Псориаз

Псориаз немесе Қабыршықты темiреткi — созылмалы жұқпайтын сырқат, дерматоз. Көбіне тері зақымданады. Соңғы кезде бұл аурудың аутоиммунды этиологиясы көп қарастырылады.

Псориаз дегеніміз жынысына және жасына байланысты емес ауруларға жатады, ол әлем халқының 2-ден 4% -на дейін әсер етеді. Ауру кез-келген жаста пайда болуы мүмкін, бірақ 70% жағдайда ол 15-25 жаста көрінеді. Сондықтан псориаз жас ауруы деп аталады.

Симптоматикасы

Ауруға шалдыққан адамның денесінде қызыл, құрғақ, терінің деңгейінен сәл жоғары көтеріліп тұрған дақтар — папулалар пайда болады. көбіне бірнеше папула бірігіп, бляшкаларды құрайды.Бұл папулалар терінің лимфоциттердің, макрофагтардың және кератиноциттардың ясозылмалы қабынуы мен шектен тыс Пролиферациясының саласынан пайда болады. Сонымен қатар терінің сыртқы қабатындағы майда капиллярлардың ангиогенезы.

Псориазбен ауыратын науқастардың өмір сапасы

Псориаз пациенттердің өмір сүру сапасын басқа ауыр созылмалы аурулармен бірдей дәрежеде нашарлатуы мүмкін екендігі дәлелденді: депрессия, алдыңғы миокард инфарктісі, гипертония, жүрек жеткіліксіздігі немесе 2 типті қант диабеті. Псориатикалық зақымданулардың ауырлығы мен локализациясына байланысты псориазбен ауыратын науқастар елеулі физикалық және/немесе психологиялық жайсыздықты, әлеуметтік және кәсіби бейімделудегі қиындықтарды сезінуі мүмкін, тіпті мүгедектікті қажет етеді. Терінің қатты қышуы немесе ауыруы негізгі өмірлік функцияларға кедергі келтіруі мүмкін: өзін-өзі күту, жүру, ұйықтау. Қолдың немесе аяқтың ашық бөліктеріндегі псориазды бляшкалар зардап шегушіге белгілі бір жұмыстарды орындауға, белгілі бір спортпен айналысуға, отбасы мүшелеріне, үй жануарларына немесе үйге күтім жасауға кедергі келтіруі мүмкін. Бас терісіндегі псориазды бляшкалар пациенттер үшін жиі ерекше психологиялық проблема тудырады және айтарлықтай стрессті және тіпті әлеуметтік фобияны тудырады, өйткені бас терісіндегі ақшыл бляшкаларды қайызғақ немесе биттердің нәтижесі деп санауға болады. Одан да үлкен психологиялық проблема бет терісінде, құлақшаларда псориазды бөртпелердің болуынан туындайды. Псориазды емдеу қымбат болуы мүмкін және науқастың жұмысына, оқуына, әлеуметтенуіне және оның жеке өмірін реттеуге кедергі келтіретін көп уақыт пен күш жұмсайды.

Псориазбен ауыратын науқастар өздерінің сыртқы келбетіне шамадан тыс алаңдауы мүмкін (және жиі), оған тым көп мән береді (кейде оған обсессивті бекіту нүктесіне дейін, дисморфофобия дерлік), қорқынышпен байланысты өзін-өзі бағалаудың төмендігінен зардап шегеді. әлеуметтік қабылдамау және қабылдамау немесе сыртқы көріністегі проблемаларға байланысты жыныстық серіктесті таба алмау қорқынышы. Ауырсыну, қышу және иммунопатологиялық бұзылулармен (қабыну цитокиндерінің өндірісінің жоғарылауы) үйлесетін психологиялық стресс ауыр депрессияның, мазасыздықтың немесе әлеуметтік фобияның дамуына, науқастың айтарлықтай әлеуметтік оқшаулануына және дезадаптациясына әкелуі мүмкін. Сондай-ақ, псориаз бен депрессияның, сондай-ақ псориаздың және әлеуметтік фобияның ілеспелі ауруы (комбинациясы) тіпті псориаздың болуынан субъективті психологиялық жайсыздықты сезінбейтін пациенттерде жиі кездесетінін атап өткен жөн. Мүмкін, псориазға бейімділікке және депрессияға, үрейге, әлеуметтік фобияға бейімділікке әсер ететін генетикалық факторлар үлкен дәрежеде сәйкес келеді. Псориаздың да, депрессияның да патогенезінде жалпы иммунопатологиялық және/немесе эндокриндік факторлардың рөл атқаруы мүмкін (мысалы, депрессия кезінде қабыну цитокиндерінің жоғарылауы және нейроглиялардың цитотоксикалық белсенділігінің жоғарылауы да кездеседі).

2008 жылы Американдық ұлттық псориаз қорының псориазбен ауыратын 426 науқасқа жүргізген сауалнамасында пациенттердің 71%-ы бұл ауру олардың күнделікті өміріндегі басты мәселе екенін хабарлады. Пациенттердің жартысынан астамы сыртқы келбетінің айтарлықтай бекінгенін (63%), псориаздың болуына байланысты жаман көрінуден қорқу немесе басқалар қабылдамау, қарым-қатынас кезінде ұялу, ұялу немесе ұялу сезімін (58%) атап өтті. Пациенттердің үштен бірінен астамы аурудың басталуымен немесе өршуімен олар әлеуметтік белсенділік пен адамдармен қарым-қатынастан аулақ бола бастағанын немесе ауруға байланысты серіктестер мен жақын қарым-қатынастарды іздеуді шектейтінін хабарлады.

Псориазбен және басқа дерматологиялық аурулармен ауыратын науқастардың өмір сүру сапасын объективті түрде өлшеуге арналған көптеген құралдар бар. Клиникалық зерттеулер көрсеткендей, псориазбен ауыратын науқастар өмір сапасының субъективті төмендеуін жиі сезінеді. Псориаздың өмір сапасына әсері туралы 2009 жылы жүргізілген зерттеуде дерматологтармен сұхбат және пациенттерге сауалнама жүргізілді. Бұл зерттеуде псориаздың жеңіл және ауыр жағдайларында өмір сүру сапасының неғұрлым субъективті нашарлауын тудырған пациенттерді ең алаңдататын симптом қышыну, екінші орында псориазды артритпен ауыратын науқастарда буындардың ауыруы екендігі анықталды. . Қышыну болмаған кездегі бөртпелердің немесе бөртпелердің аз болуы пациенттердің әл-ауқатына және олардың өмір сүру сапасын субъективті бағалауына аз әсер етті.

Суреттері

• 
• 
• 

Қабыршықты темiреткiнiң негiзгi емi

Антигистаминдiк және сенсибелизациялайтын (бөгде заттары сезiмталдықты төмендететiн) дәрiлер, тыңайтатын дәрумендер қабылдау және тәндi тазалайтын шаралар қолдану, арақ-шарап iшуден, темекi шегуден аулақ болу, салауатты өмiр салтын ұстану.

Алақан-табан псориаз

Құрылымдар дөңгелек пішінді және қабыршақты бетке ие. Бұл псориаз алақанға, кейде қолдың артына шығады. Аяқтар мен алақандар бір уақытта сирек зардап шегеді. Науқастың ауруының алғашқы кезеңдерінде қатты қышу, қабыну, ісіну және терінің қаттылығы алаңдатады. Кейінірек эпидермис үлкен аумақтарда қабығын кетіріп, қабыршақтай бастайды.

Емнiң шипасы

Сырқаттың бауыр, өт жолында, жалпы тәнiнде қабыну болмауын, көңiл күйiн қалыпты (торықпаудан ада) жағдайда ұстау, осы кеселдерден айығудың бірден бір емі.Бұл жараның тұқым қуалауы да мүмкiн. Әкесi не шешесi “қабыршықты теміреткiден” зардап шегіп жүргендер салауатты өмiр салтын ұстанып, күтiнiп, сақтанып жүруi тиiс.Жалпы бұл дерттің пайда болуының негізгі себебi белгiсiз. Дегенмен, оған алғышарт жасайтын инфекциялық аурулар, күйзелiс (торығу-стресс) және тұқым қуалаушылық сияқты факторлар екенi даусыз.“Қабыршықты темiреткi” созылмалы сырқат болғандықтан, бiрден жазылып кетпейдi. Алайда, оның емделiп, күтiнiп жүрген жағдайда ремессия-лық кезеңi, яғни, бетi қайтып, байқалмай жүретiн кезеңi ондаған жылға созылуы да мүмкiн. Сондықтан, дерттің алдын орап, алдын ала сақтанып, салауатты өмiр салтын ұстануға машықтану, жай-күйдің де қалыпты жағдайда болуына негіз қалары сөзсіз