Têkiliyên Fransa – Herêma Kurdistanê
Fransa |
[[ Kurdistan Region ]] |
---|
Têkiliyên Fransa-Herêma Kurdistanê: têkiliyên di navbera Fransa û Herêma Kurdistanê de ne [1] . Li Hewlêrê konsolosxaneya giştî ya Fransa heye [2] û li Parîsê jî nûnertiya Herêma Kurdistanê heye. [3] Têkiliyên di navbera Fransa û Herêma Kurdistanê de hewa ji serokwezîriya François Mitterrand (1981–1995) ve ye wê çax têklî pir nêzîk bûn, dema ku jina wî Danielle Mitterrand di sala 1991 de di kampanyaya ji bo herêm kurdistanê wê ji bo qedexa kirine firîn firoka li ser herêma kurdistanê de roleke girîng lîst ( wê çex firokên rijêma seddam hûsîn li kurdistan başur di xist). [4] Fransa li herêma Kurdistanê hebûna leşkerî heye, [5] û Serkonsolos Dominique Mas têkilîyên wan wekî "dîrokî" û "dirêj-dirêj" binav kir. [6]
Dîrok
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Dibe ku ev gotar rasterast an ji bi qismî bi makîneya wergerandinê hatibe çêkirin. Tê de xeletiyên wergerandinê hene. (adar 2024) |
Mitterrand (1981–1995)
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Di sala 1982-an de, Jina Yekem Danielle Mitterrand bi hişyarkirina raya giştî li dora xwe, di damezrandina Enstîtuya Kurdî ya Parîsê de roleke çalak lîst. [4] Di 1989 de, wê organîze kir ku 1.000 penaberên Kurd bi destûra serokwezîr û hukûmetê ji hêla Fransayê ve bêne girtin. [7] Wê di 1991 de çû serdana herêma Kurdistanê, çû serdana penaberên li ser sînorê Iranran-,raq, [8] û dîsa di tîrmeha 1992 de bû şahidê damezrandina Parlamena Herêma Kurdistanê . Sala 2011an, Jonathan Randal nivîsand ku: "Li Fransayê, Danielle Mitterrand, jina Serokkomarê berê û berevanê tund ê Kurdan û hindikahiyên din ên bindest, hewceyî cesaretê nebû ku rewşa wan bîne ber çavên mêrê xwe. Dema ku di dawiya Adara 1991-an de dij-êrişa iraqî kom bû, wê pisporên li hundur û derveyî hukûmetê hişyar kirin ku planên neçareseriyê amade bikin. Ew ji hêla Kurdan ve, ji alîyê din ve, Bernard Dorin, dîplomatek ku ji nişka ve dev ji kariyera xwe berda û xebitî ji bo Kurdan bêyî ku pir pêzanîn di derheqê wan de hate hestiyar kirin. " [9]
Chirac (1995–2012)
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Sala 2012 di hevpeyivînek digel L'essentiel de, serokê Kurd Mesûd Barzanî dîyar kir ku têkilîyên herêma Kurdistanê rasterast bi serokwezîr Chirac re nine, lê peywendî digel çend wezîran heye di nav wan de wezîrê navxwe Nicolas Sarkozy . [10]
Di bin serokatiya Sarkozy de, bi amadebûna Wezîrê Karên Derve yê Fransa Kouschner, li Hewlêrê nivîsgehek balyozxaneya Fransayê hate vekirin. [11] Di 2010 de, Kouschner nêzîkbûna Sarkozy ya li hember Kurdan wekî vejandina têkiliyên wan binav kir. [12] Di heman salê de, Mesûd Barzanî li Parîsê bi Serok Nicolas Sarkozy û Wezîrê Karên Derve Bernard Kouchner re civiya, [13] û wana protokola bihêzkirina têkiliyên di warên cûrbecûr de, di nav de bazirganî, perwerdehî û çandî, îmze kir. Sarkozy têkildarî têkiliyan şîrove kir û diyar kir ku: "Fransa bi dostaniya xwe ya bi Kurdistanê re kêfxweş e û girîngiyek mezin dide vê dostaniyê." [14]
Hollande (2012–2017)
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Serokê Kurd Mesûd Barzanî sê caran li Parîsê bi Serokê Fransa François Hollande re hevdîtinek pêk anî; di 2014, 2015 û 2016 de, [15] [16] [17] dema Hollande di 2014 û 2017 de serdana Hewlêrê kir. [18] [19] Wezîrê Parastinê yê Fransa Jean-Yves Le Drian di 2016 de du caran, yek di Konferansa Ewlekariya Munchenê de û yek jî li Hewlêrê bi rayedarên Kurd re hevdîtin kir. [20] [21]
Tebax 2014, Fransa leşker şandin Herêma Kurdistanê da ku leşkerên Kurd ( Pêşmerge ) perwerde bikin. Çile 2015, 40 leşkerên din jî şandin herêmê. [22] Tebax 2014, Fransa jî gelek çek û 20 ton alîkariya mirovî nediyar pêşkêşî leşkerên Kurd kir. [23] Di destpêka Sibata 2015 de, şandek leşkerî ya kurdî bi serokatiya wezîrê pêşmerge Seyid Qadir bi Hollande re civiya û hevkariya leşkerî gotûbêj kir. [24] Wezîrê Berevaniya Fransa Jean-Yves Le Drian di Nîsana 2016an de bi serdanek ne ragihandî çû Hewlêrê, û li wir diyar kir ku: "Ez jî hatim vir bi Serokê Herêma Kurdistanê Mesûd Barzanî û Serokwezîr Nêçîrvan Barzanî re hevdîtin bikim da ku piştgiriya Fransa ji Pêşmerge re dubare bikim hêzên di şerê dijî Da'iş de, "û bêtir jî ku:" Pêşmerge di vî şerî de roleke girîng dilîze. " [25] Di Hezîrana 2016an de, du barên arîkariya leşkerî gihiştin Herêma Kurdistanê ku ji roketên MM89, bi hezaran cûrbecûr cebilxane, bombeyên parastinê û êrişker û berçavkên şev-dîtinê pêk dihat. [26]
Her weha bibînin
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Têkiliyên Fransa – Iraq
- Kurd li Fransa
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ While Kurdistan Region refers to the autonomous Kurdish region in Northern Iraq, Iraqi Kurdistan is a geographical term referring to the Kurdish area of Iraq
- ^ "Consulat Général de France à Erbil" (bi fransî). Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "KRG Representation in the Republic of France". Ji orîjînalê di 4 kanûna paşîn 2019 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ a b "The Kurdish mother Danielle Mitterrand was a mountain to Kurds". 13 adar 2016. Roja gihiştinê 24 nîsan 2017.
- ^ "IED Drone Kills Kurdish Soldiers, French Commandos". 11 çiriya pêşîn 2016. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "'France and Kurdistan Region have historic relations'". 3 kanûna paşîn 2017. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ Michel Joly (2014). "Danielle Mitterrand et les Kurdes : le rêve d'une Première dame". Hommes et migrations (bi fransî). 1307: 134–135. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "Danielle Mitterrand dies; ex-first lady of France". 23 çiriya paşîn 2011. Ji orîjînalê di 4 kanûna paşîn 2019 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "Danielle Mitterrand, long-term friend of the Kurds, has died". 23 çiriya paşîn 2011. Ji orîjînalê di 17 îlon 2020 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "Interview with President Masoud Barzani". 27 îlon 2012. Ji orîjînalê di 4 kanûna paşîn 2019 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "Minister Kouchner opens French Embassy Office in Erbil". 1 hezîran 2008. Ji orîjînalê di 4 kanûna paşîn 2019 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "Iraqi Kurdistan – President Barzani/France – French support". 6 hezîran 2010. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "Sarkozy, Paris'te Barzani ile görüştü" (bi tirkî). Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "President Barzani meets President Sarkozy, signs protocol with French Government". 17 hezîran 2010. Ji orîjînalê di 4 kanûna paşîn 2019 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "President Barzani Meets French President Hollande in Paris". 23 gulan 2014. Roja gihiştinê 24 nîsan 2017.[girêdan daimî miriye]
- ^ "Massoud Barzani à Paris pour plaider la cause de Kurdes". 10 sibat 2015. Roja gihiştinê 24 nîsan 2017.
- ^ "President Barzani arrives in France". 6 îlon 2016. Roja gihiştinê 24 nîsan 2017.
- ^ "French President to visit Iraq, Kurdistan Region". 1 kanûna paşîn 2017. Roja gihiştinê 24 nîsan 2017.
- ^ "Hollande Pledges Continued Military Support for Kurds". 12 îlon 2014. Roja gihiştinê 24 nîsan 2017.
- ^ "Barzani met with variety of world leaders in Munich". 12 sibat 2016. Roja gihiştinê 24 nîsan 2017.[girêdan daimî miriye]
- ^ "Peshmerga to receive weapons from France". 13 nîsan 2017. Roja gihiştinê 24 nîsan 2017.
- ^ "France Is Sending More Troops to Help Iraq Fight the Islamic State". 23 kanûna paşîn 2015. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "France to send arms to Iraqi Kurds". 14 tebax 2014. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "Kurdish Peshmerga minister lobbies France for advanced weapons". 4 sibat 2015. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "Peshmerga to receive weapons from France". 13 nîsan 2016. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
- ^ "France sends new military aid shipments to Kurdistan". Kurdistan24. 15 hezîran 2016. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.
Bêtir xwendin
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- "Entretien de Bernard Kouchner sur les relations de la France avec l'Irak et de la Région du Kurdistan". 11 hezîran 2010. Roja gihiştinê 17 tebax 2017.[girêdan daimî miriye]