Күзендер

Күзендер
	; Аққалақ
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Жануарлар;
Жамағаты:	Хордалылар;
Табы:	Сүтқоректілер;
Сабы:	Жыртқыштар;
Кіші сабы:	Иттәрізділер;
Тұқымдасы:	Сусарлар тұқымдасы;
Кіші тұқымдасы:	Сусарлар тұқымдасы;
Тегі:	Mustela; Линней, 1758

Күзендер (лат. Mustela) – сусар тұқымдасының бір туысы.

Қазақстанда орманды далалар мен шөлейт аймақтарды, әсіресе, жусанды және астық тұқымдас өсімдіктер өскен жерлерді мекендейтін 7 түрі бар:

сарғыш күзен

аққалақ

ақкіс

сары күзен

еуропа қара күзені

сасықкүзен

су күзені.

Бұлар көбінесе сарышұнақтардың, қосаяқтардың, аламандардың індерін пайдаланады. Өздері ін қазбайды. Тұрқы 13 – 53 см, салмағы. 0,1 – 2,2 кг. Денесі ұзынша келген. Жүні үлпілдек, жұмсақ, түсі алуан түрлі. Қорегін іңірде, түнде аулайды. Ақпанда ұйығып, мамыр айында 8 – 12-ден (кейде 19 – 20-дан) балалайды. Күзендердің ішінде ең ірісі – дала күзені (Mustela eversmannі), оның тұрқы 29 – 52 см. Бұлар өздеріне қауіп төнгенде аналық безінен жағымсыз иіс шығарады, сондықтан оларды сасық күзен деп те атайды. Күзен – терісі бағалы, кәсіптік маңызы бар аң. Сондай-ақ олар зиянкес кемірушілерді жеп пайда келтіреді.

Түрлері

Африка күзені (лат. Mustela africana)
Сарғыш күзен (лат. Mustela altaica)
Ақкіс (лат. Mustela erminea)
Сасық күзен (сусар тұқымдасы) (лат. Mustela eversmannii)
Колумбия күзені (лат. Mustela felipei)
Ұзынқұйрықты күзен (лат. Mustela frenata)
Итатси (лат. Mustela itatsi)
Сарыжолақты күзен (лат. Mustela kathiah)
Еуропа қара күзені (лат. Mustela lutreola)
Ява күзені (лат. Mustela lutreolina)
Америка күзені немесе қарааяқты күзен (лат. Mustela nigripes)
Аққалақ (лат. Mustela nivalis)
Малай күзені (лат. Mustela nudipes)
Орман күзені (лат. Mustela putorius)
Сары күзен (лат. Mustela sibirica)
Ақжолақты күзен (лат. Mustela strigidorsa)
Мысыр күзені (лат. Mustela subpalmata)

Дереккөздер

Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.