Here naverokê

Garis

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
(Ji Lazût hat beralîkirin)
Garis, lazût
Dabeşandina zanistî
Cîhan: Plantae
Parçe: Magnoliophyta
Çîn: Liliopsida
Kom: Poales
Famîle: Poaceae
Cins: Zea
Cure: Z. mays
Navê zanistî yê latînî
Zea mays
L.

Garis, gilgil, garisê misirî, garisê stenbolî, lazût, zalût, zurrat an jî genimeşamî (navê zanistî yê latînî: Zea mays) ji riwekên ku zad didî ye. Toximên xwe dibin ard û nan jê çêdibe. Garis tê kelandin jî. Garisî kelandin xayinê pê werdikin û dixwin.

Tê gotin ku bingeha vê giyayê navenda parzemîna Amerîkayê ye. Li Kurdistanê li gelek deveran tê çandin. Ji 50 hezarî zêdetir cureyê garisê hene. Li Kurdistanê "Garisê Ûris", "Garisê Kambaxrojê", "Garisê Romê" hwd hin cure tên bikaranîn. Mixabin di zimanê zanistiyê de navê wan çi ne, lê nehatiye kolîn.

Peyv garis û peyva pehlawî gawars ji yekpeyvekê tên.[çavkanî hewce ye]

Cureyên gêris yên sereke bi zimanê zanistiyê

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
  • Zea mays indentata
  • Zea mays everta
  • Zea mays saccharata
  • Zea mays amylaceae
  • Zea mays ceratina
  • Zea mays tunikata
  • Zea mays indurata

Li Kurdistanê pirranî garis wekî arvan tê bikaranîn lê di kulîna kurdî de jî cihekê wê yî mezin heye. Ji arvanê garis cureyên xwarin hene.