Kulav
Kulav, ferenc ji çêkirina cîrax, binrax, kulavîn, cilûberg ûêd ku ji hiriyên (herwiha mû jî) tên çêkirin re dibêjin. Kulav navê tişta xam a vê karê ye, qumaşa ji dakutandina hiriyê (kêm be mû jî) tê amadekirin e. Pirranî hiriya pez, hêştirê tê çêkirin. Li derveyî Kurdistanê ji ya lama û kêrguhan jî amade dikin.
Hirî, mû bi alîkariya av, sabûn û germiyê (tînê) tevlîhev dibe. Dema hat kutandin jî, dişide, hevdu zexm digire, pê hev digire. Li Kurdistanê heya salên 2000'î kulavçêkerî yek ji karên gundiyan bû. Kulavînên şivanan, cîraxên sekûyan û odeyên mêvanan ji kulav dihatin çêkirin.
Kulav û kulavînên kurdî rengane û bixemil bûn. Xemil û nexşên kulavê li ser hiriyê dihatin danîn û bi kutana kulav re ew li ser kîp dibûn, dizeliqîn.
Zanist texmîn dikin, 8 hezar sal beriya zayînê mirovan fêrî kulavçêkeriyê bûne.
Ferhengoka kulavê
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Kulav, kulava çorsane ye, tişta bingehîn, madeya xam a kulavînan e,
- Kulavîn, ji tiştên ji kulavê tên çêkirin re dibêjin
- Cîraxa kulavîn, kulavê ku wekî xalî(çe)yan tên raxistin e
- Libûd, kesên kulavan çêdikin, vî karî dikin in
- Libûdî (hin devokan lebûdî), pîşeyê libûdan e
- Kulav kirin (rûxarê tiştekî bi kulav biriqandin)
- Kulavê şivanan, li şevînê şivan, berxvan an gavan tê de pal didin, radikevin.
- Kulavkî (tiştê ku wekî şeklê silindir hatiye nûrandin)
Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |