м n (hipopotám), бегемо́т → uk n (behemót)
- Viyetnamî: lợn nước, hà mã → vi
- Volapûkî: hiopot, flumedajevod
- Warjî: ndaaje
- Weylsî: afonfarch, hipopotamws
- Wolofî: léebéer bi
- Ximêrî: ដំរីទឹក (dɑmriitɨk)
- Xosayî: imvubu 9 an 10
- Yidîşî: היפּאָפּאָטאַם n (hipopotam)
- Yûnanî: ιπποπόταμος → el n (ippopótamos)
- Kevn: ἱπποπόταμος n (hippopótamos), ἵππος ποτάμιος n (híppos potámios)
- Zhuangî: hozmaj
- Zuluyî: ingexe, imvubu → zu 9 an 10
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Çavkanî
[biguhêre]- Ferhenga Îzolî: hespî nîl, hespî avî
- Ferhenga Musa Altun: hespî avî, hîpopotam
- Ansiklopediya Zarokan: hespê avê
- Ferhenga Farqînî: hespê avî