Мальдивтер

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Мальдивтер
дивехи
Бүкіл халықтың саны

300 000

Ең көп таралған аймақтар

 Мальдив Республикасы

Тілдері

мальдив тілі

Діні

мұсылман

Мальдивтер (мальд. ދިވެހިން; дивехи сөзін мальдив тілінен аударғанда "аралдықтар" деген мағынаны білдіреді) — Мальдив аралдарындағы Мальдив Республикасының байырғы және негізгі халқы. Олар сондай-ақ Үндістанда және Шри-Ланкада тұрады. Жалпы саны саны — 300 мыңнан астам адам. (2009).[1]

Этногенезі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Мальдивтердің этногенезі әртүрлі этностардың ғасырлар бойғы араласуы нәтижесінде пайда болды: біздің дәуіріміздің 1-мыңжылдығында Мальдив аралдарында тұратын сингалдар, үндістер, малайзиялықтар, XII ғасырдан бастап аралдарға енген арабтар, XVI—XVIII ғасырларда Малайлар, Индонезия және басқа да шағын топтар қоныс аударып араласқан. XIV ғасырда сұлтанат қалыптасты.[2]

Мальдивтердің тілі - мальдив тілі, үнді-еуропалық тілдер семьясының, үнді-арий тармағына жатады. Сингал және басқа үнді-арий тілдеріне жақын. Мальдивтердің шамамен 10% -ы ағылшын, кейбіреулері хинди, урду және араб тілдерінде сөйлейді.[3]

Мальдив аралдарының халқы ерекше қасиеттерге ие мұсылмандар, мұнда дінге үлкен мән беріледі.[4]

Негізгі дәстүрлі кәсіптері - балық аулау, теңіз кәсіпшілігі, ауыл шаруашылығы аз дамыған (құмай, кокос, тары, жүгері, ямс). Дәстүрлі қолөнері - копра талшығын өңдеу, балық аулау торларын тоқу.[5]

Мальдив жасөспірімдері

Өмір салты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Мальдивтердің отбасылық дәстүрлері әйелдің бүкіл қоғам өміріндегі рөлінің маңыздылығын атап өтеді. Мұнда, көрші аралдардағыдай, әйелдердің мінез-құлқына немесе киіміне байланысты тыйым салу жалғасуда. Мальдивтер бала кезінен үлкенді құрметтеуге, туған халқы адамның басты байлығы екенін сезінуге баулиды. Жас отбасылар шаңырақ көтергеннен кейін де ата-анасымен бірге тұрып, оларға қолдау көрсетіп, көмектеседі.[6]

Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Мальдивтер ауылдарда тұрады (әдетте бір ауыл бір аралда орналасқан), олар 19 ауданды құрайтын 19 атоллға кіреді. Дәстүрлі үйлері іргетасы маржаннан жасалған.[7]

Дәстүрлі тағамдары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Мальдивтердің ұлттық тағамдары негізінен балық болып табылады. Гатудхия байи - күріш қосылған балық сорпасы (балық кесектерге кесіліп, қабығы аршылып, пияз, лимон, тұз және дәмдеуіштерді қосып суға қайнатады; бөлек пісірілген күрішпен жейді), вихаакур - балық соусы (тығыздыққа дейін қайнатылған балық пияз, дәмдеуіштер, күріш және кокос сүтімен араласады), олар кептірілген және тұздалған балықты жейді, қара шай мен кофені сүтсіз ішеді.[8]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Үлкен Ресей энциклопедиясы. Тексерілді, 24 қыркүйек 2024.
  2. Әлем халықтары/Мальдивтер. Тексерілді, 24 қыркүйек 2024.
  3. Мальдивтер. Тексерілді, 24 қыркүйек 2024.
  4. Мальдивтер туралы қызықты деректер. Тексерілді, 24 қыркүйек 2024.
  5. Үлкен Кеңестік Энциклопедия. Тексерілді, 24 қыркүйек 2024.
  6. Мальдив дәстүрлері. Тексерілді, 24 қыркүйек 2024.
  7. Мальдивтер. Тексерілді, 24 қыркүйек 2024.
  8. Мальдивтер. Тексерілді, 24 қыркүйек 2024.