Мазмұнға өту

Тарбағатай кемпіршөбі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Тарбағатай кемпіршөбі (лат. Acantholіmon tarbagataіcum) — қорғасыншөптер тұқымдасы, кемпіршөп туысына жататын көп жылдық жартылай бұта. Тарбағатай жотасы мен Сандықтас тауында кездеседі. Биікт. 12 – 20 см, сабағы жерге төселіп өседі. Көктемдегі жапырақтары қатты, ылғал сүйгіш, ерте қурап түседі; жазда өсетіндері күзде қурағанмен, түспей, сабағында сақталып қалады. Гүлдері қос жынысты, аталығы бесеу, аналығы 5 жеміс жапырақшасынан тұрады. Жеке гүлінде бір-бірімен кірігіп, түтік тәрізді жұқа жарғақты 5 тостағанша жапырақшасы болады. Олар қурап түспей, жемістің сыртын қаптап тұрады. Бір-бірімен кірікпеген қоңыр қызыл түсті 5 күлтесі бар. Ұсақ гүлдері екі қатар масақ гүлшоғырына жиналған. Әр гүлшоғыры 5 – 11 гүлден құралады. Тұқымынан көбейеді. Маусым – шілде айларында гүлдеп, жеміс салады. Тарбағатай кемпіршөбі Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген өте сирек кездесетін эндемик түр.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: "Қазақ энциклопедиясы", 2011. - 648 бет. ISBN 9965-893-70-5